حسین عسگری روز شنبه در گفت وگو با خبرنگار ایرنا به تالیف كتابی با عنوان نام آوران ساوجبلاغ، اشاره كرد و افزود: در این كتاب زندگی، زمانه و آثار 250 تن از مشاهیر منطقه ساوجبلاغ تاریخی شامل شهرستان های ساوجبلاغ و نظرآباد در این كتاب، مورد بررسی قرار گرفته است.
وی اظهار داشت: نصیرالدین ابوالرشید عبدالجلیل قزوینی رازی متكلم و فقیه شیعه در قرن ششم هجری قمری در یكی از آثارش به نام بعض مثالب النواصب فی نقص بعض فضایح الروافض،به مناسبتی از دهخدای فخرآور هشتجردی (هشتوردی) و فرزندش جمال الدین عبدالصمد شیعی یاد كرده است.
وی با اشاره به اینكه این شیعیان، در یكی از روستاهای اطراف شهر قزوین به نام هشتجرد یا هشتورد ساكن بوده اند، گفت: استاد میرجلال الدین حسینی ارموی معروف به محدث (متوفای 1358 خورشیدی) احیاگر میراث مكتوب شیعی، دكتر عبدالحسین زرین كوب (متوفای 1378 خورشیدی) استاد فقید دانشگاه تهران، رسول جعفریان پژوهشگر تاریخ تشیع و علامه علی اكبر دهخدا (متوفای 1334خورشیدی) بر این نظر هستند كه منظور از این روستا، همان هشتگرد فعلی مركز شهرستان ساوجبلاغ از توابع استان البرز است.
وی افزود: این اساتید درباره این شخصیت نوشته اند كه به همراه پیروانش بر سر حقانیت شیعه دوازده امامی با اسماعیلیان منطقه الموت قزوین درگیر شده است.
عسگری بیان داشت: برخی از نویسندگان همانند شیخ منتجب الدین رازی (از عالمان نامدار شیعه در قرن ششم هجری قمری) از دهخدای فخرآور هشتجردی به عنوان یك چهره شیعی و فاضل یاد كرده اند كه فرزندش در دفاع از شیعه به شهادت رسیده است اما درباره چگونگی شهادت او مطالبی نگفته اند.
وی گفت: بر اساس روایتی متاخر، مهاجران كرد اهل حق كه از حومه كرمانشاه به هشتگرد آمده اند بر این نظرند كه هشت خانواده كُرد به این محل كوچیده و آن را آباد كردند، از این رو به 'هشت كُرد' و سپس 'هشتگرد' معروف شده است.
این نویسنده و البرز پژوه ادامه داد: بر فرض صحت این روایت، از نظر مطالعات تاریخی، روایت متقدم و كهن درباره روند نامگذاری شهر هشتگرد قابل اعتمادتر است.
**شواهدی از قدمت تشیع در شهرستان ساوجبلاغ
عسگری در ادامه بیان داشت: شواهدی تاریخی در دست است كه نشان می دهد؛ تعداد كثیری از مردمان شهرستان ساوجبلاغ واقع در استان البرز، از همان قرون اولیه اسلامی دل در گرو حبّ اهل بیت (ع) داشته و مذهب تشیّع را به اختیار خود برگزیده بودند.
وی افزود: در خصوص اسناد تاریخی در مورد قدمت تشیع در هشتگرد می توان به دو مورد اشاره كرد كه یكی همان وجود فخرآور هشتجردی به عنوان رهبر شیعیان هشتگرد و دیگری وجود مسجد جامعه برغان است.
**تأسیس مسجد جامع برغان
وی ادامه داد: این مسجد از جمله مساجدی است كه پیش از صفویان به دست پادشاهان شیعه بنا شده و بدون تردید تشیّع اهالی برغان و روستاهای اطراف آن، از همان زمان ها آغاز شده است.
عسگری تصریح كرد: براساس مدارك موجود، این مسجد 800 سال قدمت دارد و با محوطه ای بسته، دو درخت تنومند و قدیمی را بر خود سایه بان كرده است.
وی افزود: آن طور كه كهنسالان محل می گویند 300 سال قبل از احداث مسجد، درختان وجود داشته اند.
وی گفت: براساس مندرجات سر در مسجد برغان، این مسجد به دستور 'كیومرث' از ملوك رستمدار طبرستان احداث شده است؛ او از سلسه پادوسپانان و مركز حكومتش نزدیك شهر نور مازندران بود؛ كه بر اثر خوابی كه در جوانی می بیند به تشیّع می گرود.
این البرز پژوه اضافه كرد: او در همان سالها به هنگام عبور از روستای برغان ساوجبلاغ، دستور ساخت این مسجد جامع را می دهد.
وی تاكید كرد: علمایی همانند آیت الله ملا محمدتقی برغانی (معروف به شهید ثالث)، ملا محمد ملائكه برغانی (مرجع اصولیون قزوین)، آیت الله علامه ملا محمدصالح برغانی (بنیانگذار مدرسه صالحیه قزوین و مدرس برجسته حوزه علمیه كربلا) از این روستا برخاسته اند.
عسگری منابع تحقیق و تفحص خود را شامل منابع ذیل دانست:
نصیرالدین ابوالرشید عبدالجلیل قزوینی رازی، نقض معروف به بعض مثالب النواصب فی نقص «بعض فضایح الروافض»، ص129؛ تعلیقات نقض، ج1، میرجلال الدین حسینی ارموی (محدث)، ص325؛ هدیه بهارستان، به كوشش عبدالحسین طالعی، ص250؛ رسول جعفریان، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، ص539؛ ایرج افشار سیستانی، پژوهش در نام شهرهای ایران، ص618؛ سید محمدعلی گلریز، مینودر یا باب الجنه قزوین، ج1، ص443؛ منتجب الدین رازی، الفهرست، ص93.
6156/1535
كرج- ایرنا- نویسنده و پژوهشگر تاریخ البرز، قدمت تاریخی مكتب تشیع را در منطقه هشتگرد استان البرز بالغ بر هزار سال دانست و گفت: دهخدا فخرآور هشتجردی رهبر شیعیان هشتگرد در هزار سال پیش بود.