۱ آبان ۱۳۹۳، ۱۲:۲۸
کد خبر: 81360602
T T
۰ نفر

نگاهي به آيين هاي عزاداري محرم در شهرستان نير

۱ آبان ۱۳۹۳، ۱۲:۲۸
کد خبر: 81360602
نگاهي به آيين هاي عزاداري محرم در شهرستان نير

اردبيل - ايرنا - بر اساس يك سنت ديرينه در شهرستان نير همزمان با دهه سوم ذيحجه مراسم عزاداري حضرت امام حسين (ع) در اين منطقه آغاز مي شود.

به گزارش ايرنا ، در يكي از اين مراسم كه به آيين شاخسي يا شاه حسين معروف است عزاداران پس از غروب آفتاب به خيابان و كوچه هاي اصلي شهر آمده و تا پاسي از شب به عزاداري مي پردازند.

دسته ­هاي ˈشاخسي ، واخسیˈ نمودي از عزاداري مردم نير است كه با مرثيه­ ها و آداب خاصي برگزار مي شود.

در اين آيين ريش ­سفيدان شهر زنجير آهني بزرگي آماده كرده ، سپس آن را بر سر چوب قطوري نصب مي كنند و جوانان و مردان در ميدان يا مقابل يكي از مساجد حاضر شده و هر يك چوب ­دستي بلند و محكمي همراه مي­ آورند.

پس از انجام كارهاي مقدماتي با هماهنگي رشيد سفيدان شاه­ حسيني ­ها صف

بسته و در حالي كه حاضران چوبدستي را مثل شمشير در دست راست مي­ گيرند دست چپ را از پشت بر كمر نفر سمت چپ خود قرار مي­ دهند و به دين طريق صف فشرده و مرتبي به وجود مي­ آورند و در جواب شعار و بياتي كه ريش سفيد (دسته باشي) با آهنگ ترغيب كننده ­اي مي­ خواند همه با هم ذكر شاخسي (شاه­ حسين) سر مي دهند.

دسته هاي شاخسي برخي روزها براي اين كه شكوه و جلال خاصي داشته باشند

اتاقك­ هاي مجلل چوبي بنام اطاق حضرت قاسم در بين خود حمل مي ­كنند.





آيين تشت گذاري

*****************

مردم حسيني شهرستان نير هر سال پيش از فرا رسيدن ماه محرم با تجمع در مساجد و حسينيه‏ ها و پر كردن تشت هاي آب كه سمبل يك حادثه تاريخي در كربلا است اقدام به نوحه خواني و مديحه سرايي مي كنند.

در اين آيين كه از سه يا چهار روز مانده به محرم اجرا مي‏شود عزاداران حسيني تشت‏ ها را بالاي سرها مي‏ گيرند و مسجد را دور مي‏زنند ، سپس در داخل آنها آب مي‏ ريزند.

در اين آيين كه نمادي از بيعت عزاداران حسيني با حضرت سيدالشهدا (ع) و ياران باوفايش به وسعت آب فرات است عزاداران دست به تشت و آب مي‏زنند و به ياد لبان تشنه امام حسين(ع) و يارانش سوگواري مي كنند.

عزاداران آب تشت‏ ها را در شيشه‏ هايي براي تبرك پر مي كنند كه اين سنت از حادثه جوانمردانه آب دادن امام حسين‏ (ع) به سپاه حر در 27 ذيحجه گرفته شده كه آب مشك‏ ها

را در تشت‏ ها ريختند و تمام لشكر حر و اسبان را سيراب كردند.

در اين آيين عزاداران با حضور خود در مساجد ، حسينيه ها به همراه عزاداري ، جامه عزاي حضرت سيد الشهدا (ع) را بر تن مي كنند.

هم اكنون حدود ‎40 هيات حسيني و 101 ‎مسجد شهري و روستايي در شهرستان نير در

مناسبت هاي مذهبي فعاليت دارند.





شمع گرداني

*************

در نير در روز تاسوعا برنامه هاي خاصي اجرا مي شود كه برنامه شمع گرداني يكي از اين مراسم است كه در آن عزاداران شمع ها را در تشت هاي مخصوص هر مسجد روشن

مي كنند.

شمع گرداني فردي و جمعي صورت مي گيرد و گاه دسته هاي عزاداري بزرگي هم

تشكيل مي دهند ، اين كار عموما با پاي پياده انجام مي شود و در مورد قدمت آن حرف و حديث گوناگون است اما بر اساس برخي نقل و قول ها مربوط به 300 سال پيش مي شود كه بنيان گذاشته شده است.



شبيه خواني

*************

همزمان با عاشوراي حسيني گروه هاي زيادي از عاشقان اهل بيت (ع) در شهر نير با برپايي آيين هاي شبيه خواني تاريخ دشت كربلا را براي عزاداران ترسيم مي كنند.

در برخي از روستاهاي نير نيز ميداني بزرگ به عنوان نمادي از ميدان جنگ مهيا شده و ياران و اهل بيت امام حسين (ع) در يك گوشه و لشكريان ˈعمرسعدˈ در گوشه اي ديگر قرار مي گيرند و با ورود اصحاب امام به كارزار حماسه كربلا و در نهايت با شهادت امام حسين(ع) و شبيه خواني به انجام مي رسد.





دادن احسان و نذري در نير

**************************

اهالي شهرستان نير نيز همانند ساير نقاط ايران با فرا رسيدن ماه محرم اقدام به احسان

نذورات مي كنند.

مردم نير عقيده ويژه اي به اطعام از سفر اباعبدالله الحسين (ع) داشته و معمولا از غذاي پخته شده نذري براي تبرك و شفاي بيماران به تبرك استفاده مي كنند.

مساجد بيشتر در دهه اول به طبخ غذاهاي نذري نظير آبگوشت و پلو با مرغ اقدام مي كنند.

برخي از خانه ها نيز بنا به يك سنت ديرينه و عمدتا موروثي روزهاي خاص احسان

مي دهند.

پخش شربت ، انواع نان ها و شير گرم و چاي نيز در زمره نذورات عاشقان و ارداتمندان حضرت اباعبدالله (ع) در شهرستان نير قرار گرفته است.

برخي از خانه ها هيات هاي خود را براي صرف صبحانه اي مفصل مركب از سرشير ، ماست ، كره ، شير و انواع مرباها و نان هاي روغني و مغزدار دعوت مي كنند و برخي ها هم براي ناهار تدارك دارند.

همچنين در اين دو ماه بساط سفره هاي نذري حضرت عباس (ع) ، فاطمه زهرا (س) و ساير ائمه اطهار (ع) توسط حاجت مندان كه حاجت روا شده اند رايج است.

گزارش از شهرام اصالت نيري

7116/594/530