امروزه با كاهش نقش دولت‌ها و افزایش تدریجی قدرت مردم در اقتصاد (افزایش خصوصی
سازی)،تعداد ثروتمندان به سرعت گسترش می‌یابد و نهاد وقف می‌تواند بار دیگر جایگاه خود را در تامین انگیزه‌های انسان‌دوستانه بر پایه دین پیدا كند.
مساله وقف به عنوان یكی از مهمترین مسایل مورد تاكید اسلام به منظور جذب ثروت برای نیازمندان به شمار می رود و این سنت حسنه را می توان از مهمترین شاخه ها و زیر مجموعه های انفاق دانست.
فقهای بزرگ اسلام در مورد تقسیم وقف می فرمایند: وقف بر دو قسم است: وقف عام و وقف خاص. در وقف خاص منافع یك مال به عده مخصوصي اختصاص داده ميشود (مانند فرزندان واقف)،ولي در وقف عام كه اكثر موارد وقف را تشكیل ميدهد عین موقوفه به عموم یا بخش عظیمي از اجتماع تعلق پیدا كرده و جزو اموال عمومي مي شود.
علامه محمدتقی مصباح یزدی در كتاب خود در این زمینه می فرماید: تشویق اسلام به مساله وقف و اقدام پیشوایان بزرگ به آن،سبب شده بخش قابل توجهي از اموال از شكل خصوصي درآمده و رنگ عمومي به خود گیرد و در خدمت تودههاي عظیم اجتماع به كار گرفته شود كه این خود گام دیگري براي توزیع عادلانه ثروت محسوب مي شود.
از نظر اسلام، مالكیت 'واقعي و مطلق' مخصوص خداست و مالكیت او نسبت به همه چیز و همه موجودات در پهنه جهان هستي، مالكیت حقیقي است و جنبه 'تكویني' دارد،نه قراردادي و قانوني و تشریعي چرا كه او آفریدگار همه چیز و مدیر و مدبر آنهاست.
یكي از مشكلات بزرگ اجتماعي كه همواره انسان دچار آن بوده و اكنون نیز برغم تمام پیشرفت هاي صنعتي و مادي كه نصیب بشر شده گریبانگیر انسان است مشكل فاصله طبقاتي است به این معني كه فقر و بیچارگي و تهیدستي در یك طرف و تراكم اموال در طرف دیگر قرار گرفته است.
با وجود اینكه دانشمندان و مكتب هاي اقتصادي جهان به فكر چاره و حل این مشكل بزرگ اجتماعي بودهاند و هر كدام راهي را انتخاب كردهاند، كمونیسم از راه القاي مالكیت فردي و سرمایهداري از راه گرفتن مالیات هاي سنگین و تشكیل موسسات عام المنفعه به گمان خود به مبارزه با آن برخاستهاند ولي حقیقت این است كه هیچكدام نتوانستهاند گام موثري در این راه بر دارند زیرا حل این مشكل با روح مادیگري كه بر جهان حكومت ميكند ممكن نیست.
با دقت در آیات قرآن مجید آشكار ميشود كه یكي از اهداف اسلام این است كه اختلافات غیر عادلانهاي كه در اثر بيعدالتی هاي اجتماعي در میان طبقه غني و ضعیف پیدا ميشود از بین برود و سطح زندگي كساني كه نميتوانند نیازمندی هاي زندگیشان را بدون كمك دیگران رفع كنند بالا بیاید.
اسلام براي رسیدن به این هدف برنامه وسیعي در نظر گرفته است تحریم رباخواري به طور مطلق و وجوب پرداخت مالیات هاي اسلامي از قبیل زكات و خمس و صدقات و مانند آنها و تشویق به انفاق، وقف و قرض الحسنه و كمك هاي مختلف مالي قسمتي از این برنامه را تشكیل ميدهد و از همه مهمتر زنده كردن روح ایمان و برادري انساني در میان مسلمانان است.
بر این اساس نتیجه می گیریم كه اگر وقف و فواید مادی و معنوی حاصل از آن برای آحاد جامعه به درستی تبیین شود چه بسا مردم خیر خواه بیش از پیش به این سنت حسنه می پردازند و وقف شاید آغاز راهی برای كم كردن فاصله طبقاتی باشد.
براساس اعلام سازمان اوقاف و امور خیریه از 21 دی ماه همزمان با 27 صفر هفته وقف آغاز شده و تا 27 ماه جاری ادامه دارد.
فراهنگ (2)**1883
تهران- نهاد وقف در انباشت سرمايه فيزيكي و انساني در طول تاريخ اسلام نقش بسيار مهمي داشته و تمدن اسلامي از اين لحاظ مديون نهاد وقف است.