به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی ایرنا، بسیاری از كشورهای دنیا امنیت غذایی را در راس اهداف و برنامه ریزی های خود قرار داده اند كه در این زمینه دولت تدبیر و امید نیز با نگاهی نافذ به این مقوله وارد شد. بررسی ها نشان می دهد استراتژی انتخاب شده توسط دولت كاملا اصولی بوده است.
اما به نظر می رسد عارضه یابی و آسیب شناسی كم و كاستی ها در جریان توزیع سبد كالا می تواند در اجرای هرچه موفقیت آمیزتر بودن مراحل بعدی این طرح موثر باشد.
توزیع سبد كالا از سال های گذشته در ایران به صورت كوپنی انجام شد از این روی همگام با تحولات و پیشرفت جوامع به سمت صنعتی شدن، بخش توزیع كشور نیز دراین راستا گام برداشت و صنعت فناوری اطلاعات رفته رفته جای خود را در نظام وشبكه توزیع باز كرد.
در این راستا وزارت صنعت، معدن و تجارت توانست با اجرای توزیع سبد كالا از خود كارنامه قابل قبولی به جای گذارد چرا كه اجرای الكترونیكی توزیع این سبد كالایی، تحولی عظیم در سیستم توزیع كشور محسوب می شد به طوری كه می توان از آن به نام رنسانس و نهضت جدید نظام توزیعی در كشور یاد كرد، ضمن آنكه همگان به یاد دارند، بیش از 30 ساله توزیع سبد كالا تنها از طریق سیستم سنتی و ارائه كوپن صورت می گرفت و برای نخستین بار این اقدام به صورت الكترونیكی در فاصله زمانی كوتاه انجام شد.
با گام نهادن به این سو در واقع به شعار اقتصاد مبتنی بر دانش در حوزه فناوری اطلاعات و ارتباطات بیشتر نزدیك شده ایم.
اگر به دنبال تحقق دولت الكترونیك هستیم و پیشروی به سمت اقتصاد مقاومتی را در دستور برنامه های خود قرار داده ایم توجه به صنعت مهم فناوری اطلاعات در حوزه های مختلف كسب و كار را نباید از نظرها دور داشت.
نخستین مزیت نسبی استفاه از فناوری اطلاعات و ارتباطات، ایجاد شفافیت اقتصادی است كه امروز شعار جدی دولت محسوب می شود. از این روی می توان گفت در واقع فقدان اطلاعات و داده های صحیح و آمار منسجم یكی از بزرگترین موانعی به شمار می آید كه امروز بیش از هر زمان دیگری برای رسیدن به شفافیت سازی مهم و حائز اهمیت است.
یكی از اقداماتی كه توسط وزارت صنعت، معدن وتجارت در استفاده بهینه از صنعت فناوری اطلاعات در بخش صنعت، معدن و تجارت انجام شد توزیع یارانه ای سبد كالا بود كه علاوه بر حمایت از قشر آسیب پذیر و محروم جامعه در واقع آزمایش خوبی برای استفاده بیشتر از فناوری اطلاعات در پیشبرد برنامه ها بود.
توزیع سبد كالایی دولت با اما و اگرهایی همراه بود كه اجرای این طرح را در هاله ای از ابهام فرو می برد اما خوشبختانه این طرح به رغم برخی كاستی ها به خوبی انجام شد. از مزایای اجرای طرح سبد كالایی می توان به پایین آمدن هزینه ها، كاهش قیمت تمام شده در شبكه توزیع و كاهش زمان اشاره كرد.
وزارت صنعت، معدن و تجارت در تامین كالاها با یك اتفاق بزرگ روبرو بود چرا كه برای 15 میلیون مشمول این طرح باید علاوه بر تامین كالا نسبت به توزیع نیز اقدام می كرد و مضاف بر اینكه این فرایند باید ظرف مدت كوتاهی صورت می گرفت.
اگرچه تغییر الگوی توزیع سنتی به توزیع الكترونیك نیازمند فرایند طولانی مدت بود اما با توجه به محدودیت زمانی و ضرورت انجام طرح، توزیع سبد كالایی آغاز شد.
دراین بین برخی هماهنگی ها و ناهماهنگی ها در روزهای نخست، موجب نارضایتی ها و بعضا اعتراضاتی نسبت به عدم تخصیص یارانه سبد كالایی به اقشار مختلف جامعه شد كه این نارضایتی ها می توانست در ابتدا با ارایه اطلاعات شفاف و درست بروز نكند. خوشبختانه وزارت صنعت، معدن وتجارت با توجه به همه مسائل مطروحه عملكرد قابل قبولی را برجای گذاشت اما به لحاظ اطلاع رسانی، ضعف مشهود بود.
به طوری كه ایجاد هماهنگی بین وزارتخانه كار، رفاه و تامین اجتماعی و سازمان فناوری اطلاعات وارتباطات، شبكه شاپرك بانك مركزی، اپراتورهای فعال، فراهم كردن دیتاسنترها، تهیه و توزیع كالا و غیره از جمله اقداماتی بود كه وزارتخانه به خوبی از عهده آنها برآمد اما متاسفانه در بین هجوم های ابتدایی طرح كه ویژگی تمام طرح های نوپاست، نادیده گرفته شد.
یكی از نقاط ضعفی كه در اجرای این طرح وجود داشت اما و اگرهایی در خصوص تعیین جامعه هدف بود كه با عدم اطلاع رسانی شفاف بر دامنه اعتراضات دامن زد.
در روزهای نخست طرح، اطلاعات مختلفی از افراد مشمول ارائه شد كه سئوالاتی را در ذهن بسیاری از مردم ایجاد كرده بود و عده ای برغم عدم تخصیص سبد كالایی به مراكز توزیع برای دریافت سبد كالا مراجعه می كردند كه این خود نارضایتی های بی شماری را به همراه داشت.
این موضوع باید به خوبی اطلاع رسانی می شد كه توزیع این سبد كالایی مختص به جامعه هدف یعنی خانواده های كمتر برخوردار و محرومی است كه از فقر غذایی رنج می برند. تامین امنیت غذایی برای محرومین و دهك های پایین جامعه از اصولی است كه دولت ها همواره به آن اهتمام داشته اند و به گفته بسیاری از اقتصاددانان هزینه های متحمل از فقر غذایی بسیار زیاد است چرا كه موجی از تحمیل هزینه های سلامت جسمی و درمانی را به دنبال دارد.
در این راستا تعدادی از رسانه های داخلی و خارجی بر افزایش سطح اعتراضات دامن زدند چرا كه اهداف دیگری را دنبال می كردند.
اما در مجموع باید گفت تخصیص و توزیع سبد یارانه ای كالا به جامعه هدف تعیین شده، ایجاد زیرساخت مبتنی بر فناوری اطلاعات برای توزیع كالا در كشور، افزایش مدیریت اثربخش، شفافیت اطلاعاتی و مدیریت تامین، جلوگیری از تزریق نقدینگی و كاهش تورم و كمك به برنامه راهبردی در جهت اجرای نظام امنیت غذایی را به همراه داشت.
اقتصام (5)1574**1558
تهران - ایرنا - توزیع سبد كالا از جمله اقداماتی بود كه توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت در استفاده بهینه از صنعت فناوری اطلاعات در بخش صنعت، معدن و تجارت عملیاتی شد.