رامبد جوان هستم اینجا خندوانه است

از نظر جوان خنداندن هنری بی مرز است و با فرایند علمی اثبات شده می تواند به عنوان یكی از میان برهای با ارزش تبدیل حال بد به خوب باشد، این هنرمند هرشب در برنامه خندوانه یادآوری می كند كه '‌هر نخندیدنی ظلم است به خودمان '‌

این هنرمند كشورمان این روزها بیشتر از گذشته و به بهانه تهیه و پخش برنامه 'خندوانه' سر حال و پر انرژی كار می ‌كند ، حرف زدن با او آن هم در مورد خنده برای من تجربه جدید و البته هیجان انگیزی در پی ‌داشت چرا كه راه و روش او برای خندیدن جذابیت‌های خاصی دارد. منطق و استدلال مصاحبه با یكی از خالقان طنازی در سینما و تلویزیون و صحبت كردن درباره برنامه‌ای حول محور خنده حكم می ‌كرد كه مصاحبه‌ای شیرین همراه با خنده‌های گاه و بی‌گاه داشته باشیم.



س** آقای جوان طی سالهای گذشته تلاش صدا و سیما بر به روی آنتن بردن برنامه های طنز برای تغییر روحیه مردم متمركز شده بود اما وقتی صحبت از برنامه شما می شود همگان انتظار ساختار شكنی و بروز ایده ای خلاقانه دارند كه بدون شك می توان موید این برداشت را از بخشهای مختلف برنامه خندوانه مشاهده كرد ،‌ ایده خندوانه از كجا آمد ؟‌

- ایده اولیه از خود من بود . موضوع 'خنده ' همیشه برایم با اهمیت بوده است. در طول مسیر تجربه كردن و حرفه‌ای شدنم حس كردم كه می‌توانم كار جدی هم بسازم و هم بازی كنم اما اصرارم از یك جایی به كار كمدی از این جهت است كه واقعا بتوانم لحظه ای برای بیننده فضای شاد ایجاد كنم. واقعیت این است كه امروزه تعداد كمدین‌هایی كه سهم درستی در خنداندن مردم دارند نسبت به هنرمندان دیگر ژانر‌های هنری بسیار كمتر است. مقوله 'خنداندن' دارای ارزشهای منحصر به فردی است برای همین وقتی متوجه شدم می‌ توانم در كنار كمدین‌های دیگر فیلمی بسازم یا در كنار آنها فیلمی را بازی كنم ترجیح دادم تمركزم را روی این مقوله بگذارم. حدود 13 سال پیش ایده خندوانه به ذهنم رسید. طبق عادت ایده‌هایم را با یكسری از دوستانم مطرح كردم و از آنها نظر گرفتم. در نهایت و آهسته آهسته خندوانه شكل گرفت. همیشه حس می‌ كردم می‌توان یك شو تلویزیونی ساخت. یك برنامه تلویزیونی در یك استودیو تیپیكال و با تماشاگران تیپیكال به همراه موزیك با استاندارد‌های كامل یك شو تلویزیونی برای شاد كردن مردم.

س** 13 سال برای عملی شدن ایده ای این چنینی مدت طولانی ای محسوب نمی شود ؟‌

- سال 83 یكبار این ایده را به شبكه 2 دادم كه با استقبال آنها روبرو شد ،‌چند جلسه هم برگزار كردیم اما شاید بودجه و مسایلی این چنینی باعث شد كه عملی كردن این ایده تا این روزها به تاخیر بیفتد

س**با تجربه ای كه در ساخت فیلم و سریال دارید چقدر برای كلید خوردن این ایده پژوهش كرده اید تا برنامه ای متفاوت با ساختار روتین طنز به روز آنتن برود و بتواند توقع شما را برآورده كند؟‌

- اصولا تاكنون بدون انجام كارهای تحقیقاتی و پژوهشهای بنیادی دست به برنامه سازی نزده ام ،‌ در مورد كار 'خندوانه ' از دو هزار مقاله‌ای كه درباره خندیدن و خنده در جهان تالیف و نوشته شده بود تقریبا 900 مورد استخراج و بن مایه علمی برنامه ما شد و بارزترین بخش این مقالات توجه به اثرات حیرت انگیز خنده در انسانها بود .



س** برنامه اسم جالبی دارد 'خندوانه' ایده این عنوان از شما بود؟

-نه، بهراد جوانبخت از دوستان خوب من كه گرافیك برنامه هم كار اوست، اسم برنامه را پیشنهاد داد و من هم پذیرفتم.



س** آغاز پخش خندوانه همزمان شد با رخدادهایی همچون جام ‌جهانی فوتبال و ماه مبارك رمضان ،‌به نظر شما آیا وقت مناسبی برای پخش این برنامه انتخاب شده بود ؟‌

- ما از اسفند سال 92 پیش تولید را شروع كردیم و تصورمان این بود كه اول اردیبهشت می‌توانیم برنامه را روی آنتن بفرستیم، اما نشد. بعد كه به جام جهانی و ماه مبارك رمضان خوردیم درخواست كردیم دیرتر شروع كنیم كه مدیر شبكه نسیم قبول نكرد و در نهایت برنامه به روی آنتن رفت.



س** به دنبال طولانی شدن پخش آزمایشی شبكه نسیم ، شما از كاهش تعداد مخاطبان در ابتدای كار پخش اصلی برنامه های شبكه هراسی نداشتید وضعیتی كه به ندیده شدن برنامه شما كمك كند؟

- شبكه نسیم در طول یك سال پخش آزمایشی مخاطب خود را پیدا كرده بود و به نظرم اصلا شبكه ای ناشناخته‌ نبود. همچنین نوع بازخورد شبكه نسیم و سیاستهای دست اندكاران آن مرا به این نتیجه رساند كه پخش خندوانه از این شبكه اتفاقا در جذب مخاطبان می تواند اثر گذار باشد به این معنی كه قوانین و ضوابط شبكه و نوع نگاه مدیران این شبكه به برنامه من خیلی نزدیك بود.



س** بخش دعوت از میهمان در برنامه شما جایگاه ویژه ای دارد سوال این است كه ملاك انتخاب میهمانان برنامه از نظر شما چیست و شده از دعوت میهمانی كه ظاهر خنده رو نداشته باشد منصرف شوید ؟‌‌

- نه،هیچ اصراری به خنده رو بودن مهمان‌هایمان نداریم و مخاطبان ما قطعا این مورد را تایید می كنند.



س** مهمان‌های شما چه ویژگی باید داشته باشند و اینكه چقدر درباره انتخاب آنها تحقیق می‌كنید؟

- در طول زندگی‌ ام هیچ وقت هیچ كاری را بدون مطالعه آغاز نكردم و وقتی قرار باشد سازنده برنامه باشم این حساسیتم چند برابر می‌شود. اما درباره مهمان‌های خندوانه ،‌ ابتدا یك لیست تقریباً 900 نفره تهیه كردیم و آنها را به بخش‌های مختلف همچون پزشكان، دانشمندان، نخبگان، ورزشكاران، روانپزشكان و هنرمندان و زیر شاخه های فرعی آنها تقسیم بندی كردیم. مهمترین ملاك انتخاب ما توانایی گفت وگوی میهمانان در زمینه شاد كردن دیگران بود،‌ برخی میهمانان وقتی دعوت به حضور در برنامه می شدند از اینكه نتوانند ظاهری خنده رو داشته باشند نگران بودند اما توانایی همین افراد برای انعكاس نكاتی در نحوه شاد كرده زندگی بسیار مورد توجه قرار گرفت و بازخوردهای پیامكی ما موید این مساله بود.



س**بیش از 50 برنامه خندوانه تاكنون به روی آنتن رفته است ،‌با توجه به بازخورد این برنامه ها موفقیت آن در ایجاد فضای مفرح و شاد در میان مخاطبان چگونه ارزیابی می كنید ؟‌

- ما در برنامه‌هایمان نشان دادیم كه انسان‌ های موفق و محبوب در هر تخصصی قطعاً آدم‌هایی شوخ طبع هستند. ما آدم موفق عبوس نداریم و تحقیقات علمی بیانگر این نكته است كه شادی تنها راه رسیدن به موفقیت و محبوبیت است . شك نداریم كه آدم دلخور و ناراحت قطعاً در تصمیم گیری‌هایش دچار اشتباه می‌شود. بغض داشتن به جهان و موضوعات آن انسان را آهسته آهسته شبیه هیتلر می‌كند. این انسان‌ها شاید موفق شوند اما موفقیتشان پلید خواهد بود . این افراد در جهت موفقیت جهان حركت نمی‌ كنند بلكه مسیرشان به سوی تخریب است.همه ما مشكلاتی نسبت به دنیا در دلمان داریم و تا زمانی كه نتوانیم این اعتراضات را نرم كنیم همچون موجودات خطرناكی در اجتماع رفتار خواهیم كرد.



س** ظاهراً قصد دارید از محمدرضا حافظی طراح و مدیر پروژه برج میلاد برای حضور در برنامه دعوت كنید، علت حضور چنین افرادی در برنامه چیست؟

- خب برایم مهم بود ببینم سازنده این سازه عظیم و بزرگ كسی كه الان مهمترین و شاخص ‌ترین نماد‌های تهران را طراحی كرده چه ویژگی‌ها و خصوصیاتی دارد. به نظر من آدمی كه در این ابعاد كار می‌‌كند باید آدم مهمی باشد. بنابراین می‌خواهم بدانم این آدم چقدر شوخ طبع است، با كارگرهایش چطور حرف می‌زند و در تنهای‌اش به چه چیزی فكر می‌كند.



س** میهمان شما در خندوانه آیا ممكن است با شرایط چالش برانگیزی روبرو شود ؟‌

- به هیچ وجه. قرار است با گفت ‌وگوی جذابی داشته باشیم تا هم میهمان و هم بیننده از معاشرت ما لذت ببرد و شاید آن را الگوی خود قرار دهد.



س** ساختار كلی خندوانه در ادامه آیا با تغییراتی روبرو خواهد شد ؟‌

- تصمیم اولیه ما این بود كه پس از پخش هر 30 قسمت تغییراتی در برنامه داشته باشیم اما اصرار بر حفظ فرمت كلی برنامه داریم و البته در ابتدا قرار بود برنامه در 70 قسمت به روی آنتن برود اما نظر آقای كرمی به عنوان مدیر شبكه نسیم بود كه ساخت برنامه تا 300 قسمت ادامه یابد ،‌بنابراین من اجازه گرفتم تا در مرحله اول 110 قسمت بسازیم و ادامه ساخت برنامه را به زمان اتمام پروژه سینمایی من موكول كنیم ، در نتیجه ما تا 110 قسمت همین فرمت را با كمی جابجایی در بخشها خواهیم داشت مسایلی همچون دكور و فرمت كلی اجرا ثابت خواهد بود.



س**پس در این 110 قسمت اولیه تغییر چشگیری ندارید؟

- خیر فقط دو نكته یكی اینكه قرار است خانمی با توانایی بازگویی دیالوگهای برنامه به زبان مخصوص ناشنوایان به ما ملحق شود كه امیدوارم هر چه سریع تر این اتفاق بیفتد و ناشنوایان عزیزمان هم با توجه به درخواست هایی كه داشته اند از برنامه استفاده كنند. نكته دوم هم پس از حضور آقای اسماعیل آذر به عنوان مهمان در برنامه ما و با توجه به استقبالی كه از حضور ایشان شد قول گرفتیم هر 10 روز یك بار از حضور ایشان در برنامه به منظور تشریح موضوع خنده و طنازی در ادبیات كهن بهره گیری نماییم.



س**برای ساخت بخش دوم خندوانه مخاطبان با چه تغییراتی روبرو خواهند بود؟

- 3 تا 4 برابر كردن دكور برنامه ،‌افزایش تعداد دوربینها ،‌افزایش تعداد تماشاچیان برنامه از 32 به حدود 100 نفر و طراحی جدید در اجرای برنامه از مهمترین تغییرات ما خواهد بود.



س** هماهنگی و كنترل یكصد تماشاچی كار را برای شما دشوار نخواهد كرد ؟‌

- من از ابتدا تاكیدم بر این بود كه باید در استودیو تماشاچی وجود داشته باشد و برای این كار یك فراخوان دادیم كه علاقمندان در یك روز با حضور در پارك آب و آتش تست خنده بدهند. از 10 صبح تا 6 بعد از ظهر آنجا بودیم و به لحاظ كمبود وقت تنها توانستیم از 300 نفر از مجموع دو هزارنفر تست بگیریم كه از این تعداد در نهایت 80 نفر به عنوان تماشاچی و هیات داوران ما انتخاب شدند.این مجموعه جدای از میهمانان غیرثابتی هستند كه با ارسال پیامك درخواست حضور در برنامه را طرح می نمایند و علیرغم تعداد قابل توجه آنها همانطور كه بارها اعلام كرده ایم از تمامی آنها برای حضور در برنامه دعوت خواهیم كرد.



س** تجربه خندوانه در تلویزیون بدیع است و به روی آنتن بردن این برنامه قطعا متضمن كارهایی منحصر به فرد بوده است ،‌از آنها برایمان بگویید ؟‌

- اصولا برنامه سازی در تلویزیون واقعاً كار سخت و دشواری است. 70 نفر برای ساخت خندوانه فعالیت می ‌كنند و من فكر می‌كنم هنوز هم ما نیرو كم داریم .بخشی از كسانی كه در برنامه به ما كمك می‌كنند افرادی هستند كه با بازبینی دقیق برنامه ها كمدینهای ثابت برنامه را در پرهیز از برنامه و حركات مشابه و ایجاد لحظات ناب طنز راهنمایی می كنند.



س** در حین پخش برنامه گاهی درباره تاثیرات منفی استرس و اثرات مثبت خنده صحبت می‌كنید ، ‌در این باره توضیح می‌دهید؟

- اگر اجازه دهید می‌خواهم این بخش را با دقت و كامل توضیح دهم چون در واقع تمام تلاش ما در ساخت این برنامه دادن همین اطلاعات به مردم است. اول درباره تنش و استرس توضیح می‌دهم و بعد اینكه خنده چه پادزهری برای استرس است. ما هر بار كه در روز دچار تنش و استرس بشویم این اتفاقات بیولوژیك برایمان می‌افتد. به محض اینكه به انسان استرس وارد می‌شود رود‌ه های فرد از كار می‌افتد و فشار خونش بالا می ‌رود. در ادامه میزان ترشح آدرنالین بالا می ‌رود. كبد برای كنترل آدرنالین ذخایر قندش را آزاد می ‌كند و این میزان این قند تا زمان دور شدن تنش از فرد ثابت می ماند . هر قدر میزان بالای قند ادامه پیدا كند این قند مازاد به قلب، چشم، كلیه، سیستم گوارشی، استخوان، مفاصل و سایر اعضای بدن آسیب می ‌رساند. همچنین در طول پروسه عصبی شدن عضله بطن چپ شروع می‌كند به بزرگ شدن و در نتیجه این عضله به خون بیشتری نیاز پیدا می كند اما چون قلب برای خون رسانی بیشتر طراحی نشده كم كاری قلب آغاز می شود و این مقدمه بروز سكته قلبی در فرد خواهد بود .

در مقابل خندیدن باعث تولید یك گلبول سفید در بدن به اسم 'ان كی' می‌شود كه به آن قاتلان طبیعی می‌گویند. كاركرد این گلبول این است كه با حمله به بافت‌های آسیب دیده و سلول‌های سرطانی آنها را دفرمه می‌كند تا زودتر از بین بروند و بدن بتواند به آن تسلط پیدا كند. نكته جالب همین جاست كه توان سیستم ایمنی بدن با خندیدن بالا می ‌رود و از نظر مغز تفاوت میان خنده مصنوعی و طبیعی انسان معنا دار نیست و به همین دلیل هم ما در ابتدای برنامه به تماشاگران می‌گوییم 30 ثانیه بخندند. همچنین اگر سیستم ایمنی بدن بالا باشد 85 درصد بیماری‌ها دفع می‌شود. به نظر من هر نخندیدنی ظلم به خود است و راحت خندیدن به معنی این نیست كه آدم سلیقه‌اش پایین است.



س**درصد رضایت خود شما از برنامه چقدر است و آیا خودتان سعی می كنید بیشتر بخندید ؟‌

- خیلی زیاد ،‌ من هم مثل سایرین دغدغه ها و سختی‌های خودم را دارم اما هر هفته سه ‌شنبه‌ ها پیش روانشناس می‌روم. چون احساس می‌كنم به این كار شدیدا لازم دارم .اصولا پیش روانشناس رفتن برای من فهمیدن چرایی حالم است و اینكه یاد بگیرم خندیدن یكی از رفتار‌های واجب روزمره هر فردی است.



س** شبهای پنج شنبه‌ در برنامه خندوانه كتاب، تئاتر یا برنامه گالری ها را معرفی می‌كنید؟ درباره علت این كار و ضرورت معرفی كالای فرهنگی در یك برنامه توضیح می‌دهید؟

- من هر وقت كه جلوی دوربین یك برنامه‌ای كار كرده‌ام خودم را موظف می‌دانم كه هر كالای فرهنگی عرضه شده را معرفی كنم. به نظرم این وظیفه رسانه‌ است و باید این كار را انجام دهد. من چون برنامه‌ ام برای عامه مردم است این كار را می‌ كنم و جالب است كه برایتان بگویم پنجشنبه گذشته سه كتاب معرفی كردم . وقتی ابتدای هفته به شهر كتاب رفتنم صاحب مغازه خواهش كرد تا اسامی كتابهایی كه قصد معرفی آنها را دارم را قبلا به او اطلاع دهم تا بتواند جوابگوی مشتریان این كتابها پس از معرفی از طریق خندوانه باشد ومسایلی از این دست نشان می دهد كه مسیر ما برای معرفی كالاهای فرهنگی و آثار هنری درست بوده است .

س** عناوین كتاب ها بر چه اساس انتخاب می شوند ؟

- مشوق خانوادگی من در ایجاد عادت به كتاب خوانی خواهرم بوده است و مدتهاست كه حداقل هر 10 روز یك بار دو ساعتی را در یك كتاب‌فروشی می گذرانم تا در جریان آخرین انتشارات قرار داشته باشم و در نتیجه از اطلاعات كافی برای معرفی كتاب یا برنامه های فرهنگی و هنری برخوردار هستم.



س**با توجه به محدودیت‌هایی كه در تلویزیون برای موسیقی وجود دارد ، چطور برای استفاده از موسیقی در خندوانه برنامه ریزی می‌كنید؟

- خندوانه نیاز به موسیقی زنده دارد تا مناسب با حال برنامه و استودیو موزیك‌های مختلف اجرا شود. ابتدا از گروه 'كلم' برای انجام این همراهی دعوت كردم اما چون نمی‌ توانستیم آنها را نشان بدیم بعد از مدت كوتاهی موزیك‌هایشان را ضبط كردند، و برای پخش در اختیار ما قرار دادند . بعد از اینها با گروه موزیك 'بُمرانی' كه یك اجرای هم در برنامه داشتند و به نواختن 'كاخون' پرداختند ، همكاری كردیم. جالب است كه بدانید بزودی گروه بمرانی با بهره داری از قابلیتی كه در دستگاههای 'آی پد' برای نواختن انواع سازها وجود دارد اقدام به اجرای قطعه موسیقی خواهد كرد.



س**سخن پایانی....

- نكته پایانی كه باید عنوان كنم و اتفاقا نمی‌خواستم به آن بپردازم ضمن تشكر از نویسندگان متعهد مطبوعات ما این است كه چند وقت پیش یكی از نویسندگان نشریه 'كافه سینما' در نقد برنامه خندوانه تیتر زده بود 'باز یك كپی صد در صد از برنامه‌ خارجی' بعد در ادامه مرا متهم به تقلید برنامه ای با اجرای 'جیمی فالن' كرد. در برنامه مورد اشاره نشریه مورد اشاره 12 تخم مرغ كه 8 تای آن پخته شده را به پیشانی هنرمندان و ورزشكارانی مشهوری مثل دیوید بكام و ... می زنند و اصابت دو تخم مرغ پخته نشده به سر فرد موجب باختن وی خواهد شد اما من چون نمی‌توانستم این بازی را با هنرمندانمان انجام دهم از تماشاگران خندوانه خواستم آن را انجام دهند و در مجموع در سه قسمت 3 دقیقه ای از افزون بر 4000 دقیقه برنامه ای كه تاكنون پخش شده این بازی را در برنامه داشتیم. اینكه 9 دقیقه را در برابر تمامی زحمات عوامل تهیه این مجموعه گذاشته و كل كار را كپی عنوان كنند كج سلیقگی و بی انصافی است و من انعكاس این نوع انتقاد‌های شخصی را دشمنی با مردم می ‌دانم. جالب این است كه نویسنده مورد نظر با طرح ادعای واهی خود مخاطبان را دعوت به ندیدن برنامه می كند، طرح این گونه نقدهای بی اساس بی احترامی به شعور مخاطبینی است كه بدون حب و بغض شخصی صادقانه به تماشای برنامه مورد علاقه شان می پردازاحترام به نظر مخاطبان شعار اصلی ماست . بدیهی است كه به منظور ارتقای سطح كیفی برنامه خندوانه نقد سازنده صاحب نظران مطبوعاتی را به دیده منت پذیرا هستیم.

گفت‌ وگو: از علیرضا مرادی

فراهنگ**9246**1601**