نگاه ها به پیشنهاد روحانی درباره «همه پرسی»

این گزارش نگاهی به سرخط اصلی خبرها و همچنین نوشته های سرمقاله نویسان و نویسندگان روزنامه های امروز دوشنبه 15 دی 1393 خورشیدی انداخته و مهم ترین موضوع های مورد توجه این روزنامه ها را بررسی كرده است.



*** همه پرسی؛ آری یا نه؟

باید و نبایدهای همه پرسی و اصول برگزاری آن و اصول اقتصاد پایدار دو محور عمده ی مورد توجه در گزارش ها و تحلیل هایی بود كه از سوی روزنامه ها درباره ی سخنان دیروز رییس جمهوری برجسته سازی شد. در این میان معدود روزنامه هایی نیز به انتقاد از اظهارات روحانی پرداختند.

روزنامه ی «آرمان» در كنار گزارش «آرمان ما به سانتریفیوژ وصل نیست» كه در آن به انتشار سخنان رییس جمهوری اشاره كرد، گزارش و یادداشت هایی نیز در ارتباط با اظهارات روحانی مبنی بر همه پرسی منتشر كرد.

این روزنامه در گزارش «همه‌پرسی پس‌ از 35 سال!» نوشت: قرار است بعد از 35سال شرایط برگزاری همه‌پرسی در كشور فراهم شود؛ «خوب است بعد از 36 سال یك‌بار هم كه شده این اصل قانون اساسی را اجرا كنیم و برای مسائل مهم اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به جای آنكه قانونی در مجلس تصویب شود، ماده قانونی یا برنامه را مستقیم به آرای مردم و همه‌پرسی بگذاریم.» این جملات از سوی دكتر حسن روحانی روز گذشته در «كنفرانس اقتصاد ایران» بیان شد.

آرمان همچنین در یادداشتی به «نقش همه‌پرسی در اداره كشور» اشاره كرد و نوشت: در صورتی كه برای اداره كشور تغییر قانون اساسی یا انجام اموری كه اخذ نظر مردم یا افكار عمومی ضرورت داشته باشد می‌توان به همه‌پرسی متوسل شد. تغییر و تصویب مفاد قانون اساسی و به روز كردن اصول آن برای پاسخ به نیازها معمولا در همه نظام‌ها معمول و مرسوم است. بنابراین با توجه به گذشت نزدیك به 35سال از تغییر حاكمیت در كشور ما و استقرار جمهوری اسلامی ایران ممكن است در فرایند ارتباط با جهان و تغییر روابط و مناسبات بین‌المللی، استعلام از نظریات اكثریت مردم در خصوص موضوعاتی مانند انرژی هسته‌ای، نوع روش‌های مدیریت اقتصادی، تغییر اصل 44 قانون اساسی و مناسبات سه قوه و حدود اختیارات آنان می‌توان از این مكانیزم استفاده بهینه برد چرا كه وقتی افكار عمومی در یك فرایند دموكراتیك در خصوص یك امر حیاتی كشور نظری داشته باشند، اعمال آن نظر اولا موجب تعیین تكلیف در خصوص مورد خواهد شد و اجرای برایند این همه‌پرسی را مشروع تلقی خواهد كرد و ثانیا این اقدام نشانه تجلی مردم‌سالاری، احترام به افكار عمومی و تعمیق حكومت مردم بر مردم خواهد شد. خوشبختانه رویكرد جدید ریاست جمهور با عنایت به واقعیت‌های كشور و توصیه به توسل به همه‌پرسی نشانه‌ای از واقع‌بینی برای برون‌رفت از چالش‌های داخلی و بین‌المللی است كه اگر چنین شود بسیاری از بن‌بست‌های موجود و ارزیابی حقانیت گروه‌های سیاسی و قضاوت نسبت به برداشت‌ها و روش‌های آنان درخصوص اداره كشور مورد قضاوت مردم از طریق رفراندوم قرار خواهد گرفت.

روزنامه ی «ابتكار» نیز در سرمقاله ی «رفراندوم و فرصتی برای تغییر» می نویسد: دیروز حسن روحانی در حالی واژه تقریبا از یاد رفته رفراندوم را به كار گرفت كه شنیده می‌شود عده ای نقش شوراها و اراده مردم را نه تنها ضروری نمی‌دانند بلكه استفاده از آن را مضر تلقی می‌كنند. اینكه چرا طی سال های گذشته از رفراندوم استفاده نشده است خود جای بحث دارد اما نكته قابل تأمل این است كه چرا در این برهه از تاریخ كه همگان سعی دارند تا از اصول دموكراتیك ذكر شده در قانون اساسی استفاده كنند عده ای برخی از این اصول، از جمله مراجعه به آرای عمومی را فاقد مشروعیت تلقی می‌كنند؟!

به تحلیل این روزنامه، حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور از ظرفیت قانونی سخن گفت كه سال ها پیش ملت ایران با اراده خود آن را ایجاد كردند. از طرف دیگر سخنان روحانی خطاب به كسانی ارزیابی می‌شود كه همواره در مقابل تغییرات و خواست ملت ایستادگی می‌كنند. این در حالی است كه سابقه استفاده از رفراندوم در جمهوری اسلامی به سال ها پیش باز می‌گردد... از طرف دیگر اشاره روحانی به اینكه خوب است بعد از 36 سال یك بار هم كه شده این اصل قانون اساسی را اجرا كنیم و برای مسائل مهم اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی به جای آنكه قانونی در مجلس تصویب شود، ماده قانونی یا برنامه را مستقیم به آرای مردم و همه‌پرسی بگذاریم؛ گامی مهم برای همراهی با تغییرات ارزیابی می‌شود. تغییراتی كه بر مبنای خواست مردم با ساختاری قانونی پیش بینی شده است. استفاده از این ظرفیت ها می‌تواند به وحدت و همگرایی بیشتر در كشور برای رشد و پیشرفت اهداف متعالی بینجامد.

روزنامه ی «تعادل» هم ضمن انتشار گزارشی با عنوان «همه پرسی خواست رییس جمهوری»، در یادداشت «تمرین دموكراسی با همه‌پرسی» نوشت: می‌توان به‌صراحت گفت كه نظر رییس‌جمهور درخصوص انجام همه‌پرسی گفته پرچالشی است و باتوجه به اینكه بعد از انقلاب ما خیلی از این امكان استفاده نكرده‌ایم، باید دید مسوولان كشور چگونه می‌خواهند از این ابزار استفاده كنند. به‌نظر می‌رسد همه‌پرسی یكی از ابزار مترقی برای نظرسنجی است، در شرایط فعلی مسایل متعددی زیرپوست جامعه وجود دارد كه خوراك اختلافات گسترده بین اقشار مختلف سیاسی و اقتصادی شده است، بنابراین می‌توان امیدوار بود كه با اتكا به همه‌پرسی بتوان این مسایل را حل كرد و در این تردیدی نیست.

به نوشته ی تعادل، اینكه برای انجام همه‌پرسی نگران آثار منفی احتمالی آن باشیم، كوتاه‌بینی است چراكه برداشتن هر گام به سمت آزادی، در نهایت سود دارد. ممكن است در وهله اول با شانتاژ گروه‌های ذی‌نفع و در مرحله بعد با كارشكنی كسانی كه نتیجه همه‌پرسی را قبول ندارند، روبه‌رو شویم اما سرانجام كار، مثبت خواهد بود.

روزنامه ی نوپای «مردم امروز» كه به تازگی به جمع مطبوعات كشور اضافه شده است، در گزارش مفصلی، ضمن بررسی نظر برخی چهره های اصلاح طلب درباره ی اظهارات رییس جمهوری مبنی بر حل مسایل از طریق همه پرسی، در یادداشت «راه دشوار رفراندوم» به بررسی حقوقی این موضوع پرداخت.

به نوشته ی مردم امروز، در قانون اساسی دو گونه همه پرسی مشخص شده است. اول همه پرسی از آن گونه كه در اصل 59 آمده است و رییس جمهوری هم به آن اشاره كرده است و در مسایل مختلف اعمال قوه مقننه به جای آنكه روند قانونگذاری در مجلس را بگذراند به آرای عمومی گذارده می شود و به آن «همه پرسی تقنینی» گفته می شود. دوم همه پرسی به موجب بازنگری در قانون اساسی كه در اصل 177 آمده و در سال 1368 به قانون اساسی افزوده شده و از آن به عنوان «همه پرسی اساسی» یاد می شود.

به نوشته این روزنامه، روشن می شود كه هم، همه پرسی طبق اصل 59 و هم همه پرسی از طریق ماده 177 راهی پرپیچ و خم است. بنابراین ممكن است درخواست رییس جمهوری برای رفراندوم كم سابقه باشد اما صرف درخواست، دشوار نیست، بلكه مراحل اجرایی شدن رفراندوم است كه دشوار است؛ به طوری كه تحقق آن را بعید جلوه می دهد.

«یك تیر و سه نشان» هم عنوان سرمقاله ی روزنامه ی «آفتاب یزد» بود.

به بیان این روزنامه، پیشنهاد رئیس جمهوری برای برگزاری همه پرسی در موضوعــات خاص و كلان كه صبح یكشنبه در همایــش اقتصــاد مطــرح كــرد، قطعا فضای سیاســی و اقتصادی كشــور را در روزهــای آینده تحــت تاثیر قــرار خواهــد داد و برخی نسبت به آن حساســیت نشان می دهند زیرا تــا واژه «رفراندوم» - یا برســاخته فارســی آن توســط داریوش آشــوری شود «همه پرسی» - بر زبان كسی جاری می شود گمان مــی برند منظور تغییر نظام یا تغییر قانون اساسی است. چون در حافظه مردم در 36 سال جمهوری اسلامی تنها سه بار ... همه پرسی برگزار شده است.

«صادق زیباكلام» نیز در یادداشت روزنامه ی «اعتماد» به تحلیل اینكه «چرا رییس‌جمهور از همه‌پرسی گفت؟» پرداخت. به نوشته ی زیباكلام، مشكل دقیقا از همین نقطه شروع می‌شود، چرا كه اكثریت مردم به سیاست‌های قبلی «نه» گفته و خواهان تغییر و اجرای سیاست‌های جدید هستند اما دولت منتخب آنها در عمل نمی‌تواند سیاست‌ها و برنامه‌هایی را كه دارد به اجرا بگذارد. چرا؟ چون با وجود برگزاری انتخابات و رای مردم به تغییر سیاست‌های گذشته و ابراز تمایل آنها به سیاست‌های جدید، سیاست‌های جدید به دلایل مختلف نمی‌توانند از قوه به فعل درآیند.به عنوان مثال دولت جدید می‌خواهد تغییرات اساسی در نحوه پرداخت یارانه‌ها به وجود بیاورد. در هیچ نظامی به همه مردم به صورت فله‌یی یارانه پرداخت نمی‌شود. اما آیا دولت می‌تواند این نظام پرداخت یارانه مصیبت‌بار را تغییر دهد؟ خیر. دولت می‌خواهد در نحوه مدیریت دانشگاه‌ها، سیاست‌های امنیتی گذشته را كنار بگذارد. آیا می‌تواند؟ خیر. به عبارت دیگر از یك‌سو مردم دولت جدیدی را انتخاب كرده‌اند اما و از سوی دیگر این دولت جدید عملا در هیچ حوزه اساسی نمی‌تواند تغییرات جدی و گسترده به وجود آورد. به عبارت دیگر و با وجود انتخابات، همان سیاست‌های گذشته كم و بیش و با مختصر تغییر ظاهری باید ادامه پیدا كند. بنابراین با برگزاری رفراندوم هیچ چیز عوض نمی‌شود. خب؛ فرض بگیریم دولت رفراندوم برگزار كرد و مردم رای دادند كه اقشار و لایه‌های ثروتمند جامعه یارانه دریافت نكنند. در خصوص وزارت ارشاد، نمایش فیلم و ممیزی كتاب و نشر روزنامه هم آیا باید رفراندوم برگزار كنیم؟ آیا در خصوص حل بحران هسته‌یی هم باید رفراندوم برگزار كنیم؟

به جز روزنامه های سیاسی و حزبی كشور، برخی روزنامه های اقتصادی نیز به برجسته سازی سخنان رییس جمهوری در خصوص اقتصاد پایدار و اقتصاد مقاومتی پرداختند.

روزنامه ی «اقتصاد پویا» برای گزارش خود تیتر «اقتصاد پایدار از رانت نجات یابد، باید به دنبال رشد پایدار در چارچوب اقتصاد مقاومتی باشیم» را از میان سخنان روحانی برگزید.

«اقتصاد باید از رانت و انحصار نجات یابد» نیز تیتر نخست روزنامه ی «اطلاعات» بود.

روزنامه ی «جمهوری اسلامی» هم در تیتر گزارش خود به نقل از روحانی نوشت: «سال هاست اقتصاد ما به سیاست یارانه می دهد».

«دعوت از اقتصاددانان» نیز تیتر انتخابی روزنامه ی «خراسان» از اظهارات مطرح شده ی روحانی در كنفرانس اقتصاد ایران بود.

«دنیای اقتصاد» هم در گزارش خود از «آزاد‌سازی اقتصاد از بند سیاست» سخن گفت و نوشت: رئیس‌جمهوری دیروز از همه چیز سخن گفت. از اقتصاد گرفته تا سیاست. از سیاسی بودن اقتصاد كشور انتقاد و اعلام كرد كه اقتصاد باید از انحصار و رانت نجات پیدا كند و رقابتی شود و در آن بخش از سخنانش كه به سیاست مربوط می‌شد هم خواستار برگزاری همه پرسی در مسائل مهم كشور شد. حسن روحانی كه دیروز در نخستین كنفرانس اقتصاد ایران با شعار راهكارهای دستیابی به رشد پایدار و اشتغال حضور یافته بود، ابتدا اشاره‌ای به وضعیت اقتصادی كشور در زمان آغاز به كار دولت یازدهم كرد.

در كنار دو نگاه اقتصادی و سیاسی حاكم بر روزنامه های امروز در بازتاب اظهارات رییس جمهوری، دسته یی از روزنامه های ناهمسو با دولت نیز با انتشار مطالبی، به انتقاد از برخی اظهارات رییس جمهوری پرداختند.

«عمل به وعده اقتصادی شاید وقتی دیگر!» تیتر نخست روزنامه ی «كیهان» بود. این روزنامه می نویسد: همایش اقتصاد ایران در حالی برگزار شد كه رئیس جمهور و مردان اقتصادی وی به جای ارائه راهكارهایی برای بهبود شرایط اقتصاد كشور صرفاً به تكرار وعده‌های پیشین و فرافكنی در این زمینه پرداخته و اظهاراتی داشتند كه به نظر می‌رسد اطلاعات غلطی درباره برخی مسائل در اختیار آنها قرار می‌گیرد. البته جای خالی اقتصاد مقاومتی نیز از دیگر نكات قابل تامل در این همایش است.

روزنامه ی «جوان» هم در گزارش خود مدعی شد كه «همایش همه مردان اقتصادی دولت پیشنهاد اجرایی نداشت».

به گزارش جوان، اولین روز همایش همه مردان اقتصادی دولت بیشتر از آنكه پیشنهادی اجرایی برای برون رفت از وضعیت موجود اقتصاد باشد بیشتر با تشریح گزارش عملكرد و گلایه‌های متداول از سوی وزرای اقتصادی، رئیس كل بانك مركزی و معاونین وزرا به اتمام رسید.

این روزنامه همچنین یادداشتی با عنوان «سانتریفیوژها عینیت آرمان‌هاست» منتشر كرد.

به نوشته ی جوان، اگر آقای رئیس‌جمهور معتقد است «آرمان ما به سانتریفیوژها وصل نیست» ولی ما آن را كاملاً وصل می‌بینیم. چرا؟! آیا به زاویه دید مربوط است؟ یعنی از این طرف كه ما می‌بینیم، وصل است و از آن طرف كه رئیس‌جمهور محترم می‌بیند، وصل نیست؟! ممكن است همین‌طور باشد. سانتریفیوژها مصداق پیشرفت كشور در حوزه علم و فناوری هستند و از جمله آرمان‌های مورد‌نظر انقلاب هم یكی همین پیشرفت علمی و جبران عقب‌ماندگی تاریخ 200 ساله است، پس سانتریفیوژها به آرمان ما وصل است، همچنان كه خاك ایران به آرمان ما وصل است و اگر قطعه‌ای از خاك را در تصرف دشمن دیدیم، باید برای حفظ آرمان‌ها با دشمن بجنگیم و نمی‌توان گفت خاك و آرمان چگونه به هم می‌چسبد؟! خاك كه جای خود دارد، این روزها بر سر ابرهایی كه كشورهای همسایه از یكدیگر می‌دزدند و در كشور خود بارور می‌كنند، نزاع است و درباره همه منافع ملی جنگ است زیرا ملت‌ها و دولت‌ها «حفظ منافع ملی» را جزئی از آرمان‌های خود می‌دانند وگرنه بر سر آن نمی‌جنگیدند.

«نگرانی از حاشیه های سیاسی یك همایش مهم اقتصادی» نیز عنوان یادداشت روزنامه ی خراسان بود.

این روزنامه در یادداشت خود نوشت: فارغ از تاثیر سیاسی صحبت های رئیس جمهور، محتوای برخی سخنان ایشان با مقتضیات روز اقتصاد ایران و جهتی كه رئیس دستگاه اجرایی باید به عنوان طرح دغدغه به اقتصاددانان منتقل كند، همخوانی ندارد. تردیدی نیست كه اقتصاد ایران كم و بیش در مقاطع مختلف با موانع بیرونی و اثرات شوك های خارجی از تحریم گرفته تا كاهش قیمت نفت، مواجه بوده است. در شرایط فعلی این 2 عامل بیرونی به شكل پر رنگی سعی در تحت تاثیر قرار دادن اقتصاد ایران دارند و در این شرایط، سخن از رفع تحریم در برخی بخش ها پس از توافق اولیه هسته ای و برخی از دیگر سخنان رئیس جمهور موجب امیدوار كردن اقتصاددانان و برنامه ریزان اقتصادی كشور (حتی با فرض این كه این امیدواری كاملا واقع بینانه باشد)، می شود، این در حالی است كه فضای مذاكرات و حتی در صورت توافق نهایی، راه بدون جایگزین پیش روی اقتصاد ایران، طراحی اقتصادی مقاوم و غیر آسیب پذیر در برابر شوك های بیرونی است. از رئیس جمهور انتظار می رود كه فارغ از تصویر سازی خوش بینانه، اقتصاددانان و برنامه ریزان و تصمیم سازان اقتصادی كشور را به این عرصه سوق دهد كه با لحاظ شرایط بدبینانه از نظر فشارهای بیرونی برای «رشد پایدار و اشتغالزا» كه شعار این همایش است، برای اقتصاد ایران نسخه بپیچند.



*** سرنوشت جزیره ی «آشوراده»

موضوع تبدیل بخشی از زمین های جزیره ی «آشوراده» به یك مركز گردشگری، طی روزها و هفته های اخیر بحث برانگیز شده و انتقاد برخی از فعالان محیط زیست را در پی داشته است.

روزنامه ی «شهروند» در گزارش صفحه ی اجتماعی خود در این خصوص نوشت: در این چند هفته مسعود سلطانی‌فر(رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری) نگرانی‌های زیست‌محیطی دوستداران طبیعت و فعالان محیط‌ زیست را لمس نكرد و در نخستین اظهارنظر درباره آشوراده نگرانی‌هایی كه از آینده جزیره می‌شد را به هیاهوی رسانه‌ای معنی كرد اما در میان صحبت‌های خود در تأیید حرف‌های معصومه ابتكار رئیس سازمان محیط‌زیست، از واگذار نشدن آشوراده حكایت كرد و گفت قرار نیست واگذاری صورت بگیرد.

به گزارش شهروند، رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در جمع دانشجویان دانشكده خبر درباره ی تكلیف نهایی «آشوراده» گفت: متاسفانه صحبت‌ های مطرح شده درباره «آشوراده»، جنجال و هیاهوی رسانه‌ ای بوده و ما بنا نداریم به آن وارد شویم، زیرا هیچ چیز واگذار نشده و قرار نیست كه واگذار شود. ١٠‌درصد این جزیره مربوط به تأسیسات گردشگری است كه با ملاحظات مطرح شده درباره محیط‌ زیست همخوانی داشته است. ما در مرحله تكمیل مطالعات در این زمینه هستیم و هنوز تصمیمی مبنی بر واگذاری «آشوراده» نگرفته‌ایم.

این روزنامه در ادامه ی گزارش افزود: هرچند كه رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با توجه به عنوانی كه دارد، به چشم خریدار به آشوراده نگاه می‌كند و تبدیل‌ شدن جزیره ‌ای آرام و ساكت به مركز گردشگری می‌ تواند برای سازمان میراث فرهنگی و گردشگری یك قدم بزرگ در راه توسعه گردشگری باشد اما این قدم بزرگ در نظر فعالان محیط‌ زیست خیانت به میراث طبیعی نام دارد.

شهروند همچنین در توضیح طبیعت منحصربفرد این منطقه نوشت: این جزیره بخشی از پناهگاه حیات وحش میانكاله محسوب می ‌شود كه از ‌سال ١٣٥٤ به‌عنوان ذخیره‌ گاه زیست كره در فهرست یونسكو ثبت شد و این درحالی است كه در روی كره زمین تنها چند منطقه خاص زیست كره داریم كه به خاطر بالا بودن كمیت ارزشی چنین عنوانی گرفته ‌اند. ویژگی دیگر این جزیره وجود ماهی ازون ‌برون یكی از نادرترین ماهی‌های خاویاری است كه در دریای مازندران در دل آشوراده جای دارد و یكی از پنج گونه ماهیان خاویار ممتاز جهان و نیز از كوچكترین ماهیان خاویاری خزر نیز محسوب می‌شود. همچنین فوك خزری این ناحیه جزء نادرترین گونه‌های جانوری شناخته ‌شده در روی كره زمین است.

روزنامه ی «قانون» كه امروز سومین شماره ی آن بعد از ماه ها توقیف منتشر شد در این خصوص نوشت: سلطانی فر، در حالی بحث آشوراده را «جنجال رسانه‌ای» خوانده است كه دو تن از معاونان پیشین سازمان محیط زیست در این باره به طور قانونی شكایت كرده‌اند، ده‌ها تشكل زیست ‌محیطی در بیانیه ‌هایی اعتراض‌شان را اعلام كرده‌ اند و اغلب كارشناسان در این باره اعلام خطر كرده ‌اند.

به گزارش قانون، «معصومه ابتكار» رییس سازمان محیط زیست در یك نشست خبری تاكید كرده بود كه كلا قرار است چند راه چوبی، چند برج دیده‌بانی و شاید چند نیمكت در این جزیره فراهم شود. اما «سعید شیركوند»، معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی، درگفت ‌و گویی از تاسیساتی همچون بازارچه سنتی، اقامتگاه و حتی آكواریوم‌های آبزیان صحبت كرد.

«روزبه كردونی» مدیركل دفتر آسیب های اجتماعی وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی نیز در یادداشت خود در روزنامه ی «شرق» با عنوان «محیط زیست و فقرا» نوشت: در حوزه سیاستگذاری عمومی وقتی مساله یا مشكل سیاستی مورد توجه شهروندان(Policy problem )، در دستور كار سیاستگذاران قرار می ‌گیرد به ‌این معناست كه آن مساله به یك دستور كار سیاستی (Policy agenda) تبدیل شده است. بر این اساس باید عنوان كرد موضوع آشوراده امروز آنچنان اهمیت یافته كه چاره‌جویی درخصوص آن در دستور كار سیاستگذاران قرار گرفته است. در لابه‌لای دیدگاه و نظرات مطرح‌شده در این خصوص برخی در مقابل افرادی كه «با عبور جاده از میان ارزشمندترین جنگل ‌های هیركان» و «تخریب محیط‌ زیست» مخالفت كرده‌اند واكنش نشان داده‌اند، یكی از جالب‌ ترین واكنش‌ ها در مقابل حامیان محیط‌ زیست این بوده است كه طرفداری از محیط‌ زیست به مثابه زنگ تفریح برای شكم‌ سیرانی است كه جهت فرار از فشار روانی شهر به درختان سرسبز و چهچه بلبل نیاز دارند، در حالی‌كه كسانی هستند كه به دلیل فقر و گرسنگی و بیكاری خود یا اطرافیانشان از محیط‌زیست خود خسته شده‌اند.

كردونی در ادامه با طرح این پرسش كه «تاثیر محیط ‌زیست بر كدام گروه بیشتر است؟ فقرا و گرسنگان یا شكم‌سیران بانصیب؟» نوشت: مطالعات بین‌المللی تصریح دارند چالش ‌های زیست‌ محیطی و تغییرات آب ‌و ‌هوایی بیشترین و سخت‌ ترین تاثیر را بر زندگی فقرا دارد. این به ‌این معناست كه هنگام بروز چالش‌های زیست ‌محیطی و عواقب آن نظیر قحطی و افزایش فقر مطلق در بین مردم (به ویژه كشاورزان) این پا برهنگان، بیكاران، فقرا و گرسنگان هستند كه بیشترین تبعات را تحمل می‌ كنند. گزارش سال ٢٠١٤ IPCC تصریح دارد چالش‌های زیست ‌محیطی و تغییرات آب ‌و‌هوایی به‌ طور فزاینده ‌ای فقرا را تحت ‌تاثیر قرار خواهد داد.



***آسمان آبی، ارمغانِ باد برای تهران

طی چند روز گذشته و به لطف وزش باد، آسمان تهران بار دیگر لبخند آبی خود را به شهروندان این شهر كه هفته ی گذشته، روزهای آلوده یی را پشت سر گذاشتند هدیه كرد. این اتفاق مثبت در رونامه های امروز كشور بازتاب یافت.

روزنامه ی «همشهری» امروز عكسی زیبا از آسمان صاف و پاكیزه ی تهران در صفحه ی نخست خود منتشر كرد و در گزارشی در این خصوص نوشت: دیروز و در پی وزش باد غربی، شاخص آلاینده های تهران ساعت 16 به عدد 88 رسید و دیروز عصر بجز سه ایستگاه شادآباد، مدیریت بحران و دروس، هوای همه نقاط پایتخت سالم بود.

به گزارش همشهری، وزش باد طی امروز و فردا نیز ادامه خواهد داشت.

روزنامه ی «سیاست روز» نیز امروز یكی از گزارش های صفحه ی نخست خود را با عنوان «معجزه ی باد» به این موضوع اختصاص داد. البته این روزنامه موضوع آلودگی را بهانه یی برای پرداخت به مساله یی سیاسی قرار داد و از رویكرد برخی مسوولان مبنی بر سیاسی كردن آلودگی هوا و انتقاد از سیاست های دولت گذشته و انگ زدن به بنزین های تولید داخل گلایه كرد.

به نوشته ی این روزنامه، این افراد در روزهای بهار و تابستان بادی به غبغب انداختند و گفتند: دیدید ما هوا را خوب كردیم! ولی ترجیح دادند در روزهای آلودگی هوا از اتاقشان بیرون نیایند و آفتابی نشوند و برای تخطئه تصمیمات مسئولان قبلی حتی در شرایطی كه آلودگی نفس مردم را گرفته بود و روزانه افرادی را راهی بیمارستان می كرد رای به تعطیلی مدارس هم ندادند تا بگویند كار قبلی ها در تعطیلی درس و مدرسه غلط بود.

سیاست روز در پایان با اشاره به اینكه با همه ی این اتفاق ها و در شرایطی كه عده یی از مسوولان سكوت كرده و تنها به فكر منافع خود بودند، باد وسیله یی شد تا سیاهی های آسمان تهران كنار رفته و مردم بتوانند نفسی عمیق بكشند.



*** بیماری «ملك عبدالله» و پیش بینی سقوط آل سعود

به دنبال وخامت حال ملك عبدالله پادشاه عربستان، بازار شایعات و تحلیل ها دوباره داغ شده است. این بار آینده ی آل سعود در سال 2015 از سوی روزنامه ی «حمایت» مورد تحلیل قرار گرفت.

حمایت در یادداشت «2015، سال سقوط آل سعود» نوشت: گزارش‌های غربی منتشر شده پیرامون اوضاع داخلی عربستان حاكی از آن است كه به احتمال زیاد 2014 آخرین سال حكومت آل سعود به شكل كنونی خواهد بود.

به نوشته ی حمایت به نقل از پایگاه اینترنتی موسسه «فریدم هاوس» (خانه آزادی) كه مقر آن در واشنگتن است، عربستان سعودی با پیامدهای بحران‌های بی حد و حصر در خاورمیانه روبه‌روست و این بحران‌ها تأثیرهایی بر دولت‌های اطراف آن خواهد گذاشت كه در نهایت ممكن است به خسارت‌های امنیتی و ملی در كشورهای غنی از نفت منجر شود.پروهشگاه ملی فرانسه ویژه آمار و پژوهش‌های اقتصادی اخیرا گزارشی از وضعیت مالی عربستان منتشر كرده است و در مورد ركود مالی پیش‌بینی نشده برای اولین بار در تاریخ سعودی هشدار داده است. بر اساس این گزارش، عربستان از رشد اقتصادی منفی و كمبود بودجه در رنج است و این موضوع مقامات را وادار می‌كند به تولید بیشتر نفت و تكیه بر ذخیره ارزی خارجی روی بیاورند.عربستان تصمیم دارد بودجه نظامی خود را در خلال سال‌های آینده 7 برابر كند و این كشور امسال 95 میلیارد دلار به طرح‌های مشترك نظامی با آمریكا و انگلیس اختصاص داده است.جدیدترین گزارش‌های اطلاعاتی غربی وقوع اعتراض‌های گسترده در سال 2015 در عربستان و نیز حمله‌های مسلحانه علیه كاخ پادشاهی را كه مقدمه فروپاشی آل سعود است، پیش‌بینی می‌كند. نتایج پژوهش‌های آمریكایی و انگلیس حاكی از آن است كه 2014 آخرین سال حكومت آل سعود است.

روزنامه ی «رسالت» هم در «وخامت حال پادشاه عربستان و رقابت جانشین‌ها» نوشت: عبدالله بن عبدالعزیز پادشاه 92 ساله عربستان در حالی به بیمارستان منتقل شده است كه بحث و جدلهای بسیاری درباره جانشینی او و سرنوشت این كشور به راه افتاده است.به گزارش پایگاه خبری شبكه العالم، دفتر دربار شاه عربستان، جمعه شب، با صدور بیانیه ای اعلام كرد كه ملك عبدالله دچار التهاب ریه شده است و به همین سبب برای او لوله تنفسی كار گذاشته شده است.در این میان، كشورهای غربی و بویژه آمریكا كه عربستان را هم پیمان راهبردی خود می دانند، از بیماری ملك عبدالله به شدت برآشفته اند و بیم آن دارند كه مرگ وی، به جنگی درون خاندانی میان فرزندان و نوادگان عبدالعزیز آل سعود بنیانگذار رژیم آل سعود بینجامد.

*گروه پژوهش های خبری

پژوهشم**ع.م** 9283**2054