با وخيم‌تر شدن شرايط جسماني «عبدالله بن عبدالعزيز» پادشاه 91 ساله عربستان سعودي، موضوع جانشيني وي در صدر اخبار جهان و منطقه قرار گرفته است. اين وضع موجبات بروز تنش و افزايش رقابت ميان شاهزادگان سعودي را نيز در پي داشته است. مقامات سعودي اخيراً اعلام كردند ملك عبدالله به منظور انجام برخي معاينات پزشكي به بيمارستان ملك عبدالعزيز منتقل شده است، اما از آن جا كه پادشاه عربستان در كاخ پادشاهي‌اش به امكانات پزشكي كاملي دسترسي دارد، انتقال ناگهاني وي به بيمارستان مي‌تواند نشانگر وخامت حال وي باشد.
پادشاه عربستان دچار اضافه وزن شديد است و گزارش‌هاي منتشرشده، از عفونت ريوي و درد كمر وي نيز حكايت دارد و همين امر موجب شده تا وي براي ايستادن نيز با مشكل رو به رو شود. همچنين از آن جا كه وي در ساليان متمادي، بيش از حد به استعمال دخانيات روي آورده بود، ظاهراً دليل اصلي بسياري از مشكلات وي، ناشي از مصرف بي‌رويه دخانيات بوده است.
مسأله جانشيني در عربستان سعودي همواره دشوار و پر از حاشيه است، به خصوص كه هيچ ساز و كار منظم و منطقي براي انتقال قدرت سلطنتي با توجه به وجود پسران زنده و مسن عبدالعزيز آل سعود، بنيانگذار اين حكومت، به نسل سوم نوه‌هاي وي وجود ندارد. اگر پادشاه عربستان فوت كند، به احتمال زياد شاهزاده سلمان‌بن عبدالعزيز، برادر ناتني وي كه 87 سال سن دارد، به قدرت مي‌رسد و جانشين او خواهد شد. شاهزاده سلمان ظاهراً از عوارض سكته مغزي رنج مي‌برد. هرچند وي در بسياري از جلسات عمومي، به ظاهر پرتوان ظاهر مي‌شود و سالم به نظر مي‌رسد، اما به گفته برخي ديداركنندگان با وي، نامبرده پس از چند دقيقه گفت‌وگو دچار فراموشي مي‌شود و سخناني بر زبان مي‌آورد كه مرتبط با سخنان پيشين وي نيست. در واقع، چنين به نظر مي‌رسد كه اطرافيان شاهزاده سلمان بيشتر از شخص وي، تمايل دارند او به قدرت برسد.
رقابت شاهزادگان سعودي بر سر جانشيني، آن‌قدر شديد است كه ملك عبدالله تاكنون نتوانسته است شاهزاده سلمان را از منصب خود بركنار كند؛ هرچند كه پادشاه عربستان در مارس گذشته، شاهزاده مقرن‌بن عبدالعزيز، برادر ناتني خود و آخرين بازمانده از فرزندان ملك عبدالعزيز را به سمت معاون وليعهد منصوب كرد. ظاهراً اين اقدام ملك عبدالله با دو هدف صورت گرفته است: اول اين كه ديگر برادران ناتني مدعي كسب قدرت نشوند و دوم اين كه موافقت شوراي بيعت پيشاپيش اخذ و به نوعي جايگاه مقرن تحكيم شود. لازم به يادآوري است در حال حاضر، شاهزاده مقرن مورد تاييد تمامي اعضاي شوراي بيعت نيست و اين موضوع، كار ملك عبدالله را قدري دشوار كرده است. با وجود اين كه پادشاه عربستان مدت‌هاست در بستر بيماري قرار دارد و به همين دليل، كمتر در محافل عمومي ظاهر شده است، اما همچنان تصميم‌گير نهايي در كشور، شخص اوست. اوايل اكتبر و در اوج اختلافات كشورهاي عربي حاشيه خليج فارس وي با امير قطر ديدار و اواسط دسامبر نيز به منظور بحث و بررسي در خصوص بحران سوريه، با پادشاه اردن ملاقات كرد.
عربستان سعودي بزرگ‌ترين كشور صادركننده نفت در جهان است و به همين دليل،چنانچه بر اثر فوت يا بستري شدن پادشاه به مدت طولاني، خلاء قدرت در اين كشور پيش آيد، موجي از نگراني در مجامع بين‌المللي، به ويژه حوزه مرتبط با انرژي پديد خواهد آمد. هرچند تاكنون عربستان تلاش كرده است تا ضمن تسلط بر بازار نفت و كاهش قيمت طلاي سياه، از سويي با رقباي منطقه‌اي خود از جمله ايران، مقابله كند و از سوي ديگر، فعاليت‌هاي اكتشافي آمريكا در حوزه نفت شيل را به چالش بكشد، اما تحولات قدرت در اين كشور، مانع از تداوم وضع موجود خواهد بود و چه بسا موجب افزايش قيمت نفت، به ميزاني بيش از قيمت‌هاي پيشين شود.
آمريكا به ظاهر مدعي است در سيستم حكومتي عربستان دخالتي ندارد و از هرگونه تأثيرگذاري بر آن پرهيز مي‌كند، اما واقعيت اين است كه چنانچه تحولات پيش رو در عربستان سعودي منجر به آشفتگي اوضاع شود، آمريكا قطعاً دست به كار خواهد شد و در امور داخلي اصلي‌ترين متحد خود در منطقه، دخالت خواهد كرد.
منبع: اطلاعات
اول**1368**
تهران- ايرنا- روزنامه «اطلاعات» با اشاره به بيماري پادشاه عربستان در يادداشتي نوشته است: تشديد بيماري ملك عبدالله پادشاه عربستان سعودي يا مرگ وي، آثار و پيامدهاي بسياري را در مجامع بين‌المللي، بازارهاي نفت، حوزه انرژي و كشورهاي عربي و مسلمان و نيز عرصه‌هاي سياسي، اقتصادي جهان به همراه خواهد داشت. در صورت تشديد بحران جانشيني در عربستان، به نظر مي‌رسد آمريكا دست به كار خواهد شد و اقداماتي مداخله‌جويانه در عربستان انجام خواهد داد.