به گزارش روز پنجشنبه روابط عمومي ميراث فرهنگي استان اصفهان، معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي صنايع دستي و گردشگري، هدف از ايجاد اين پايگاه ها را مراقبت و پايش بناهائي كه به ثبت جهاني رسيده است، عنوان كرد.
محمد حسن طالبيان افزود: مسجد جامع اصفهان با قدمتي بيش از 1200 سال، اولين مسجد جهان اسلام است كه با برخورداري از ويژگيهاي منحصر به فرد تاريخي و ديني نامزد ثبت جهاني شد.
وي اظهار كرد: لذا شوراي ثبت جهاني و سازمان يونسكو همواره بر كاركرد بناها و نحوه مرمت و نگهداري بناهائي كه به ثبت جهاني رسيده اند نظارت خواهد كرد.
معاون ميراث فرهنگي كشور افزود: با اين وصف ايجاد اين پايگاه ها گام مهمي است تا در اين راستا در حفظ و نگهداري اين يادمانهاي بزرگ ديني و تاريخي بكوشيم .
افتتاح اين پايگاه همزمان با هفته ميراث فرهنگي و در قالب نشست كارگروه ميراث فرهنگي كشور با حضور مديران كل 17 استان عضو كارگروه در اصفهان انجام شد.
طالبيان در نشست اين كارگروه، يكي از مهم ترين دغدغه ها درحوزه ميراث فرهنگي دركنار مرمت صحيح و علمي بناها را توجه به معرفي درست مرمت به صاحبنظران از يكسو و آحاد مردم دوستدار ميراث فرهنگي از سوي ديگر برشمرد.
وي افزود: اگر چه كارگاه هاي متعدد مرمت آثار تاريخي در سراسر كشور از جمله اصفهان برپا مي شود ليكن در زمينه اطلاع رساني به عموم ملت ايران بايد قوي تر عمل كنيم.
معاون ميراث فرهنگي كشور در ادامه سخنانش به پايگاه هاي حفاظت از ميراث فرهنگي اشاره كرد و گفت: پايگاه هاي حفاظت از ميراث فرهنگي نقش مهمي در حفاظت از آثار ايفا مي كنند و امسال يكي از اولويتهاي سازمان ميراث فرهنگي ارتقا سطح پايگاه هاي حفاظت از آثار تاريخي در سراسر كشور است.
طالبيان افزود: موزه هاي سازمان از نظر ارائه خدمات به گردشگران و معرفي آثار خود از وضعيت مطلوبي برخوردار نيستند و لذا بايد تلاش كنيم تا از طرق مختلف وضعيت موزه هاي كشور را بهتر از گذشته كنيم.
وي تاكيد كرد: بايد همگي در سازمان ميراث فرهنگي تلاش كنيم تا با تعريف رويدادهاي فرهنگي متنوع و مختلف، كار كردهاي موزه ها را ارتقا بخشيم.
طالبيان تاكيد كرد: امسال با تكيه بر خرد جمعي فرهيختگان كشور انجمنهاي ميراث فرهنگي در سراسر كشور مجددا احيا خواهد شد.
كارگروه صنايع دستي و ميراث فرهنگي كشور داراي 17 عضو است كه مديران ارشد ميراث فرهنگي استانهايي همچون اصفهان ، آذربايجان شرقي، خراسان رضوي، خراسان شمالي، گلستان، گيلان، كرمانشاه، قزوين، زنجان، اردبيل، لرستان و ايلام عضو آن هستند.
ˈمسجد جامعˈ يا ˈمسجد جمعهˈ، قديمي ترين بناي تاريخي اصفهان و يكي از پررمز و رازترين مساجد جهان اسلام است.
سيماي فعلي مسجد مربوط به اقدامات دوره سلجوقي است اما تعميرات و الحاقات آن به دوران هاي بعد بويژه عصر صفويان مربوط مي شود.
در كاوشهاي باستان شناسي آثاري قبل از سلجوقي هم بدست آمده كه به دوران آل بويه و قرن سوم هجري برمي گردد و بخشي از آثار نيز مربوط به قبل از اسلام است.
ورودي اصلي مسجد در سمت شرق واقع شده و در اين بخش صفه هاي كوچك در سمت راست دالان ورودي وجود دارد كه مربوط به دوره ديلميان در قرن چهارم هجري قمري است.
در سمت چپ دالان ورودي، چهلستوني واقع است كه مربوط به دوره آل مظفر در قرن هشتم هجري قمري است.
بيشترين تحولات معماري در اين مسجد در قرن پنجم و ششم هجري قمري صورت گرفته است كه از آن جمله مي توان به بناي ايوان هاي دو طرف صحن و بناي گنبدهاي ˈنظام الملكˈ و ˈتاج الملكˈ دو وزير معروف عصر سلجوقي، اشاره كرد.
در ضلع شمالي مسجد ايواني بزرگ قرار دارد كه به ˈصفه درويشˈ مشهور است و در ضلع جنوبي صحن مسجد، ايوان ˈصاحب بن عبادˈ و در ضلع غربي صحن مسجد ايوان ˈاستاد ˈو در ضلع شرقي آن ايوان ˈشاگردˈ قرار گرفته است.
يكي از مهمترين بخشهاي اين مسجد ˈگنبد خواجه نظام الملكˈ است كه از نظر عظمت و ظرافت معماري كم نظير و كتيبه اي به خط كوفي در بخش فوقاني دور آن قرار گرفته است.
در بخش ديگري از مسجد جامع اصفهان، ˈگنبد تاج الملكˈ قرار دارد كه اگر چه از نظر وسعت كوچكتر از بناي گنبد خواجه نظام الملك است اما از نظر تزئينات هنري در نوع خود منحصر به فرد است.
از ديگر بخشهاي زيباي مسجد جامع مي توان به مجموعه شبستانهاي غربي اشاره كرد.
شاخص ترين اثر معماري اين بخش ˈمحراب اولجاتيوˈ است كه در دوره ايلخانان مغول و به دستور اولجاتيو و توسط وزيرش ˈمحمد ساوجیˈ و معمار بزرگ آن عصر ˈحيدر اصفهانیˈ بنا شده است.
در غرب ايوان غربي و مجموعه محراب اولجاتيو شبستان وسيعي وجود دارد كه كمي پايين تر از سطح مجموعه محراب اولجاتيو بنا شده و متعلق به دوره سلطنت ˈبايسنقر تيموریˈ در سال 851 هجري قمري است.
اين شبستان به دليل ساختار معماري منحصر به فردش به شبستان زمستاني معروف است و با توجه به بررسي به عمل آمده به نظر مي رسد در دوران صفوي تغييراتي در ساختار معماري اين شبستان داده شده است.
همچنين در دوران صفوي صفه اي به نام ˈحكيمˈ به مجموعه بناهاي مسجد الحاق شده كه كتيبه آن مربوط به سال 996 هجري قمري مي باشد.
اين مسجد با گسترده اي در حدود 22 هزار مترمربع، دايره المعارف متنوعي از معماري و هنرهاي تزئيني است و حاصل كوشش هنرمندان و معماران ايراني را از بيش از يكهزار سال قبل در خود جاي داده است.
ت/6994/ 6022
اصفهان - ايرنا - دفتر پايگاه جهاني مسجد جامع اصفهان با حضور معاون ميراث فرهنگي كشور افتتاح شد.