آموزش فنی و حرفه ای ضرورت اشتغال پایدار

مهارت و فناوری یكی از عامل های اصلی رشد و توسعه ی اقتصادی پایدار در كشورها به شمار می رود. به همین منظور آموزش های فنی و حرفه ای، نقش مهمی را در افزایش اشتغال مولد، بهبود فضای كسب و كار، استفاده ی بهینه از فرصت ها و افزایش كارایی اقتصاد مقاومتی در درون جامعه بر عهده دارد. بر این پایه سازمان بین المللی كار(I.L.O) آموزش های مهارتی را به عنوان یكی از پایه های اساسی فعالیت خویش قرار داده است و همواره آن را به دیگر كشورها توصیه می كند.

جوانان با فراگیری مهارت های فنی و حرفه ای در واقع نیروی خلاقیت و كاربردی خود را در یك فضای رقابتی در مسیر خدمت به مردم به كار می گیرند. این آموزش های مهارتی زمینه ساز ایجاد حرفه های با ثبات است و از پدید آمدن شغل های كاذب و ناپایدار كه توسعه ی همه جانبه ی كشور را هدف قرار می دهد و سبب آسیب های مختلف اجتماعی می شود، جلوگیری به عمل می آورد.

آموزش های فنی و حرفه ای، افراد را با توجه به شرایط اقتصادی جامعه آماده ی ورود به بازار كار می كند و بدین شكل مهارت های عمومی بازار كار و صنعت را مورد توجه قرار می دهد و كارایی افراد را با توجه به تغییرات تكنولوژیكی به روز می كند.

افراد پس از به دست آوردن دانش و مهارت های تخصصی در زمینه های مختلف می توانند در شغل های مناسب به فعالیت بپردازند و به عنوان كارآفرین برطرف كننده ی نیاز اصلی كشورها به ویژه در كشورهای در حال توسعه باشند.

گسترش آموزش ها و مهارت های فنی و حرفه ای و نیاز به افراد كارآفرین از اولویت و اهمیت فراوانی برخوردار است. به همین دلیل سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور وابسته به وزارت كار و امور اجتماعی به منظور آموزش های فنی و تخصصی در 1359 هجری خورشیدی تشكیل شد و فعالیت های آموزشی خود را در 2 بخش دولتی و غیردولتی به مرحله اجرا درآورد. از این سازمان انتظار می رود كه با آموزش های مهارتی و تخصصی خود بتواند با ارتقای دانش و مهارت های افراد، سهم عمده ای را در كاهش بیكاری در جامعه ایفا و به توسعه ی اقتصادی و اجتماعی كمك كند كه این آموزش ها علاوه بر جنبه ی اقتصادی، در بهبود فضای كسب و كار و تغییرات مثبت اجتماعی و فرهنگی نیز تاثیرگذار خواهد بود.

نبود آموزش های فنی و حرفه ای و كارآفرینی در جامعه پیامدهای منفی را به دنبال دارد كه گسترش مدرك گرایی یكی از نتیجه های آن محسوب می شود زیرا افراد پس از فارغ التحصیلی از دانشگاه شغل مناسب خود را پیدا نمی كنند.

یك جامعه برای به حركت درآوردن چرخ های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و اجتماعی بایستی با استفاده از آموزش، خلاقیت را در جنبه های مختلف علمی و پژوهشی شكوفا سازد، از این رو توسعه ی فرهنگ كارآفرینی و اهمیت و نیاز به تمامی حرفه ها باید در چارچوب آموزش های تخصصی گوناگون دیده شود.

هر سال سوم تا نهم مرداد‌ به عنوان هفته ی مهارت شناخته می‌شود و ششم مرداد روز كارآفرینی و آموزش های فنی و حرفه ای نامگذاری شده است.

** به مناسبت روز كارآفرینی و آموزش های فنی و حرفه ای پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا با «سعید جلایی فر» مدیر دفتر كاهش آسیب‌های اجتماعی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای كشور به گفت و گو پرداخت.

مدیر دفتر كاهش آسیب‌های اجتماعی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای كشور رفع نیازهای مختلف اقتصادی و اجتماعی را در چارچوب آموزش های تخصصی و فنی دانست و گفت: افراد كارآفرین افرادی خلاق به شمار می روند كه به طور معمول از آموزش های فنی و حرفه ای بهره مند هستند و می توانند فرصت و شرایط اقتصادی جدیدی را ایجاد كنند.

سعید جلایی فر مقوله ی كارآفرینی و ایجاد اشتغال با توجه به آموزش های فنی و حرفه ای را در جامعه ضروری برشمرد و تاكید كرد: انتقال مهارت های مختلف به افراد جامعه ی هدف، پركردن فضا یا خلاءهای مهارتی افراد، ایجاد فضاهای كاری تازه، فراهم سازی زمینه های پرورش افكار در كنار فرصت های شغلی، رفع نیازهای بازار كار با رشد افراد كارآفرین از كاركردهای موثر آموزش های تخصصی به شمار می رود. به همین منظور سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور با توجه به اهمیت موضوع اشتغالزایی چندین محور را در برنامه های خود قرار داده است كه می توان به طرح آموزش های بازار محور یا مدل آموزش- بازرایابی- تولید - فروش اشاره كرد. همچنین طرح كارورزی برای آشنایی با بازار كار و كاربردی كردن این مهارت ها برای افراد در نظر گرفته شده است تا هنگام ورود به بازار كار از اعتماد به نفس و آمادگی لازم برای انجام خدمت در حرفه ی مورد نظر برخوردار باشند.

وی در ادامه افزود: طرح آموزش های مادام العمر یكی دیگر از برنامه های سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور است كه افراد می توانند در طول زندگی خود و به صورت طولانی مدت و به طور مستمر از آموزش های مهارتی و فنی بهره مند شوند.

مدیر دفتر كاهش آسیب‌های اجتماعی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای كشور تاكید كرد: موضوع بیكاری دانشجویان فارغ التحصیل دانشگاه ها نیز از اهمیت فراوانی برخوردار است كه بدون مهارت های لازم آماده ی ورود به بازار كار هستند. این افراد می توانند در كنار تحصیلات آكادمیك از مهارت های فنی نیز بهره مند شوند تا بهتر بتوانند به شغل متناسب با تخصص خود دست پیدا كنند.

سعید جلایی فر در ادامه گفت: سازمان آموزش و فنی حرفه ای كشور در راستای فراهم سازی بستر همكاری و هم افزایی با دستگاه های دست اندر كار امر پیشگیری و كاهش آسیب های اجتماعی توافقات كاری مختلفی را با اهدافی چون صرفه جویی در هزینه های توانمندسازی افراد آسیب پذیر، ایجاد راهكارهای حمایتی از جامعه ی هدف پس از آموزش جهت دستیابی به اشتغال پایدار، هدایت و كنترل آموزش های متناسب با چارچوب تعیین شده، تبادل اطلاعات و تجربیات میان دستگاه های مرتبط، ایجاد راهكارهای بهینه جهت فرهنگ سازی آموزشی، بهینه سازی فرآیندسازی آموزش های مهارتی و... در دستور كار خود قرار داده است. متاسفانه در سال های گذشته به دلیل برنامه ریزی نامناسب كشور با پدیده ی مدرك گرایی روبرو شد كه این امر به تنهایی پاسخگوی نیاز بازار كار و اشتغال در شرایط كنونی نیست. در حالی كه اكنون مهارت های تخصصی و فنی برای ثبات و اشتغال پایدار اهمیت دارد.

او تصریح كرد: حرفه ها و به ویژه شغل های دولتی از لحاظ جمعیت كاركنان محدودیت هایی دارند و به سرعت اشباع می شوند. به همین منظور باید با ایجاد شغل های تازه كه به وسیله ی كارآفرینان شكل می گیرد در راه اشتغال زایی برای جوانان تلاش كرد.

مدیر دفتر كاهش آسیب‌های اجتماعی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای كشور با بیان اینكه كارآفرینی با كپی برداری از یك كار متفاوت است، تاكید كرد: همانطور كه از نام آن مشخص می شود بایستی با آفرینش كار جدید در توسعه ی كشور گام برداشت، سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور در 1393 خورشیدی توانست 47 هزار تن را در دوره ی آموزشی و چهار میلیون و 700 هزار نفر ساعت را (منظور از نفر ساعت و یا ماشین ساعت مجموع زمانی است كه یك نفر یا ماشین برای تولید یك محصول صرف می كند) آموزش دهد و این گونه جامعه ی هدف خود را در مسیر توانمندسازی و خودكفایی یاری رساند.

سعید جلایی فر با بیان این كه دفتر كاهش آسیب های اجتماعی سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور بر توانمندسازی حرفه ای و شغلی افراد تاكید دارد، بیان داشت: این دفتر با تعاملات برون سازمانی تلاش كرده است با هدف هماهنگی، همدلی و هم افزایی سازمان های دولتی و غیردولتی كارهای خود را پیگیری كند و در چارچوب و اهداف سازمان آموزش و فنی حرفه ای كشور تفاهم نامه هایی را با دستگاه هایی همچون قوه ی قضاییه، ستاد مبارزه با مواد مخدر، وزارت كشور، كمیته ی امداد امام خمینی(ره)، سازمان بهزیستی و ... امضاء كرده است كه بر پایه ی تعهدات 2 طرف در راستای توانمندسازی افراد گام برمی دارد و آموزش های لازم را در درون نهادهای دولتی و غیردولتی برای جامعه ی هدف انجام می دهد.

وی در ادامه گفت: دفتر كاهش آسیب های اجتماعی سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور تلاش دارد تا ارتباط نزدیكتری با سازمان های مردم نهاد(سمن) برقرار كند. سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور با برنامه هایی همچون طرح ملی انفال (آموزش‌های فنی و حرفه‌ای نیاز مشاركت فعال زنان) به دنبال آن است تا حضور فعال زنان را در جامعه پررنگ تر كند.

مدیر دفتر كاهش آسیب‌های اجتماعی سازمان آموزش فنی و حرفه‌ای كشور تصریح كرد: سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور دستاوردهایی نیز داشته است كه می توان به ارتقای سطح اقتصادی خانواده های جوامع هدف، گسترش آموزش های مهارتی و تخصصی، همگرایی و پاسخگویی مناسب دستگاه های مختلف طرف قرارداد با این سازمان، ایجاد روحیه ی خودباوری و كاهش روحیه ی مددجویی در جوامع هدف اشاره كرد. كاهش نرخ بازگشت افراد آموزش دیده به جرم و آسیب های اجتماعی و شغل های كاذب و ناپایدار و دسترسی مناسب خدمات آموزشی از دیگر دستاوردهای این سازمان محسوب می شود.

سعید جلایی فر در پایان برنیازهای سازمان آموزش فنی و حرفه ای كشور تاكید كرد و گفت: ما به حمایت دولت در زمینه ی كمك های مالی، بودجه ای و ایجاد قوانین و مقررات لازم نیاز داریم. این سازمان در زمینه های مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از سازمان های مردم نهاد(سمن) یاری طلب می كند.

گروه اطلاع رسانی

پژوهشم**9348**2002**9131