مشاور مطالعات سد گتوند: 8.2 ميليون تن نمك پشت سد گتوند انباشته شده است

به گزارش ايرنا پيمان بديعي عصر دوشنبه در نشست بررسي راهكارهاي علاج بخشي سد گتوند عليا كه در محل معاونت هماهنگي امور عمراني استانداري خوزستان برگزار شد، حجم نمك انباشته شده در مخزن سد گتوند را 8.2 ميليون تن عنوان كرد كه در طول دوره بهره برداري تا اسفند 93 در پشت اين سد ذخيره شده است.
وي افزود: شوري (EC) آب درياچه سد از پنج هزار واحد (ميكروموس) تا 160 واحد در مخزن سد برآورد شده است.
سد گتوند عليا، بلندترين سدخاكي كشور و آخرين سد روي رودخانه كارون است كه در 25 كيلومتري گتوند در خوزستان قرار دارد.
آنطور كه كارشناسان مي گويند جانمايي اشتباه اين سد باعث شده كه سازند نمكي گچساران در مخزن سد قرار گيرد و انحلال نمك اين سازند باعث شور شدن آب مخزن و رودخانه كارون شده است.
هم اكنون اين سد به طور متوسط حدود 350 واحد به شوري رودخانه كارون اضافه كرده است.
بديعي همچنين با بيان اينكه در مطالعات راهكارهاي علاج بخشي سد گتوند معيارهاي اقتصادي، زيست محيطي، اجتماعي، فني و معيارهاي مبتني بر در نظر گرفته شده است، افزود: بزرگترين معيار در اين مطالعات زيست محيطي بوده كه تخريب اراضي در درازمدت و تاثير شوري بر زمين هاي كشاورزي و ايجاد كانون هاي ريزگرد مهم ترين آنها است.
عضو هيات علمي موسسه آب دانشگاه تهران اضافه كرد: انتقال آب شور مخزن به حوضچه هاي تبخيري در نزديكي سد، مديريت مخزن و انتقال به خليج فارس (هنديجان) به ترتيب به عنوان راهكارهاي علاج بخشي سد گتوند پيشنهاد شده اند كه گزينه هاي اول و دوم پيشنهاد مشاور طرح است.
وي اظهار كرد: راهكارهاي بسياري از سوي متخصصان پيشنهاد شده كه بعد از غربال آنها انتقال به خورموسي، انتقال به پتروشيمي و يا چاه هاي نفت، نمك زدايي و محبوس كردن نمك و مديريت مخزن با شستشوي سريع به دلايل علمي رد شده است.
بديعي بيان كرد: در قرارداد كارفرما مطالعات اثرات اجتماعي و برچيده شدن سد پيش بيني نشده بود اما گروه مطالعاتي با توجه به شرايط و درخواست ذينفعان اين دو را در فهرست مطالعات قرار داده است.
وي تصريح كرد: خواسته تمام ذينفعان (به جز وزارت نيرو) برچيده شدن سد گتوند بود به همين دليل اين گزينه نيز در فهرست مطالعات قرار گرفت اما از نظر ما مردود است.
اين عضو هيات علمي موسسه آب دانشگاه تهران توضيح داد: انتقال آب شور به خليج فارس يك خط انتقال 280 متري است كه اجراي آن پنج سال زمان و يك هزار و 363 ميليارد تومان اعتبار لازم دارد همچنين انتقال به حوضچه تبخيري نزديك سد به مساحت يك هزار و 100 هكتار، سه سال زمان و 437 ميليارد تومان اعتبار براي اجرا نياز دارد.
بديعي با بيان اينكه اين مطالعات بايد هر چه سريع تر به اتمام برسد، تاكيد كرد: ذينفعان در خوزستان تمام نقطه نظرات خود را به گروه مطالعاتي اعلام كنند تا مورد بررسي قرار گيرد.

*هفت هزار تن نمك، مهمان روزانه درياچه
عضو ديگر گروه مطالعاتي طرح علاج بخشي سد گتوند نيز در اين نشست گفت: هم اكنون روزانه هفت هزار تن نمك از كوه هاي عنبل (سازند گچساران) وارد مخزن سد گتوند مي شود.
محمدعلي بني هاشمي با اشاره به اينكه مطالعات علاج بخشي سد گتوند از سوي سازمان مديريت و برنامه ريزي سفارش شده است، افزود: اين مطالعات توسط موسسه آب دانشگاه تهران در حال انجام است و نمايندگاني از سازمان مديريت و برنامه ريزي، محيط زيست، وزارت نيرو و وزارت جهاد كشاورزي همچنين 9 نفر از متخصصان كشور به عنوان ناظران مطالعات مشاركت مي كنند.
به گفته وي، گزارش شناخت، فروردين امسال مصوب شده و گزارش ارزيابي سد نيز تير ماه ارايه شده كه در مراحل تصويب قرار دارد.
وي هدف از سفر به خوزستان را بررسي اراضي اطراف سد گتوند عنوان كرد و گفت: يكي از راهكارها، انتقال آب شور مخزن به حوضچه هاي تبخيري است كه براي اين منظور اراضي در اطراف روستاي 'بتوند' پيشنهاد شده بود كه براي بازديد ميداني از اين منطقه به خوزستان آمديم.
عضو هيات علمي موسسه آب دانشگاه تهران همچنين با اشاره به طرح گزينه برچيده شدن يا حذف سد (bypass) اظهار كرد: اين گزينه براي اين طرح شد كه بهره برداران آب باكيفيت تري دريافت كنند اما اين راهكار هيچ فكري براي بمب نمك ندارد و بايد با راهكار ديگر تلفيق شود.
وي تاكيد كرد: گزينه برچيدن سد راهكار بسيار پرچالش و پرهزينه است و حدقل سه هزار ميليارد تومان براي اجراي آن نياز است.
بني هاشمي افزود: در يك مقطع زماني روزانه 60 هزار تن نمك از كوه هاي عنبل وارد مخزن سد مي شد اما اكنون اين مقدار بسيار كم و به روزانه هفت هزار تن رسيده كه نشان مي دهد شرايط تثبيت شده است.
وي اضافه كرد: اگر انحلال نمك همچنان رو به افزايش بود قطعا بدون درنگ برچيده شدن سد پيشنهاد مي شد اما تثبيت شرايط باعث حذف اين گزينه شد.
به گفته وي، اين گزارش تا آخر مرداد نهايي و راهكارها اعلام مي شود و هيات دولت براي دريافت راي نهايي عجله دارد.
7151/6064