لبیك هایی كه ناتمام ماند

به گزارش روز جمعه ایرنا، سرزمین منا در پنج كیلومتری مكه مكرمه دیروز قربانگاه بیش از سه هزار حاجی پیش از پایان یافتن اعمال و مناسك حج تمتع بود.
حاجیانی كه دیروز در ادامه مناسك حج امسال در سرزمین منا حضور یافته بودند با ازدیاد جمعیت ناشی از ناهماهنگی مواجه شدند و در پی آن حادثه ای مرگ بار برای چندمین بار در سرزمین وحی به وقوع پیوست، حادثه ای كه از 1990 به این سو، بدترین حادثه مرگ و میر حجاج به شمار می آید.
حجاج پس از برگزاری مراسم برائت از مشتركان و قرائت دعای عرفه از عرفات وارد مشعر الحرام می شوند و پس از پایان یك شب وقوف در مشعر بعد از اقامه نماز صبح عازم منی در نزدیكی این محل می شوند.
در حالی كه شخصیت ها و مقامات كشورهای اسلامی بی تدبیری در تامین امنیت حجاج از سوی مقامات ذیربط سعودی را عامل حادثه منا عنوان كرده اند، 'خالد الفالح' وزیر بهداشت عربستان، بی نظمی زائران خانه خدا را باعث وقوع حادثه مرگبار روز پنجشنبه در رمی جمرات در منا دانست.
پیش از این نیز به دنبال سقوط بالابر و كشته شدن شماری از زایران در حج امسال مقام های عربستان شركت بن لادن را در این حادثه مقصر اعلام كردند.
هر چند تا كنون آمار تعداد كشته ها و مصدومان حادثه منا منتشر شده اما منابع مختلف، از احتمال افزایش این آمار خبر می دهند البته ملك سلمان پادشاه عربستان روز پنجشنبه در پی وقوع حادثه مصیبت بار منا كه در جریان آن صدها زایر بیت الله الحرام جان باختند، دستور داد در طرح های برگزاری مراسم سالانه حج، بازنگری شود.
سلمان در سخنانی كه به صورت زنده از شبكه العربیه پخش می شد، گفت كه خواستار تحقیق سریع در باره حادثه دردناك منا شده است.

**پیام مقام معظم رهبری در پی فاجعه مصیبت‌بار كشته و زخمی شدن هزاران نفر از حجاج در سرزمین منا
حضرت آیت‌ الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی فاجعه مصیبت بار در منا كه در آن جمع كثیری از میهمانان الهی جان خود را از دست دادند با صدور پیامی ضمن ابراز همدردی با مصیبت دیدگان این حادثه اندوهبار و تسلیت به بازماندگان آنان تأكید كردند: دولت سعودی موظف است مسئولیت سنگین خود را در این حادثه تلخ پذیرفته و به لوازم و قاعده ی حق و انصاف عمل كند.
ایشان ضمن اعلام سه روز عزای عمومی در كشور افزودند: مدیریت غلط و اقدامات ناشایسته ای كه عامل این فاجعه بوده است نیز نباید از نظر دور بماند.

** دستور ویژه رییس جمهوری
اما حجت الاسلام حسن روحانی رییس جمهور كه برای حضور در مجمع عمومی سازمان ملل عازم نیویورك شده بود پس از ورود به این شهر دستور تشكیل جلسه ویژه هیات دولت و ستاد پیگیری حادثه را صادر كرد و در پیامی به معاون اول خود دستورات ویژه ای را برای پیگیری حادثه منا صادر كرد.
علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نیز پیگیری و رسیدگی فوری به وضع حجاج آسیب دیده ایرانی در حادثه رمی جمرات را خواستار شد. وی در تماس های تلفنی جداگانه با حجت الاسلام والمسلمین قاضی عسگر نماینده ولی فقیه و سرپرست حجاج ایرانی و سعید اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت، آخرین وضعیت حجاج ایرانی را بررسی كرد.
در این گفت و گوی تلفنی مسئولان سازمان حج و زیارت هم گزارشی از آخرین وضع مصدومان و كشته شدگان حادثه منا ارائه و از اهمال مسئولان بهداشتی، درمانی و امنیتی سعودی اظهار شكایت و نارضایتی كردند.
وزیر كشور نیز در نامه ای رسمی به وزیر كشور عربستان، بررسی دقیق علت بروز فاجعه رمی جمرات و تلاش مضاعف برای جلوگیری از تكرار اینگونه حوادث را خواستار شد. رحمانی فضلی از محمد بن نایف خواسته است مسئولان سعودی نهایت همكاری را با نیروهای امدادی جمهوری اسلامی ایران مستقر در مكه مكرمه و صحرای منا داشته باشند تا امور زائران ایرانی هر چه سریع تر ساماندهی شود.
رئیس سازمان حج و زیارت هم حادثه منا را لكه سیاه كارنامه سعودی ها در اداره حج دانست. سعید اوحدی گفت: قرار است از سردخانه هایی كه اجساد قربانیان حادثه رمی جمرات در آنها قرار دارد، بازدید شود.
اوحدی تاكید كرد: نخستین اولویت ما، انجام تشریفات قانونی و انتقال اجساد قربانیان به كشور است.
بر اساس آخرین اخبار انتقال اجساد مزبور از روز دوشنبه 6 مهر ماه آغاز می شود.
سخنگوی شورای عالی امنیت ملی نیز تاكید كرد: بی كفایتی سعودی ها در مدیریت حج قطعی است و موضوع حادثه منا در عالی ترین سطح مسئولان نظام پیگیری خواهد شد.
كیوان خسروی افزود: جمهوری اسلامی ایران همه حقوق مردم را از طریق مجاری قانونی پیگیری و از سعودی ها مطالبه خواهد كرد.

**واكنش كشورهای اسلامی به حادثه منا
اما در حادثه روز گذشته رمی جمرات در منا علاوه بر زائران ایرانی، صد ها نفر از حاجیان كشورهای مختلف هند، پاكستان، تركیه و دیگر كشورهای اسلامی دیگر نیز جان باختند و شماری نیز مصدوم شدند كه این امر واكنش شخصیت های اسلامی و این كشورها را در پی داشت.
شیخ صادق النابلسی استاد علوم سیاسی و حقوق دانشگاه بین المللی لبنان در گفت وگو با ایرنا اظهار داشت: در سال های اخیر شاهد خطاهایی در سازماندهی و برگزاری مراسم حج بوده ایم تا جایی كه حجاج هنگام ادای مناسك حج احساس امنیت نمی كنند و جان آنها همواره با خطر مواجه است.
وی علت حادثه های ناگوار در جریان مناسك حج و احساس ناامنی حجاج را كوتاهی ها و ناتوانی های مستمر و ناموجه مسئولان سعودی برگزاری مناسك حج و بی مسئولیتی آنها كه از حد گذشته است، دانست.
شیخ النابلسی تاكید كرد كه با توجه به ادامه این وضعیت ، مسلمانان باید خواستار بررسی اهمال كاری ها و بی مسئولیتی های مقامات سعودی و بازخواست آنها شوند.
این استاد دانشگاه لبنان خاطرنشان كرد: هنگامی كه تریبون های آل سعود سرگرم تحریك مذهبی هستند، صداهایی كه خواستار كشف و شناسایی كوتاهی های برگزار كنندگان سعودی مناسك حج می شود، شنیده نمی شود.
وی تصریح كرد: زمانی كه نیروهای سعودی برای نابود كردن ملت مستضعف یمن به كار گرفته می شوند، شاهد خللی بزرگ در تحقق ساده ترین امور مربوط به امنیت و سلامت حجاج بیت الله الحرام هستیم.

** مسلمانان باید فریاد بزنند
شیخ صهیب الحبلی از علمای اهل سنت لبنان نیز تاكید كرد: فاجعه ای كه هنگام رمی جمرات در منا رخ داد، یك مصیبت بزرگ برای حجاج بیت الله الحرام و مسلمانان جهان بود.
وی این حادثه مصیبت بار را یكی از حلقه های زنجیر كوتاهی ها و اهمال كاری های سعودی ها خواند و گفت: كسانی كه آلزایمر دارند و نمی توانند مسائل كوچك مرتبط با خاندان سعودی را اداره كنند، چگونه می توانند بزرگترین و عظیم ترین تجمع بزرگ مسلمانان جهان یعنی مناسك حج تمتع را اداره كنند.
عضو تجمع علمای مسلمان لبنان خاطرنشان كرد: اكنون زمان آن فرارسیده تا مسلمانان جهان با صدای بلند فریاد بزنند و خواستار بازخواست و مجازات آل سعود شوند.
این عالم اهل تسنن لبنان تصریح كرد: كمترین مطالبه مسلمانان باید كوتاه شدن دست آل سعود از اداره حرمین شریفین و مناسك حج و تسلیم آن به یك هیات از كشورهای اسلامی باشد.

** شخصیت های پاكستانی: عربستان ضعیف و غیر مسوولانه عمل می كند
در پی حادثه در مراسم رمی جمرات در منا ، شخصیت های دینی-سیاسی پاكستان از عملكرد ضعیف عربستان در حفظ امنیت جانی حجاج انتقاد كرده و دلیل عمده آن را سرگرم بودن مقامات سعودی به حمله نظامی به یمن عنوان كردند.
شخصیت های پاكستانی تاكید كردند كه عربستان در قبال پول زیادی كه از كشورها و حجاج بابت اسكان، خدمات دهی و تامین امنیت حجاج دریافت می كند، باید در این زمینه مسوولانه عمل كند.

**واكنش دولت اندونزی
وزارت امور خارجه اندونزی نیز روز پنجشنبه در پی كشته شدن زائران خانه خدا و جراحت صدها نفر از آن ها خط تلفن ویژه برای ارائه آخرین اطلاعات راه اندازی كرد.
دولت اندونزی پیش از این نیز اعلام كرده بود درصدد است از گروه بن لادن در عربستان سعودی به دلیل سهل انگاری و سقوط بالابر در شهر مكه مكرمه كه باعث مرگ 107 نفر از جمله 13 اندونزیایی شد، شكایت كند.
روزنامه نیو استریت تایمز مالزی نیز هفته گذشته پس از كشته شدن 7 مالزیایی و زخمی شدن 10 نفر در حادثه سقوط بالابر از مقامات عربستان خواسته بود به ایمنی حجاج بیشتر اهمیت دهند.
وزارت امور خارجه اندونزی پس از كشته شدن صدها زائر خانه خدا در رمی جمرات جمع آوری اطلاعات و ثبت زائران این كشور را آغاز كرده تا از وضعیت آن ها آگاه شود.

تركیه: اهمال كاری سعودیها دلیل فاجعه منا بود
فاجعه رمی جمرات در منا كه منجر به مرگ صدها زایر شد از سوی بخش عمده مطبوعات تركیه در روز جمعه به عنوان به عنوان اهمال كاری سعودیها ارزیابی شد.
رئیس امور دینی تركیه نیز با تاكید بر اینكه مدیریت حج مشكل اساسی دارد، اعلام كرد كه برگزاری نشست بین‎المللی برای بحث و بررسی درباره مسایل مربوط به حج ضروری است.
از سوی دیگر خبرگزاری آناتولی تركیه به نقل از مركز اداره حج تركیه در مكه اعلام كرد چهار زایر ترك در فاجعه روز گذشته در منا كشته و 5 نفر نیز مفقود شده اند.
در این میان آنچه مسلم است این كه تكرار حوادث متعدد در حج امسال و كشته و یا زخمی شده شمار زیادی از زایران و حجاج كشورهای مختلف در جریان آنها نشانه سو مدیریت و بی لیاقتی مسوولان و دست اندركاران حج عربستان است .
ضرورت دارد تا با توجه به باقی ماندن بخشی از اعمال حج تمتع در روزهای آینده و بازگشت حجاج به مكه مكرمه پس از پایان اعمال در منا مسوولان عربستان بسرعت وارد عمل شده و از تكرار حوادث دیگر جلوگیری كنند.
اقتصام(5) 9141**1436