سدها چرخه طبیعی زندگی ماهیان خاویاری را مختل می كند/ مخالفت با انتقال آب خزر به ارومیه و سمنان

به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، پروین فرشچی روز سه شنبه در نشست خبری اظهار كرد:این نوع ماهیان برای تخم ریزی وارد رودخانه های منتهی به دریا می شوند كه احداث سد و كم شدن آب در مسیر رودخانه ها این چرخه طبیعی زندگی این آبزیان را مختلف می كند.
وی اظهار كرد: در 15 سال گذشته شاهد كاهش تراز آب دریای خزر نیز بوده ایم كه این نوسانات می تواند یكی از عوامل ازبین رفتن زیستگاه ها و برخی زیست بوم های دریایی باشد.
فرشچی ادامه داد: ورود فاضلاب های تصفیه نشده به آبهای كشور به ویژه دریای خزر نیز عامل دیگر تهدید زیستگاه های دریایی است، البته وزارت نیرو اعلام كرده امسال برای چند شهر در استان های شمالی كشور سیستم تصفیه فاضلاب ایجاد كند و كارهای آنرا آغاز كرده است.

*** مخالف انتقال آب دریای خزر به ارومیه و سمنان هستیم
وی با تاكید بر اینكه با انتقال آب خزر به سمنان و دریاچه ارومیه مخالف هستیم گفت: این راه بدترین و آخرین راهكار می تواند باشد زیرا اجرای آن مشكلات محیط زیستی زیادی را برای مبدا و مسیر تا رسیدن به مقصد ایجاد می كند.
فرشچی اظهار كرد: با اجرای این طرح نه تنها به كشور آسیب می زنیم بلكه زمینه را برای كشورهای دیگر نیز هموار می كنیم كه آنها نیز اقدام به انتقال آب از خزر كنند.
وی گفت: اكنون تركمنستان در حد بسیار محدودی آب خزر را درقالب یك رودخانه مصنوعی منتقل كرده است اما این رودخانه مسیری را طی می كند و در نهایت به دریای خزر می ریزد.
فرشچی افزود: اجرای طرح انتقال آب خزر به سمنان و ارومیه موجب از بین رفتن هكتارها جنگل هیركانی، خشك و شور شدن مسیر می شود زیرا درمسیر نیاز به ساخت آب شیرین كن است كه قطعا عوارضی جبران ناپذیر در پی خواهد داشت.

*** 35 آب شیرین كن در كشور فعال است
وی گفت: اكنون 35 آب شیرین كن در كشور فعال است و از آنجا كه با بحران آب مواجه هستیم قطعا در آینده ای نه چندان دور با تقاضای بیشتری برای احداث آنها مواجه خواهیم شد.
وی با بیان اینكه دستورالعمل ایجاد آب شیرین كن ها تهیه شده است افزود: هیچ آب شیرین كنی بدون مجوز سازمان حفاظت محیط زیست احداث نخواهد شد و آنهایی كه قبلا احداث شده اند به طور مداوم مورد بازرسی قرار می گیرند تا تاثیرات محیط زیست زیستی آنها مشخص شود.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: آب شیرین كن ها بیشتر در مناطق جنوبی كشور مانند بندرعباس، قشم، كیش، عسلویه و چابهار وجود دارند كه اكنون احداث آن برای استان های شمالی نیز مطرح است.

*** صدور شناسنامه محیط زیستی برای جزایر كشور
فرشچی گفت: حدود 35 جزیره در كشور وجود دارد كه برخی از آنها مسكونی و برخی خالی از سكنه است كه تمام آنها جزو میراث ملی كشور به حساب می آیند اما اطلاعات كافی از آنها در دست نیست از این رو اقدام به مطالعه و صدور شناسنامه برای جزایر كرده ایم.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: با تخصیص بودجه سالجاری تهیه شناسنامه برای جزایر كشور در اولویت كاری قرار می گیرد.

*** پیشنهاد 16 منطقه برای تبدیل شدن به مناطق حفاظت شده
وی گفت: در تمام دنیا یكی از شاخص های صحیح مدیریت محیط زیستی وسعت مناطق حفاظت شده است،اكنون 17 منطقه حفاظت شده دریایی در كشور وجود دارد كه 16 منطقه دیگر را برای پیوستن به مناطق حفاظت شده پیشنهاد داده ایم.
فرشچی افزود: تمام این 16 منطقه مورد مطالعه قرار گرفته اند، اطلاعات آنها جمع آوری شده و قرار است در شورای عالی محیط زیست مطرح تا تصمیم نهایی اتخاذ شود.

*** وارد شدن 500 هزار لیتر سوخت قاچاق به خلیج فارس / ایجاد گارد ساحلی در كشور
وی گفت: آخرین باری كه با وارد شدن سوخت قاچاق به داخل دریا مواجه شدیم سال گذشته و حدود 500 هزار لیتر بود كه وارد آبهای بندر خمیر در هرمزگان شد كه قطعا عوارض محیط زیست زیادی به همراه دارد.
فرشچی افزود: از آنجا كه این سوخت ها هنگام فرار قاچاقچیان در آبها رها می شود از این رو وسعت زیادی را در بر می گیرند و به علت پخش شدن بر روی آب به زودی ته نشین و یا تبخیر میشوند از این رو پاكسازی آنها امكان پذیر نیست.
وی ادامه داد: همچنین هماهنگ شدن با سایر نهادهای مرتبط برای پاكسازی زمانبر است از این رو در فاصله زمانی سوخت وارد چرخه طبیعی هوازدگی می شود از این رو امكان پاكسازی و جمع آوری آن وجود ندارد.
فرشچی گفت: بسیاری از سازمان ها مانند محیط زیست، شیلات، بنادر و دریانوردی و سازمان گردشگری یگان حفاظت دارند كه پیشنهاد داده ایم این یگان ها همه در قالب ' گارد ساحلی ' تجمیع و فعالیت كنند تا از تجهیزات و امكانات تمام نهادها استفاده كنند.
وی افزود: در تمام دنیا گاردهای ساحلی با هدف امنیت ملی شروع به كار می كنند اما به تدریج كه مسائل محیط زیستی مطرح می شود وارد این عرصه می شوند.
فرشچی با بیان اینكه اكنون تجهیزات لازم برای حفاظت از عرصه های دریایی را نداریم گفت: شورای عالی محیط زیست باید پیشنهاد ایجاد گارد ساحلی را به عنوان یك طرح بپذیرد بعد در دولت مطرح و تصویب شود كه در حال آماده سازی این طرح و ارسال آن به شورای عالی محیط زیست هستیم.

*** علت مرگ فك های خزری در سواحل جمهوری آذربایجان اعلام نشده است
وی به تلف شدن 11 فك در سواحل جمهوری آذربایجان در چند روز گذشته اشاره كرد و گفت: هنوز علت تلف شدن این تعداد فك مشخص نشده و دولت آذربایجان در حال بررسی و یافتن علت آن است.
فرشچی افزود: در برخی كشورها مانند روسیه و قزاقستان شكار فك بسیار زیاد است كه آلودگی، بروز بیماری، برخورد با كشتی ها و گرفتار شدن در تورهای صیادی دیگر علل از بین رفتن تنها پستاندار دریای خزر است.
وی ادامه داد: در سرشماری دهه 90 حدود یك میلیون فك در دریای خزر وجود دارد اما در آخرین سرشماری كه در سال 2012 انجام شد تعداد فك ها حدود 110 هزار تا اعلام شد كه از بین رفتن این تعداد زیاد فك در این فاصله زمانی یك فاجعه زیست محیطی است.
فرشچی گفت: ایران به عنوان كشوری پیشتاز اقدام به حفاظت از فك های خزری كرد و برای این منظور مركزی در شمال كشور ایجاد كرد كه ارتباط خوبی با موسسه بین المللی حفاظت از فك در هلند دارد.به گفته وی بیشترین جمعیت فك ها در روسیه و قزاقستان است.

*** ایران كشوری دریامحور است
وی اظهار كرد: اهمیت محیط زیست دریایی در كشور شاید بتوان از این نظر مطرح كرد كه در دنیا كمتر كشوری وجود دارد كه دارای 3 دریا باشد ، داشتن 3 دریای خزر، عمان و خلیج فارس ایران را به كشوری دریامحور تبدیل كرده است از این رو حفاظت از این عرصه ها از اهمیت زیادی برخوردار است.
فرشچی ادامه داد: با توجه به منابع محدود مالی می توان گفت با حداقل ها تا آنجا كه در توان داشتیم در این زمینه اقدام كردیم.
وی افزود: نقش معاونت دریایی سازمان محیط زیست در همكاری با كنوانسیون های منطقه ای و بین المللی بسیار پررنگ است و در تمام آنها ایران به عضویت پذیرفته شده است زیرا همكاری با این كنوانسیون ها و پروتكل های آنها موجب همكاری بیشتر منطقه ای می شود.
فرشچی به گرم شدن زمین اشاره كرد و گفت: مساله تاثیر گرم شدن جهانی زمین و تاثیر آن بر روی محیط زیست دریایی از طریق چند پروژه در حال پیگیری است كه بالا امدن آب دریای خزر و اسیدیته شدن آب خلیج فارس برخی از این پروژه ها است.
وی ادامه داد: ایران اولین كشور در منطقه است كه به پروتكل لندن كه در زمینه ممانعت از ریختن مواد زاید كشتی ها به دریاها فعالیت می كند ملحق شد و این الحاق را اخیر مجلس شورای اسلامی تصویب كرده است.
فرشچی تاكید كرد: عضو شدن ایران در كنوانسیون های منطقه ای و بین المللی می تواند كمك كند تا مشكلات را بهتر ببنیم و در رفع آنها تلاش كنیم زیرا هیچ كشوری به تنهایی قادر به برطرف كردن مشكلات محیط زیستی خود نیست.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: همچنین سازمان محیط زیست تفاهم نامه هایی با وزارت آموزش و پرورش، نیروی دریایی سپاه و ارتش، سازمان بنادر و دریانوردی ، سازمان شیلات و پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی منعقد كرده است كه سعی در هم افزایی و پركردن برخی خلاء ها در زمینه همكاری داریم.

*** 60 درصد آلودگی دریاها منشا خشكی دارد
وی به آلودگی ها به عنوان یكی از چالش های اصلی محیط های دریایی اشاره كرد و گفت: 60 درصد آلودگی های دریایی منشا خشكی دارند یعنی فعالیت در خشكی مانند استحصال زمین، آلودگی های نفتی و فاضلاب ها وارد دریا می شود و محیط را آلوده می كند.
فرشچی افزود: با ادامه این روند در بسیاری موارد زیستگاه های خود را از دست خواهیم داد كه ممكن است علت ان بیشتر فعالیت های انسانی و كمتر عوامل طبیعی باشد.

*** كاشت حرا در سواحل جنوبی
فرشچی گفت: بسیاری از صنایع فعال در جنوب كشور اقدام به كاشت درختان حرا كرده اند، در بخشی از جزیره قشم كه دریاخواری صورت گرفته حرا كاشته شده است، صنایع پتروشیمی چابهار نیز در سواحل چابهار اقدام به كاشت حرا كرده همچنین منطقه آزاد در سواحل بوشهر نیز حرا كاشته است این روند در عسلویه و ماهشهر نیز ادامه دارد.
علمی 9014**1440