اثرات جنگ بمان است

تاثیرات جنگ بر محیط زیست كشورها به حدی زیاد بوده كه سازمان ملل برای نخستین بار در سال 2001 با تصویب قطعنامه‌ ای روز ششم نوامبر (15 آبان) را به عنوان روز بین‌المللی پیشگیری از تخریب محیط ‌زیست در جنگ ها و مناقشات مسلحانه نامگذاری كرده است.
هدف از نامگذاری این روز جلب توجه افكار عمومی و بین‌ المللی به آثار زیانبار جنگ بر تخریب طولانی مدت محیط زیست، اكوسیستم‌ها و منابع طبیعی است، آثاری كه فراتر از مرزهای دولت های درگیر جنگ حركت می‌ كند و نه تنها نسل فعلی كه نسل‌های آینده را نیز از تاثیرات زیانبار خود مصون نگاه نمی ‌دارد.
بر این اساس و با توجه به اهمیت موضوع، هر سال دولت‌ها و سازمان ‌های مختلف بین‌ المللی این روز را گرامی می ‌دارند.
آثار زیانبار جنگ بر تمام زوایای زندگی مردم و یك كشور به حدی وسیع و گسترده است كه بخش محیط زیست نیز از آن در امان نمانده است، موضوعی كه دولت ها در زمان جنگ آنرا به راحتی به فراموشی می سپارند.
كارشناسان و مسوولان دولت ها معتقدند زمانی كه حركتی در یك گوشه دنیا صورت می گیرد محیط زیست تمام دنیا از آن متاثر می شود زیرا محیط زیست محدود به هیچ مرز جغرافیایی نیست بنابراین تاثیر جنگ بر محیط زیست تمام دنیا دیده می شود و این تاثیر برای مدت های طولانی بعد از زمان جنگ نیز ادامه می یابد.
به عنوان مثال جنگ كویت یكی از نمونه های بارز این تاثیر است، در طول جنگ كویت در سال 1370، صدها حلقه چاه نفت به آتش كشیده شد كه منابع آبی و دریایی گسترده ای را آلوده و هوا را غیرقابل تنفس كرد.
رسوب ضخیم نفت و قیر صدها كیلومتر از سواحل خلیج فارس را پوشاند كه براساس برخی گزارش ها نفت باعث مرگ حداقل 30 هزار پرنده دریایی شد.
جنگ علاوه بر اثرات مستقیم بر محیط زیست، اثرات پنهانی نیز دارد كه در زمان جنگ خود را نشان نمی دهد كه یكی از آن تخریب منابع است كه افراد بعد از پایان جنگ متوجه كاهش منابعی می شوند كه در زمان جنگ از بین رفته است.
بنابر گزارش های منتشر شده توسط سازمان ملل، فقط در دهه آخر قرن بیستم، 118 درگیری مسلحانه در جهان رخ داد كه قطعا اثرات محیط زیستی زیادی به همراه داشته و دارد.
اسماعیل كهرم مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا گفت:بعد از پایان جنگ كشورها از سازمان ملل درخواست می كنند تا ارزیابی زیست محیطی پس از جنگ انجام شود كه پس از پایان جنگ تحمیلی طبق گزارشی كه به سازمان ملل ارسال كردیم مشخص شد خسارات ناشی از جنگ بر محیط زیست كشور دهها میلیارد دلار بوده است.
این استاد دانشگاه ادامه داد:در زمان جنگ تحمیلی 12 استان كشور آسیب دید، جنگل ها و مراتع در سطح بسیار وسیعی از بین رفت و بسیاری از آبراهه ها ویران و مسموم شدند.
وی گفت: در زمان جنگ تحمیلی، عراق از بمب های ' ناپالم ' و خوشه ای استفاده می كرد كه هر كدام از ناپالم ها حدود 10 متر مكعب از خاك را زیر و رو می كرد و بمب های خوشه ای نیز بعد از رها شدن و تقسیم به هزاران تكه موجب از بین رفتن هزاران درخت می شدند.
وی ادامه داد:نیروهای عراقی ها درخت های نخل را به آتش كشیدند و ماشین آلاتی كه در گمرك خرمشهر بود را در زمین دفن كردند، این خصومت ها آثار خود را همچنان در محیط زیست نشان می دهد.
مشاور رییس سازمان حفاظت محیط زیست گفت: این جنگ موجب از بین رفتن بخش زیادی از محیط زیست غرب كشور و آلوده شدن آب و خاك و نابودی درخت ها شد.
وی ادامه داد: آثار زیانبار این جنگ فقط مختص جنگل ها و مراتع نبود بلكه پهنه های آبی هم در امان نماند، زمانی كه عراق سكوی نفتی نوروز در خلیج فارس را مورد هدف قرار داد روزانه چند صد هزار بشكه نفت وارد خلیج فارس می شد و وسعت زیادی از این خلیج در رو و زیر آب تحت تاثیر این نفت ها قرار گرفت، گونه های گیاهی و جانوری زیادی از بین رفتند و هزاران پرنده تلف شدند.
كهرم به جنگ عراق با كویت نیز اشاره كرد و گفت: در این جنگ عراق تمام چاه های نفتی كویت را به آتش كشید و نتیجه این شد كه دودهای ناشی از سوختن چاه ها تا هندوستان رفت و در آنجا به صورت باران به زمین بازگشت كه كشاورزان باران سیاه دریافت كردند.
وی اظهار كرد: همچنین گفته می شود كه آمریكا در جنگ با عراق از اورانیوم ضعیف شده استفاده می كرد تا زنجیرچرخ تانك ها را از بین ببرد تا این ابزار جنگی از حركت بایستد، این است كه اكنون برخی ادعا می كنند گرد و غباری كه از غرب كشور به هوا بلند می شود حاوی اورانیوم است كه البته این موضوع هنوز ثابت نشده است.
كهرم گفت: تاثیر جنگ فقط در اینجا خلاصه نمی شود بلكه آثار زیانبار فیزیكی آن نیز هنوز پابرجاست به این معنا كه مین های كاشته شده در زمین در زمان جنگ جهانی دوم كه حدود 70 سال پیش بود هنوز در اروپا قربانی می گیرد یا مین های عراق هنوز در غرب كشور كشته به جای می گذارد اینها نشان می دهد كه اثرات جنگ بمان است و نمان نیست.
علمی 9014**1569