به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، عباس عراقچی در سخنرانی عصر امروز (چهارشنبه) در خانه اندیشمندان علوم انسانی افزود: قرار است آژانس بین المللی انرژی اتمی تا روز جمعه به راستی آزمایی های خود درباره ایران خاتمه و گزارش خود را ارائه دهد.
وی ادامه داد: روز اجرایی شدن برجام طی یك بیانیه مشترك توسط محمد جواد ظریف وزیرخارجه ایران و فدریكا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا رسما اعلام می شود و اگر شرایط مهیا باشد صدور این بیانیه همراه با واقعه ای همچون جمع شدن وزرای كشورها خواهد بود؛ البته از لحاظ محتوایی و چگونگی تشریفات آن مهم نیست، مهم، اعلام روز اجرایی شدن است.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام ضمن تشریح اقداماتی كه طی ماه های گذشته برای اجرای برنامه جامع اقدام مشترك انجام شده است گفت: ما بعد از میل به توافق در وین مسیر چند ماهه ای را از 14 جولای طی كرده ایم و در این مسیر كارهای بسیار سختی انجام شده است.
وی افزود: در یك فاصله 90 روزه كشورها مراحل قانونی مربوط به تصویب برجام را انجام داده اند. در شورای وزیران اتحادیه اروپا و كنگره آمریكا این مسیر طی شد و ما هم در ایران مسیر پر فراز و نشیبی را هم در شورای عالی امنیت ملی و هم مجلس شورای اسلامی طی كردیم و در نهایت طرحی تصویب شد كه بر برجام صحه گذاشت و بالاخره مقام معظم رهبری در نامه تاریخی با الزاماتی برجام را تایید كردند و در این مقطع وارد مرحله روز تصویب شدیم.
عراقچی ادامه داد: بعد از آن، دو طرف شروع به اجرای تعهدات كردند تا برای روز اجرا آماده شوند. طرف مقابل متعهد شده بود تحریم ها را در روز تصویب لغو كند ولی اجرای مصوبات مربوطه را به روز اجرا موكول كند.
وی اضافه كرد: هم در آمریكا و هم در اروپا طی مصوباتی دستورات صادر شد و در زمان روز اجرا این لغو تحریم ها اجرایی می شود.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: كار دیگر آنها كه بسیار پیچیده بود تهیه و تدوین شیوه نامه ها و اصول راهنمای لغو تحریم ها و قراردادن آن در دسترس عموم بود.
عراقچی با بیان اینكه تحریم ها شبكه بسیار پیچیده در لایه ها و شكل های مختلف دارند، اظهار داشت: این تحریم ها شامل تحریم های اتحادیه اروپا، آمریكا و شورای امنیت سازمان ملل است؛ ضمن اینكه تحریم های آمریكا بخشی از آن تحریم های اولیه است كه مروط به بعد از انقلاب است و بخش دیگر تحریم های ثانویه كه مربوط به هسته ای است.
عراقچی اضافه كرد: با توجه به اینكه این تحریم ها با هم تداخل داشتند دقیقا باید مشخص می شد كه تحریم ها وقتی به تحریم های برجام لغو شوند چه اتفاقی می افتد و بنگاه های اقتصادی چگونه می توانند با ایران كار كنند و این مساله حتی بعد از برجام هم كلاف سردرگمی است.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با بیان اینكه قرار بود در تهیه این شیوه نامه ها با ایران مشورت كنند گفت: یكی از كارهایی كه ما در سه ماه اخیر داشتیم همین امر بود كه در قالب مذاكراتی در نهایت نتیجه آن شنبه گذشته به جمع بندی رسید و مجموعه ای از آئین نامه های بسیار مفصل تدوین شد و در این آئین نامه ها آنچه در عمل اتفاق می افتد توضیح داده شده است.
معاون وزیر امور خارجه خاطرنشان كرد: بخش بزرگی از این شیوه نامه ها به صورت سوال و جواب است و سوالات محتمل در این شیوه نامه ها پاسخ داده شده است ضمن اینكه نحوه برداشته شدن تحریم ها و حوزه هایی كه بنگاه ها با ایران می توانند كار كنند به زبان ساده بیان شده است.
وی با اشاره به پیچیدگی های متن برجام اظهار داشت: شیوه نامه ها با نثر ساده و به شكل سوال و جواب تهیه و تدوین شده است.
عراقچی در ادامه اظهار داشت: یكی از موارد تداخل تحریم ها، مربوط به تحریم های اولیه و ثانویه آمریكاست؛ درباره تحریم های اولیه اتباع آمریكا كماكان نمی توانند با ایران روابط اقتصادی داشته باشند اما تحریم های ثانویه برای كشورهای دیگر است كه با اجرای برجام این تحریم ها برداشته می شود.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در عین حال گفت: لیست ارائه شده در این شیوه نامه ها لیست بسته ای نیست به طوری كه سوال و جواب ها می تواند در آینده ادامه یابد و هر شركتی می تواند این سوالات را از وزارت خزانه داری آمریكا یا اتحادیه اروپا بپرسد.
به گفته رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام این شیوه نامه ها در روز اجرا در سایت وزارت خزانه داری آمریكا و اتحادیه اروپا قرار می گیرد.
عراقچی یادآور شد: در این شیوه نامه ها حتی حوزه هایی كه نمی توانند كار كنند به شكل صریح و روشن آمده است كه این هم اعتمادزا هست.
معاون وزیر امور خارجه در بخش دیگری از سخنانش به تحركات لابی های مخالف ایران در آمریكا اشاره كرد و گفت: نگرانی دیگری كه وجود داشت حركاتی بود كه در كنگره آمریكا شروع شده بود و در كنگره شروع به طراحی قوانین مختلفی كردند.
معاون وزیر امور خارجه خاطرنشان كرد: كسانی كه در طول مذاكرات سعی كردند این مذاكرات به نتیجه نرسد و موفق نشدند ، در ادامه تلاش كردند از كنگره رد نشوند كه باز هم موفق نشدند. باز تلاش می كنند كه بتوانند مانع از بهره برداری ایران از مزایای برجام شوند و این مساله یكی از چالش های ما است.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام خاطرنشان كرد: اتفاق بزرگی كه دیروز افتاد صدور بیانیه دفتر رئیس جمهور آمریكا درباره یكی از قوانینی بود كه از دولت می خواست به اسم شفافیت بر مسائل تروریسم، هیچ تحریمی را از هیچ فرد ایرانی برندارد تا گزارش آن به كنگره ارائه شود كه این مصوبه خلاف بین برجام است.
عراقچی گفت: این در حالی است كه بیانیه صادر شده از سوی رئیس جمهوری آمریكا به طور صریح گفت كه اگر این طرح تصویب شود رئیس جمهور آن را وتو می كند و این سند محكمی است كه می گوید هر قانونی كه مانع اجرای موفق برجام شود رئیس جمهور وتو خواهد كرد.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام با بیان اینكه لابی صهیونیست ها و عربستان در دو سال گذشته علیه برجام كار كردند اظهار داشت: كاری كه درباره ویزا كردند این بود كه آن را در قانون بودجه قرار دادند تا رئیس جمهور نتواند آن را وتو كند، چون اگر آن را وتو می كرد با مشكل مواجه می شد. در این رابطه وزیر خارجه آمریكا در نامه ای به وزیر امور خارجه ایران تعهد كرد كه دولت آمریكا این قانون را به گونه ای اجرا می كند كه صدمه ای به برجام وارد نشود و آقای ظریف هم گفت كه اگر آمریكا به این تعهد خود عمل نكند نقض برجام كرده است.
عراقچی یادآور شد: وزیر خارجه آمریكا در نامه خود گفته است كه ما راه های مختلفی داریم كه یكی از آنها متوقف كردن اجرای قانون است و این كار دیگری بود كه طرف مقابل انجام داد تا مانع از بازگشت مجدد تحریم ها به هر بهانه ای شود.
معاون وزیر امور خارجه بسته شدن PMD (پرونده مسایل گذشته برنامه هسته ای ایران) را تعهد بزرگ طرف مقابل عنوان كرد و گفت: PMD یكی از پیچیده ترین پرونده های تاریخ سیاسی ایران است كه متشكل از مجموعه ای اسناد جعلی است كه طبق آن می گفتند برنامه هسته ای ایران ابعاد نظامی دارد.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام خاطرنشان كرد: 1+5 تعهد كرده بود كه PMD را در شورای حكام ببندد، 12 قطعنامه پیشین شورای حكام بر لزوم همكاری ایران تاكید می كرد و حتی بعد از گزارش 2011 آمانو می گوید كه پرونده ایران امر حیاتی و فوری است و ایران باید مساله PMD را روشن كند.
عراقچی ادامه داد: آنها تعهد كرده بودند كه با قطعنامه جدید این پرونده را ببندند و در این راستا مراحل پیچیده ای طی شد كه حتما از داستان های جالب تاریخ ایران خواهد بود و برخلاف باور خیلی ها PMD بسته شد.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: این مساله برای ما بسیار مهم بود به طوری كه دو كار مهم را درباره راكتور اراك و انتقال مواد موكول به انجام این تعهد كردیم .
عراقچی خاطرنشان كرد: نگرانی دیگر درباره برنامه موشكی ایران بود كه آن هم مرتفع شد و برخی نگرانی را داشتند كه آیا برجام دامنه موشكی را در بر می گیرد و اگر ما برنامه موشكی را ادامه دهیم تحریم ها بر می گردد یا نه و پس از اینكه تست موشك عماد اتفاق افتاد همه تردیدها پایان یافت و بعد از آن هم آمریكا و هم اروپا به صراحتا گفتند كه برجام نقض نشده است.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام خاطرنشان كرد: همه آنها گفتند كه این اقدام محكوم است ولی خلاف برجام نیست؛ بنابر این آنها طبق برجام نمی توانند ایران را تحریم كنند ولی طبق قطعنامه ها می توانند.
معاون وزیر امور خارجه گفت: طی چند ماه گذشته واقعیاتی در صحنه عمل رخ داد و ما را به این اطمینان نشاند كه طرف مقابل تا اینجا به تعهدات خود پایبند بوده و ما هم تعهداتمان را انجام داده ایم.
وی گفت: قرار بود ما ذخایر اورانیوم را بفروشیم و كیك زرد بخریم كه ذخایر خود را به روسیه فروختیم و نزدیك به 200 تن كیك زرد خریدیم كه از ذخایر راهبردی ایران است و نسبت به قبل از مذاكرات افزایش قابل ملاحظه ای یافته است.
عراقچی ادامه داد: بحث دیگر درباره تعداد سانتریفیوژها بود كه آن هم انجام شد و در اراك هم تعهد داشتیم كه كلندری های راكتور اراك را خارج كنیم و آن را با یك كلندری جدید جایگزین كنیم كه آن هم رو به پایان است و بالاخره ظرف چند روز آینده به اتمام می رسد.
وی خاطرنشان كرد: قرار است آژانس روز جمعه گزارش خود درباره بازراستی آزمایی و جمع بندی خود را ارائه كند.
معاون وزیر امورخارجه این سوال را مطرح كرد كه چه عاملی موجب شده كشورهای مقابل ایران به پای میز مذاكره بیایند و با ایران به توافق برسند، از غنی سازی صفر به سمت تشویق و همكاری صلح آمیز هسته ای با ایران و برنامه غنی سازی ایران با هدف نیل به مرحله صنعتی پس از 15 سال برسند؟
عراقچی قدرت و اقتدار درونی جمهوری اسلامی ایران را عامل اصلی در این زمینه دانست و گفت: دنیای كنونی به كشوری بها نخواهد داد؛ باید با قدرت درونی به هر جا كه می خواهیم برسیم.
وی افزود: واقعیت میدانی ایران طرف مقابل را به پای میز مذاكره كشاند. این واقعیت است كه تحریم نتوانست ما را منع كند. توانایی نظامی ما به مرحله ای رسیده كه كسی حتی فكر حمله به ایران و تهدید ما را نتواند بكند. موشك های ساخت ایران، دشمنان را از حمله به ما ناامید كرده است.
رییس ستاد پیگیری اجرای برجام بر نادیده نگرفتن قدرت های درونی تاكید كرد وگفت: تاكید اجرای برجام، قدرت جمهوری اسلامی ایران است.
وی اضافه كرد: چرا حاضر به همكاری با ما در اراك شده اند تا آن را به نیروگاهی مدرن تر كه پلوتونیوم كمتری تولید می كند، تبدیل كنند؟ به این دلیل كه اگر در این زمینه همكاری نكنند ما می توانیم راه خودمان را طی كنیم.
عراقچی توقیف دو فروند شناور آمریكایی در شب گذشته را مثال زد و گفت: همین قدرت است كه موجب می شود شناور نظامی یك قدرت بزرگ را به دلیل ورود به قلمرو خود توقیف و بعد هم با همان قدرت و اقتدار، آن را آزاد كنیم.
معاون وزیر امورخارجه مولفه قدرت یعنی منابع طبیعی و خدادادی اكتسابی و دیپلماتیك را برشمرد و گفت: دیپلماسی امكان نقد قدرت را می دهد. قدرت بدون نقد هیچ چیزی را به كشور اضافه نمی كند.
وی افزود: دیپلماسی بدون قدرت ضعیف است و مذاكرات دیپلماتیك بدون اتكا به منابع قدرت، باد هوا است و از سوی دیگر، قدرت هم بدون دیپلماسی كور است.
عراقچی اضافه كرد: در حادثه دیشب بلافاصله از كانال های دیپلماتیك مشخص شد جریان چیست. اگر قرار بود هر دو طرف از طریق رسانه صحبت كنند مشخص نبود در انتها چه می شود.
معاون وزیر امور خارجه ادامه داد: از كانال دیپلماتیك پیام منتقل و در نهایت به بهترین شكل حل و فصل شد.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام دیپلماسی را یك هنر و توانایی دانست و گفت: مذاكره با 6 كشور آسان نیست. ما هم مسوول 35 سال تجربه دیپلماسی كشورمان هستیم. این را نباید دستكم گرفت. این هنر در ماجرای برجام توانایی خود را به نحو احسن نشان داد.
عراقچی گفت: مولفه های قدرت را اگر در ذهن استراتژیك، اراده سیاسی و برخورداری از گفتمان ضرب كنید می توانید در صحنه بین المللی بازیگری مهم شوید.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام تاكید كرد: جمهوری اسلامی ایران این مولفه ها را دارد و برجام موانع را از سر راه اقتصاد ما بر می دارد اما نباید از آن انتظار معجزه اقتصادی داشت.
عراقچی افزود: ایران در مسیر یك قدرت فرامنطقه ای حركت می كند و انشاالله در دوران پسابرجام با قدرت بیشتر به سمت یك بازیگر و قدرت بزرگ بین المللی پیش خواهد رفت.
** 1+5 تعهد محكم خود را برای مدرن سازی اراك اعلام كرده است
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در پاسخ به سوالی درباره نیروگاه اراك گفت: ما اراك را از نظر اینكه اطمینان پیدا كنیم طرف ها برای مدرن سازی آن به تعهدات خود عمل می كنند به اصطلاح چندقفله اش كردیم.
وی افزود: سند كنونی سند رسمی اراك است كه این سند را وزاری خارجه كشورهای 1+5، ایران و خانم ماگرینی امضا كرده اند و در واقع 1+5 تعهد محكم خود را برای مدرن سازی اراك اعلام كرده است.
عراقچی ادامه داد : هر 6 كشور 1+5 و اتحادیه اروپا یكی یكی مسوولیت هایی را كه قبول می كنند ذكر كرده اند و سند بسیار محكمی وجود دارد كه تضمین های لازم را ایجاد كرده است.
وی با اشاره به وركینگ (working) گروه مرتبط با اراك گفت: ما نهایتا متكی به توان داخلی هستیم و در زمینه نیروگاه اراك قرارداد اصلی با یك شركت ایرانی بسته شده و موظف است كار این نیروگاه را به پایان برساند و برای اتمام كار اراك هر كاری كه لازم دارد با كشورهای 1+5 قرارداد می بندد.
عراقچی توضیح داد: اگر به فرض، آنها (1+5) برای تكمیل این كار نیامدند، شركت ایرانی كار مدرن سازی اراك را به پایان می رساند. ما توانایی آن را داریم. در مورد اراك هیچ نگرانی وجود ندارد و توانایی ایران محفوظ است.
رئیس ستاد پیگیری اجرای برجام در پاسخ به سوالی درباره تحریم ها نیز گفت: این واقعیت را باید بپذیریم كه همه تحریم ها برداشته نمی شود و فقط تحریم های مرتبط با هسته ای رفع خواهد شد؛ چرا كه ما در مورد بقیه موارد مذاكره نكرده ایم.
مذاكرات ما فقط هسته ای بود. ما نه اجازه مذاكره در سایر زمینه ها داشتیم و نه صلاح بود در آن زمینه ها مذاكره كنیم.
وی با اشاره به تحریم های اولیه گفت: این تحریم ها شامل این است كه اتباع آمریكا حق ندارند با ایرانی ها كار كنند و اگر قرار بود این تحریم ها لغو شود باید درباره روابط دوجانبه مذاكره می شد. ماهیت روابط بین ایران و آمریكا همچون گذشته باقی می ماند. قصد از مذاكرات ، رفاقت نبوده است.
** 80 درصد تحریم ها مرتبط با هسته ای است و برداشته می شود
عراقچی ادامه داد: تحریم هایی كه باقی می ماند نسبت به آنهایی كه برداشته می شود بسیار كمتر است و در واقع تحریم های ثانویه كه همان تحریم های مرتبط با هسته ای است و بیش از 80 درصد تحریم ها را شامل می شود اكنون برداشته خواهد شد.
عراقچی گفت: ما كماكان رابطه اقتصادی با آمریكا نمی توانیم داشته باشیم و البته طالب آن هم نیستیم اما آمریكا دو سه تحریم اولیه را كه مرتبط با هسته ای نیست برداشته است كه مهمترین آنها اجازه فروش هواپیما به ایران ، صادرات مواد غذایی و فرش ایران به آمریكا و همچنین اجازه كار به شركت های فرعی آمریكایی با ایران است.
سیام**9012**9132 /1449
تهران - ایرنا - رییس ستاد پیگیری اجرای برجام گفت: طی روزهای جمعه، شنبه و یكشنبه آینده به آخر خط می رسیم و روز اجرایی شدن برجام را اعلام می كنیم.