سفر اروپايي روحاني از نگاه روزنامه نگاران ايراني

تهران-ايرنا-نخستين سفر اروپايي «حسن روحاني» رييس جمهوري پس از اجراي برجام و لغو تحريم ها به مقصد رم و پاريس و همچنين دستاوردهاي اقتصادي اين سفر، موضوع تحليل ها و يادداشت هاي امروز روزنامه ها بود.

اين گزارش نگاهي به سرخط اصلي خبرها و همچنين نوشته هاي سرمقاله نويسان و نويسندگان روزنامه هاي امروز سه شنبه 6 بهمن ماه 1394 خورشيدي انداخته و مهم ترين موضوع هاي مورد توجه اين روزنامه ها را بررسي كرده است.

*** رم دروازه ورود ايران به اروپا
روزنامه «آرمان» در يادداشتي از مزيت هاي سفر روحاني به رم و پاريس نوشت. به نوشته آرمان، حضور رئيس‌جمهور گام اوليه ‌براي آغاز همكاري‌ها بين ايران و غرب است. انتظار مي‌رود كه شاهد ادامه تبادل هيات‌ها در سطوح بالا و در راستاي توافقات صنعتي و فني و تجاري باشيم. البته واضح است كه ما بايد از ورود بي‌رويه كالاهاي مصرفي اجتناب كنيم و بتوانيم كيفيت توليدات داخلي خود را افزايش دهيم. ايران مي‌تواند زمينه توليد‌كنندگي و پاسخگويي به بازارهاي منطقه را داشته باشد؛ چراكه بسياري از كشورهاي منطقه مانند عربستان ، پاكستان و كشورهاي حوزه درياي خزر زيربناهاي لازم براي انجام كار صنعتي و همكاري با اروپا را ندارند و در عوض ظرفيت‌هاي ايران از جمله نيروهاي آموزش‌ديده و ماشين‌آلات و منابع زيرزميني آن، براي كشورهاي اروپايي شناخته شده است و موجب علاقه‌مندي آنها براي همكاري با ايران شده است.
روزنامه «شرق» هم در سرمقاله خود به پيامدهاي مثبت سفر اروپايي رييس جمهوري اشاره كرد.
به نوشته اين روزنامه، اين سفر كه از رم شروع شده و در ادامه پاريس را نيز دربر مي‌گيرد، چه به‌لحاظ سياسي و چه از نظر اقتصادي براي طرفين حائزاهميت است ... قاره سبز به‌عنوان منطقه‌اي نزديك به خاورميانه - و با كمي اغماض به‌عنوان همسايه اين منطقه- داراي علايق و نگراني‌هاي مشتركي با ايران است. تحولاتي كه در منطقه رخ مي‌دهد به‌سرعت و بسيار گسترده مي‌تواند اروپا را تحت‌تأثير قرار دهد. مسئولان اروپايي به‌درستي دريافته‌‌اند كه براي حفظ امنيت، ثبات و در نتيجه توسعه و خروج از ركود اقتصادي، به كشوري مانند جمهوري اسلامي ايران نيازمند هستند. سفر آقاي دكتر روحاني فرصت مناسبي است تا با نگاه به آينده روابط سنتي ايران و اتحاديه اروپا به روزهاي اوج خود بازگردد.
روزنامه «قانون» هم در سرمقاله خود به قلم «داوود هرميداس باوند» تحليلگر سياسي، از لزوم برقراري موازنه در روابط با غرب و شرق گفت و نوشت: ايران بايد بين شرق و غرب يك موازنه منصفانه اي داشته باشد. كيفيت تكنولوژي غرب از شرق و روسيه بيشتر است. چهاركشور صنعتي در اروپا حضور داشته كه با يكديگر رقابت دارند ما نيز مي‌توانيم از اين كشورها استفاده كنيم.
در ادامه مي خوانيم: اما در اين بين نبايد نقش ايالات متحده آمريكا را ناديده بگيريم. اين كشورها تمام قدرت اقتصادي ، تكنولوژي و داشته هاي خود را از آمريكا دارند و براي موفقيت بيشتر، ايران نياز دارد در زمينه اقتصادي به سراغ آمريكا برود. در زمينه انرژي، مانند پارس جنوبي تكنولوژي ها در اختيار آمريكاست ويا اگر اين كشورهاي اروپايي نيز تكنيك و علمي داشته باشند، آن هم برگرفته از تكنولوژي آمريكاست و بايد با اجازه از آمريكايي‌ها باشد. در پارس‌جنوبي كشورهاي مختلفي آمده اند ولي آن‌طوركه بايد پيش نرفت و اجرا نشد. اگر ما بخواهيم موازنه منصفانه‌اي را با غرب و شرق برقرار كنيم بايد در رابطه با مسائل اقتصادي و انرژي موضوعاتي را با آمريكا حل كنيم.
روزنامه «اقتصاد پويا» هم نوشت: پس از سال ها كشمكش هسته اي ميان تهران و قدرت هاي اروپايي و افت چشمگير روابط جمهوري اسلامي ايران و اتحاديه اروپا، فضاي تازه پسابرجام فرصتي را براي ترميم، نوسازي و گسترش اين روابط بويژه در عرصه اقتصادي به وجود آورده است.
روزنامه «فرهيختگان» هم در اين ارتباط نوشت: بسياري از ناظران اقتصادي نخستين سفر حسن روحاني، رئيس‌جمهوري كشور به همراه تعداد زيادي از فعالان اقتصادي را گام مهمي در از سرگيري روابط ايران با اروپا پس از حل مناقشه هسته‌اي عنوان مي‌كنند... علاوه بر صنعت هواپيمايي، خودرو نيز جزء يكي از مشوق‌هاي اصلي همكاري ميان ايران، ايتاليا و فرانسه است. فربد زاوه، كارشناس صنعت خودرو بر اين باور است كه «مهم‌ترين مساله اين است كه آقاي رئيس‌جمهور در سفر خود به سرمايه‌گذاران خارجي اطمينان دهد كه سرمايه‌شان در ايران در يك پروسه مشخصي تضمين مي‌شود و نمي‌سوزد. در مورد خودروسازان مهم‌ترين نكته‌اي كه وجود دارد، به‌خصوص براي خودروسازان ايتاليايي اين است كه خودروسازي دولتي و نيمه‌دولتي ايران شرايطي را مهيا نمي‌كنند كه اگر آنها خواستند به طور مستقيم در ايران فعاليت كنند روابط‌شان تجاري باشد و سرمايه‌شان به خطر نيفتد.»
روزنامه «همدلي» اما با اشاره به انتقاد و هراس مخالفان از گسترش روابط با كشورهاي ديگر و جذب سرمايه خارجي نوشت: انتقاد مخالفان دولت از سرمايه‌گذاري خارجي، اشاره آنها به مفهوم نفوذ و القاي اين تفكر در جامعه است كه سرمايه‌گذاري خارجي فرصتي براي دخالت كشورهاي قدرتمند در كشورهاي جهان سوم است. چنين برداشتي از سرمايه‌گذاري خارجي بسيار واپس‌گرايانه و ساده‌انگارانه است، چرا كه اگر قرار باشد حضور هر فرد يا شركت خارجي را در كشور با قاعده نفوذ تبيين كنيم، ابتدا اقرار به ضعف و ناتواني در هويت و ماهيت خودمان كرده‌ايم و دوم اينكه خودمان را در جزيره‌اي محبوس و منزوي مي‌كنيم تا مبادا حضور يك اجنبي برايمان دردسرساز و خطرآفرين باشد و با اين هراس و توهم ايران بايد از حضور از همه ميدان‌ها و مجامع بين‌المللي پا پس كشيد.
در ادامه مي خوانيم: سفر دكتر روحاني به ايتاليا و فرانسه مي‌تواند زمينه جلب سرمايه‌گذاري خارجي را تا حدودي فراهم كند؛ در چنين شرايطي انتظار مي‌رود همه فعالان سياسي و گروه‌ها با درك وضعيت اقتصادي مردم و رويكردي كلان‌نگر به منافع ملي و مصالح عمومي از برداشت‌ها و قضاوت‌هاي جناحي و سياسي پرهيز كنند و دولت يازدهم را در پيگيري اهداف و مطالباتي كه خير عمومي جامعه و پيشرفت و توسعه ايران اسلامي را به دنبال دارد، همراهي كنند.
روزنامه «جمهوري اسلامي» هم در همين ارتباط نوشت: ما نبايد از تعامل با ديگران هراسي به دل راه دهيم بلكه لازم است هوشمندي و قابليت‌هاي خود را مرتباً ارتقاء دهيم. اعتماد بيش از حد، قطعاً منجر به بي‌اعتمادي بيش از حد مي‌شود. اعتماد بي‌حد و مرز به همان اندازه زيانبار است كه بي‌اعتمادي در تنظيم مناسبات با محيط پيراموني و در عرصه بين‌المللي. حتي آنهايي كه به تكريم و تمجيد امروز ما پرداخته‌اند، تا ديروز موضع ديگري داشتند. با رفتارهاي ظالمانه ديگران همراهي مي‌كردند يا در قبال آن شاهد ساكت اين صحنه‌ها بودند. شايد گفته شود كه آنها بخاطر منافع خود اينگونه عمل نموده‌اند. اما اين بخشي از واقعيت است و بخش ديگر آن هم اينست كه ما نيز بايد در چارچوب منافع ملت و با در نظر گرفتن مصالح نظام، هدفگذاري و برنامه‌ريزي كنيم. طبعاً حساسيت‌ها لازم است حفظ و درك شود ولي نگراني‌ها را بايد بگونه‌اي مديريت كنيم كه مصالح نظام و منافع ملت را حفظ و تضمين نمايد. تجربه‌هاي گرانسنگ ملت در طول تاريخ معاصر، ره توشه مناسبي براي تنظيم مناسبات با دنياي خارج است.
روزنامه «جوان» هم در ارتباط با سفر روحاني به اروپا نوشت: قاره‌اي كه طي ساليان گذشته به بهانه واهي، درهاي ديپلماتيك خود با ايران را به صورت نيمه‌بسته درآورده بود و بسياري از كارشناسان بين‌المللي بر اين باور هستند كه سفر رئيس‌جمهور ايران به ايتاليا، واتيكان و فرانسه، راهي براي آب كردن يخ روابط ايران و اروپا است. اروپايي كه حالا با رفع تحريم‌ها چشم به بازار اقتصادي ايران دوخته و از اين مسير مي‌كوشد به بحران اقتصادي خود پايان دهد. همين موضوع باعث شده كه محور بخش مهمي از مذاكرات مقامات دو كشور بر سر موضوعات اقتصادي باشد. بر همين اساس گفته مي‌شود كه ارزش قراردادهايي كه آقاي روحاني با شركت‌هاي ايتاليايي در اين سفر امضا كرده، به بيش از 17 ميليارد دلار مي‌رسد.

***شوراي نگهبان و بررسي صلاحيت ها
بررسي صلاحيت داوطلبان مجلس خبرگان رهبري ديشب در شوراي نگهبان پايان يافت و نام تاييد شدگان و ردصلاحيت ‌شدگان به وزارت كشور تحويل داده شد. همچنين بررسي مجدد صلاحيت نامزدهاي رد صلاحيت شده مجلس شوراي اسلامي در شوراي نگهبان حال انجام است و مردم چشم انتظار نتيجه كار اين نهاد نظارتي هستند. روزنامه ها امروز، به اين موضوع پرداختند.
روزنامه «اعتماد» در مورد تاييد صلاحيت هاي خبرگان نوشت: ديروز بازار گمانه‌زني‌ها در مورد نتايج بررسي صلاحيت‌ ها داغ بود. در لابه‌لاي خبرها صحبت از تاييد صلاحيت آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني و آيت‌الله موسوي بجنوردي بود. خبري كه هيچ نهاد رسمي آن را تاييد يا تكذيب نكرد. از سوي ديگر اما رسول منتجب‌نيا، دبيركل حزب اعتماد ملي خبر از تاييدصلاحيتش داد. در ميان گمانه‌زني‌هاي ديروز نام سيد حسن خميني و شايعه عدم احراز صلاحيتش در صدر اخبار بود اما يك منبع نزديك به سيدحسن خميني گفت كه بر اساس اطلاعات دريافتي از وزارت كشور هنوز تصميمي دال بر رد يا تاييد سيدحسن خميني به اين وزارتخانه ابلاغ نشده است. با همه اينها هنوز خبر رسمي منتشر نشده است و مشخص نيست چه كساني نام‌شان در رقابت اين دوره انتخابات خبرگان ثبت خواهد شد.
به نوشته اين روزنامه، همچنين روز گذشته وزير كشور گزارشي در مورد فهرستي كه بايد از شوراي نگهبان به وزارت كشور برود و روند اعتراض به رد صلاحيت‌ها خبر داد. رحماني فضلي هرچند جلسات متعدد و فراواني تا حالا با شوراي نگهبان براي تجديد نظر در زمينه بررسي صلاحيت‌ها برگزار كرده است حالا مي‌گويد كه از روند كار راضي و اميدوار است كه در پايان كار حقي از كسي ضايع نشود.
روزنامه آرمان هم درگزارشي به اين موضوع پرداخت.
به نوشته اين روزنامه، دلواپسان روزهاي پرمشغله‌اي را پشت سر مي‌گذارند چه آنكه يك روز بر طبل ردصلاحيت آيت‌ا... سيدحسن خميني مي‌كوبند و روز ديگر بي‌محابا به آيت‌ا... هاشمي هجمه مي‌برند كه اين رويكرد دليلي جز واهمه از گسترده شدن چتر اعتدال بر كشور ندارد. ... اما ديروز اين مشي ناصواب همچنان ادامه پيدا كرد و باز هم آيت‌ا... سيدحسن خميني در سيبل هجمه قرار گرفت و باز هم روي عدم‌احراز صلاحيت او مانور داده شد. اين شايعات در حالي در مسير توسعه و پخش گسترده قرار دارد كه از ششم بهمن‌ماه، اسامي تاييد، رد و عدم‌احراز صلاحيت‌شدگان نمايندگي مجلس خبرگان رهبري از سوي شوراي نگهبان به وزارت كشور اعلام مي‌شود و وزارت كشور هم اين اسامي را براي اطلاع داوطلبان در اختيار استانداري‌ها و فرمانداري‌ها قرار مي‌دهد.
شرق هم در گزارشي نوشت: رحماني‌فضلي گفته است كه در وزارت كشور نيز موارد رسيده
به صورت خاص و مسائل كلي به صورت عمومي رسيدگي خواهد شد. روند كار نيز تاكنون خوب بوده و خيلي اميدوارم در پايان بررسي‌هاي قانوني حقي از كسي ضايع نشود. او گفته برداشتش اين است كه همه اعضاي شوراي نگهبان نيز چنين نظري دارند.
شرق با اشاره به اينكه وزير پيشين كشور برخلاف وزير فعلي چندان به تغيير نتايج اميدوار نيست، از زبان «عبدالواحد موسوي‌لاري» عضو شوراي سياست‌گذاري انتخاباتي اصلاح‌طلبان، نوشت: بايد خيلي به نتايج تجديدنظر‌ها اميدوار باشيم، بعيد است چنين چيزي اتفاق بيفتد. ممكن است عده‌اي برگردند اما قطعا اين تعداد در حدي نيست كه اصلاح‌طلبان بتوانند در مواردي كه فاقد كانديدا‌ هستند فهرست بدهند. بنابراين حتما ما در پاره‌اي از حوزه‌هاي انتخابيه كانديدا‌ نخواهيم داشت. با همين تعداد تأييدصلاحيت‌شده‌ها، اصلاح‌طلبان بايد عزم خود را جزم كنند و در هر شرايطي ولو ناقص حضور خود را تداوم ببخشند.

***حذف «سالار عقيلي» از جشنواره موسيقي فجر
مصاحبه «سالار عقيلي» با شبكه ماهواره اي «من و تو» به قيمت حذف اين خواننده مشهور از جشنواره موسيقي فجر تمام شد. روزنامه ها امروز به اين موضوع پرداختند.
روزنامه اعتماد در گزارشي از «تركش هاي يك مصاحبه ممنوعه» گفت و نوشت: زمستان فصل موسيقي است كه سردي آن هم بايد با خبرهايي داغ از موسيقي و برگزاري كنسرت‌ها گرم شود، اما انگار قرار است اين اتفاق دست‌كم براي ماه‌هاي پاياني سال موسيقايي كه با برگزاري سي‌ويكمين جشنواره موسيقي فجر هم همراه شده بيشتر با حاشيه‌هاي داغ همراه باشد كه اگرچه مخاطب را براي پيگيري اخبار تحريك مي‌كند اما نفعي براي موسيقي ندارد. چهره‌ اول اين روزها در حاشيه پررنگ موسيقي سالار عقيلي است. ماجرا از آنجا شروع شد كه اين چهره در يكي از شبكه‌هاي ماهواره‌اي حاضر شد و در آن برنامه درباره كنسرت‌ها و تور لندنش صحبت كرد... ممنوعيت گفت‌وگو با شبكه‌هاي ماهواره‌اي و سياست چند ماه اخير وزارت ارشاد و موضع‌گيري‌هايي كه در قبال حضور چهره‌هاي موسيقي ايراني در شبكه‌هاي ماهواره‌اي در طول اين ماه‌ها صورت گرفته دليلي بود تا از همان ابتدا گمانه‌زني‌هايي درباره اتخاذ تصميمات جدي و برخورد سختگيرانه در واكنش به اين اقدام سالار عقيلي ايجاد شود.
روزنامه «خراسان» در اين ارتباط نوشت: روز گذشته در نشست سخنگوي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي با اهالي رسانه، بيشترين سوالات حول محور حضور سالار عقيلي در شبكه ماهواره اي من و تو بود و همانند گذشته هنرمندان را از همكاري با اين رسانه ها منع كرد.
خراسان از زبان سخنگوي اين وزارتخانه نوشت كه مقررات و دستورالعمل ها اجازه نمي دهد كه افراد با شبكه هاي ضدانقلاب همكاري كنند، چه اين همكاري در قالب فرستادن عكس، صوت، فيلم، تيزر تبليغاتي و يا حضور يا مصاحبه باشد. فقط برخوردهاي سلبي كفايت نمي كند و اين موارد بايد آسيب شناسي شود. نمي خواهيم به اين آساني حوزه هنر آسيب ببيند. بايد موانع داخلي را برطرف كنيم تا هيچ ارتباطي ميان هنرمندان و شبكه اي معاند به وجود نيايد.
روزنامه «جهان صنعت» هم نوشت: در حالي كه سخنگوي وزارت ارشاد حضور سالار عقيلي را در شبكه‌هاي معاند نظام غيرقانوني و غيرقابل‌دفاع دانست، درباره اجراهاي او در جشنواره فجر گفت كه هنوز تصميمي درباره كنار گذاشتن اين خواننده سنتي از جشنواره موسيقي فجر گرفته نشده است. اما تنها چند ساعت بعد از اين اظهارنظر نوش‌آبادي، حميدرضا نوربخش در حاشيه نشست رسانه‌اي مديران سامانه‌هاي فروش بليت جشنواره موسيقي فجر كه ظهر ديروز برگزار شد، گفت كه تصميم كميته نظارت اين دوره از جشنواره اين است كه سالار عقيلي در جشنواره اجرايي نداشته باشد.
اين روزنامه همچنين از زبان «داريوش پيرنياكان» دبير و سخنگوي خانه موسيقي، نوشت: ما از جايگاه صنفي و هنري خانه موسيقي، موظفيم از حقوق همه هنرمندان و منافع صنفي اعضا دفاع كنيم. امروز شنيده‌ايم كه به دبير جشنواره موسيقي فجر اعلام كرده‌اند آقاي سالار عقيلي به دليل حضور در يكي از شبكه‌هاي ماهواره‌اي نبايد در اين جشنواره شركت كنند. البته اول بايد اين موضوع كاملا بررسي و بعد اين تصميمات گرفته شود. مي‌توانستند وقتي آقاي عقيلي از سفر برگشتند با ايشان صحبت و بعد در اين‌باره تصميم‌گيري كنند. اما بدون هيچ صحبتي با آقاي عقيلي حكمي صادر كرده‌اند كه در جشنواره شركت نكنند كه اين براي ما اصلا قابل قبول نيست و جاي تعجب دارد. همين‌طور كه آقاي عقيلي در بسياري از برنامه‌هاي موسيقي كشور، در تيتراژ سريال‌ها حضور داشته‌اند و در اين راه بسيار زحمت كشيده‌اند.

***حضور پررنگ اراذل در فضاي مجازي
حضور فعال اراذل و اوباش در فضاي مجازي با انتشار فيلم هاي تهديدآميز از تازه ترين معضل هاي استفاده نادرست از شبكه هاي اجتماعي است. انتشار ويدئوهايي از اوباش در استان مازندران موجب ناامني رواني مردم اين منطقه شده است. روزنامه «ابتكار» امروز در گزارشي به اين موضوع پرداخته است.
به نوشته ابتكار، سلسله كليپ هاي اراذل و اوباش دومين حضور اين افراد در فضاي مجازي است كه براي آنها پيامدهاي نامطلوبي به همراه دارد. پيش از اين يعني در بهمن ماه سال 92 صفحه‌اي در فيسبوك با نام اراذل و اوباش تهران ايجاد شد كه پس از انتشار تصاويري از اراذل و اوباش تهران با دستگيري گرداننده اين صفحه‌اي مواجه شد.
ابتكار دلايل حضور اراذل در فضاي مجازي را با «نادر صادقيان» جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعي و فرهنگي بررسي كرد و از زبان وي نوشت: فضاي مجازي امكان بزرگي است كه مانند هر ابزار و امكان ديگري به طور طبيعي استفاده مخرب و هم مفيد از آن وجود دارد و كنترل پذيري آن بسيار كار دشواري است. هم استفاده هاي مثبت و سازنده و هم منفي و تخريبي از آن مي شود. اينكه اراذل و اوباش در اين فضا وارد مي شوند محاسني نيز دارد. بخش بزرگي از افكار عمومي درك ذهني از خطر اراذل اوباش در جامعه ندارند. اين وقتي بصري و ملموس مي شود افكار عمومي مي فهمند خشونت در جامعه چقدر جدي است و چه پتانسيل تخريبي در وجود اين افراد نهفته است. هرچند اين موضوع هيچ دليل قابل دفاعي ندارد ولي وقتي افراد جامعه اين را به تصوير مي بينند مكانيزم هاي خود كنترلي در جامعه افزايش پيدا مي كند. درست است كه امنيت رواني جامعه مختل مي شود اما از سوي ديگر خودكنترلي و احتياط در جامعه بيشتر مي شود و به جامعه هشدار مي دهد كه چقدر اين افراد مي توانند آسيب زننده باشند. و وقتي جامعه تصوير را مي بيند متوجه اين قضيه مي شود كه وقتي نيروهاي انتظامي، دستگاه كنترلي و قضايي نسبت به اين موضوع اعلام خطر مي كنند، يك شعار نيست.
*گروه پژوهش و تحليل خبري
پژوهشم**9275** 9283**2054