فرید سرجمعی روز سه شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: پارسال 6 هزار و 200 جعبه تخم نوغان در خراسان رضوی توزیع شده بود كه علی رغم انتظار افزایش تقاضا، امسال این رقم تاكنون از پنج هزار و 400 جعبه فراتر نرفته است.
وی با بیان اینكه هر جعبه تخم نوغان حاوی 23 تا 25 هزار عدد تخم است، گفت: حتی امسال برای نخستین بار تخم نوغان چینی نیز به میزان 53 هزار جعبه وارد چرخه توزیع شد تا از این طریق هزینه های تولید كاهش یابد اما با این حال استقبال نوغانداران بسیار پایین است.
سرجمعی، واردات بی رویه نخ ابریشم بدون نیازسنجی را عمده ترین مشكل فعالان این بخش در خراسان عنوان و بیان كرد: واردات بی رویه ابریشم به تولید و توزیع تخم كرم ابریشم، پیله تر و در نهایت ابریشم داخلی آسیب جبران ناپذیر وارد كرده است.
وی گفت: البته با توجه به اینكه در زمینه تولید پیله تر با كمبود مواجه هستیم اگر مطابق با نیاز خراسان، واردات پیله خشك صورت گیرد لطمه ای به تولید ابریشم در این استان وارد نمی شود.
رئیس اداره توسعه نوغانداری خراسان رضوی كه مسوولیت تولید و توزیع تخم كرم ابریشم در استانهای سه گانه خراسان را دارد، دومین مشكل صنعت ابریشم كشی خراسان را كم اظهاری وارد كنندگان ابریشم ذكر كرد.
سرجمعی افزود: غالب وارد كنندگان ابریشم در گمرك، اطلاعات درستی در مورد كیفیت ابریشم خود نداده و در فهرست های وارداتی كیفیت و قیمت ابریشم وارداتی را بسیار پایین اعلام می كنند تا به اصطلاح تداعی گر لطمه به ابریشم داخلی نباشد.
وی از تفاوت قیمت تضمینی پیله تر با قیمت بازار به عنوان مشكلی دیگر یاد كرد و گفت: متاسفانه تا كنون شورای اقتصاد قیمت پایه محصول را تعیین نكرده و فعالان این بخش در ذهنیت زیان دهی به سر می برند كه البته این مشكل مربوط به استان های دیگر، از جمله مازندران و گیلان هم می شود.
وی افزود: پارسال هر كیلوگرم پیله تر به طور میانگین در بازار آزاد 220 هزار ریال و قیمت تضمینی آن 151 هزار ریال بود، اما چون امسال هنوز قیمتی اعلام نشده، نوغانداران تمایلی به فروش محصول خود با قیمت تضمینی ندارند.
سرجمعی گفت: افزایش سن نوغانداران و فقدان علاقه جوانان به ادامه شغل اجدادی دیگر مشكل تهدید كننده صنعت ابریشم خراسان بزرگ است كه رییس اداره توسعه نوغانداری خراسان رضوی به آن اشاره دارد.
وی در تحلیل آماری وضعیت نوغانداری خراسان گفت: در تقویم تاریخ نوغانداری ایران، سال 1379 به سال شكوفایی این صنعت مشهور است زیرا در آن سال به ازای توزیع 203 هزار جعبه تخم نوغان در سطح كشور 800 تن ابریشم تولید شد كه سهم خراسان از این رقم 120 تن ابریشم در مقابل 40 هزار جعبه تخم نوغان بود.
سرجمعی افزود: این در حالی است كه بهار پارسال هشت هزار و 461 جعبه تخم نوغان در سه استان خراسان توزیع شد كه به ترتیب سهم خراسان رضوی 6 هزار و 202 جعبه، خراسان شمالی دو هزار و 160 جعبه و خراسان جنوبی 99 جعبه بود.
وی قیمت هر جعبه تخم نوغان را به طور متوسط 75 هزار ریال اعلام و بیان كرد: سهم تعداد جعبه توزیعی تخم نوغان در تربت حیدریه دو هزار و 247 جعبه بود كه البته امسال نیز قیمت تخم نوغان تغییری نكرده است.
رئیس اداره توسعه نوغانداری خراسان رضوی شاخص ترین شهرهای تولید كننده ابریشم در این استان را به ترتیب تربت حیدریه، درگز و كاشمر ذكر و بیان كرد: غالبا به ازای هر پنج كیلوگرم پیله تر، یك كیلوگرم ابریشم به دست می آید كه این رقم بسته به شرایط جوی و از جمله میزان بارندگی متغیر است.
وی تعداد بهره برداران كرم ابریشم در خراسان رضوی را نیز سه هزار و 102 نفر عنوان كرد و افزود: از این میزان هزار و 123 نفر در منطقه تربت حیدریه مشغول كار هستند.
پیله تر به مرحله نخست تولید ابریشم گفته می شود كه در آن شفیره یا پروانه زنده و عمر ماندگاری اش یك هفته است. اگر ظرف این مدت پیله با حرارت حدود 80 درجه به پیله خشك تبدیل نشود پروانه پیله را سوراخ كرده و از كیفیت ابریشم می كاهد.
همچنین میزان ماندگاری پیله خشك دو ماه است مشروط بر اینكه شرایط انبارداری و تهویه هوا مناسب باشد.
پرورش كرم ابریشم كه نوغانداری خوانده می شود، با پیشینه 4500 سال در جهان از دیرباز در ایران نیز رواج داشته است.
بر اساس آمارهای موجود امروزه حدود 20 هزار هكتار توتستان در ایران وجود دارد كه از این میزان 13 هزار هكتار در گیلان، 3400 هكتار در خراسان، سه هزار هكتار در مازندران و 600 هكتار مربوط به دیگر استانهای نوغان خیز است.
هم اكنون این صنعت با اشتغال 80 هزار خانوار ایرانی و تولید پنج هزار تن پیله تر به رغم افت كمی نسبت به دوران شكوفایی این صنعت در گذشته روند رو به رشدی را در پیش گرفته است.
مركز شهرستان 250 هزار نفری تربت حیدریه در 150 كیلومتری جنوب غربی مشهد قرار دارد.
5132/6121
تربت حیدریه- ایرنا- رئیس اداره توسعه نوغانداری خراسان رضوی گفت: واردات بی رویه نخ ابریشم چینی، موجب كاهش تقاضا برای خرید تخم نوغان و تولید ابریشم از سوی نوغانداران خطه خراسان شده است.
