سازمان ملل گرفتار نفوذ آمریكا،وتوی شورای امنیت و دلارهای نفتی عربستان

دبیرخانه ، شورای امنیت و مجمع عمومی سه ركن اصلی سازمان ملل است كه دبیركل به عنوان رئیس دبیرخانه بالاترین مقام اجرایی این نهاد بین المللی محسوب می شود و اعضای دائم شورای امنیت شامل پنج كشور، آمریكا، انگلیس، فرانسه، چین و روسیه با داشتن امتیاز وتو بالاترین تاثیری گذار را بر همه اركان سازمان ملل دارند.
سازمان ملل با داشتن كمیته ها و نهادها و نیروهای صلح بانی در نقاط مختلف جهان،‌می تواند نقش بسیار مهم و تعیین كننده ای در حفظ صلح،‌امنیت جهانی و حتی رشد و شكوفایی اقتصادی،‌اجتماعی ،‌آموزشی و بهداشتی در اقصی نقاط جهان داشته باشد.
در واقع به گونه ای برنامه ریزی شده است كه نهادها و كمیته های وابسته به این سه ركن اصلی، ‌یعنی دبیرخانه، شورای امنیت و مجمع عمومی بتوانند در حوزه های مختلف بر حس نیاز در مناطق مختلف جهان اطلاع رسانی و ‌خدمات رسانی و یا در صورت نیاز حضور فیزیكی داشته باشند.
اما یك سوال اساسی مطرح است،‌ چرا با وجود بیش از 194 كشور كه عضو این سازمان هستند و شمار زیادی از كشورهای توسعه یافته و یا در حال توسعه كه كمك های شایانی به اركان مختلف آن می كنند،‌ هنوز در دنیا،‌ جنگ، خونریزی، مشكلات زیست محیطی، اقتصادی و آموزشی وجود دارد؟ كه این امر حاكی از آن است كه در واقع برنامه ریزی این نهاد با مشكل و نقض روبرو است و چرا در اداره و حل مشكلات جهان تا این حد ناتوان ظاهر شده است.
كارشناسان خبره سازمان ملل دلایل ناتوانی این سازمان را قبلا ناشی از دو عامل می دانستند،‌ 1- نفوذ بیش از حد آمریكا به عنوان كشور میزبان بر اركان مختلف این نهاد مانع از آن می شود تا در حل برخی از مشكلات و چالش های به ویژه در منطقه خاورمیانه به عنوان hart land شورای امنیت بتواند تصمیمی اساسی بگیرد.
تاكنون آمریكا 43 سه بار قطعنامه شورای امنیت موارد متعدد نقض حقوق بشر ر‍ژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین را وتو كرده است.
2- هر چند كه بر اساس منشور ملل متحد،‌ دبیركل سازمان ملل برای مدت پنج سال توسط همه كشورهای عضو مجمع عمومی انتخاب می شود،‌ اما این واقعیت است كه آمریكا به عنوان كشور میزبان و عضو دائم شورای امنیت نقش تعیین كننده ای بر روی انتخاب دبیركلی آن دارد و همین مسئله باعث شده است تا دبیركل و سایر اعضای دبیرخانه نتوانند از زیر سایه نفوذ و خواسته های آمریكا خارج شوند.
مشكل اساسی دیگر سازمان ملل داشتن امتیاز وتو از سوی پنج كشور عضو دائم شورای امنیت یعنی آمریكا،‌ روسیه، فرانسه، انگلیس، چین و روسیه می باشد،‌ زیرا بر اساس این امتیاز هر كدام از این پنج كشور هر مصوبه و تصمیم شورای امنیت را كه مغایر منافع خود و یا حتی هم پیمانان خود باشد، وتو می كنند.
در مارس 2011 شورای امنیت در جلسه ای كه درباره خاورمیانه برگزار كرد ، به وضعیت حقوق بشر و آزادیهای فردی درسوریه اعتراض كرد.‌ در آن جلسه مارك لیال گرانت، جرالد آراد و سوزان رایس نمایندگان دائم انگلیس، فرانسه و آمریكا در سازمان ملل خواستار كمك به گروههای مخالف سوری شدند كه این موضوع سبب شعله ور شدن آتش جنگ در سوریه در پنج سال گذشته شده است.
علاوه بر سوریه‌، امروز یمن و بحرین نیز گرفتار بحران های عمیقی هستند، عربستان بیش از دو سال است كه یمن را مورد تجاوز نظامی قرار داده است و به رغم فشار بسیاری از گروهها و فعالان حقوق بشری، همچنان این نهاد از محكوم كردن تجاوزهای رژیم سعودی ناتوان است.
اخیرا سازمان ملل تصمیم گرفت كه عربستان را به دلیل كودك كشی در یمن در فهرست سیاه خود قرار دهد اما یك روز بعد از این اقدام، این نهاد بین المللی مجبور شد كه از مواضع خود عقب نشینی كند و بان كی مون دبیركل سازمان ملل با صراحت گفت كه به دلیل تهدید عربستان سعودی به قطع كمك های مالی به این نهاد جهانی مجبور شده است كه تلخ ترین تصمیم زندگی اش را اتخاذ كند( حذف نام عربستان از فهرست سیاه كودك كشی).
در گذشته سازمان ملل با دو معضل یعنی وتوی اعضای دائم شورای امنیت و نفوذ كشور میزبان مواجه می شد،‌اما با این اقدام عربستان و عقب نشینی دبیركل از وظایف قانونی خود،‌باید نقش دلارهای نفتی و یا دیپلماسی دلار را هم به موانع و گرفتاری های این نهاد بین المللی اضافه كرد.
البته نباید در فرایند عقب نشینی آشكار به ناتوانی و ضعف مدیریتی دبیركل -كه به گفته شمار زیادی از كاركنان و دیپلمات ها، بان كی مون ضعیف ترین دبیركل تاریخ این نهاد محسوب می شود- نادیده گرفت.
كارشناسان بر این باورند كه اتفاق اخیر یك رسوایی اخلاقی بزرگ برای دبیركل سازمان ملل ونهادهایی است كه خود را مدعی حقوق بشر و دمكراسی می دانند اما در مقابل جرایم سازمان یافته علیه بشریت در كشورهایی مانند سوریه و یمن به استانداردهای دوگانه متوسل می شوند.
سالها است كه كشورهای عضو سازمان ملل از ضعف های ساختاری اركان مختلف این نهاد بین المللی همچون ساختار شورای امنیت و مجمع عمومی ناراضی هستند اما تلاش های آنان برای اصلاح ساختار موجود به ویژه ساختار اعضای دائم شورای امنیت با درهای بسته و مخالفت آمریكا و چند همپیمانش مواجه شده است.
اروپام **1908**1599