معاون میراث فرهنگی آذربایجان شرقی:برای مرمت حمام آتاریخی شنب غازان آماده ایم/ مالك همكاری نمی كند

سید حسن قریشی روز چهارشنبه در گفتگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینكه این بنا مالكیت شخصی دارد، اظهار كرد: هم برای ثبت و هم برای مرمت این بنا نیاز به درخواست شخص صاحب سرقفلی است .
وی افزود: با توجه به تمایل نداشتن صاحب سرقفلی حمام به مرمت آن، با وجود تخصیص بودجه در چند مرحله از سوی اداره كل تاكنون امكان مرمت حاصل نشده است.
وی ادامه داد: كارشناسان اداره كل به منظور بازدید و ترغیب مالك به مرمت بنای حمام شنب غازان، چندین بار به محل مراجعه كرده اند اما با امتناع صاحب سرقفلی از ورود مواجه شده اند.
وی افزود : اوایل سال جاری به همراه دكتر درسخوان عضو محترم شورای اسلامی كلانشهر تبریز از محل بازدید كردم كه باز هم از ورود ما به حمام جلوگیری به عمل آمد كه با وساطت معتمدان محل امكان بازدید فراهم شد.
قریشی افزود: در این بازدید رایزنی هایی صورت گرفت تا صاحب سرقفلی متقاعد به همكاری با اداره كل میراث فرهنگی برای مرمت آن شود و پس از مرمت، كاربری مناسبی برای آن تعریف شود اما با وجود صحبت های انجام شده باز هم نتیجه ای حاصل نشد.
معاون میراث فرهنگی اداره كل میراث فرهنگی آذربایجان شرقی با اشاره به وضع بنا گفت: بنای حمام با وجود قدمت بالا و امتناع صاحب سرقفلی از مرمت، از نظر استحكام شرایط مساعدی دارد و در صورت مرمت می تواند با تعریف یك كاربری مناسب برای منطقه تاریخی شنب غازان تبریز یك شناسنامه هویتی باشد.
وی گفت: حتی با وجود مشكلات عدیده مالی كه با آن روبرو هستیم آمادگی داریم در صورت رضایت صاحب سرقفلی بنا را به صورت اضطراری مرمت كنیم.
قریشی گفت: مالكیت بنا در اختیار اداره كل اوقاف و امور خیریه استان است و با توجه به آمادگی اداره كل اوقاف برای همكاری در مرمت آن با تفاهم نامه مشترك با سازمان میراث فرهنگی امیدواریم با حمایت رسانه ها بتوانیم صاحب سرقفلی حمام تاریخی را برای آغاز مرمت متقاعد كنیم.
حمام شنب غازان كه قدمت آن به دوره قاجار بر می گردد در سال 1389 با شماره 29526 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
شنب غازان یا غازانیه یكی از محله‌های تاریخی تبریز است كه به دلیل اهمیت و موقعیت خاص خود در اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم ه.ق و در زمان حكومت ایلخانان بر ایران به عنوان مركز پایتخت آن‌ها در تبریز انتخاب شد.
بر اساس اسناد و كتب تاریخی (همچون جامع‌التواریخ اثر خواجه رشید) در زمان پادشاهی غازان خان هفتمین پادشاه ایلخانی، شنب غازان به‌عنوان شهری (اقماری) علمی، فرهنگی و سلطنتی در غرب تبریز تعالی یافت.
آثار تاریخی متعددی به ‌دستور سلطان غازان در جای جای ایران بنا برافراشته گشت كه مهمترین و با شكوهترین آن‌ها در شنب غازان تبریز ساخته شد.
مقبره غازان خان در غازانیه از حیث ارتفاع و زیبایی از عجایب ابنیه‌هایی به شمار می‌رفت كه تا آن زمان در كشورهای اسلامی ساخته شده بود.
عمارت‌هایی نیز از جمله مسجد، دارالقرآن، مدارس، دارالایتام، حمام، رصدخانه، بیمارستان، كتابخانه، دارالسیادت، بیت‌القانون و بیت‌المتولی و غیره بنا شد و شنب‌ غازان را به حد اعلای شكوهی رساند كه با عظمت‌ترین و زیباترین مركز پایتخت كشورهای اسلامی به شمار رفت و لقب 'فردوس اعلا' گرفت و حمدالله مستوفی در نزهت‌القلوب آن را در تمام ایران بی‌نظیر خواند.
اما افسوس كه همه این بنا‌های با ارزش بر اثر حوادثی چون جنگ‌ها و زلزله‌ها تخریب شد و بی‌توجهی‌ها باعث معدومیت آن شكوه شد.
حمام تاریخی شنب غازان در سال 1345ه.ق بر روی خرابه‌های عمارت شنب غازان با استفاده از الگوهای معماری قاجار ساخته شد و بیشتر مصالح به كار رفته برای ساخت این بنا از بقایای ویرانه‌های عمارت شنب غازان، و ایلخانی است.
پلان این حمام زیبا، شكلی خاص و منحصر به‌فرد دارد و به نظر می‌رسد دلیل آن، ساخت حمام توسط خود اهالی و با شیوه‌ای محلی می‌تواند باشد.
وسعت این بنا 300 متر مربع بوده و شامل قسمت‌های ورودی، میان‌در، گرم‌خانه، نظافت‌خانه، سرویس‌های بهداشتی، خزینه و خلوتی است.
به دلیل اهمیت تاریخی حمام شنب غازان تبریز و مصالح به كار رفته در آن، شورای ثبت آثار تاریخی و فرهنگی استان آذربایجان شرقی در سال 1389 شمسی اقدام به ثبت آن در فهرست آثار ملی كرد، اما متاسفانه در سال‌های اخیر تنها اثر تاریخی بر جای مانده از آن شكوه و عظمت شنب غازان، با وجود ثبت ملی شدن، مورد بی مهری قرار گرفته و در معرض خطر نابودی و تخریب كامل می باشد.
غارانیه را می‌توان هویت و تمدن درخشان و با ارزش آذربایجان نام نهاد كه آثار بسیارش در دل خاك مدفون شده است و تنها بازمانده و اثر آشكار آن نیز آخرین نفس های حیات خود را می‌كشد.
خوب به خاطر دارم خرابه های شنب غازان تا اوایل دهه 1370 شمسی كه توسعه تبریز به شكل امروزی رونق نیافته بود، باقی بود و كودكان محل در بازی های خود از سوراخ سنبه های آن برای مخفی شدن در بازی قایم موشك بازی استفاده می كردند.
3093/518