عادی سازی مناسبات با روسیه سرپوشی برای آشتی تركیه با رژیم صهیونیستی

در حالیكه از روزها پیش اعلام شده بود كه مفاد توافقنامه عادی سازی مناسبات تركیه با رژِیم صهیونیستی ظهر روز دوشنبه (دیروز) همزمان از سوی نخست وزیر تركیه و همتای وی اعلام خواهد شد ، همزمان با سخنرانی نخست وزیر تركیه در باره بهبود مناسبات با رژیم غاصب اسرائیل ناگهان رسانه های تركیه با كد فوری از ارسال نامه ای از سوی رئیس جمهور تركیه به رئیس جمهور روسیه و ابراز تاسف وی از وقوع حادثه سقوط جنگنده روسیه و كشته شدن خلبان آن به دست ارتش تركیه خبر دادند.
رسانه های تركیه اعلام كردند كه رجب طیب اردوغان رئیس جمهور تركیه در نامه خود به ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه خواهان بهبود مناسبات دو كشور و توسعه همكاریها در منطقه و در مبارزه مشترك با تروریسم شده است.
سخنگوی كرملین نیز در سخنانی از دریافت نامه یاد شده و عذرخواهی تركیه از روسیه خبر داد و انتشار این مطب در تلویزیونهای تركیه موضوع آشتی با رژیم صهیونیستی را كه روزها موضوع روز تركیه شده بود و با اعتراضهای تند محافل اسلامگرا رو به رو بود به كنار راند ، چرا كه مردم تركیه از دیگر سو به دلیل مشكلات مالی و اقتصادی به ویژه در صنعت گردشگری و كشاورزی خواهان بهبود مناسبات با روسیه بودند.
تلویزیون های تركیه با برپایی میزگردهای سیاسی و دعوت از كارشناسان روابط خارجی از آنان در باره آینده مناسبات تركیه با روسیه سئوال كردند و آنان نیز بر لزوم توسعه روابط با روسیه و اینكه ساقط كردن جنگنده روسیه خطا بود تاكید كردند.
موضوع دوم تضاد در بیانات مقامات دولت تركیه و روسیه در باره متن نامه اردوغان بود كه مقامات تركیه از آن به عنوان ابراز تاسف تركیه از حادثه سقوط جنگنده روسی و سخنگوی ریاست جمهوری روسیه از آن به عنوان عذرخواهی تركیه از روسیه یاد كرده بود.
نهایتا عصر دوشنبه «ابراهیم كالین» سخنگوی ریاست جمهوری تركیه كلمه بینابینی را اعلام كرد و گفت : در نامه اردوغان به پوتین به اعضای خانواده خلبان كشته شده تسلیت گفته شده و از آنان «بخشودگی» خواسته شده است.
پرفسور منصور آك گل استاد علوم سیاسی تركیه در گفت و گو با «ان تی وی» در تحلیلی در این باره گفت: تركیه نیاز به عادی سازی مناسبات با روسیه دارد و این اقدام مثبتی برای بهبود مناسبات است.
وی افزود : البته روسیه خواهان عذرخواهی تركیه شده است ولی ابراز تاسف نیز می تواند سرآغازی برای مذاكرات عادی سازی روابط باشد.
روابط آنكارا و مسكو از زمان سرنگونی جنگنده روسیه به دست ارتش تركیه در آذر ماه سال گذشته رو به سردی گذاشته و روسیه تحریم هایی را علیه تركیه به مورد اجرا گذاشته است.
این در حالیست كه اغلب كارشناسان و برخی رسانه های تركیه بر این باورند كه ، تركیه به رغم اینكه می تواند در مناسبات تجاری اقتصادی خود با روسیه برای عادی سازی روابط وارد عمل شود ولی اختلافات در باره سوریه ، اوكراین ، همكاری تركیه با عربستان و قطر در مسائل منطقه ای موضوعات مهمی هستند كه مانع از توسعه همكاریهای سیاسی دو كشور خواهد بود.
از سوی دیگر جامعه تركیه به دلیل كشتار فلسطینیها در غزه و حمله نیروهای صهیونیست به كشتی كمك رسانی به غزه كینه زیادی علیه رژِیم صهیونیستی دارند.
در سال 2010 میلادی در حمله نیروهای صهیونیست به كشتی مرمره آبی كه حامل كمك های بشردوستانه به مردم غزه بود، 9 شهروند تركیه كشته و شماری زخمی شدند.
چندی پیش روزنامه اسلامگرای ملی گازته تركیه در تحلیلی تحت عنوان « آلت دست تامین منافع رژیم غاصب اسرائیل نشوید » نوشت : اخیرا مطالبی در باره لزوم توسعه مناسبات تجاری اقتصادی تركیه و اسرائیل در رسانه های تركیه منتشر می شود.
ملی گازته نوشت : خبرگزاری آناتولی طرح انتقال گاز شرق دریای مدیترانه كه رژیم صهیونیستی بخشی از آن را تصاحب كرده است از طریق تركیه به اروپا را به عنوان یك بازی « برد و برد» میان تركیه و اسرائیل ارزیابی كرده است.
این روزنامه با محكوم كردن حامیان توسعه همكاریهای اقتصادی تركیه با رژیم صهیونیستی افزود : آنان از برد تركیه و منافع اقتصادی این كشور دم می زنند ولی هیچكدام در این باره كه مردم مظلوم منطقه چه ضرری از این تجارت خواهند دید و تاثیر منفی این امر بر مناسبات تركیه با كشورهای اسلامی اشاره ای ندارند.
به نوشته این روزنامه حامیان طرح یاد شده در واقع قصد دارند كه با احداث خط لوله و آغاز به انتقال گاز تركیه مجبور به تامین امنیت اسرائیل شود.
برخی از رسانه های تركیه خبر آشتی تركیه با رژیم صهیونیستی را تحت عنوان « یكشنبه سیاه » منتشر كردند ونوشتند كه این توافقنامه به عنوان لگه ننگی در تاریخ تركیه ثبت خواهد شد.
همسر «چتین توپچو اوغلو» یكی از قربانیان تهاجم نیروهای صهیونیستی به كشتی مرمره آبی ، این توافقنامه را به شدت محكوم كرد و گفت : آنانی كه این توافقنامه را امضا كردند در دادگاه عدالت الهی مجازات خوهند شد.
وی افزود: آرزو می كنم كه من نیز در آن كشتی (مرمره آبی) كشته می شدم ولی شاهد توافق با رژِیم صهیونیستی نمی شدم.
بنیاد حقوق بشر و كمك های بشردوستانه تركیه و متولی اعزام كشتی كمك رسانی مرمره آبی به غزه در بیانیه ای اعلام كرد كه ' تاریخ به ما نشان داده است كه اسرائیل(رژِیم صهیونیستی) هرگز به قول و وعده خود متعهد نیست و صداقتی در پایبندی به قوانین بین المللی ندارد.'
در بخش دیگری از این بیانیه آمده است كه یكی از شروط تركیه برای عادی سازی مناسبات، لغو محاصره غزه بوده اما این امر در توافق جدید به عنوان رفع محدودیت در نظر گرفته شده است.
در این بیانیه، درباره دیگر شرط تركیه در زمینه پرداخت غرامت از سوی رژیم صهیونیستی به بازماندگان قربانیان حمله تروریستی آمده است كه پرداخت غرامت نه به شكل لطفی از سوی رژیم صهیونیستی بلكه باید به شكل پرداخت جریمه جزایی انجام شود.
به هر حال برخی از كارشناسان سیاست تركیه در قبال آشتی با رژیم صهیونیستی و همزمان با آن تلاش برای عادی سازی مناسبات با روسیه را تلاشی برای خروج از انزوای سیاسی و كاهش ضررهای اقتصادی ارزیابی می كنند.
به عقیده این منابع عادی سازی مناسبات با روسیه در سیاست داخلی تركیه نیز به عنوان سرپوشی برای آشتی با رژیم صهیونیستی ارزیابی می شود.
ناظران آگاه عقیده دارند كه موجب خدشه دار شدن بیشتر چهره تركیه در جهان اسلام خواهد شد و همكاری تركیه با رژِیم غاصب در زمینه انرژِی گاز شرق دریای مدیترانه نیز به دلیل اعتراضهای كشورهای منطقه به روابط تركیه با دیگر كشورهای این حوزه گازی آسیب وارد خواهد كرد.
تلاش رژیم صهیونیستی برای وارد كردن تركیه به صف عربستان ، اسرائیل ، آمریكا و انگلیس نیز در آینده موجب دغدغه های امنیتی تركیه در مناسبات با همسایگانش و هم چنین تشدید ناآرامیها در مناطق كرد نشین تركیه خواهد شد.
خاورم ** 2010**1566