احتمال بركناری رئیس سازمان اطلاعات تركیه - میت - قوت گرفت

به گزارش ایرنا، این احتمال با انتشار تصاویری از اولین دیدار شب گذشته حاكان فیدان با اردوغان به دنبال كودتای نافرجام جمعه شب 15 جولای (24 تیرماه گذشته)در نهاد ریاست جمهوری كه حدود دو ساعت به طول انجامیده، بیشتر كرده است.
رسانه های تركیه امروز شنبه نوشته اند در این دیدار اردوغان به فیدان گفته است، آزمون بسیاری بدی دادید و فیدان نیز به وی گفته است، آماده است كه هر دستوری را به جای آورد.
در این میان علاوه بر رسانه های نزدیك به حاكمیت، رسانه های مخالف دولت آنكارا نیز با انتقاد از میت، گمانه زنی كرده اند كه احتمال بركناری فیدان وجود دارد.
اردوغان كه به دنبال كودتای نافرجام برای رساندن پیام خود به جامعه جهانی با رسانه های بین المللی چون سی.ان.ان، فرانس 24، الجزیره و رویترز گفت و گو كرد، در پاسخ به اینكه چه زمانی و كجا از وقوع كودتا با خبر شدید، گفت: اولین بار شوهر خواهرم ساعت هشت شب جمعه ، مرا از وقوع تحولات ناخواسته ای در ارتش خبردار كرد.
اظهارات اردوغان مبنی بر اینكه از نزدیكان خود مطلع شده و بدنبال این كسب اطلاع موفق به تماس با حاكان فیدان، رئیس ستاد فرماندهی ارتش و نخست وزیر نشده است، موضوع نبود یك طرح عملیاتی برای مدیریت بحران و نجات جان سران كشور و مكانیزم برقراری ارتباط لحظه ای با مسوولان بلندپایه امنیتی و نظامی را روشن كرده و رسانه ها به شدت نسبت به این مسئله موضع انتقادی گرفته اند .
خبرنگار فرانس 24 از اردوغان پرسیده است كه اگر اهمالی در انجام وظایف حاكان فیدان و ژنرال خلوصی آكار رئیس ستاد فرماندهی ارتش تركیه می بینید، آیا این ها از كار بر كنار خواهید كرد؟ اردوغان در پاسخ گفته است كه به وی گفته اند آماده استعفا می باشند ولی او فعلا از آنها خواسته است به وظیفه خود ادامه دهند.
مهمترین بحثی كه در رسانه ها به دنبال كودتای نافرجام مطرح بود، وضعیت حاكان فیدان است.
روزنامه حریت نوشته است: حاكان فیدان به دنبال كسب اطلاع از وقوع تحركات ناخواسته ای ساعت 16 روز جمعه 15 جولای به ستاد فرماندهی ارتش رفته و با ژنرال خلوصی آكار رئیس ستاد فرماندهی ارتش تركیه دیدار و در خصوص اتخاذ تدابیری برای جلوگیری از كودتا گفت و گو می كند. اما وی در انتقال این وضعیت به رئیس جمهوری و نخست وزیر دیر عمل كرده كه موجب بروز بحث های اهمال در انجام وظیفه در مورد فیدان شده است. ناگفته نماند كه بینالی یلدریم نخست وزیر تركیه نیز در پاسخ به اینكه كی و در كجا و چگونه از وقوع كودتا با خبر شده اید، گفته است از نزدیكان خود این را شنیده است.
در همین حال افكان آلان وزیر كشور تركیه نیز در گفت و گو با شبكه خبر ان.تی.وی گفته است، در زمان وقوع كودتا در داخل هواپیما بوده و از ارزروم عازم آنكارا بود كه در تماس با فرماندهی پلیس به آنها دستور داده است به هر قیمتی در مقابل این قیام خواهند ایستاد و با تمام قدرت مقابله خواهند كرد.
روزنامه ملیت نوشته است، اردوغان در نظر دارد تغییرات مهمی را در ارتش و میت و سایر سازمان های اطلاعاتی تركیه بدهد ولی برای اینكه در دوران گذار موجب ایجاد ضعف مدیریتی بیشتری نشود، محتاطانه عمل می كند.
اردوغان اخیرا اعلام كرد كه بنا به خواست ستاد فرماندهی ارتش، تصمیم گرفته است كه نشست شورای عالی نظامی را پنجشنبه هفته جاری برگزار كنند.
نشست شورای عالی نظامی تركیه كه گفته می شد در آن تصمیمات بسیار مهمی در خصوص پاكسازی عناصر فتح الله گولن از ارتش اتخاذ خواهد شد و اصولا به همین خاطر كودتاگران خواستند پیش از پاك سازی دست طرح براندازی دولت آنكارا را به اجرا بگذارند، قرار بود در اول اوت آینده برگزار شود.
حریت با اشاره به اینكه در داخل حزب حاكم عدالت و توسعه كسانی هستند كه آشكارا حاكان فیدان را هدف گرفته اند، گمانه زنی كرده است كه اردوغان برای تغییر در راس سازمان اطلاعات تركیه فعلا نمی خواهد عجله كند تا شخص قابل اعتماد و مدبری را برای میت انتخاب كند.
رسانه ها گمانه زنی كرده اند كه اردوغان می تواند همزمان با تصمیمات شورای عالی نظامی كه قرار است به ریاست وی زودتر از موعد ، پنجشنبه هفته جاری برگزار شود، تغییراتی در راس سازمان های اطلاعاتی تركیه نیز خواهد داد.
گفته می شود ضعف اطلاعاتی یكی از مهمترین موضوعاتی بود كه در جلسه فوق العاده شورای عالی امنیت ملی تركیه به ریاست اردوغان به چالش كشیده شده است.
موضوع ایجاد نوعی هماهنگی بین سازمان های اطلاعاتی در ارتش، نیروهای امنیتی و سازمان اطلاعات تركیه ( میت ) و گردهم آوری اطلاعات امنیتی در زیر یك چتر موضوعی است كه بیش از هر زمان دیگری به طور جدی در راس دولت در حال بحث و بررسی می باشد.
شایان گفتن است كاركرد بسیاری از نهادهای مهم دولتی در دوران حاكمیت طولانی حزب عدالت و توسعه برای از میان برداشتن موانع بر سر راه تحكیم اقتدار این حزب دستخوش تغییرات اساسی شده و به باور برخی از تحلیل گران نیز خود این اقدامات چون نتوانسته به علت برخی مقاومت ها و شاید ملاحظات امنیتی به طور واقع بینانه و كارشناسانه تری صورت گیرد، موجب انباشته شدن مسایل و مشكلات امنیتی و ساختاری در دستگاه دولت شده است كه دولت آنكارا می خواهد با فرصت پیش آمده در شرایط پسا كودتا با استفاده از قانون حالت فوق العاده تمهیداتی را داشته باشد كه بطور كلی راه تداوم اقتدار خود را هموار سازد.
سازمان اطلاعات تركیه و شورای عالی امنیت ملی تركیه دو نهاد مهم در دستگاه حكومتی تركیه می باشد كه برتافته دولت های های روی كار آمده توسط نظامیان این كشور می باشد.
دولت حزب آك ساختار هر دو نهاد را به میزان قابل توجهی تغییر داده است.
در حالی كه در گذشته هر دو نهاد در حاكمیت نظامیان بود، با تغییرات داده شده كه البته در راستای تعهدات تركیه برای همگرایی با اتحادیه اروپا صورت گرفت، ماهیت غیرنظامی به این دو نهاد داده شد.
دبیركل شورای امنیت ملی كه همواره به یك ژنرال برجسته ارتش تركیه داده می شد، به غیرنظامیان محول شد.
ساختار سازمان اطلاعات تركیه هم كه تا نزدیك به یك دهه قبل در كنترل نظامیان بود و شاید بیش از نصفی از مسئولان كلیدی آن را نظامیان بازنشسته و شاید مامور خدمت در میت تشكیل می دادند.
گرچه این نهاد براساس قانون یك نهاد وابسته به نخست وزیری بود، ولی در عمل چون در كنترل نظامیان بود، همواره به عنوان نهاد وابسته به ستاد فرماندهی ارتش عمل می كرد.
سلیمان دمیرل نهمین رئیس جمهوری فقید تركیه كه در دوران نخست وزیری خود دوبار با كودتای نظامی از قدرت ساقط شده بود، پیش از فوت خود در گفت و گو با خبرنگاران گفته بود جالب توجه است كه سازمان اطلاعات ما (میت) یك حادثه بی اهمیت در آفریقا را به ما خبر می دهد ولی از وقوع كودتا در بیخ گوش هیچگاه ما باخبر نكرده است.
میت به ویژه در دوره دوم اقتدار حزب آك به طور كامل در كنترل دولت در آمد و با روی كار آمدن حاكان فیدان از یك سازمان اطلاعاتی فراتر رفته و به صورت یك نیروی عملیاتی برون مرزی نیز به ویژه در مورد كمك رسانی به نیروهای معارض سوری و عملیات رهایی كاركنان سركنسولگری تركیه در موصل از دست داعش نیز وارد عمل شد.
اردوغان در مورد حاكان فیدان گفته است، او محرم اسرار من است و توانسته در گذشته در چندین مورد كه ادعاهایی علیه فیدان مطرح بوده است، از وی حمایت كند. لذا در دوره پیش روی نیز احتمال اینكه وی به راحتی بخواهد از فیدان بگذرد، كم ارزیابی می شود.
خاورم/2011**1579