زمین هایی كه با فاضلاب سیراب می شوند

به گزارش ایرنا آبیاری مزارع سبزی و صیفی لرستان با فاضلاب شهری طی چند سال اخیر در این استان رایج شده و با وجود هشدارهای مكرر مردم و مسئولان، سبزیكاران همچنان بدون توجه به سلامت مردم به آبیاری محصول خود با فاضلاب اصرار دارند.
البته وجود چنین معضلی از زوایای مختلف قابل بررسی و پیگیری است كه از جمله آن می توان به مشكل همیشگی دفع فاضلاب های شهری و صنعتی در لرستان اشاره كرد كه هر از چندگاهی خبرساز می شود.
همچنین خشكسالی ، مهار یا خشك شدن چشمه های اطراف مناطق شهری و پمپاژ آن برای مصارف شرب و خانگی موجب كمبود آب در آبیاری مزارع و اراضی شده و امروزه دسترسی كشاورزان به آب كافی با سختی مواجه شده است.
علاوه بر این نبود چاه های كشاورزی، استفاده نكردن كشاورزان از روش های نوین آبیاری و دسترسی آسان به فاضلاب های روباز دلیل دیگری برای استقبال سبزی كاران از فاضلاب جاری در پایین دست مناطق شهری و هدایت آن به اراضی زیركشت است.
در نكته قابل تامل دیگر نیز برخی سبزی كاران و كشاورزان بر این باورند كه فاضلاب جایگزین مناسب برای كودهای حیوانی و شیمیایی است و استفاده از فاضلاب بازده محصولات را دو چندان می كند.
عدم نظارت مستمر و جدی مسوولان و بازرسان بر تولید محصولات ناسالم كشاورزی و عدم انجام اقدامات فوری و بلند مدت در راستای اعمال جریمه های بازدارنده، همچنان راه را برای سودجویان همواره كرده است.
سودجویانی كه سلامت مردم را به راحتی نادیده گرفته و تهدیدی برای سلامت جامعه و شیوع بیماری ها به شمار می روند و امروز مردم برخی مناطق لرستان سبزی های بی رمقی را استفاده می كنند كه نه تنها برای سلامت آنها مفید نیست بلكه عامل بروز بیماری های مختلف می شود.
كارشناسان براین باورند كه استفاده از فاضلاب شهری در آبیاری مزارع سبزی و صیفی تهدید بسیار جدی برای سلامت شهروندان است و موجب شیوع بیماری های عفونی و خطرناك خواهد شد.
این در حالی است كه كارشناسان بهداشت و سلامت، مردم را به استفاده روزانه از سبزیجات تازه تشویق می كنند زیرا ویتامین ها و املاح موجود در تره بار برای سلامت و شادابی افراد بسیار مفید و ضروری است.
یك كارشناس بهداشت محیط لرستان در این باره می گوید: سبزیجات آلوده به فاضلاب، میكروب و ویروس هایی را وارد بدن انسان می كند كه در بسیاری موارد پختن سبزیجات هم باعث مرگ اینگونه میكروب ها نمی شود.
عاطفه محمدخانی افزود: آبیاری مزارع سبزی با فاضلاب باعث بیماری های انگلی و روده ای شده كه ممكن است این انگل ها در بدن تا مدت ها خود را نشان ندهد و بعد با ایجاد مشكلات خطرناك سلامتی افراد را تهدید كند و البته برخی انگل ها ممكن است تا پایان عمر نیز با افراد باقی بماند.
وی ادامه داد: در حال حاضر ممكن است سبزیجات ناسالم در بازار وجود داشته باشد از این رو مردم باید از هشدارهای بهداشتی در رابطه با استفاده از سبزیجات اطلاع داشته باشند و چهار مرحله سالم‌سازی سبزیجات خام را رعایت كنند.
وی اظهار كرد: شست‌وشو با آب، شست‌ و شو با مواد شوینده جهت پاكسازی انگل‌ها، استفاده از مواد ضدعفونی‌كننده و در آخر هم شست ‌وشوی مجدد با آب باید انجام شده و قبل از استفاده باید بنا را بر آلوده‌بودن سبزیجات گذاشت و این چهار مرحله را رعایت كرد تا از بروز بیماری‌های شایع ناشی از این نوع آلودگی‌ها جلوگیری شود.
محمدخانی اضافه كرد: وبا، حصبه، تیفوئید، اسهال و بیماری‌های مختلف انگلی از بیماری‌های ناشی از آلودگی میكروبی سبزیجات آبیاری شده با فاضلاب بشمار می رود و كشاورزان و خانواده‌های آنان بیشتر از دیگران در معرض مواجهه با این بیماری ها قرار دارند.

***آبیاری 56 هكتار از مزارع لرستان با آب آلوده
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد كشاورزی لرستان نیز می گوید: حدود 56 هكتار از مزارع استان با آب آلوده آبیاری می شوند.
حسین پیرحیاتی اظهار كرد: از این میزان 39 هكتار در بروجرد و مابقی مربوط به شهرستان دورود است.
وی ادامه داد: در شهرستان دورود، قبل از كاشت، اطلاع رسانی و آموزش مبنی بر عدم استفاده از آب آلوده داده شده و پس از كاشت و بروز تخلف، اخطار كتبی و مكاتبه های لازم با شبكه بهداشت جهت برخورد قانونی انجام شده است.
وی ادامه داد: در این راستا سال گذشته هفت پرونده به دادگاه معرفی شده اما مشكل اصلی به دلیل ورود شبكه فاضلاب است كه وارد كانال آبیاری می شود.
پیرحیاتی تاكید كرد: ضروری است شركت آب وفاضلاب از ورود فاضلاب به كانال آبیاری كشاورزی جلوگیری كند كه این مهم تاكنون انجام نشده است.
وی گفت: به كشاورزان متخلف نیز پیشنهاد شده كشت جایگزین از جمله لوبیا را به جای كشت سبزیجات انتخاب كنند چراكه این محصولات دانه های خشك دارند و نوع آبیاری این محصولات تاثیر بسزایی در سلامت نهایی محصول ندارد.
وی با اشاره به اینكه در اصل كشت محصولات جایگزین نیز با آبیاری فاضلاب غیر اصولی بوده گفت: باید اقدام عملی و فوری برای ساماندهی وضعیت فعلی انجام شود چراكه در استانداردهای كنونی هیچگونه محصولی حتی محصولات دانه خشك نیز نباید با آب ناسالم آبیاری و پرورش داده شود.

***90 درصد مصوبات كارگروه بهداشت در خصوص آبیاری با فاضلاب پیگیری شده است
مسئول دبیرخانه كارگروه بهداشت و امنیت غذایی لرستان نیز گفت: در مصوبات این كارگروه هرگونه آبیاری محصولات زراعی با فاضلاب ممنوع شده است.
سعید گودرزی با بیان اینكه مشكل اصلی در دو شهر دورود و بروجرد گزارش شده، افزود: هفته گذشته در بازدید میدانی از مزارع بروجرد، مصوب شد فاصله 800 متری فاضلاب شهری با تصفیه خانه كانال كشی شده تا از ورود فاضلاب به اراضی محل جلوگیری شود.
وی با تقدیر از اقدام دادستان و فرماندار این شهرستان بروجرد در همكاری با كارگروه ادامه داد: پیگیری و بررسی های لازم در دست انجام بوده و تاكنون 90 درصد مصوبات نتیجه بخش بوده است.
مسئول دبیرخانه كارگروه بهداشت و امنیت غذایی لرستان یادآور شد: به طور معمول شهرهایی كه تصفیه خانه فاضلاب ندارند با مشكل آبیاری سبزیجات به وسیله فاضلاب مواجه هستند.
گودرزی با بیان اینكه امسال تاكنون هیچگونه پرونده ای در این راستا به مراجع قضایی معرفی نشده، گفت: در بازدید از اراضی شش شهرستان استان، دادستانی ها همكاری مطلوبی داشته و نسبت به سلامت و امنیت غذایی مردم حساس هستند.
به هرحال به نظر می رسد سیزیجاتی كه مردم آن را به عنوان منبع سرشار از سلامتی می شناسند و تلاش می كنند به هر نحوی در سبد غذایی خود جای دهند این روزها در برخی مناطق بوی ' تعفن' گرفته و به جای اهدای سلامتی به مردم انواع مخاطرات و بیماری های عفونی را در خانواده ها گسترش می دهد كه دستگاههای مسئول در این امر باید با تداوم پیگیری های كنونی برای كوتاه كردن دست فاضلاب از خاك كشاورزی تلاشی دوچندان داشته باشند.
7269/6060