ريو در يك نگاه

عليزاده تكواندوكار وزن 57 كيلوگرم ايران در رقابت هاي تكواندو بازي هاي المپيك 2016 ريو موفق شد براي نخستين بار ورزش بانوان ايران را در المپيك صاحب مدال كند.
در نبرد تن به تن در آوردگاه المپيك 10هزار و 444 ورزشكار زن و مرد از 206 كشور جهان و يك گروه از پناهجويان با تركيب 10 ورزشكار از سودان جنوبي، سوريه، جمهوري كنگو و اتيوپي در 44 ماده از 28رشته ورزشي در روزهاي 6 تا 21 اوت - 15 تا 31 مرداد ماه - توانمندي هاي خود را به معرض نمايش گذاشتند.
قهرمانان و نام آوران ورزشي ايران نيز در14 رشته ورزشي انفرادي بوكس، دو و ميداني، دوچرخه سواري، تكواندو، تيراندازي، كشتي آزاد و فرنگي، تيروكمان، وزنه برداري، شمشيربازي، تنيس روي ميز، قايقراني، جودو، شنا و يك رشته تيمي واليبال به مصاف رقيبان عنوان دار جهاني رفتند.
سوغات 64 سفير ورزشي كشورمان در اين دوره از بازي ها البته فقط هشت مدال شامل سه طلا، يك نقره و چهار برنز بود. اين ميزان مدال البته به نسبت جمعيت شركت كننده در بازي هاي المپيك اندكي بيش از 12 درصد است، اما در مقايسه با توانمندي هاي ورزش ايران بسيار كم است.
اين هشت مدال فقط در سه رشته تكواندو،‌ كشتي فرنگي و آزاد و وزنه برداري نصيب ايران شد و 11 رشته ورزشي ديگر كه ايران در آنها نماينده داشت، هيچ دستاوردي براي ايران نداشت.
واكاوي علل ناكامي هاي ايران در المپيك مي تواند راهگشاي ورزش كشور در مسير پيشرفت باشد.
نسبت مدال آوري ايران به جمعيت ورزشكاران شركت كننده در المپيك ريو البته در مقايسه با چهار كشور نخست بسيار اندك است، اما در مقايسه با بسياري از كشور قابل قبول ارزيابي مي شود.
آمريكا كه در جايگاه نخست توزيع مدال هاي المپيك ريو قرار گرفت، با 555 ورزشكار 121 مدال گرفت، به عبارتي 21.8 درصد ورزشكاران اين كشور مدال گرفتند. همچنين بريتانيا نيز با 307 ورزشكار، 67 مدال به دست آورد كه نسبت آن نيز 21.8 درصد است.
روسيه نيز هر چند با 56 مدال در جايگاه چهارم جدول توزيع مدال قرار گرفت، اين كشور 20.6 درصد مجموع 271 ورزشكارش مدال گرفتند. چين نيز 16.9 درصد مجموع 412 ورزشكارش مدال گرفتند.
از 9 بانوي ورزشكار ايران هشت نفر در رشته هاي تيراندازي، تيراندازي با كمان، دووميداني و تنيس روي ميز به مدال نرسيد، اين ورشكاران البته توانستند در چند رشته به فينال برسند و اين نشان از رشد ورزش بانوان در كشور دارد.
در مجموع عملكرد كاروان ورزشي ايران در 14رشته به اختصار در زير مي آيد:
** وزنه برداري؛ اندوخته طلاي المپيك ايران
تيم ملي وزنه برداري كه با تركيب پنج نفره كيانوش رستمي، سهراب مرادي، علي هاشمي، محمدرضا براري و بهداد سليمي پاي به ميدان المپيك گذاشته بود، توسط كيانوش رستمي در وزن دسته 85 كيلوگرم نخستين مدال طلاي كاروان ايران را در بازي هاي المپيك ريو كسب كرد و پس از آن «سهراب مرادي » دومين طلاي كاروان را به سبد ايران اضافه كرد كه سهم اين رشته در المپيك دو طلا بود.
از سوي ديگر بهداد سليمي نماينده فوق سنگين ايران در بازي هاي المپيك با ركورد شكني كه در حركات يك ضرب از خود به جاي گذاشت و همگان او را شانس نخست كسب مدال طلاي المپيك مي دانستند. اما سناريويي «تاماش آيان» رئيس فدراسيون بين المللي و «محمد جلود» دبير كل كنفدراسيون وزنه برداري آسيا رشته وزنه برداري ايران را از رسيدن به سومين مدال طلاي المپيك محروم كرد.
** كشتي فرنگي؛ واقعيتي كه بايد پذيرفت
تيم ملي كشتي فرنگي در حالي با تركيب حميد سوريان، اميد نوروزي، سعيد عبدولي، حبيب الله اخلاقي، قاسم رضايي و بشير باباجان زاده و با همان تركيب چهار سال پيش المپيك لندن گام به ريو گذاشت كه توقع از اين تيمي كه اكثر نفرات آن پا به سن گذاشته بودند به واسطه سه مدال طلاي لندن بسيار زياد بود.
فرنگي كاران در ريو كم فروغ ظاهر شدند و حاصل تلاش آنها در آوردگاه ريو فقط باخت هاي پي درپي، بدن هاي خسته و ناآماده بود.
حاصل اين تجربه تلخ فرنگي تنها دو نشان برنز سعيد عبدولي و قاسم رضايي در وزن هاي 75 و 98 كيلوگرم بود كه به نوعي واقعيت كشتي فرنگي ايران را عيان كرد.
اين موضوع نشان داد كه از همين الان بايد به فكر پشتوانه سازي و يافتن جوانان جوياي نامي باشيم كه بتوانند در ميداني سخت المپيك سربلند باشند.
**كشتي آزاد؛ طلسمي كه شكسته شد
نتايج المپيك ريو نشان داد كه چون ادوار گذشته كشتي و وزنه برداري، بار كسب مدال ها را به دوش كشيدند.
در اين بين كشتي آزاد در كنار وزنه برداري و كشتي فرنگي با تك مدال طلاي حسن يزداني و طلسم شكني وي بعد از 16 سال نشان داد كه بايد به جوانترها ميدان داد، زيرا آنان لياقت كسب بهترين نتايج را حتي در بزرگترين رويداد ورزشي دارند.
بعد از مدال طلاي عليرضا دبير در المپيك 2000 سيدني كشتي آزاد،‌ ايران در بازي هاي المپيك 2004 آتن، 2008 پكن و 2012 لندن موفق به كسب مدال طلا نشده بود، اما حسن يزداني جوان اين طلسم را المپيك 2016 ريو شكست.
كسب مدال نقره قاسم رضايي در وزن 125 كيلوگرم و برنز حسن رحيمي در وزن 57 كيلوگرم نيز نشان داد كه توجه به موضوع مسابقات انتخابي در رشته كشتي تا چه حد اهميت دارد.
**تكواندو؛ تاريخ سازي كيميا و شكست مردان
تنها نقطه عطف تيم تكواندو چهار نفره ايران در المپيك ريو كسب مدال برنز «كيميا عليزاده» دختر 18 ساله ايران بود كه توانست نخستين مدال زنان ايران در المپيك را به نام خود ثبت كند.
در بخش مردان، «فرزان عاشورزاده»، «مهدي خدابخشي» و «سجاد مرداني» كه هر سه مدال طلاي جهان را در كارنامه دارند با عملكردي دور از انتظار، خيلي زود از گردونه مسابقات كنار رفتند.
ثمره تلاش آنان در مجموع كسب دو پيروزي و متحمل شدن سه شكست بود تا تيم ايران كه قهرمان جهان محسوب مي شود، دست خالي ريودوژانيرو را ترك كند.
مبارزات ضعيف و پراسترس مساله اي بود كه به وضوح ديده شد و جامعه ورزش را از وضعيت كنوني تكواندو به بهت فرو برد.
**تيراندازي؛ دو بانو در جمع هشت نفر برتر المپيكي
الهه احمدي، نجمه خدمتي، مه لقا جام بزرگ، گلنوش سبقت الهي و پوريا نورزيان پنج تيرانداز المپيكي ايران در اين رشته رقابت كردند و فقط الهه احمدي و نجمه خدمتي به جمع هشت نفر برتر المپيكي در فينال راه يافتند. آنها بدون كسب مدال در جايگاه ششم و هشتم ايستادند.
خدمتي كه نخستين حضور خود را در المپيك تجربه كرد، راهيابي به فينال را دور از تصور خود دانست، اما الهه احمدي كه تجربه حضور در المپيك را داشت پيش بيني مي كرد در اين بازي ها بتواند نخستين مدال زنان در المپيك را تصاحب كند كه با وجود تلاش هاي فراوان به عنوان ششمي اكتفا كرد.
ديگر تيراندازان هم در مرحله مقدماتي يك به يك حذف شدند.
** تيراندازي با كمان؛ نعمتي و تلاش هاي خستگي ناپذيرش
زهرا نعمتي بانوي افتخار آفرين ورزش كشوركه فراتر از لندن در اقدامي نادر همزمان سهميه المپيك و پارالمپيك ريو را از آن خود كرد، با وجود تلاش هاي خستگي ناپذير در رشته تيراندازي با كمان از گردونه رقابت حذف شد، اما توانست قلب ها و دل ها را تسخير كند و نگذارد معلوليت بر وي غلبه كند.
عملكرد او در المپيك ريو حاوي پيامي بسيار مهمي براي ورزشكاران معلول جهان بود: «نگذاريد معلوليت بر شما غلبه كند».
او كه توانست نخستين مدال طلاي بانوان كشورمان در تاريخ پارالمپيك را در 2012 لندن كسب كند، استرس وهيجان زياد را دليل اصلي ناكامي در اين رقابت ها عنوان كرد.
** تنيس روي ميز؛ يك پيروزي و دو شكست
نيما عالميان در دور نخست مقدماتي حريف آلماني خود را برد و در دور بعدي حذف شود. نوشاد عالميان و ندا شهسواري ديگر تنيس بازان كشورمان نيز در همان دور نخست، بازي را به حريف واگذار كردند.
**شمشيربازي در يك قدمي مدال
مجتبي عابديني نماينده ايران در رشته شمشيربازي اسلحه سابر در سي و يكمين دوره بازي هاي المپيك 2016 ريو هرچند از رسيدن به مدال بازماند، اما عملكرد درخشاني از خود به جاي گذاشت. وي توانست «گو بون گيل» نفر سوم رده بندي جهان، دارنده مدال طلاي تمامي رده هاي سني جهان و همچنين قهرمان بلامنازع آسيا را شكست دهد و بهت جامعه ورزشي كره جنوبي را به همراه داشته باشد.هر چند برنز وي در اين رقابت مسجل شده بود، اما در عين شايستگي به مقام چهارمي دست يافت.
علي پاكدامن ديگر شمشيرباز المپيكي ايران هم در نمايشي ضعيف در مرحله نخست حذف شد.
**واليبال؛ نخستين حضور و روي ديگر آن در ريو
سي و يكمين دوره بازي هاي المپيك در حالي در ريو پيگيري شد كه ورزش واليبال چهاردهمين حضور خود در اين رويداد مهم ورزشي را تجربه كرد.
تيم ملي واليبال ايران نيز در نخستين حضور خود در المپيك رتبه پنجم مشترك را با تيم هاي آرژانتين، كانادا و لهستان به دست آورد.
در مجموع تاكنون 38 كشور مجوز حضور در مسابقات واليبال مردان المپيك را به دست آوردند كه چهار كشور در نخستين حضور خود به رتبه هاي بالاتر از پنجم دست يافتند و اين موضوع عملكرد مناسب واليبال ايران را در نخستين حضور خود در المپيك نشان مي دهد.
تيم ملي واليبال ايران در دور مقدماتي اين رقابت ها پنج مسابقه برگزار كرد كه دو برد برابر مصر و كوبا به دست آورد، مقابل لهستان سه بر دو مغلوب شد و يك امتياز گرفت و در برابر روسيه و آرژانتين نيز بدون كسب امتياز مغلوب شد تا در نهايت با دو برد و هفت امتياز به عنوان تيم چهارم گروه دو راهي مرحله يك چهارم نهايي شود.
ملي پوشان واليبال ايران در اين مرحله به مصاف ايتاليا صدرنشين گروه يك رفتند و سه بر صفر شكست خوردند تا به عنوان پنجم مشترك اين رقابت ها دست يابند.
**بوكس؛ حذف قابل انتظار روزبهاني
«احسان روزبهاني» تنها بوكسور حاضر ايران در المپيك 2016 كه بارها در صحبت هاي خود وعده حضور در فينال را داده بود در همان دور نخست برابر نماينده هلند شكست خورد و حذف شد.
هرچند وي سعي داشت چون مسابقات پيشين، شكست خود را به حساب ناداوري بگذارد، اما مسئولان فدراسيون و داوران برجسته بوكس ايران اين مساله را رد كردند و نتيجه را عادلانه توصيف كردند.
**جودو؛ پايين تر از حد انتظار
«سعيد ملايي» و «جواد محجوب» دو جودوكار المپيكي ايران كه با حضور در چندين اردو و مسابقه بين المللي راهي ريو شدند با شكست در همان مبارزه نخست و بدون كسب حتي يك امتياز به كار خود پايان دادند.
هرچند از اين دو انتظار مدال نمي رفت، اما عملكرد آنان ضعيف تر از حد انتظار بود.
تغييرات متوالي در كادر فني تيم ملي و اتخاذ تصميمات اشتباه مسئولان فدراسيون جودو سبب شد تا اين رشته باز هم در رويدادهاي مهم، ناكام مطلق باشد.
** شنا؛ جوانترين كاروان ايران و عنوان هفتمي
آريا نسيمي شاد كه لقب جوانترين سفير ورزشي ايران را به خود اختصاص داد و نخستين حضور خود را در المپيك ريو تجربه كرده است در شناي 200 متر قورباغه با زمان دو دقيقه و 20 ثانيه و 18 صدم ثانيه در رده هفتم اين رقابت ها ايستاد و از راه يابي به مرحله بعد بازماند.
** دوچرخه سواري؛ يك حادثه و كناره گيري دو ركاب زن ايران
قادر ميزباني ركابزن المپيكي كشورمان كه در مسابقه جاده در اثر تصادف با ديوار نتوانست تا انتها در رقابت حضور داشته باشد، در تايم تريل انفرادي در بين ٣٨ شركت كننده برتر دنيا سي و يكم شد و حضور در بين ٤٠ ركابزن برتر دنيا در ماده تايم تريل انفرادي را كار مهمي دانست كه مي تواند تبليغ خوبي براي دوچرخه سواري ايران باشد.
ميرصمد پورسيدي و آروين معظمي گودرزي ديگر نمايندگان ايران در دوچرخه سواري ماده استقامت هستند كه در روز مسابقه تعادل خود را از دست دادند و از ناحيه دست دچار آسيب شدند و در نهايت از ادامه رقابت ها كنار رفتند.
مسئولان اين فدراسيون نقطه ضعف را نداشتن زمين سنگ فرش براي تمرينات در اين رشته عنوان كرد.
**قايقراني؛ بيست و هفتمي بانوي قايقران در المپيك
مهسا جاور تنها قايقران روئينگ ايران در المپيك 2016 كه در فينال گروه E با پنج قايقران به رقابت پرداخت و در نهايت چهارم شده بود در رده بندي كلي اين بخش در جايگاه بيست وهفتم ايستاد. عادل مجللي كه به عنوان شصت و چهارمين نماينده ورزشي ايران در لحظه آخر به كاروان رسيد نيز به فينال نرسيد.
** دووميداني؛ ناكامي هشت نماينده
دووميداني كاران المپيك در اين دوره هشت سهميه كسب كردند. در اين دوره فقط «حسن تفتيان» دونده 100 متر ايران براي نخستين بار در تاريخ ورزش دو و ميداني ايران به نيمه نهايي المپيك رسيد و در دور مقدماتي المپيك 2016 ريو با زمان 10 ثانيه و 17 صدم ثانيه در جايگاه سوم گروه خود قرار گرفت.
احسان حدادي و ليلا رجبي هم كه هر دو در المپيك لندن نتايج به مراتب بهتري كسب كرده بودند. حذف خود را ضعف مديريتي فدراسيون، كمبود زمين تمريني، نبود مربي مناسب و اردوهاي برگزار نشده عنوان مي كنند.
«رضا قاسمي» در دوي 100متر هفتم، «حميد زورآوند» در بخش پياده روي پنجاه و چهارم شد، «محمود صميمي» در پرتاب ديسك در جايگاه سي ام ايستادند و «محمد ارزنده» در پرش طول با پرشي به طول 7 متر و 31 سانتي متر از صعود به دور بعدي بازي هاي المپيك بازماند.
** كشتي
گوشه شكسته هاي ايران در كنار وزنه برداري كه هموار جوركش تمام رشته هاي در ادوار المپيك بودند و در دوره قبلي سه مدال طلا براي ايران سوغاتي آورده بودند، در اين دروه محمد بنا شش فرنگي كار را به ميدان فرستاد كه ماحصل آن دو برنز «سعيد عبدولي» و «قاسم رضايي» بود.
حبيب الله اخلاقي در وزن 85 كيلوگرم در رده هفتم و بشير باباجان زاده در رده دهم قرار گرفت.
رسول خادم سرمربي تيم ملي كشتي آزاد نيز در اين برهه شش گوش شكسته را به ريو اعزام كرد كه كسب سه مدال سهم اين رشته بود. در اين ميان حسن يزداني توانست پس از 16سال نخستين مدال طلاي كشتي آزاد را در ريو به ثبت برساند، كميل قاسمي نخستين مدال نقره كاروان ورزشي ايران را كسب كرد و حسن رحميي هم برنزي شد.
ورزشي**9250**1545