دانش فنی تولید خوراك دام از سرشاخه نیشكر در كشور عملیاتی شد

به گزارش ایرنا، مرتضی رضایی روز چهارشنبه در جمع خبرنگاران به ارایه گزارش و فعالیت های این موسسه در سال گذشته و برنامه های سال جاری پرداخت و افزود: سالانه 100 تا 120 هزار هكتار از اراضی خوزستان به كشت نیشكر اختصاص می یابد كه پیش از این پسماند این محصول در مزارع به آتش كشیده می شد.
وی اظهار داشت: محققان موسسه تحقیقات علوم دامی كشور پس از حدود 13 سال تلاش پژوهشی تحقیقات به دانش فنی تولید و استفاده از این ضایعات و پسماندهای نیشكر برای تبدیل به خوراك دست یافتند.
رئیس موسسه تحقیقات علوم دامی كشورگفت: با انتقال دانش فنی این محصول جدید به شركت جهاد نصر و با همكاری بخش خصوصی نخستین كارخانه تولید خوراك دام از پسماند نیشكر فراهم شد.
رضایی اظهار داشت: در فاز نخست این كارخانه سالانه امكان تولید حدود چهار هزار تن خوراك دام فراهم شد.
رئیس موسسه تحقیقات علوم دامی اضافه كرد: این كارخانه مهر ماه سال جاری به صورت رسمی با حضورمسئولان وزارت جهاد كشاورزی راه اندازی می شود.
وی به ارزش غذایی بالای این فرآورده اشاره كرد و افزود: ارزش غذایی این محصول جدید بسیار بالاتر از كاه غلات است.
رضایی ادامه داد: با دستیابی به این فناوری پیش بینی می كنیم سالانه بیش از یك میلیون تن خوراك دام از نوع علوفه و مواد خشابی به صنعت دامپروری معرفی شود.
وی اظهار داشت: قرارداد راه اندازی فاز تولید 100 هزار تنی خوراك دام از پسماند نیشكر با یك شركت سرمایه گذاری در حال نهایی شدن است كه توسعه تولید این محصول در برنامه كاری قرار دارد.
رضایی ادامه داد: تولید كارخانه خوراك دام شهرستان دزفول علاوه بر استان خوزستان می تواند در مناطقی مانند استان سیستان بلوچستان با قیمت بسیار مناسب در اختیار دامداران قرار گیرد.
وی در تشریح چگونگی تولید خوراك دام از پسماند و سرشاخه نیشكرگفت: حین جمع آوری سرشاخه های نیشكر، عملیات غنی سازی و عمل آوری این محصول به صورت كاملا صنعتی در یك خط تولید كارخانه انجام می شود.
رضایی بیان داشت : با عملیاتی شدن دانش تولید خوراك دام از پسماند نیشكر
این محصول حدود 50 درصد ارزش غذایی افزوده پیدا می كند.
***تولید حدود 6 هزار و 800 فروند ملكه زنبور عسل اصلاح شده
رئیس موسسه تحقیقات علوم دامی كشور با بیان اینكه دامپروری یكی از بزرگترین صنعت های كشور است ، گفت: كوچكترین تغییر در روند تولید دامپروری می تواند در اقتصاد كشور تاثیرگذار باشد.
رضایی اظهار داشت : برهمین اساس یكی دیگر از دستاوردهای این موسسه توسعه پرورش ملكه های اصلاح نژاد شده زنبور عسل در اجرای برنامه اقتصاد مقاومتی است.
وی افزود: این تحقیقات علوم دامی كشور با بیش از 17 سال كار تحقیقاتی در 13 نسل اصلاح نژاد بر روی ملكه های زنبور عسل انجام داده است.
وی بیان داشت: طی این سال ها بر روی چهار صفت تولید عسل، قابلیت زمستان گذرانی یا ماندگاری در زمستان، كاهش رفتار تهاجمی، مقاومت به بیماری ها به خصوص كنه وارووا و صفت بچه دهی كار شده است به طوریكه در این كار تحقیقاتی در بعضی از صفات مثل تولید عسل این ملكه های جدید یك و نیم برابر افزایش یافته است.
وی با اشاره به اینكه از سال گذشته طرح توسعه در زمینه تولید زنبورعسل انجام می شود، تصریح كرد: این موسسه حدود 450 فروند ملكه زنبور عسل اصلاح شده تولید و به 250 نفر از بهره برداران واگذار كرد.
رضایی ادامه داد: در سطح بعدی از بهترین پرورش دهندگان زنبور عسل انتخاب شده و 150 كلنی اصلاح شده زنبور عسل در اختیار آن ها برای تكثیر قرار گرفت كه با عملیات های انجام شده در سال جاری حدود 6 هزار و 800 فروند ملكه اصلاح شده را تولید كردند.
وی گفت: همچنین همزمان در 11 استان كلاس های ترویجی و آموزشی برای تولیدكنندگان ملكه زنبور عسل برگزار شد كه ضمن اینكه ژن اصلاح شده در اختیار آن ها قرار می گیرد روش پرورش آن ها هم اصلاح شود و به اهداف عالیه چهارگانه طرح برسند.
***اقتصاد مقاومتی در دامپروری
رئیس موسسه تحقیقاتی علوم دامی كشور بحث اقتصاد مقاومتی در حوزه دامپروری در دو شاخه و بسته دانست و افزود: یك شاخه آن شیر و گوشت قرمز است و بسته دیگر گوشت مرغ و تخم مرغ در سطح كلان كشور می باشد.
وی یادآور شد: همانطوركه در فرمان رهبر معظم انقلاب در خصوص توجه به پیوست دانش بنیان تاكید شد، موسسه تحقیقات علوم دامی، بسته دانش بنیان كردن برای همكاری با معاونت امور دام وزارت جهاد كشاورزی تهیه كرده است.
رضایی گفت: در این بسته دانش بنیان، سنتز نژاد های پرتولید بز شیری و دومنظوره مطابق و سازگار با شرایط اقلیمی ایران مورد توجه قرار گرفته است.
این مسئول افزود: هدف این پروژه ارتقای وضعیت ژنتیكی دام های بومی كشورمان مطابق با شرایط كنونی مثل خشكسالی در ایران است زیرا بزهای بومی ایران مقاوم به این شرایط هستند ولی تولیداتشان شاید به میزانی نباشد كه صرفه اقتصادی برای پرورش دهندگان داشته باشد.
رضایی ادامه داد: طرح جامعی تهیه شده كه نژادهایی تولید كنیم كه علاوه بر تولید مناسب، صفت مقاومت به شرایط خشكی و سختی در مناطقی بیابانی و مراتع فقیر ایران را داشته باشد.
وی با اشاره به اینكه معرفی تركیب های ژنتیكی گاو دو منظوره از دیگر موارد در این بسته اقتصاد مقاومتی است، گفت: اصلاح نژاد گاوها در دنیا معمولا در بخش تولید شیر یا گوشت است.
رئیس موسسه تحقیقات علوم دامی كشور با بیان اینكه در ایران مصرف سرانه گوشت قرمز و پتانسیل تولید آن در كشور پایین است، اظهار داشت: برنامه كلان در سطح وزارت كه در برنامه ششم برشی از طرح اقتصاد مقاومتی در آن است كه از نژادهایی كه بازده تولید شیر و گوشت به طور همزمان به میزان بالا دارند را به صنعت معرفی شوند.
رئیس موسسه علوم دامی كشور افزود: در زمان حاضر بیش از 99 درصد گاوهای موجود كشور شیری هلشتاین هستند كه با شیر مناسب و پرتولید هستند ولی از نظر صفت گوشت جزو نژادهای برتر نیستند.
وی ادامه داد: به همین منظور نژادهای سیمنتال و مونت بریال در كشور وارد شده و طرح تحقیق و توسعه آن ها شروع شده و به همین منظور یك ایستگاه 400 هكتاری در منطقه ای بین آمل و بابل تحت عنوان ایستگاه گاودشت كه طرح كلان توسعه گاوهای دومنظوره است توسط این موسسه راه اندازی شده است.
وی گفت: در این ایستگاه از نظر صفات عملكردی و تولیدی و اقتصادی بودن این نژاد بررسی می شود و در صورتیكه موفقیت آمیز باشد همزمان توسعه هم در كشور اتفاق بیفتد.
رضایی، توسعه سامانه های بهره ور پرورش شتر در مناطق بیابانی، پرورش گاومیش و ارایه فناوری های تبدیل پسماندهای كشاورزی به خوراك دام همچون از برگ چغندر قند یا پوست پسته را از دیگر طرح ها در اقتصاد مقاومتی دانست.
وی تاكید كرد: تمام این موضوعات متكی بر مشاركت مردمی است و ما با كمترین امكانات دولتی تحقیقات خود را جلو می بریم و هدفمان این است اگر بخش خصوصی و غیردولتی مشاركت در این طرح ها داشته باشد خودشان مروج این موضوعات خواهند بود.
وی گفت: تولید مكمل و افزودنی های خوراك دام نیز از دیگر این طرح ها است كه دانش فنی 2 مورد آن سال گذشته تولید شد و الگوهای ترویجی پرورش دام نیز از دیگر این طرح ها است.

*** حفظ ذخایر ژنتیكی 11 نژاد در معرض انقراض
رضایی از دیگر طرح های تحقیقاتی توسط موسسه علوم دامی را ایجاد سایت هایی برای پیاده سازی تمام این الگوهای توسعه ای و پرورشی دانست و افزود: در این سایت ها تفاوت آن با دام های سنتی دیده می شود.
وی همچنین حفظ ذخایر ژنتیكی در معرض انقراض را از دیگر طرح ها دانست و بیان داشت: تا كنون برای حفظ 11 نژاد در این موسسه برنامه كلان دیده شده است.
وی از جمله برنامه ها در بسته مرغ و تخم مرغ را بحث كاهش آسیت است دانست و گفت: تحقیقات زیادی انجام شده كه تبدیل به دانش فنی شده (آسیت یك بیماری متابولیكی است كه در مرغ های گوشتی اتفاق می افتد كه باعث كاهش راندمان و تلفات می شود).
این مسئول، تولید سویه های طیور بومی مقاوم در كشور را نیز از دیگر طرح ها عنوان كرد و تاكید كرد: هر زمینه ای از تحقیقات دامپروری چون با امنیت غذایی مرتبط است به اقتصاد مقاومتی منجر می شود.
***دانش بنیان كردن تولیدات كشاورزی یكی از روش های ترویج
رضایی در ادامه به تغییر رویكرد وسیاست هایی در موسسه علوم دامی و سازمان های تحقیقاتی كشور در سال های اخیر به وجود آمده اشاره كرد و گفت: صرفا هدف انجام تحقیقات و پژوهش نیست بلكه این تحقیقات و پژوهش برای اثربخشی در بهره برداران و تولیدكنندگان باید اتفاق بیافتد.
وی اظهار داشت: با این نیت بخش هایی و موضوعاتی سرلوحه كار ما قرار گرفته تحت عنوان تجاری سازی و ترویج یافته های تحقیقاتی كه همانطور كه از اسم این دو واژه مشخص است ترویج با آموزش بهره برداران كار دارد كه آخرین یافته های پژوهشی كه در تولید موثر است با روش های مختلف ترویجی به دست بهره برداران خود می رسد.
وی افزود: رسالت دانش بنیان كردن تولیدات كشاورزی و دامپروری یكی از روش هایش ترویج و آموزش است.
وی گام دیگر موسسه در چند سال اخیر را بحث تجاری سازی عنوان كرد و تصریح كرد: بعضی از موضوعات پژوهشی صرفا به درد كارهای پژوهشی كه به ثروت منجر می شود، می خورد همچون مكمل های غذایی كه از خارج وارد می شود موسسه ورود می كند و یا جنبه هایی از فرایندهای تولید دارد كه مشتری در بیرون دارد كه تحت عنوان تجاری سازی است.
رئیس موسسه علوم دامی بیان داشت: در سال گذشته 13 مورد به مرحله پیش قرارداد رسیده و 2 مورد به مرحله قرار داد رسیده است.
وی گفت: همچنین در زمینه ترویج در دو سال گذشته بیش از 30 عنوان یافته تحقیقاتی تحت عنوان دستاوردهای ترویجی منتشر شده و در اختیار بهره برداران قرار گرفته است.
وی افزود: هر موضوعی تحت عنوان ترویج نیست بلكه موضوعاتی كه در سطح دامداری ها و روستاها قابل استفاده باشد كه 25 عنوان است.
رضایی یادآور شد: موضوع بعدی در دو سال اخیر كه در وزارتخانه ها سرلوحه ها كارها قرار گرفته بحث اقتصاد مقاومتی است .
وی ادامه داد: غذای مردم و امنیت غذایی بسیار اهمیت دارد در امنیت كشور و 50 درصد تاكیدات مقام معظم رهبری در بحث اقتصاد مقاومتی به كشاورزی برمی گردد.
وی بیان داشت: در حوزه دامپروری كه زیربخش كشاورزی است چهار محصول استراتژیك شامل شیرو گوشت قرمز، مرغ و تخم مرغ جزو محصولات استراتژیك كشوراست كه در سرلوحه كارهای وزارت جهاد كشاورزی قرار گرفته با هدف درون گرایی و افزایش صادرات محصولات و اقتصادی كردن موضوع است.
***افزایش 5 تا 6 درصدی تولیدات دامی كشور
این مسئول اضافه كرد: تولیدات دامی در سال گذشته نسبت به مدت مشابه قبل از آن پنج تا 6 درصد افزایش تولید داشته ایم كه در شیر در پایان سال 94 به بیش از 9 میلیون و 200 هزار تن در كشور رسیدیم.
وی گفت: سرانه مصرف در كشور حدود 110 كیلوگرم شیر به هر فرد ایرانی كوچك و بزرگ است ولی جزو برنامه های وزارت بهداشت است كه این عدد به بالای 150 تا 160 كیلوگرم در سال برسد و میانگین جهانی این سرانه حدود 170 كیلوگرم است.
رضایی تاكید كرد: شیر جزو غذاهایی است كه فراسودمند است و بسیاری از نیازهای غذایی بشر فقط از طریق شیر جبران می شود.
وی در خصوص تولید گوشت قرمز بیان داشت: سال گذشته نزدیك به 810 هزار تن از دام سبك و سنگین تولید داشته ایم كه میانگین مصرف آن حدود 10 و نیم كیلو در كشور است و در نظر است با افزایش تولید این عدد در پایان برنامه ششم به 11 و نیم كیلو برسد.

***ركورد زنی ایران در تولید گوشت مرغ در جهان
رئیس موسسه علوم دامی گفت: كشور در سطح جهان ركود زنی در رشد تولید گوشت مرغ داشته به طوریكه به بیش از دو میلیون و 100 هزارتن گوشت مرغ رسیده كه تقریبا جزو معدود كشورهایی هستیم كه این رشد تولید را داشته ایم و این تولید جایگزین بسیار مناسبی برای تامین پروتئین های مورد نیاز غذایی انسان است.
وی افزود: در نظر است این عدد تا پایان برنامه ششم به 2 میلیون و 500 هزار تن و در افق چشم انداز به نزدیك سه میلیون تن در سال برسد.
رضایی ادامه داد: بعضی از نهادها وارداتی است كه یكی از برنامه های اقتصاد مقاومتی این است كه بعضی از این نهاده ها در كشور تولید شود.
وی تصریح كرد: در زمینه تخم مرغ حدود 930 هزار تن تولید در سال گذشته داشته ایم كه برنامه ریزی های در انتهای برنامه ششم به یك میلیون و 100 هزار تن برسد.
وی گفت: اگر شعار غذایی سازمان جهانی بهداشت كه 'هر روز یك تخم مرغ' در كشور جریان یابد بسیاری از كمبودهای غذایی مرتفع خواهد شد.
وی افزود: در سال گذشته حدود 70 هزار تن صادرات گوشت مرغ نیز داشته ایم كه پیش بینی می شود روند افزایش تولید روند صادرات را هم افزایش دهد.
وی تاكید كرد: هدف این موسسه این است كه در محصولات دامی بهبود بهره وری و كاهش هزینه های تولید را داشته باشیم زیرا بهبود بهره وری ممكن است باعث افزایش تولید و یا كاهش قیمت شود كه در هر دو صورت موجب اقتصادی شدن تولیدات دامی در كشور می شود.
رضایی گفت: همچنین میانگین تولید عسل 11 كیلوگرم است كه در سال گذشته 6 میلیون و 900 هزار كلنی زنبور عسل در كشور فعال است كه از این تعداد نزدیك به 77 هزار تن عسل تولید شده است كه جایگاه ایران از نظر تولید عسل رتبه هشتم را داریم.
وی بیان داشت: ایران جزو 10 كشور اول جهان در تولیدات دامی است كه بسیار برای كشور غرور آفرین است ولی باید از علم روز در سطح دامداران عشایر و روستایی استفاده شود زیرا با استفاده از این دانش های فنی تولید شده در مراكز تحقیقاتی و دانشگاه ها بیش از 30 درصد از هزینه های تولید قابل كاهش است كه بسیار در اقتصادی كردن صنعت دامپروری موثر است.
موسسه تحقیقاتی علوم دامی كشور مستقر در كرج با بیش از 80 سال فعالیت دارای شعبه و شاخه در 28 استان كشور است.
6156/ 6155