به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، این پایگاه خبری نوشت؛ همزمان با سقوط قیمت های نفت در ژوئن سال 2014 میلادی (خرداد 1393 خورشیدی) عربستان در دشمنی با ایران كه آن زمان هدف تحریم های اقتصادی بود و كاهش قیمت های نفت، فشارهای وارد بر این كشور را افزایش می داد، نقش سنتی خود برای حمایت از تثبیت سطح قیمت ها را رها كرد.
اما اكنون ریاض برای افزایش قیمت های نفت به تهران یك پیشنهاد داده است كه شامل كاهش تولید نفت این كشور برای نخستین بار در هشت سال گذشته می شود.
این رسانه آمریكایی یادآوری كرد: تهران در حال افزایش تولید نفت خود پس از لغو تحریم های بین المللی است و راز این چرخش 180 درجه ای، رسیدن عربستان به آستانه درد كاهش قیمت های نفت است.
به گزارش ایرنا، بلومبرگ در حالی این ادعا را مطرح می كند كه امروز (سه شنبه) وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران پیش از آغاز رسمی پانزدهمین نشست مجمع بین المللی انرژی (آی.یی.اف) در جمع خبرنگاران مركز همایش های بین المللی الجزیره درباره اینكه آیا عربستان پیشنهادی برای تثبیت تولید نفت ایران در سطح سه میلیون و ٦٠٠ هزار بشكه در روز داده است، گفت «این كشور به طور رسمی به ما پیشنهادی نداده است».
«جیسون تووی» كارشناس اقتصاد خاورمیانه در شركت مشاوره ای كپیتال اكونومیكس*، به بلومبرگ گفت: وضعیت ایران و عربستان با یكدیگر متفاوت است. تهران تا همین اواخر زیر فشار تحریم های بین المللی بود؛ بنابراین همزمان با بازگشت جریان سرمایه به این كشور، در حال تقویت بنیه اقتصادی و افزایش تولید نفت خود است؛ در حالی كه عربستان (به دلیل كاهش قیمت های نفت) با كاهش منابع مالی روبرو است.
بلومبرگ نوشت: ایران هیچگاه به اندازه عربستان به نفت وابسته نبوده و با بهبود روابط خود با دیگر كشورها آینده روشنی برای خود ترسیم كرده است.
این در حالی است كه در عربستان اقدام های آزمایشی برای اصلاح اقتصادی در 2 سال گذشته كه كاهش قیمت های نفت موجب آسیب های مالی شد، به كار گرفته نشده و كاهش درآمدهای نفتی، ذخایر ارزی این كشور را كاهش داده است.
امسال تاكنون پولی به پیمانكاران دولت سعودی پرداخت نشده است و كاركنان دولت هیچ پاداشی نمی گیرند.
**متنوع سازی اقتصادی
به نوشته بلومبرگ بر اساس برآورد صندوق بین المللی پول، عربستان امسال كسری بودجه ای معادل 13.5 درصد تولید ناخالص داخلی خواهد داشت؛ در حالی كه كسری بودجه ایران كمتر از 2.5 درصد تولید ناخالص آن خواهد بود.
بر پایه اعلام صندوق بین المللی پول، قیمت هر بشكه نفت برای عربستان باید نزدیك 67 دلار در هر بشكه باشد تا كسری بودجه جبران شود، در حالی كه این رقم برای ایران 61 دلار و 60 سنت در هر بشكه است.
به گزارش ایرنا، قیمت آتی نفت خام شیرین و سبك آمریكا در بازار نایمكس این كشور در ساعت 03:25 صبح سه شنبه به وقت گرینویچ با اندكی كاهش نسبت به روز گذشته به 45 دلار و 83 سنت در هر بشكه رسید.
هر بشكه نفت برنت دریای شمال نیز در ساعت یاد شده در بازار لندن به بهای 47 دلار و 19 سنت معامله شد كه نسبت به دیروز اندكی كاهش داشت.
بلومبرگ افزود: نرخ رشد اقتصادی عربستان به سرعت در حال كاهش به یك درصد است، در حالی كه نرخ رشد اقتصادی ایران در حال صعود به چهار درصد برآورد می شود.
حساب جاری كه مهمترین معیار برای ارزیابی روابط اقتصادی یك كشور با جهان است نیز داستان مشابهی را روایت می كند. بر پایه پیش بینی صندوق بین المللی پول، امسال عربستان با یك كسری حساب جاری 2 رقمی روبرو می شود؛ در حالی كه ایران به دنبال اصلاحات اقتصادی سال های 2012 و 2013 میلادی كه به منظور كاهش فشار تحریم های بین المللی بر اقتصاد این كشور انجام داد، امسال تقریبا از تراز متعادل حساب جاری برخوردار خواهد بود.
به نوشته بلومبرگ، رییس جمهوری اسلامی ایران مدت هاست سیاست هایی را برای مهار مشكلات اقتصادی در پیش گرفته؛ در حالی كه عربستان بتازگی استفاده از این سیاست ها را آغاز كرده است.
«آمریتا سن» تحلیلگر بلندپایه نفتی شركت مشاوره ای «انرژی اسپكتس»**، گفت: ایران مدت ها پیش فشارهای شدید اقتصادی را تحمل كرده است و بنابراین شرایط برای این كشور رو به وخامت نیست.
** چرخش 180 درجه
به نوشته بلومبرگ، عربستان نوامبر 2014 میلادی در صدر اوپك به جای سیاست حمایت از سطح قیمت ها، سیاست دفاع از سهم بازار را در پیش گرفت تا سایر رقیبان به ویژه شركت های تولیدكننده نفت شیل آمریكا را از بازار بیرون كند كه هزینه تولید آنها بسیار بالاتر از اوپك بود.
یك ماه پس از این تغییر سیاست، «علی النعیمی» وزیر نفت پیشین عربستان، به نشریه تجاری «میدل ایست اكونومیك سروی» گفت: دیر یا زود رقبا دچار مشكلات مالی می شوند اما این كشور برای یك مدت طولانی توانایی تحمل كاهش قیمت های نفت را دارد.
تقریبا 2 سال بعد و در زمان یك وزیر نفت دیگر، ریاض اكنون نشان می دهد ممكن است آماده یك چرخش180 درجه ای باشد.
به گفته «نورالدین بوطرفه» وزیر نفت الجزایر، عربستان به دیگر اعضای اوپك گفته مایل است تولید نفت به سطوح ماه ژانویه كاهش یابد؛ این، یعنی كاهش روزانه 500 هزار بشكه نفت.
ایران از فریز تولید نفت در سطح كنونی سه میلیون و 600 هزار بشكه در روز خودداری می كند و به جای آن قصد دارد تولید نفت خود را به چهار میلیون بشكه در روز یعنی سطح پیش از تحریم برساند.
به گزارش ایرنا، وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران نیز امروز (سه شنبه) در حاشیه اجلاس مجمع بین المللی انرژی در الجزیره اعلام كرد: ایران قصد دارد سهم ١٣ درصدی خود از مجموع تولید نفت اوپك در دوران پیش از تحریم را دوباره به دست بیاورد.
زنگنه تاكید كرد «ایران تولید نفت خود را در سطح كنونی تثبیت نمی كند و قصد دارد تولید روزانه نفت خود را به چهار میلیون بشكه برساند».
**خرج دلارهای نفتی
بلومبرگ نوشت: در دو سال گذشته همزمان با سقوط قیمت های نفت از بیش از 100 دلار به 30 دلار در هر بشكه كه ژانویه گذشته كمترین قیمت در 12 سال گذشته را تجربه كرد، عربستان به منظور كاهش تاثیر منفی ارزانی نفت بر اقتصاد این كشور از ذخایر هنگفت ارزی خود بهره گرفت.
این كشور پارسال 115 میلیارد دلار خرج كرد و از ژانویه تا ژوئیه امسال (اواسط دی پارسال تا اواسط تیر امسال) 52 میلیارد دلار دیگر نیز مصرف كرده است.
ریاض كه از نگران ناتوانی از پرداخت دیون خود در صورت تداوم چنین روند هزینه كرد علاوه بر درآمدهای نفتی خود است، به كاهش یارانه ها دست زده است.
یارانه ها در این كشور كاهش یافته، همانگونه كه حقوق وزیران دولت 20 درصد كمتر شده است. اجرای پروژه های زیربنایی نیز به تاخیر افتاده و برنامه اخذ مالیات بر ارزش افزوده در سال 2018 در دستور كار است.
«محمد الشیخ» یك مشاور مالی در عربستان، به بلومبرگ گفت: اگر سعودی ها مانند پارسال به هزینه كرد ادامه دهند، كشور از دست می رود و تا سال 2017 به طور كامل ورشكسته می شود.
در آن سوی خلیج فارس اما ایران دچار چنین بحرانی نیست.
«الیور یاكوب» تحلیلگر شركت پترومتریس در سوئیس، گفت: تهران افزایش قیمت های نفت را دوست دارد اما ایران عضوی از اوپك است كه باید كمترین فداكاری مالی را در این زمینه بكند؛ زیرا مقصر آشفتگی كنونی بازار نفت نیست.
وی افزود: تهران اكنون احساس می كند دست برتر را دارد.
به گزارش ایرنا، پانزدهمین نشست مجمع بینالمللی انرژی از پنجم مهرماه در الجزایر آغاز شد و تا هفتم مهرماه ادامه دارد. قرار است در حاشیه این نشست اعضای اوپك گردهم جمع شوند تا طرح فریز نفتی (تثبیت تولید نفت) را بررسی كنند.
در صورت موافقت تولیدكنندگان نفت، قرار است با هدف ایجاد ثبات در بازار و جلوگیری از عرضه نفت مازاد، میزان تولید در سال 2016 و نیمه نخست سال 2017 ثابت باقی بماند.
---------------------------------
* Capital Economics
** Energy Aspects Ltd
*** Middle East Economic Survey
اقتصام**1063**1961** مترجم: رفعت كرمی مهر** انتشاردهنده: مریم مسعود
تهران-ایرنا- پایگاه خبری «بلومبرگ» آمریكا در تحلیلی نوشت، در جنگ قیمت نفت با عربستان سعودی، اكنون ایران دست برتر را دارد.