محمد درویش روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: روند بیایان زایی در كشور همچنان با شتاب نگران كننده ای پیش می رود كه افت حاصلخیزی خاك، كاهش تولید، افزایش روستاهای متروكه شده، افت آب های زیرزمینی، نشست زمین و افزایش تولید گرد و غبار برخی از نشانه های بیابانی شدن است كه استفاده بدون مدیریت از منابع آبی و پاك تراشی جنگل ها می تواند آن را سرعت ببخشد.
وی اظهار كرد: نابودی تنوع زیستی از دیگر مولفه های بیابان زایی است، بررسی ها نشان می دهد كشورهایی كه در روند خشكسالی قرار دارند، گونه های گیاهی آنها هم در معرض خطر قرار می گیرند كه این روند در ایران بسیار نگران كننده است زیرا تعداد زیادی از گونه های گیاهی در فهرست اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت ( IUCN ) قرار دارد.
رییس گروه تحقیقاتی مولفه های اقتصادی - اجتماعی بیابان زایی ادامه داد: این شرایط برای گونه های جانوری كشور نیز وجود دارد؛ اگر ببر مازندران یا شیر ایرانی را از دست داده ایم، باید تلاش كنیم تا یوزپلنگ، میش مرغ و یا تمساح پوزه كوتاه را كه در فهرست IUCN قرار دارند، حفظ كنیم.
وی با بیان این كه پیش بینی ها در خصوص كاهش منابع آبی و توسعه خشكسالی در كشور نگران كننده است گفت: بیش از 90 درصد اندوخته های آبی كشور را از دست داده ایم كه باید به سرعت این روند را كاهش دهیم.
وی افزود: خشكسالی فرسایش خاك را هم به همراه دارد و اكنون با بحران فرسایش بادی مواجه هستیم كه ادامه این روند موجب افزایش ذرات معلق كمتر از 2.5 میكرون در هوا می شود، به طور كلی مولفه های هوا، آب، باد، خاك و تنوع زیستی در كشور قابل دفاع نیست زیرا در شرایط خوبی قرار ندارند.
درویش ادامه داد: براساس شاخص های بین المللی، در مدت 10 سال یعنی از 2006 تا 2016 رتبه محیط زیستی ایران از بین 150 كشور از 67 به 84 تنزل یافت كه این نشان از وضعیت نامناسب محیط زیستی در كشور دارد.
وی اظهار كرد: آخرین مرحله بیابان زایی در كشور فرونشست زمین است، زمانی كه از آب های زیر زمینی بی رویه برداشت شود زمین نشست می كند و دیگر قابل بازگشت نیست زیرا زمین حالت اسفنجی دارد و وقتی آب خود را از دست می دهد مانند یك اسفنج جمع می شود و دیگر به حالت اولیه برنمی گردد و این خسارت دیگر قابل جبران نیست.
*** نرخ فرونشست تهران 90 برابر استاندارد جهانی
مسوول تدوین برنامه 20 ساله مدیریت بیابان كشور تاكید كرد: بر اساس استانداردها و تعریف های جهانی از پدیده فرونشست، اگر نرخ نشست زمین در دنیا بیشتر از 4 میلیمتر در سال باشد، نگران كننده است در حالی كه در برخی مناطق ایران مانند استان فارس نرخ فرونشست به 54 سانتیمتر در سال یعنی 140 برابر استاندارد جهانی رسیده است. این میزان فرونشست در فاصله بین دشت فسا تا جهرم اتفاق افتاده است.
درویش ادامه داد: همچنین نرخ فرونشست زمین در تهران سالانه 36 سانتمیتر یعنی 90 برابر استاندارد جهانی است كه جای نگرانی دارد.
وی گفت: فرونشست در استان هایی مانند چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی، خراسان شمالی، بجنورد، هرمزگان، كرمان، یزد و اصفهان نیز نگران كننده است.
درویش اظهار كرد: برای مقابله با پدیده بیابان زایی و فرونشست زمین باید چند كار در كوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت انجام داد كه برخی از آن ها در سازمان حفاظت محیط زیست با همكاری سازمان های مردم نهاد و برخی سازمان های دولتی آغاز شده است.
وی گفت: در زمینه اقدامات بلندمدت باید به سراغ تربیت نسلی برویم كه حفظ محیط زیست برای آنها مانند احترام به پدرو مادر ارزشمند باشد كه بر این اساس، به سراغ مكتب مدارس طبیعت پیش رفتیم و اكنون 27 مدرسه طبیعت در كشور فعال است كه از این طریق می توان سواد اكولوژیك كودكان را بالا برد.
مدیر كل دفتر مشاركت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: در زمینه اقدامات میان مدت باید با كمك سمن ها مردم به این درك برسند كه در حفظ محیط زیست كشورشان نقش اساسی دارند، دولت قوانینی وضع كند تا از تولیدات دوستدار محیط زیست حمایت كند، تجهیز حمل و نقل عمومی، ساخت خودرو و دوچرخه های برقی، تقویت مترو، كاهش مصرف سوخت های فسیلی و استفاده از نیروهای بادی و زمین گرمایی از دیگر اقدامات دولت است.
رییس گروه تحقیقاتی مولفه های اقتصادی اجتماعی بیابان زایی درباره اقدامات كوتاه مدت گفت: در اقدامات كوتاه مدت تمام ایرانیان می توانند همكاری كنند، به عنوان مثال، ایرانیان 17 برابر متوسط شهروندان ژاپنی انرژی مصرف می كنند، یا مصرف پلاستیك در كشور بسیار زیاد است بنابراین مردم در كنار هم می توانند فرهنگ استفاده صحیح از منابع را فرا بگیرند.
وی اظهار كرد: باید یاد بگیریم مواد پروتئینی كمتر مصرف كنیم، زیرا 51 درصد متان در طبیعت از طریق فعل و انفعالات معده گاوها و خوك ها تولید می شود.
درویش تاكید كرد: دیگر زمان شعار دادن به پایان رسیده و همه باید عمل كنند در غیر این صورت دیگر چیزی از محیط زیست برای آیندگان باقی نخواهد ماند.
علمی 9014**
خبرنگار: كیمیا عبدالله پور*انتشار:زهره محتشمی پور
برای اطلاع از اخبار متنوع علمی و فناوری، با كانال علمی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
irnaelm@
https://telegram.me/irnaelm
مسوول تدوین برنامه 20 ساله مدیریت بیابان كشور
نیمی از كشور بیابان شده است/ فرونشست در تهران 90 برابر استاندارد جهانی
۱۵ آبان ۱۳۹۵، ۱۰:۲۴
کد خبر:
82294880
تهران- ایرنا- مسوول تدوین برنامه 20 ساله مدیریت بیابان كشور گفت: مطابق آخرین پژوهش انجام شده در خصوص قلمرو مناطق بیابانی، اكنون نیمی از كشور بیابانی شده است.