یادش به خیر، در كوچه پس كوچه های روستا كه قدم می زدیم آنقدر دور و برمان ساكت بود كه حتی صدای خش خش برگ های نازك و ظریف درختان زیر پایمان را هم می شنیدیم ؛ صداهایی كه نه تنها آزارمان نمی داد حتی سعی می كردیم گام های بعدی را نیز بر روی همین برگها بگذاریم تا باز هم این صداها تكرار شود .
حالا دیگر خبری از آن صداهای خوشایند و گوش نواز نیست و در هیاهوی صداهای ناهنجار امروزی دیگر این صداها در روستاهای مازندران به تاریخ پیوسته و كمتر می توان اثری از آنها دید و شنید.
حالا هر قدر به دنبال این آسایش می چرخیم كمتر نشانی از آن می یابیم و برای مردم مازندران این مثال كه ' جستیم ما ، اكنون یافت می نشود ' رنگ ومعنای پررنگ تری به خود گرفته است .
*** رخت بر بستن آرامش از روستاهای مازندران
تغییر چهره سنتی و قدیمی روستاهای مازندران و روی آوردن به مدل زندگی شهری را می توان بخشی ناشی از حضور خوش نشین ها و افراد غیر بومی دانست اما بخش بیشتری از این تغییرات ماحصل مدرنیته شدن جوامع روستایی است كه چهره روستاها را دگرگون كرده است .
روستاهایی كه زمانی محیطش تجلی گاه آرامش و آسایش برای اهالی و افراد گریزان از زندگی شهری بود تا دمی ، لحظاتی و ساعاتی را در آنجا به دور از هیاهوی ماشینی شدن بگذرانند ، اكنون تنها نامی از روستا را با خود یدك می كشند در حالیكه مدل شهری كوچك با تمام مصائبش از نوع آلودگی های صوتی را با خود به همراه دارند .
مازندران 3 هزار و 200 روستا دارد كه براساس آمارها 47 درصد از جمعیت حدود 3 میلیون و 200 هزار نفری استان در روستاها ساكن هستند .
*** یك استان قربانی نجات یك كلان شهر
یك كارشناس اداره كل محیط زیست مازندران با اشاره به گسترش و توسعه آلودگی های صوتی در تهران كلانشهر نزدیكی مازندران ، گفت : از سال 85 این شهر از حیث آلودگی صوتی در زمینه كارخانه ها ، ترافیك و مسكونی از تمامی استانداردها عبور كرده است .
سینا معماری ادامه داد : ساخت آزاد راه و جاده ها برای كوتاه كردن مسیر حضور افراد از تهران به مازندران بخشی از اقدامات برای كاستن از بار جمعیتی تهران و نجات از آلودگی ها است .
وی افزود : در مسیر ساخت جاده هاآسیب و تخریب محیط زیست ، جنگلهای باستانی و گونه های گیاهی نادر و تاریخی مازندران رانیز به همراه داشت .
این محقق آلودگی صوتی محیط زیست مازندران از حضور تعداد زیادی افراد در محیط های طبیعی مازندران با عنوان 'هجمه عظیم آلودگی صوتی' نام برد و گفت : این حضور پر سرو صدای خودرو و افراد نه تنها آسیب به ساكنان استان زده بلكه طبیعت و حیات وحش را در معرض خطر قرار داده است .
وی آستانه شنوایی پرندگان را كمتر از 70 دسی بل اعلام كرد ، افزود : اما حتی در ایام خاص به ویژه تعطیلات این سرو صداها در مازندران به 100 دسی بل هم می رسد .
معماری ادامه داد : این هجوم سرو صدا باعث شده تا پرندگان از جنگل های مازندران مهاجرت كنند .
این كارشناس حفاظت از محیط زیست مازندران كه قدمت جنگل های استان را زیاد و بعد از عصر یخبندان اعلام كرد ، افزود : هر چند در دیگر استان های كشور ، جنگل هایی همچون زاگرس وجود دارد اما آنچه در باطن جنگل های شمال كشور پنهان است ، فراتر از دیگر مناطق است .
*** خسارت های آلودگی زیست محیطی گاها جبران ناپذیر
این مسئول بررسی آلایندگی های زیستگاه های مازندران برخی از این خسارت های آلودگی زیست محیطی را گاها جبران ناپذیر اعلام كرد و افزود : از بین رفتن زاد آوری پرندگان و دیگر موجودات بر اثر آلودگی صوتی از آن جمله خسارت ها است .
وی ادامه داد : همچنین مزاحمت های ناشی از سر وصدای حضور كارخانه ها و ویلاها موجب كوچ گونه های پرندگان از این مناطق جنگلی مازندران شده است .
معماری كه از سال 1379 مطالعات و تحقیقات پیرامون اثرات آلودگی صوتی در از بین رفتن گونه های خاص گیاهی در مازندران را انجام داده ، گفت : طی سالها حتی بسیاری از این گیاهان كه در فواصل هشت متری پای درختان روئیده می شد ، دیگر اثری از آنها وجود ندارد .
*** باز شدن پای صنایع پر سر و صدا در روستاها
وی همچنین از تغییر سبك زندگی نیز به عنوان یكی از عوامل ایجاد آلودگی صوتی در روستاهای مازندران نام برد و افزود : امروزه دیگر خبری از فعالیت واحدهای تولیدی و صنعتی همسو با محیط روستا نیست .
معماری ادامه داد : دادن مجوز برای راه اندازی كارخانه ها و صنایع پر سر و صدا در روستاها باعث شد تا این محیط نیز آلودگی های صوتی صنعتی را نیز تجربه بكند .
این محقق حوزه آلاینده های صوتی مازندران لحاظ كردن تدابیری برای حفظ فضاهای بكر روستاهای دور از دسترس با استفاده و ایجاد خانه هاو اقامتگاه های سنتی و بومی را یكی از راهكارهای لازم در این خصوص برشمرد .
وی همچنین خواست كه قوانین حفظ صیانت از عرصه های محیط زیست ومنابع طبیعی به صورت جدی و همگانی اجرا شود تا دیگر دست اندازی ها را شاهد نباشیم .
همسو با نیاز به ایجاد اقامتگاه های سنتی و بومی برای حفظ باقیمانده روستاهای مصون مانده مازندران از آلودگی های صوتی با عث شده تا اداره كل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری مازندران اقداماتی از این جنس را مورد توحه قرار دهد .
*** فعالیت 51 اقامتگاه بوم گردی مازندران در یكسال اخیر
معاون گردشگری اداره كل میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری مازندران تعداد اقامتگاه های بوم گردی دارای مجوز استان را 51 واحد اعلام كرد و گفت كه مجوز فعالیت این تعداد در مدت یكسال اخیر صادر شد .
مهران حسنی افزود : بیشتر درخواست پروانه اقامتگاه های بوم گردی برای مناطق ییلاقی و كوهستانی مازندران، به ویژه در مناطق جنت رودبار تنكابن، جواهرده رامسر، هزارجریب نكا، ساری، كیاسر و نوشهر بوده است.
وی كه از اقامتگاه های بوم گردی با حفظ چهره و معماری سنتی روستایی را از جمله تلاش های این اداره كل برشمرد و ادامه داد : این اداره كل میراث فرهنگی برای كمك به توسعه فضاهای اقامتگاه های بوم گردی در مازندران تسهیلات با كارمزد چهار درصد پرداخت می كند .
به گفته كارشناسان حال آنكه در روستاهای مازندران اینك با تغییرات اینچینی كمتر رنگی از آسایش گذشته در آن یافت می شود اما باید روستاهای مناطق بالادست و ییلاقی را كه به نوعی باقیمانده از تهاجم آلاینده ها هستند را دریابیم.
خبرنگار : فاطمه قنبری قادیكلایی ** انتشار دهنده: سید محسن حسن نیا
/1899/2096
ساری - ایرنا - وقتی پنجره خانه روستایی مان را باز می كردیم همراه با نوازش نسیم صبحگاهی بر صورتمان، نغمه های مستانه پرندگان بود كه گوشمان را نوازش می كرد اما حالا ....