گشایش های برجام در صنایع كوچك ایران؛ جذب 653 میلیون دلار سرمایه گذاری مستقیم خارجی

به گزارش ایرنا، بیانیه اجرایی شدن برجام و لغو همه تحریم‌های اتحادیه اروپا و آمریكا و همه قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران یك سال پیش در مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین، توسط «فدریكا موگرینی» نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و «محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران قرائت شد و به موجب آن، برنامه جامع اقدام مشترك اجرایی شد.
به این ترتیب، موانعی كه سالها به پای بخش های مختلف اقتصادی ایران بسته شده بود، با مذاكرات دستگاه دیپلماسی باز شد تا روابط اقتصادی بین المللی دوباره شكل بگیرد؛ روند صادرات و واردات تسهیل شود و سرمایه گذاری های خارجی دوباره در مسیر اقتصاد ایران حركت كنند.
در عمر یك سالگی اجرایی شدن برجام و باهدف بررسی آثار برجام و احیای روابط بین المللی در حوزه صنایع كوچك و شهرك های صنعتی، با «فرشاد مقیمی» معاون برنامه ریزی سازمان صنایع كوچك و شهرك های صنعتی ایران گفت و گو كردیم.

** ایرنا: یك سال از اجرایی شدن برجام می گذرد؛ در این مدت رفت و آمدهای زیادی میان هیات های صنعتی ایران با دیگر كشورها انجام شد؛ این مذاكرات به چه نتایجی رسیده است؟
- مقیمی: با توجه به اینكه اجرایی شدن برجام از 27 دی ماه سال گذشته اعلام شد لذا فعالیت های چند ماه نخست بعد از آن بیشتر از جنس فعالیت های زیرساختی بوده و برخی اقدامات انجام شده نیز هنوز به نتایج نهایی نرسیده است؛ در واقع در بازه زمانی طولانی تری پیامدهای مثبت آن در اقتصاد قابل مشاهده خواهد بود.
البته تاثیرات برجام در شاخص هایی همچون میزان جذب سرمایه گذاری خارجی، صادرات و ... بیش از سایر موارد مشهود است اما با این حال نمی توانیم بگوییم نتایج یك ساله برجام فقط همین مورد قابل اندازه گیری است بلكه باید كه آنچه از ابتدای سال تاكنون رخ داده است و آنچه كه در سال های آتی مشهود خواهد بود را ملاك سنجش قرار دهیم.
سازمان صنایع كوچك و شهرك های صنعتی ایران با همكاری وزارت امور اقتصادی و انرژی آلمان و انجمن همكاری های بین المللی آلمان (GIZ) و پس از مراحل مختلف ارزیابی و مصاحبه، مدیران 24 واحد صنعتی كوچك و متوسط را انتخاب و برای در یك دوره آموزشی و اجرایی چهار هفته ای به آلمان اعزام كرد.
هدف از اعزام این هیات، این است كه آنها ضمن فراگیری مباحث نظری و انجام بازدیدهای میدانی از كارخانجات آلمانی، مذاكرات خود را با هدف تامین ماشین آلات، تامین تكنولوژی و دانش فنی، همكاری های مشترك (جوینت ونچر) و ... با شركت های همتای آلمانی خود به عمل آورند.
نتایج دوره بصورت ادواری (سه ماهه، 6 ماهه و یك ساله) توسط سازمان صنایع كوچك و شهرك های صنعتی و طرف آلمانی ارزیابی خواهد شد كه در این زمینه تاكنون یك سوم از شركت های اعزامی قراردادهایی به ارزش بیش از 10 میلیون یورو منعقد كرده اند و انتظار می رود این میزان با نهایی شدن مذاكرات سایر شركت كنندگان، افزایش چشمگیری داشته باشد.

** ایرنا: آیا این روابط ادامه خواهند داشت؟
- مقیمی: بله، این گروه به عنوان گروه آزمایشی (پایلوت) در نظر گرفته شده و در مذاكراتی كه با طرف آلمانی به عمل آمده، مقرر شده است كه گروه دوم از میران صنایع كوچك و متوسط در اواخر تابستان سال 2017 به آلمان اعزام شوند.
علاوه بر این، همكاری دیگری نیز با كشور آلمان در چارچوب انعقاد تفاهم نامه با ایالت بادون وورتمبرگ (Baden-wurttemberg) آغاز شده و در همین زمینه هیاتی متشكل از واحدهای صنعتی ریخته گری و تولیدكننده قطات خودرو به آلمان اعزام و ضمن بازدید از واحدهای صنعتی، مذاكرات رو در رو (Business To Business) با هدف انتقال تكنولوژی و همكاری های مشترك برگزار شد.
تعاملات بین المللی این سازمان در بخش كشورهای اروپایی از طریق مذاكره با وزارت علوم، تحقیقات و اقتصاد اتریش گسترش یافته و نقشه راه همكاری در حوزه های متنوعی همچون قطعات خودرو، صنایع سبك پیشرفته، انتقال تكنولوژی و آموزش های حرفه ای و كارآموزی، اصلاح قوانین و مقررات متناسب با نیازهای واحدهای صنعتی كوچك و همكاری شركت های مدیریت صادرات طرفین، تدوین و مبادله شده است. این سند اكنون در مرحله بررسی های كارشناسی قرار دارد و به محض نهایی شدن، اجرا می شود.
علاوه بر این موارد، تفاهم نامه همكاری با نهاد همتای بلغاری نیز منعقد و به منظور اجرایی شدن آن، قرار است نخستین هیات صنعتی در حوزه صنایع لبنی برای انجام مذاكرات همكاری مشترك، در ماه جاری میلادی به بلغارستان اعزام شود.
از دیگر موارد همكاری های خارجی این سازمان، امضای تفاهم نامه همكاری با نهاد متناظر در كره جنوبی است. با این تفاهم نامه، 50 مشاور حرفه ای در حوزه فناوری، توسط مدرس كره ای آموزش دیده و مقرر است مشاوران مذكور مشكلات فناوری شركت های ایرانی را طبق قالب آموزش دیده احصا و توسط سازمان به طرف كره ای اعلام كنند. طرف كره ای نیز متقابلا شركت های صاحب فناوری را شناسایی و معرفی كرده و در نهایت در یك نشست رو در رو مذاكرات مربوط به انتقال فناوری صورت خواهد پذیرفت.
تاكنون نیاز فناوری 34 واحد صنعتی ایرانی اعلام شده و با هموار شدن شرایط كشور كره جنوبی، نخستین نشست رو در رو بین این واحدها برگزار خواهد شد. علاوه بر این، دفتر همكاری های فنی ایران و كره جنوبی (IKTEC) در تهران افتتاح شده و همه مراحل انتقال فناوری بین صنایع دو كشور از طریق این مركز انجام می شود.

** ایرنا: در بخش سرمایه گذاری چطور؟ آیا در این مدت سرمایه گذاری مستقیم خارجی در حوزه شهرك های صنعتی و صنایع كوچك انجام شده است؟
- مقیمی: از زمان استقرار دولت تدبیر و امید، قرارداد واگذاری زمین صنعتی با 47 طرح سرمایه گذاری مستقیم خارجی با سرمایه ای به ارزش یك میلیارد و 841 میلیون دلار و اشتغال 2 هزار و 740 نفر به امضا رسید. قرارداد این سرمایه گذاری ها توسط كشورهای تركیه، جمهوری آذربایجان، ایرلند، ژاپن، عراق، افغانستان، كرواسی، چین، آلمان، فرانسه، تركمنستان و امارات در شهرك های صنعتی 10 استان كشور منعقد شده است. از این تعداد، 25 طرح به بهره برداری رسیده و بقیه در مراحل ساخت و ساز و نصب ماشین آلات قرار دارند.
از این تعداد، هفت قرارداد سرمایه گذاری مستقیم خارجی به ارزش 653 میلیون دلار و اشتغال 563 نفر مربوط به دوران پسابرجام است.
علاوه بر این، می توان به همكاری های دوجانبه در زمینه سرمایه گذاری های مستقیم اشاره كرد؛ از سرگیری مذاكرات با تركیه در زمینه تبادل سرمایه گذاری از دیگر اقدامات بین المللی سازمان صنایع كوچك و شهرك های صنعتی پس از برجام است. محور مذاكرات مربوط به تعیین دو شهرك صنعتی وان و ارض روم برای استقرار واحدهای صنعتی ایرانی متقاضی سرمایه گذاری در تركیه است.
همزمان مذاكرات سازمان با اتاق صنایع استانبول در چارچوب تفاهم نامه منعقد شده، برای ایجاد شهرك صنعتی ویژه استقرار سرمایه گذاران استانبولی در جریان است. در این زمینه تاكنون مشخصات 15 شهرك صنعتی دارای ظرفیت به اتاق صنایع استانبول پیشنهاد شده و كل قوانین و مشوق های سرمایه گذاری در اختیار طرف تركیه ای قرار گرفته است.

** ایرنا: راه اندازی شهرك صنعتی اختصاصی اتاق استانبول در ایران متوقف نشده است؟
- مقیمی: خیر؛ قرار است در ماه جاری میلادی، هیاتی از اتاق صنایع استانبول برای ادامه مذاكرات و بازدید از شهرك های پیشنهاد شده به ایران سفر كنند.

** ایرنا: چه تعداد هیات تجاری برای گسترش مناسبات اقتصادی در حوزه ماموریت های این سازمان به ایران سفر كرده اند؟
- مقیمی: در سال 1392 تعداد 56 هیات، در سال 1393 تعداد 66 هیات و سال گذشته 77 هیات اقتصادی از دیگر كشورها به ایران سفر كردند و شمار آنها در 9 ماه نخست امسال به 64 هیات رسید.

** ایرنا: آیا این رفت و آمدها و همكاری های دوجانبه به توسعه مناسبات تجاری منجر شده است؟
- مقیمی: بله؛ در این ارتباط می توان به افزایش صادرات واحدهای كوچك و متوسط از سال 1393 از یك سو اشاره كرد؛ در این ارتباط یك هزار و 458 واحد صنعتی در سال 1393 موفق به صادرات 1.3 میلیارد دلار كالا به خارج از كشور شدند در حالی كه همین میزان صادرات در سال گذشته توسط 743 واحد كوچك و متوسط انجام شد و امسال تاكنون میزان صادرات كالا افزایش یافته و در 9 ماه نخست 955 واحد صنعتی موفق به صادرات كالا و محصولات به ارزش 1.6 میلیارد دلار شده اند.

** ایرنا: یكی از دستاوردهای قابل توجه در حوزه صنایع كوچك، فعال شدن دوباره واحدهای تعطیلی است؛ در این بخش در یك سالگی برجام چه نتایجی حاصل شده است؟
- مقیمی: با توجه به اینكه پس از برجام از یك سو شاهد انگیزه بیشتر سرمایه گذاران و از سوی دیگر حمایت های دولت از طریق تامین مالی واحدها و طرح های صنعتی بودیم، این امر منجر به رشد برخی شاخص ها شده است كه مقایسه عملكرد 9 ماهه امسال با مدت مشابه پارسال (پیش از برجام) به درستی نمایانگر تغییرات مثبت پیش رو است.
در 9 ماه نخست امسال كه نتایج اجرایی شدن برجام را باید بر اساس آن ارزیابی كنیم، تعداد واحدهای صنعتی به بهره برداری رسیده به 39 هزار و 87 واحد رسید و سرمایه گذاری برای واحدهای به بهره برداری رسیده با 11 درصد افزایش نسبت به 9 ماه سال گذشته به 60 هزار و 550 میلیارد ریال رسیده است.
832 واحد صنعتیِ غیرفعال و تعطیل، دوباره راه اندازی شد و به بهره برداری رسید. به این ترتیب، دولت یازدهم توانسته است 2 هزار و 855 واحد صنعتی كه از سال های گذشته تعطیل شده بود را به چرخه تولید بازگرداند. بازفعال كردن واحدهای تولیدی متوقف در دوران پسابرجام نسبت به دوره پیش از آن، 31 درصد رشد داشته است.
با راه اندازی كل واحدهای بازفعال شده در دولت یازدهم، 33 هزار و 574 نفر مشغول كار شدند كه فقط با راه اندازی واحدهای صنعتی تعطیل، در دوران پس از برجام، 13 هزار و 890 شغل در سراسر كشور ایجاد شد.
اقتصام**9189** 2023** خبرنگار: اسماعیل داودی ** انتشاردهنده: لطیف نكوئی
آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان در كانال اقتصادی ایرنا در تلگرام:
IRNAeco@
https://telegram.me/irnaeco