سازمان اطلاعات مركزی آمریكا در سال 1947 و پس از جنگ جهانی دوم به دستور روزولت رئیس جمهوری وقت آمریكا تشكیل شد و در حال حاضر با داشتن 21 هزار و 575 كارمند وظیفه دارد تا كار جمع آوری، پردازش و بررسی اطلاعات خارجی را در راستای پشتیبانی رئیس جمهوری و سایر مقامات عالیرتبه آمریكا برای تقویت امنیت ملی آن كشور انجام دهد.
براساس برنامه بودجه ای این سازمان می توان گفت كه در حال حاضر سیا اولویت نخست خود را مبارزه با تروریسم تعریف كرده و در گام بعدی موضوع منع گسترش سلاح های هسته ای و كشتار جمعی را دنبال می كند.
همچنین جاسوسی سایبری و ضدجاسوسی نسبت به برخی كشورها همچون روسیه و چین دیگر اولویت های كاری این سازمان به حساب آمده است.
اگرچه پیش ازحادثه 11 سپتامبر این سازمان بیشترین اختیار را در كارهای اطلاعاتی داشت اما پس از آن بخشی از وظایفش به شورای اطلاعات ملی واگذار شد.بااین حال هیچ گاه از قدرت این سازمان اطلاعاتی به خصوص در اطراف و اكناف جهان كاسته نشد و در بسیاری از معادلات منطقه ای و جهانی می توان رد پایی از این سازمان جاسوسی را یافت.
با این توصیف، ترامپ كه هم در كوران انتخاباتی و هم در فضای حین و پس از تحلیف، با اعتراض عده زیادی از مردم آمریكا به سیاست های اعلامی اش به خصوص درباره مهاجران و همچنین نظام سلامت روبرو شده وحتی افرادی چون برنی سندرز كه در رقابت های درون حزبی، فضا را به هیلاری كلینتون واگذار كرد؛ مشوق راهپیمایی های خیابانی مردم بودند؛ روز گذشته به مقر سیا با مشخصات گفته شده در ویرجینیا رفت.
موضوع نفوذ سایبری روسیه در انتخابات و اثرگذاری آن نیز دیگر بخش اختلافی و امنیتی دونالد ترامپ در دوران پس از انتخابات بود كه منجر به دعواهای لفظی مسئولان وقت سیا با چهل و پنجمین رئیس جمهوری امریكا شد تا جایی كه جان برنان رئیس پیشین كاركنان سازمان جاسوسی آمریكا (سیا) به شدت هشدار داد كه ترامپ مراقب سخنانش باشد و روسیه را از اقدامات اخیرش تبرئه نكند.
این مقام عالی سازمان مركزی اطلاعات آمریكا گفت: این كه آقای ترامپ هر حرفی را به زبان میآورد، نمیتواند حافظ منافع ملی ما باشد. بنابراین زمانی كه اوصحبت میكند یا واكنشی نشان میدهد، باید به عواقب و تاثیری كه بر كشور میگذارد، توجه كند.
**برخوردهای لفظی بی سابقه
رضا نصری حقوقدان بینالمللی موسسه عالی مطالعات بینالمللی ژنو هم در این باره به خبرنگار ایرنا گفت:درجریان انتخابات وحتی پس از پیروزی دونالد ترامپ، تنش ونزاع مهمی بین آقای ترامپ و سازمانهای اطلاعاتی وامنیتی آمریكا بوجود آمد.اولین مورد نزاع آنجا شروع شد كه رئیس اسبق سی.آی.ای و سپس برخی ازچهرههای امنیتی دولتهای گذشتهٔ آمریكا در رسانهها، مقاله ونامه منتشر كردند و ریاستجمهوری احتمالی او را مغایر با امنیت ملی خواندند.
وی افزود: متعاقب آن، موضوع نزاع حول محور نقش روسیه و شخص آقای پوتین در پیروزی ترامپ در انتخابات شكل گرفت كه آن هم به برخوردهای «توییتری» و لفظی آقای ترامپ با جامعهٔ اطلاعاتی آمریكا منجر شد كه به نوع خود بی سابقه بود.
**حمایت از پومپئو
از طرفی دیگر، رئیس جمهوری آمریكا مایك پومپئو را برای ریاست سیا برگزید كه به اعتقاد برخی از كارشناسان، بسیاربحث برانگیز است.
آن ها می گویند ترامپ «مایك پومپئو» افسر سابق و وكیل دادگستری، عضو جنبش راستگرای «تی پارتی» وطرفدار آزادی حمل سلاح در آمریكا را كه حامی سرسخت جمع آوری نامحدود اطلاعات از مردم آمریكاست، تعیین كرده كه ازهم اكنون باید احترام حتی ظاهری به حقوق بشر در قدرتمندترین سازمان اطلاعاتی جهان را در دولت او فراموش كرد.
از همین منظر، سخنگوی سابق سازمان سیا هم گفته بود كه «امنیت ما در دوران ترامپ كمتر خواهد شد.»
رضا نصری درباره چرایی انتخاب سیا به عنوان نخستین دستگاه مورد بازدید رئیس جمهوری چهل و پنجم آمریكا اظهار كرد: حالا، رئیسجمهوری ترامپ، در اولین بازدید خود، در مقر سازمان سیا حاضر شد تا این اختلافات را كمرنگ جلوه دهد و اصولاً این برداشت عمومی را كه آغاز كار او با جامعهٔ اطلاعاتی با تنش همراه بوده را به گردن رسانهها بیندازد.
وی معتقد است:ترامپ در آن جمع حاضر شد تا با معرفی پیش از موعد نامزد پُست ریاست سازمان سیا (مایك پومپئو) و تمجید نامتعارف از او، مجلس سِنا را عملاً برای تایید پومپئو در یك عمل انجام شده قرار دهد.
با وجود همه این مسایل، ترامپ به سیا رفت و با ادای احترام به یادمان افسران درگذشته این سازمان، در جمع حدود 200 نفر از كاركنان سی.آی.ای سخنرانی كرد كه به اعتقاد رسانه های، كاملا سیاسی و نمایشی برای برتری خود نسبت به روسای جمهوری پیشین آمریكا و حل مشكلات موجود در روابطش با سیا بود.
رئیس جمهوری آمریكا دراین سخنرانی كوشید تا آتش دشمنی ایجاد شده بین او وسازمان اطلاعات مركزی آمریكا راازطریق آنچه او ظاهرا به نام صلح ارائه داده، به سویی پرتاب كند و با ارتباط دادن رخدادهای انتخاباتی و اهانت هایی كه به این سازمان داشته به جریان سازی های رسانه ای؛ متعهد شد تا هزار درصد از افسران سیا حمایت كند.
او می گوید: «هیچ كس به اندازه ترامپ به «سیا» اهمیت نمی دهد. من به قدری از شما حمایت خواهم كرد كه خواهید گفت آقای رئیس جمهور! این قدر از ما حمایت نكنید! ما به این همه حمایت نیاز نداریم.
**مدیریت چالش با سازمان های امنیتی
سید حسین موسویان استاد دانشگاه پرینستون درباره چرایی انتخاب سیا به عنوان نخستین دستگاهی كه رئیس جمهوری جدید آمریكا از آن دیدن كرد، به خبرنگار ایرنا می گوید: ترامپ درحالی دراولین روز كاری خود به ساختمان اطلاعات مركزی آمریكا رفت كه صدها هزار نفر درخیابان های پایتخت علیه او در حال تظاهرات بودند.
وی با بیان این كه «از همه پرسنل سازمان سیا دعوت شده بود كه بطور اختیاری شركت كنند اما تنها 200 نفر شركت كردند»، افزود: ترامپ در دوره انتخابات ، سازمان های امنیتی آمریكا را بسیار تحقیركرد كه هكرهای روسیه تنها یكی از موارد دعوا بود.
این كارشناس مسایل آمریكا تصریح كرد: لذا او سعی كرد كه با حضور خود در اولین روزكاریش، چالش با سازمان های امنیتی را مدیریت كند اما اظهارات مثبت و اغراق آمیز او ممكن است باعت تشدید بی اعتمادی سازمان های امنیتی به او شود.
**واگذاری نقش برجسته در حوزه سیاست داخلی و خارجی
البته ترامپ در این بازدید، به موضوع دیگری هم اشاره می كند كه در سخنرانی تحلیف هم به آن پرداخته بود. او كه پیش از این از مبارزه با داعش سخن می گفت، مفهوم كلی تری را انتخاب كرد و همچون سلف خود كه تروریسم را جایگزین مناسبی برای جنگ سرد می دانستند، عنوان «تروریسم افراط گرای اسلامی» را به كار برد.
شاید بر كسی پوشیده نباشد كه سیا در جریان سازی هایی نظیر حمله آمریكا به افغانستان و عراق، ایجاد القاعده و سازمان های تروریستی دیگر همچون طالبان و داعش نقش مستقیم داشته و در دوران جمهوری خواهان بیشترین فضا را برای حضور نظامی آمریكا در منطقه ایجاد كرد.
ترامپ در سخنرانی خود در سازمان سیا می گوید: «ما در جنگی طولانی هستیم كه تا به حال نبوده ایم. ما باید از شر «داعش» خلاص شویم. همانطور كه دیروز گفتم، «تروریسم افراط گرای اسلامی» باید از صحنه گیتی محو شود. این یك چیز شیطانی است! ما تاكنون پدیده ای كه به این اندازه پلید باشد، نداشته ایم. اكنون زمان آن رسیده كه خاتمه پیدا كند و شما این كار را انجام خواهید داد. در غیر این صورت بین كشورها جنگ روی خواهد داد.»
رضا نصری كارشناس مسایل بین الملل در این باره اظهار می كند: صرف حضور ترامپ در آن جمع و محتوای صحبتهایش نشان میدهد كه او هم در تعامل با جامعه اطلاعاتی و امنیتی آمریكا احتیاط به خرج میدهد تا احیانا این سوء رابطه برایش هزینهساز نشود و هم قصد دارد نقش مهم و برجستهای به این نهادها در حوزهٔ سیاست خارجی و حتی امنیت داخلی واگذار كند.
سیام**1429**1590
خبرنگار:محسن طاهرزاده -- انتشار دهنده: محمد حسن دوستارگان
تهران - ایرنا - كارشناسان معتقدند دونالد ترامپ یك روز پس از تحلیف و در سایه سنگین اعتراضات مردمی، دیدار با كاركنان سازمان اطلاعات مركزی آمریكا را برگزید تا دست آشتی به این سازمان قدرتمند دراز كرده و چالش دوران انتخاباتی خود با سیا را مدیریت كند.