عطوان: تركیه برای نجات اقتصاد بحران زده خود دست به دامن عرب ها شد

عطوان در سرمقاله امروز (دوشنبه) روزنامه رای الیوم نوشت: سفر اردوغان به منطقه كه شامل كشورهای عرب حاشیه خلیج فارس، بحرین، عربستان و قطر آغاز شده دارای اهداف سیاسی و اقتصادی خاصی است و اردوغان در تلاش است تا اقتصاد به گل نشسته تركیه كه با بحران های بی سابقه ای مواجه می باشد را از فروپاشی نجات داده و محاصره اروپا را بشكند.
وی افزود: به لحاظ سیاسی می بینیم، زمانی كه برای این سفرها انتخاب شده بسیار حساب شده بوده و كشورهای دیگر همانند امارات، كویت و سلطنت عمان از آن مستثنی شده اند نیز با رویكردهای خاصی انتخاب شده اند. اردوغان پیش از سفر در فرودگاه آتاترك آنكار گفت: نیروهای تركیه در حال تسلط بر شهر الباب در سوریه هستند و روابط این كشور با دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریكا در ماههای آینده با توافق بین دو طرف بر سر منطقه امن در سوریه بهتر خواهد شد.
به اعتقاد عطوان، دولت تركیه كه همیشه با توجه به شرایط سیاسی منطقه، چرخش داشته و همیشه مطابق وزش باد به سمت ائتلاف های منطقه حركت كرده هم اكنون كه شاهد تشكیل ائتلاف سنی در مواجهه با ایران شیعه است به سرعت به سمت كشورهای عرب خلیج فارس می شتابد تا یكی از محورهای این ائتلاف باشد.
به عبارت دیگر اردوغان سعی دارد كه ستون این خیمه باشد و كشورش را به جایگزین مصر كه تمایل به ائتلاف روسی ـ سوری ـ ایرانی دارد و روابط خود را با بیشتر كشورهای عرب حاشیه خلیج فارس از جمله عربستان و قطر به دلایل مختلف تاحد زیادی قطع كرده تبدیل كنند.
سردبیر روزنامه رای الیوم نوشت: اردوغان فكر می كند كه میزبانان خلیجی اش و سعودی ها بخصوص كه وارد یك جنگ نیابتی علیه ایران در سه جبهه سوریه، یمن و عراق شده اند از این همراهی او استقبال می كنند، اما این همراهی اردوغان مجانی نخواهد بود.
عطوان ادامه می دهد، گزارش هایی زیادی از ركود اقتصادی تركیه منتشر شده كه نشان می دهد، بهار اقتصادی تركیه تمام شده و این كشور با بحران مالی و اقتصادی شدید مواجه شده و لیره تركیه در حال سقوط است و تاكنون دو سوم ارزش خود را در 20 ماه گذشته از دست داده و نرخ آن به كمترین حد خود در از زمان روی كار آمدن حزب عدالت و توسعه در سال 2002 رسیده است و هر دلار معادل چهار لیره تركیه شده است و ذخایر بانك مركزی این كشور نیز نتوانسته جلوی این ركود اقتصادی را بگیرد.
صندوق بین المللی پول در گزارشی كه در ابتدای سال میلادی جاری منتشر كرد اعلام داشت كه كه حباب اقتصادی كه تركیه را احاطه كرده روزبه روز با توجه به جو سیاسی تركیه بزرگتر می شود و ركود گردشگری این كشور به 35 درصد رسیده و افزایش سطح بدهی های شركت های ترك همگی تاثیر سلبی بر اقتصاد تركیه داشته بطوری كه انتظار می رود در سال 2017 رشد اقتصادی این كشور 2.99 در صد كاهش داشته باشد درحالی كه در سال 2009 به ده درصد رسیده بود. تركیه پس از كوتای نافرجام همچنان در تنش سیاسی بسر می برد و با موج بازداشت هایی كه 100 هزار شخص حتی نمایندگان مجلس را در برگرفته و آزادی بیان را به طور كل سلب كرده، افزایش یافته است.
بخش گردشگری كه هرساله 36 میلیارد دلار را روانه حزانه دولت تركیه می كرد به دلیل حملات تروریستی بشدت آسیب دیده است. این حملات دو پایتخت تركیه را هدف قرار داده اند آنكارا به لحاظ سیاسی و استانبول به لحاظ اقتصادی و تاریخی كه این بخش 8 درصد از كارگران تركیه را در خود جای داده بود؛ همچنین تركیه به دلیل این حملات به لحاظ سرمایه گذاری های خارجی نیز متضرر شده است.
عطوان افزود: اردوغان به این باور رسیده كه راه حل های مطرح شده از جمله افزایش ارزش افزوده نمی تواند از كاهش ارزش لیره جلوگیری كند و به خوبی می داند كه این اقدام باعث كاهش نرخ رشد اقتصادی خواهد شد و به هرحال ركود اقتصادی با این اقدامات ترمیم نخواهد شد.
وی می نویسد، راه حل پیشنهادی اردوغان به ترك ها می گوید كه طلا و ارزهای خارجی را فروخته و لیر تركیه بخرند و معتقد است كه غربی ها علیه تركیه یك توطئه اقتصادی در پیش گرفته اند و از جمله سلاح های آنها كاهش دادن قیمت لیره تركیه است و اعلام كرده كه هركس كه دلار و یورو ذخیره می كند خائن است و از نظر او فرقی بین تروریستی كه سلاح در دست می گیرد و تروریست دیگری كه دلار و یورو را به دست می گیرد، نیست چراكه با هر دو تركیه را هدف قرار می دهد.
عطوان معتقد است در این شرایط نابسامان اقتصادی اردوغان به دامن كشورهای حاشیه خلیج فارس پناه برده تا از آنها یاری بگیرد و اولین كمكی كه از آنها می خواهد باز كردن بازاهای خود در مقابل كالاهای ترك است و سرمایه گذاری های میلیارد دلاری آنها در بازارهای تركیه، اما اینكه چگونه این كالاها را به كشورهای خلیج فارس برساند در حالی كه راه زمینی از سوریه و عراق بسته است به همین دلیل سیاست دخالت در سوریه نقش مهمی در این زمینه دارد.
همچنین بیشتر كشورهای عرب حاشیه خلیج فارس امروز به دلیل كاهش ذخایر مالی خود به دلیل كاهش قیمت نفت با بحران اقتصادی مواجهند و سیاست های ریاضتی در كشورهای خود اعمال كرده اند؛ عربستان سعودی در باتلاق جنگ فرسایشی مالی و انسانی یمن گیر كرده و قطر نیز با بار سنگین مالی اضافی در نتیجه هزینه های كلان زیر بناهای لازم برای جام جهانی كه در هر هفته به نیم میلیارد دلار می رسد و در كنار آن بار كلان پشتیبانی مالی از همپیمانان سیاسی در لیبی و مصر (جنبش اخوان المسلمین) نیز وجود دارد و در راس همه آن كمبود بودجه سالانه این كشور قرار دارد و بحرین نیز كه وضع و حال اقتصادی ویژه خود را دارد كه نیاز به توضیح نیست.
عطوان می افزاید، نمی دانم چرا اردوغان در این سفر از امارات دیدار نمی كند در حالی كه انتظار می رفت در این اواخر با دیدارهای 'شیخ عبدالله بن زاید' وزیر خارجه امارات متحده عربی از تركیه روابط آنها بهبوده یافته باشد. چرا كه گفته می شد در این دیدار مهم ترین عامل مشكل زا بین دو طرف از جمله وجود معارضان اماراتی در استانبول (كه از جنبش اخوان المسلمین هستند) برطرف شده و با توجه به اخبار رسانه ها دولت اردوغان موافقت كرده آنها را به مناطق نامعلوم به (انگلیس و قطر ) منتقل كند.
وی افزود: رئیس جمهوری تركیه به لحاظ اقتصادی ایران و عراق را از دست داد همانطور كه رابطه اش با اتخادیه اروپا به دلیل بحران پناهجویان دچار تنش شده است آیا كشورهای حاشیه خلیج فارس می توانند جایگزین اینها برای تركیه باشد؟.
عطوان در پایان نوشت: باید منتظر بود و دید؛ در حال حاضر نمی توان مواضع اردوغان را كه بسرعت تغییر می كند و ائتلاف هایش كه هیچ دوام چندانی ندارد را پیش بینی كرد؛ اما ما می بینیم كه سه كشوری كه اردوغان قرار است از آنها دفاع كند طوق نجات اقتصادی و سیاسی برای اردوغان نمی توانند باشند و تنها برخی وعده های هشدار دهنده است.
خاورم××9366××1275
مترجم:صغری رحیمی*انتشار دهنده: مجید جعفری