همایش بزرگداشت چهارصد سال روابط ایران و اسپانیا در مادرید برگزار شد

به گزارش ایرنا، در این همایش كه روز جمعه با همت وزارت امورخارجه ایران و اسپانیا و در مشاركت و همكاری مركز اسناد و تاریخ دیپلماسی كشورمان، مركز اسناد تاریخی اسپانیا (سیمانكاس ) و رایزنی فرهنگی كشورمان در محل دانشكده دیپلماتیك مادرید برگزار شد، «ادواردو لوپز بوسكتس» سفیر اسپانیا در ایران كه مدیریت همایش را بر عهده داشت، در سخنانی گفت امروز ما چهارصدمین سال رخداد بسیار مهمی‌ را جشن می‌ گیریم كه ماموریت سفیر گارسیا دسیلوا ای فیگروآ به دربار شاه عباس صفوی آغاز شد. مأموریت پیچیده ای كه بدنبال اتحاد دودمانی بین پادشاه «فیلیپ چهارم» اسپانیا و «فیلیپ سوم» پرتغال صورت گرفت و فرستاده اسپانیا بدنبال جلب همكاری ایران در مبارزه با امپراطوری عثمانی از یكسو و از سوی دیگر دفاع از منافع پرتغال درسرزمین های ایران بود. مأموریتی كه هفت سال بطول انجامید و در اهدافش تناقض داشت زیرا جلب حمایت برای مقابله با دشمن مشترك امكانپذیر بود، اما درخواست دوم راه به جایی نمی برد.
سخنران بعدی، «مانوئل گومز آسبو» مدیركل آفریقا و خاورمیانه وزارت امور خارجه اسپانیا بود كه در ابتدای سخنانش پیام «آلفونسو داستیس» وزیر امور خارجه اسپانیا به مناسبت برگزاری همایش 400 سال تاریخ روابط ایران و اسپانیا را قرائت كرد. وزیر امورخارجه اسپانیا در پیامش با سلام صمیمانه به دولت و ملت ایران و ضمن ابراز خرسندی از روابط عالی‌ و تاریخ طولانی و غنی روابط با كشورمان، با اشاره به چند قرن روابط دوستانه دو كشور، افزود ایران بار دیگر به جامعه بین المللی باز گشته و راه امیدوار كننده ای به روی روابط ما باز شده و اسپانیا فعالانه از این فرآیند و تداوم دوستی و همكاری بین دو كشور حمایت می كند.
مدیركل خاورمیانه سپس طی سخنانی با تأكید بر اشتراكات تاریخی دو كشور هم از نظر نفوذ در جامعه بین المللی و هم از نظر تداوم هویت تاریخی خود، اظهار كرد این همایش در زمان مهمی برگزار می شود كه ایران به جامعه بین المللی بازگشته و روابط دیپلماتیك با اسپانیا ارتقاء یافته است.
وی اشاره كرد كه دستاورد برجام حاصل تلاش «خاویر سولانا»ی اسپانیایی نماینده اسبق سیاست خارجی‌ اتحادیه اروپا در آغاز مذاكرات هسته ای دربیش از یك دهه پیش است.
گومز آسبو خاطرنشان ساخت: اسپانیا بدنبال حصول توافق هسته ای، بسیار علاقه مند بود كه ایران نقش مهمی‌ در منطقه داشته باشد و از اینرو سفرهای مقام های دوكشور برای توسعه روابط، همچنین گسترش تجاری و حضور شركت های اسپانیایی برای سرمایه گذاری در ایران افزایش یابد.
در ادامه «محمد حسن فدایی فرد» سفیر جمهوری اسلامی ایران در اسپانیا، ابتدا پیام «محمد جواد ظریف» وزیر خارجه كشورمان به همایش را قرائت كرد.
آقای دكتر ظریف در پیام خود آورده بود كه اسپانیا در ذهن و زبان ایرانیان همیشه نامی آشنا بوده و ایرانیان، با ادب، اندیشه، هنر، طبیعت، معماری، سیاست و فلسفه اسپانیا آشنا بوده اند.
در این پیام آمده است در طول چندین قرن حضور مسلمانان در اسپانیا، فرهنگ ایرانی نیز به عنوان یكی از اركان فرهنگ اسلامی نقش شایسته ای در ارتقاء فرهنگ و تمدن اسپانیا ایفا كرده است.
وی ابراز امیدواری كردكه با توجه به سوابق تاریخی روابط دو ملت و ظرفیتهای بزرگ موجود در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی فیمابین، شاهد توسعه و تحكیم هرچه بیشتر همكاری های ایران و اسپانیا در كلیه عرصه های مورد علاقه دو طرف بویژه همكارهای علمی و دانشگاهی باشیم.
سفیر كشورمان در این همایش طی سخنانی گفت: قدمت روابط دوستانه دو كشور از سابقه تأسیس بسیاری از كشورهای جهان طولانی تر است. ویژگی های رفتاری مشترك دو ملت متمدن و فرهنگ ساز ایران و اسپانیا از قبیل مقاومت در مقابل سختی ها، استقلال طلبی، صلح خواهی، نوعدوستی، عدالت طلبی و تعامل دوستانه با ملت ها بر تارك تاریخ دو كشور می درخشد. فدایی فرد تصریح كرد: اسپانیا از دوردست تاریخ تاكنون در ذهن و زندگی ایرانیان از ادب و اندیشه و هنر تا فلسفه و ورزش و سیاست و صنعت، و از ابن رشد و ابن ماجه تا سروانتس و گارسیا لوركا نامی آشنا و باشكوه بوده است. من با جستاری در تاریخ روابط دو كشور، جوهره این مناسبات را در احترام، دوستی و اعتماد یافته ام. این دارایی بزرگ مناسبات تاریخی ما است كه باید پاسداری و ارتقاء یابد. مردان و زنان زیادی برای تحكیم پیوندهای دو كشور و دو ملت در طول چهار صده گذشته تلاش خستگی ناپذیری به عمل آورده اند و ما به همه آنها ادای احترام می كنیم.
وی در این راستا، به ادامه همكاری های مترقیانه ایران و اسپانیا در مجامع و سازمان های بین المللی در جهت مقابله با چالش ها، دفع مخاطرات و تهدیدها، استقرار صلح و امنیت و رفاه برای همه ملت ها و جهانی امن و توسعه پایدار اشاره كرد.
سفیر كشورمان همچنین با اشاره به نقش مثبت رهبری و دستگاه دیپلماسی اسپانیا در به نتیجه رسیدن ماراتن 13 ساله مذاكرات هسته ای، خاطرنشان كرد: این توافق بین المللی سمبل چندجانبه گرایی و حل و فصل اختلافات با ابزارهای دیپلماتیك و با فرمول برد – برد بود كه نقش اسپانیا در ابعاد دوجانبه، اروپایی و به عنوان عضو سابق شورای امنیت سازمان ملل در آن ویژه است. تبعات نقض برجام توسط هر كشور ناقض توافقات بین المللی، وحشتناك و غیرقابل جبران خواهد بود.
«مرتضی‌ دامن پاك جامی»‌ معاون پژوهشی مركز آموزش و پژوهش های بین المللی وزارت امور خارجه به عنوان سخنران بعدی گفت: با توجه به سابقه دیرینه ارتباطات تمدن های ساكن در دو سرزمین پارس و ایبری، می‌ توان ادعا كرد كه تاثیرات فرهنگی‌ ایران بر اسپانیا در دوره های پیش از اسلام، در دوران حضور مسلمانان در اندلس و پس از آن چنان قوی و پربار بوده است كه پس از گذشت قرنها، همچنان در بخش هایی‌ از تاریخ،فرهنگ، ادبیات و هنر اسپانیا و نیز در هنر و ادبیات ایران مشاهده می‌ شود.
وی افزود: اسپانیا و ایران در دوران معاصر نیز مراودات مبتنی‌ بر دوستی‌ و احترام متقابل را مبنای روابط خود قرار داده ا‌ند كه تاثیر آن را می‌ توان در روابط بین دو كشور در دوران بعد از انقلاب اسلامی ایران به خوبی‌ مشاهده كرد.
دامن پاك جامی‌ تصریح كرد: این رابطه در سه دهه گذشته علیرغم برخی‌ فراز و نشیب ها، از اصل ثبات و تداوم پیروی كرده است. اسپانیا از جمله كشورهایی است كه از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی، سیاستی معتدل و سنجیده در قبال ایران اتخاذ كرده است.
«لوییس خیل فرناندز» استاد پیشكسوت دانشگاه كمپلوتنسه مادرید نیز در سخنانی در مورد تماس های دیپلماتیك بین اسپانیا و ایران در طول اتحاد دودمانی با پرتغال گفت:جدیت تنش با عثمانی ها، نقشی‌ كه ایرانی های آن زمان می‌ توانستند برای منحرف كردن اذهان ترك ها بازی كنند، میل شاه عباس در داشتن روابط خوب با اروپا و بدون شك، خواست پاپ برای اعزام ماموریت های كاتولیكی به ایران همراه با سایر منافع سیاسی و اقتصادی، این امكان را فراهم آورد كه سفیرانی بین ایران و اسپانیا تعیین گردند كه این از نوع خود، عملی‌ فوق العاده است و تا امروز، امری باور نكردنی به نظر می‌ رسد .
«مرتضی‌ دامن پاك جامی»‌ معاون پژوهشی مركز آموزش و پژوهش های بین المللی در بخش دیگری از این همایش در بحثی‌ با عنوان : ایران و اسپانیا؛ سرزمین های دور با روابط نزدیك، با نگاهی به نمونه های تعاملات دیرینه فرهنگی‌ و تمدنی ایران و اسپانیا افزود: این یك واقعیت مهم تاریخی است كه ایران و اسپانیا به عنوان دو كشور دارای پیشینه تمدنی پرمایه و اثرگذار در تاریخ جهان، مناسبات فرهنگی‌ و سیاسی كهن و ریشه داری از دوران باستان تاكنون با یكدیگر داشته ا‌ند.
وی گفت: دلایل و شواهد زیادی نشان می‌ دهد طی‌ قرون متمادی و در مقاطع مختلف تاریخی، روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی‌ قابل توجهی‌ بین دو سرزمین بزرگ و باستانی ایران و اسپانیا به صورت مستقیم یا غیر مستقیم وجود داشته است. در واقع، روابط ایران و اسپانیا بسیار پیش تر از استقرار اعراب مسلمان در اسپانیا وجود داشته و بعد از افول هلال عربی‌ نیز تداوم یافته است. دامن پاك جامی به ارتباطات در دوران باستان و اسپانیا به عنوان مسكن اقوام ایرانی، آیین مهر پرستی‌، آیین مانویت در اسپانیا، سهم ایرانیان در ارتباطات فرهنگی‌ و تمدنی با اسپانیا در دوران اسلامی، نظام اداری اندلس و نقش ایرانیان، نقش ایرانیان در هنر و معماری اسپانیایی اسلامی، تاثیر موسیقی‌ ایرانی در اسپانیا و ادامه این روابط در دوران صفویه تا زمان امروزی اشاره داشت.
دكتر«محمد علی‌ كاظم بیگی» استاد تاریخ دانشگاه تهران نیز در بحثی‌ پیرامون مناسبات ایران و اسپانیا از زمان سقوط صفویان تا پیروزی انقلاب اسلامی گفت: روابط ایران و اسپانیا پس از سقوط صفویه، دستخوش فراز و نشیب شد كه بیش از همه به مشكلات داخلی‌ و خارجی‌ دو دولت با دولت های دیگر برمی‌ گشت.
وی افزود: پس از یك قرن فقدان ارتباط پس از دوران صفویه، تلاش مجددی برای برقراری روابط میان ایران و اسپانیا در سال ۱۸۴۱ میلادی صورت گرفت كه منجر به مذاكرات یك هیأت سیاسی ایرانی اعزامی به استانبول با نمایندگان دولت اسپانیا منجر به امضای قرارداد دوستی‌ و تجارت میان دو كشور شد، اگرچه این معاهده همه انتظارات را برآورده نكرد.
كاظم بیگی ادامه داد :تجدید این معاهده در ۱۸۷۰ به وسیله نمایندگان سیاسی دو دولت در لندن نیز همان سرنوشت قبلی‌ را داشت اما با تاجگذاری آلفونس سیزدهم پادشاه اسپانیا نقطه عطفی در این روابط ایجاد شد.
به گفته وی، سرانجام پس از جنگ جهانی‌ دوم و با عزم مشترك تهران و مادرید، روابط سیاسی بین دو كشور برقرار شد و به زودی به سطح سفارت ارتقا یافت. وی تصریح كرد :پیامد این تحول، گسترش مناسبات اقتصادی دوجانبه بود كه تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داشته است. كاظم بیگی تاسیس كرسی زبان اسپانیایی در دانشگاه تهران را گام مهمی برای گسترش روابط فرهنگی‌ دو كشور عنوان كرد.
«ماریا خسوس مرینو مارتین» استاد تاریخ دانشگاه اكسترمادورا نیز در بحث خود در مورد روابط اسپانیا و ایران در قرن بیست و یكم ضمن اشاره به روابط اسپانیا با ایران قبل از تحریم، به تجزیه و تحلیل نقاط قوت و ضعف سیاسی، اقتصادی و ژئوپولتیكی دو كشور پرداخت وموقعیت ژئواستراتژیكی، منابع طبیعی و ویژگی‌ های فرهنگی‌ ایران را نقاط قوت كشورمان دانست و نتیجه گیری نمود كه دو كشور می‌ توانند در زمینه هایسیاسی، اقتصادی، فرهنگی‌ و تبادلات دانشجویان، به همدیگر كمك كنند تا نقشی‌ مهم در جامعه بین المللی داشته باشند.
«آلفرد گوتیرز كاواناگ» رئیس جامعه ایرانشناسی‌ اسپانیا و استاد روابط بین الملل دانشگاه پونتیفیسیای مادرید نیز در سخنانی گفت دو موضوع رویكرد اسپانیا و ایران از بیش از دو هزار سال قبل را برجسته می‌ سازند و آنها، تحسین دانش و گسترش تماس های فرهنگی‌ می‌ باشند. در اروپا هیچ كشوری وجود ندارد كه همانند اسپانیا چنین سابقه ای از اعزام یك گروه دیپلماتیك به خاورمیانه داشته باشد و این مورد فقط با ایران اتفاق می‌ افتد كه سرزمین آن با دو دریای خزر و خلیج فارس هم مرز است.
به گفته وی، دو كشور اسپانیا و ایران در حالی‌ به قرن ۲۱ رسیده ا‌ند كه می‌ شود گفت كارنامه آنها مشابه به هم است. آنها كشورهای تمدن گرا، پذیرنده، سازنده و ارسال كننده فرهنگ ها بودند.
وی افزود :این دو همچنین درك كردند كه معنی‌ واقعی‌ ترجمه فرهنگی‌ چه است و بر اساس آن به ساختن پل ها پرداختند اما هویت خود را حفظ نمودند .
«فرشاد زاهدی» استاد دانشگاه كارلوس سوم مادرید نیز به عنوان آخرین سخنران در مورد سینمای ایران در اسپانیا و اینكه سینمای ایران با ۲۶ فیلم در طول ۲۰ سال گذشته به اسپانیا وارد شد و این فیلم ها، معنی‌ واقعی‌ سینمای ایران را به جامعه اسپانیایی معرفی‌ كردند ، صحبت نمود .
وی خاطرنشان می سازد در حاشیه این همایش، نمایشگاهی از 80 سند تاریخ روابط دیپلماتیك دو كشور در محل دانشكده دیپلماتیك مادرید به معرض دید علاقمندان گذاشته شد كه تا یك هفته دایر می باشد.
اروپام **۴*۴۹۱*شبس*1488 *انتشاردهنده: بهمن بامداد**