به گزارش ایرنا در تاجیكستان مراسم سیزده بدر و یا مراسم چهارشنبه سوری وجود ندارد و فقط جشن نوروز به شكل دسته جمعی و در دو سه روز اول خلاصه می شود كه به «جشن بزرگ» معروف است.
همه مردم شهر در محلی به نام نوروزگاه جمع شده و در این مكان، بخصوص روز اول برنامه های مختلف فرهنگی، هنری و ورزشی برای آنها اجرا می شود.
نوروزگاه شهر دوشنبه با گنجایش بیش از 20 هزار نفر هفت سال پیش ساخته و سپس با نمادهای فرهنگی ایرانی بازسازی شد.
علاوه بر پایتخت هر سال یكی از مناطق تاجیكستان به عنوان میزبان رسمی نوروز معرفی می‌شود اما همزمان در تمام شهرها و روستاهای این كشور عید نوروز با شكوه برگزار می‌شود.
امسال شهرستان «تورسون زاده» در غرب شهر دوشنبه پایتخت تاجیكستان میزبان مراسم اصلی نوروز در این كشور اعلام شده است.
بر اساس گزارش فدراسیون كارگری مستقل تاجیكستان، روزهای 4، 5، 8، 11، 12، 18، 19، 21 تا 26 ماه مارس جاری در این كشور تعطیل رسمی اعلام شده است كه با احتساب تعطیلی رسمی یكشنبه و دوشنبه 9 روز آن مربوط به عید نوروز است.
بر اساس منابع خبری تاجیكستان در این كشور 60 عید وجود دارد كه معروف ترین آنها عیدهای نوروز ، فطر و قربان است.
تاجیكستان به عنوان یك كشور فارسی زبان به سنت های نوروز توجه ویژه دارد و از نوروز سال 93 در كنار «سمنك و سمبوسه» و «شمع و شیربرنج» ، «ماهی و میسه» نیز زینت بخش سفره های نوروزی تاجیكان بوده است.
اضافه شدن هفت میم بر سفره های نوروزی تاجیكستان بر اساس تصمیم نوروز سه سال پیش شهرداری شهر دوشنبه با هدف تجلیل با شكوه از عید نوروز اتخاذ شد.
بر اساس نظر تصمیم گیرندگان، «هفت میم» شامل ماهی سرخ، میگو، مشك، می(یك نوع نوشیدنی محلی)، میسه(نوعی گیاه كوهی بهاری)، موز و میوه (گلابی) است كه از سنت های باستانی نوروز اقوام آریایی به شمار می رود از نوروز 93 در سفره های نوروزی تاجیكان اضافه شد.
تا قبل از سال 1370، رژیم كمونیستی شوروری سابق كه 80 سال بر جمهوری آسیای میانه از جمله تاجیكستان تسلط داشت تلاش می كرد كه خاطرات و فرهنگ نوروزی از مردم تاجیكستان زدوده شود ،اما تاجیكان با پایبندی به سنت های اصیل خود نوروز را زیر عناوین «عید بهار» و «جشن كشاورزان» زنده نگه داشتند.
بسیاری از نوزادانی كه روز 20 یا 21 مارس (مطابق با اول نوروز) در استان بدخشان تاجیكستان به دنیا می‌آیند، به دلیل محبوبیت فراوان جشن نوروز در این سرزمین، «نوروز» یا «نوروزشاه» یا «نوروزگل» نام می‌گیرند.
حجت الله فغانی سفیر جمهوری اسلامی ایران در نشستی كه چند روز پیش در تاجیكستان در ارتباط با لزوم جهانی شدن فرهنگ نوروزی برگزار شد، گفت: عید نوروز پیام آور همدلی، نوع دوستی و اعتدالگرایی در طبع و طبیعت و مقوم صلح در جهان است.
سفیر جمهوری اسلامی ایران با یادآوری ثبت جهانی 21 مارس به عنوان «روز بین المللی نوروز و فرهنگ صلح» افزود: به عنوان عضوی از خانواده بزرگ نوروز و نماینده یكی از پیشگامان ثبت جهانی و میزبانی آن، خرسندم كه علاوه بر چند صد میلیون نفر از ساكنان كشورهای منطقه مانند ایران، تاجیكستان، افغانستان، ازبكستان، قرقیزستان، قزاقستان، آذربایجان ، اخیرا كشورهایی نظیر چین ، تانزانیا ، كنیا و مغولستان نیز برای پیوستن به قافله نوروز ابراز تمایل كرده اند.
فغانی ابراز امیدواری كرد كه با یاری دست اندركاران مطبوعات و اصحاب رسانه ، پیام ارزشمند نوروز كه پیام آشتی ، همدلی، اعتدالگرایی و صلح دوستی است به همه نقاط جهان آسیب دیده از افراط و تفریط و خشونت ها و تعصبات كور فرقه ای ، قومی و مذهبی منتقل شود .
علی اصغرشعردوست سفیر سابق ایران در تاجیكستان و محقق تاریخ تاجیكستان می گوید كه با وجود تلاش های نظام شوروی سابق برای فاصله گرفتن تاجیكان از فرهنگ و آیین های خود از جمله نوروز ، اما این مناسبت باستانی برای مردم تاجیكستان، جشنی ملی و دیرینه است و مردم این كشور جشن نوروز را بسیار محترم می‌شمرند.
وی افزود: علاوه بر جشن عمومی نوروز در تاجیكستان، تاجیكان آیین های نوروزی را بخصوص درشهرهای خجند و بدخشان با ویژگی دیگری برگزار می كنند.
سمنو پزی یكی از این آیین های مهم نوروزی در تاجیكستان است.
سمنك یا سمنو از بهترین غذاهای نوروزی است كه از جوانه گندم و آرد تهیه می‌شود و یكی از اجزای اصلی سفره هفت‌سین یا خوان نوروزی به‌شمار می‌آید. البته مراسم سمنوپزان در كشورهای افغانستان، ایران، تاجیكستان و ازبكستان یكی از مهمترین رسم نوروزی است. باوجود این، این خوراكی دراین كشورها بندرت در طول سال خورده می‌شود و تنها در نوروز زینت بخش سفره‌های نوروزی است.
این غذا در كشورهای دیگر به نام‌های سمنی٬ سوملك٬ سومنك وسومولوك هم شناخته می‌شود.اما در تاجیكستان مهمترین خوراكی تاجیكان برای نوروز كه در تمام مناطق تاجیكستان عمومیت دارد، سمنو است كه هنگام پختن آن نواهایی نظیر،«بوی بهار است سمنك ، آش نهار است سمنك، از گل گندم سمنك، خوردن مردم سمنك» را سر می می دهند.
آیین تهیه و پخت سمنك یا سمنو در همه مناطق این كشور هنوز هم باقی است و پس از اعلام استقلال به جدول جشن های رسمی عید نوروز وارد و دوباره احیا شده است.
آیین پخت سمنك نوروزی كه تا به حال بیشتر خاص مردم روستاهای تاجیكستان بود، هم اكنون در میان ساكنان شهرها نیز اجرا می شود. سمنك را در تاجیكستان عمدتا زنان می پزند و برای این كار از قبل در ظروف روباز گندم را خیس می دهند و تا زمان سبز شدن دانه های گندم انتظار می كشند.
آساق**1663**گزارش: خسرو حسینی**انتشار دهنده:حسن حسین زاده
تهران - ایرنا - برنامه تجلیل از جشن نوروز در شهر دوشنبه پایتخت كشور فارسی زبان تاجیكستان كه سالهایی طولانی در تسلط رژیم كمونیستی شوروی سابق بود ، طی چند سال اخیر احیا شده است و با ویژه برنامه هایی اجرا می شود.
