به گزارش گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا، شماره معكوس برای برگزاری انتخابات ریاست جمهوری فرانسه شروع شده و داوطلبان این پست مهم، از دهم آوریل (21 فروردین) تبلیغات انتخاباتی خود را آغاز كرده اند؛ انتخاباتی كه قرار است 23 آوریل (سوم اردیبهشت) به طور سراسری در فرانسه برگزار شود تا مشخص گردد چه كسی كلید كاخ الیزه را به دست می آورد.
بر پایه آخرین نظرسنجی های انجام شده تاكنون، پنج تن از نامزدها شانس بیشتری را برای پیروزی در انتخابات دارند. «ژان لوك ملانشون» كاندیدای چپ‌گرا، «فرانسوا فیون» نامزد حزب محافظه كار، «امانوئل مكرون» رهبرجنبش «به پیش»، «مارین لوپن» رهبر حزب راست افراطی با عنوان «جبهه ملی» و در پایان نیز «بنوا آمون» نامزد سوسیالیست ها از آن جمله اند.
سوسیالیست ها كه دولت را در اختیار دارند حال نامزد انتخاباتی آنها كمترین میزان محبوبیت را به خود اختصاص داده و احتمال راهیابی «ماكرون » و «لوپن » به دور دوم بیش از هر كاندیدای دیگری است. در صورت كشیده شدن انتخابات به دور دوم، هفتم ماه می (هفدهم اردیبهشت) نیز شاهد برگزاری انتخاباتی پرشورتر خواهیم بود.
این كه چرا سوسیالیست ها با كاهش محبوبیت مواجه شده اند و در صورت پیروزی راست افراطی چه تغییرات و پیامدهایی متوجه فرانسه و اتحادیه اروپا خواهد شد، سوالاتی است كه پژوهشگر گروه پژوهش و تحلیل خبری ایرنا در گفت وگو با «حجت‌اللّه ایوبی» تحلیلگر مسائل اروپا به گفت وگو پرداخت.
ایوبی كه پیشتر علاوه بر سمت هایی چون معاون وزیر به عنوان رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در فرانسه مشغول به كار بوده از جزییات این انتخابات و آثار این تصمیم گیری مهم برای ما گفت.
در ادامه، گفت وگوی ایرنا با ایوبی آمده است:
** ایرنا: به نظر شما چرا «فرانسوا اولاند» رییس جمهوری فرانسه در این دور از انتخابات نامزد نشده است؟
** ایوبی: فرانسوا اولاند بهترین تصمیم را اتخاذ كرد چرا كه با توجه به هوش سیاسی كه همگان از وی سراغ دارند، او به خوبی می دانست با توجه به وضع بسیار بد حزب سوسیالیست و خودش در نگاه مردم نباید در این انتخابات حضور یابد.
اولاند در نظرسنجی هایی كه صورت گرفت از كمترین درصد طرفداران برخوردار بود و به عبارت دیگر محبوبیتی در میان مردم نداشت و حتی در برخی از این نظرسنجی ها ركورد ساركوزی را به عنوان منفورترین رییس جمهوری زده بود. بنابراین وی ترجیح داد به جای حفظ خویش به حفظ و نگهداشتن حزبش بیاندیشد. او احساس كرد بهترین راه برای اینكه حزبش بتواند شانسی در دور دوم برای ادامه ریاست جمهوری داشته باشد این است كه خود را فدا كند.
** ایرنا: واكنش مردم و حزب سوسیالیست از نامزد نشدن اولاند برای پست ریاست جمهوری چه بود؟
** ایوبی: بازتاب این موضوع هم برای حزب وی و هم در میان مردم بسیار مثبت ارزیابی شد چرا كه هم زیركی وی را نشان داد و هم او در این تصمیم، منافع حزبی را بر منافع شخصی خود ارجح دانست.
به باور بسیاری از آگاهان سیاسی فرانسه اگر اولاند كاندید می شد، حزب سوسیالیست هیچ شانسی برای پیروزی نداشت.
** ایرنا: اكنون نیز بر اساس آخرین نظرسنجی ها، نماینده حزب سوسیالیست در رتبه و جایگاه پنجم قرار دارد.
** ایوبی: بله اما مطمئنا اگر اولاند نامزد می شد حتی در این رتبه هم قرار نمی گرفت. فردی كه اكنون نامزد شده جوان و با نشاط است و سوابق اجرای مناسبی نیز دارد.
** ایرنا: رقابت های انتخاباتی در فرانسه به طور سنتی بین راست و چپ بوده است. آیا در این دور از انتخابات نیز شاهد چنین رقابتی خواهیم بود؟
** ایوبی: امروز در فرانسه شاهد شكل گیری بزرگترین اتفاق تاریخی هستیم. فرانسه كه خود مبدع چپ و راست محسوب می شود، اینك در شكاف بین چپ و راست قرار گرفته كه خود بزرگترین معضل است. شكاف بین افراطی های دست راستی خانم مارین لوپن و جریانی كه تلاش می كند معتدل باشد؛ این دوگانگی و شكاف امر مهم و تاریخی به حساب می آید.
** ایرنا: مهمترین ویژگی ها و شاخصه های شخص و حزب «مارین لوپن » به عنوان رهبر جبهه راست افراطی كه باعث شد وی در نظرسنجی ها در جایگاه بالا قرار گیرد، چیست؟
** ایوبی: تا یك دهه پیش هیچ فردی جرات آن را نداشت كه از مارین لوپن یا پدرش ژان ماری لوپن طرفداری یا حتی از آنان درخواست كند تا در انتخابات به وی كمك كنند. زمانی كه ساركوزی در مناظره های انتخاباتی تلاش كرد خود را به حزب راست افراطی برای پیروزی در انتخابات نزدیك كند، مورد انتقاد شدید قرار گرفت.
به عبارت دیگر راست افراطی تابویی محسوب می شد كه كسی جرات نزدیك شدن به آن را نداشت اما همین جریان به تدریج به جایی رسیده است كه اینك مدعی ریاست جمهوری است و در میان احزاب و افكار عمومی به عنوان قدرت برتر مطرح می شود.
** ایرنا: آیا امكان آن وجود دارد تا جریان های تندرو در اروپا به تبعیت از جبهه ملی فرانسه، وارد رقابت های انتخاباتی در سطوح بالا شده و قدرت را در دست گیرند؟
** ایوبی: بله. این اتفاق می تواند در دیگر كشورهای اروپایی نیز اتفاق بیافتد. دلیل این امر آن است كه حزب افراطی سوار بر موج نا امنی، بیكاری، مشكلات اقتصادی و اتفاقاتی كه در چند سال اخیر به وقوع پیوست شد كار خود را به پیش ببرد. این رویدادها را می توان در ناتوانی و ضعف اتحادیه اروپا در برآورده ساختن نیازهای فرانسوی ها خلاصه كرد.
** ایرنا: مواضع راست افراطی فرانسه در ارتباط با ماندن یا رفتن از اتحادیه اروپا چگونه است؟
** ایوبی: راست افراطی زمانی كه همه در كنار اتحادیه اروپا بودند مخالف آن بود و حتی زمانی كه پول واحد اروپایی در قالب یورو در تمام اتحادیه رایج شد، تنها حزبی كه به شدت مخالفت كرد راست افراطی بود.
جناح های راست افراطی، خارجی ستیزی را از سال های دور و زمانی كه كمتر حزبی جرات می كرد درباره آن سخن بگوید، مطرح كردند. آنان عامل اصلی ناامنی و بیكاری را خارجی ها می دانستند. این موضوعات باورهای اصلی این حزب بودند كه با گذشت زمان به تدریج به موضوع های مهم و پركاربرد مردم فرانسه تبدیل شد. امروز دیگر مساله عدم دخالت دولت در اقتصاد و شكاف سنتی میان چپ و راست آن چنان مطرح نیست و در افكار عمومی با وجود موج ناامنی ها در فرانسه و رخدادهای تروریستی همانند «نیس» جایی ندارد.
** ایرنا: آیا می توان این گونه عنوان كرد مباحثی كه تاكنون و به ویژه پس از حمله به نشریه طنز «شارلی ابدو» رخ داده است به عنوان اهرمی در دست گروه راست افراطی قرار گرفت تا آرای بیشتری كسب كند؟
** ایوبی: دقیقا همین اتفاق رخ داده است. با توجه به ناامنی هایی كه خارجی ها و داعش در این كشور ایجاد كرده اند ، فضا برای ادعاهای راست افراطی روز به روز مساعد تر شد. اكنون مردم فرانسه به نوعی احساس ناامنی دچار شده اند. این اتفاق ها شاید برای كشورهایی كه با مساله ناامنی مدت زیادی دست به گریبان بوده اند عادی باشد اما فرانسوی ها پس از جنگ جهانی دوم سال ها است كه از آرامش خوب و مناسبی برخورداد بوده اند و این آرامش را اكنون از دست رفته می دانند. در این برهه خاص تنها حزبی كه ادعای ایجاد امنیت را دارد حزب راست افراطی است. دیگر احزاب چپ و راست هیچ یك حرف جدیدی برای ارایه ندارند. موضوع بعدی موج بیكاری، مشكلات اقتصادی و ناامیدی از اتحادیه اروپا است كه اكنون به یك مساله اساسی تبدیل شده و در این انتخابات بسیار پر اهمیت جلوه می كند.
** با توجه به گرایش های واگرایانه احزاب دست راستی اروپا به ویژه جبهه ملی فرانسه، به نظر شما اگر راست افراطی در فرانسه زمام امور را به دست بگیرد احتمال آن وجود دارد كه همانند «برگزیت» شاهد «فرگزیت» باشیم؟
** ایوبی: امكان تحقق این امر وجود دارد اما باید یك واقعیت تاریخی را در نظر گرفت. زمانی كه در 1981 میلادی میتران و حزب سوسیالیست برای 23 سال در اپوزیسیون بودند، شعارهای بسیار افراطی داشتند اما زمانی كه میتران به قدرت رسید نظرات خود را تغییر داد. زمانی كه از وی درباره چرایی این تغییر عقیده پرسیده شد گفت كه منطق دولت خود را بر من تحمیل می كند. این حزب هرگز در قدرت نبوده و شبیه سوسیالیست های سال 1981 هستند و اگر روزی به قدرت برسند شعارهای آنان تغییر خواهد كرد و منطق قدرت و دولت، خود را به آنان تحمیل خواهد كرد. این همان اتفاقی است كه برای میتران و همچنین ترامپ افتاد.
** ایرنا: در انتخابات گذشته موفقیت های راست افراطی فرانسه چشمگیر بود تا جایی كه تنها به چند قدمی كاخ الیزه رسیده بودند. فكر می كنید این انتخابات به دور دوم كشیده شود یا خیر؟ در صورت دو مرحله ای شدن انتخابات، احتمال بُرد كدام طیف بیشتر است؟
** ایوبی: احتمال اینكه انتخابات به دور دوم كشیده شود بسیار زیاد است. البته باید به این نكته نیز توجه داشت كه همانند دیگر كشورها در فرانسه نیز اتفاق های دقیقه 90 و افشای پرونده های نامزدهای انتخاباتی و ... وجود دارد كه می تواند در انتخابات تاثیرگذار باشد اما اینكه مارین لوپن در دور دوم پیروز انتخابات باشد دور از ذهن به نظر می رسد و همان اتفاقی كه در سال 2002 افتاد در این دور از انتخابات هم تكرار خواهد شد.
همان گونه كه در آن سال «ژاك شیراك »و «ژان ماری لوپن » به دور دوم رفتند و همه جریان های مختلف از شیراك حمایت كردند و وی با كسب 80 درصد آرا برنده شد. بنابراین رفتن به دور دوم انتخابات به منزله پیروزی نیست چراكه ائتلافی همچون ائتلاف سال 2002 اتفاق خواهد افتاد كه همه احزاب به رقیب لوپن رای خواهند داد.
** به رغم اینكه دولت در دست سوسیالیست ها است اما بر اساس نتایج نظرسنجی ها نامزد این حزب در رده های پایین قرار دارد. در برهه كنونی سوسیالیست ها با چه وعده هایی می توانند موج عظیم مردم را با خود همراه كنند؟
** ایوبی: به دلیل اینكه اكنون شكاف بین چپ و راست بسیار كمرنگ شده است تنها موجی كه سوسیالیست ها یا جناح راست میانه می توانند از آن استفاده كنند موج لوپن هراسی است یعنی تنها می توانند مردم را بترسانند كه اگر جناح راست افراطی به قدرت برسد ممكن است بحران های زیادی به وقوع بپیوندد؛ تبلیغاتی كه امروز از سوی سوسیالیست ها در حال انجام است.
پژوهشم**1969**1601** خبرنگار : حسن شكوهی نسب ** انتشاردهنده : شهناز حسنی
تهران- ایرنا- درحالی كمتر از یك هفته به انتخابات ریاست جمهوری در فرانسه باقی مانده كه نظرسنجی ها از محبوبیت بالای نماینده جناح راست افراطی حكایت دارند؛ موضوعی كه در آستانه انتخابات لرزه بر اندام فرانسه و اتحادیه اروپا انداخته است.