واقعا چقدر معتاد در كشور داریم؟!

به گزارش ایرنا ،‌ این در حالی است كه از سال 1390 تاكنون هر گاه از آمار رسمی معتادان كشور سخنی به میان می آمد ، بسیاری از مسئولان به یك میلیون و 325 هزار معتاد كشور بر اساس اعلام ستاد مبارزه با مواد مخدر اشاره می كردند.

** آمار معتادان كشور به چه كار می آید؟
كارشناسان معتقدند: تا زمانی كه آمار دقیق برای هر موضوع یا مشكلی وجود نداشته باشد نمی توان برنامه ریزی درستی برای رفع آن انجام داد، اعتیاد هم جزو این موارد است كه نیازمند آمار و اطلاعات دقیق است؛ به عبارت دیگر باید بدانیم كه چقدر معتاد در كشور بسر می برند تا برای مقابله با آسیب های اعتیاد و نیز پیشگیری از به دام افتادن افراد به ویژه جوانان كشور برنامه ریزی كنیم و اقدامات لازم را انجام دهیم .
هر چند از سال 90 تا روز گذشته، شمار معتادان یك میلیون و 325 هزار تن بود اما ستاد مبارزه با موادمخدر طرح شیوع شناسی اعتیاد را از سال های گذشته آغاز كرد و در نهایت آمار رسمی را روز گذشته ،‌پرویز افشار ، سخنگوی این ستاد اعلام كرد.
به گفته افشار، چندین طرح برای شیوع شناسی در سال 90 انجام شد كه یكی از آنها پیمایش «خانه به خانه» بود كه در این طرح 30 هزار فرد 15 تا 65 سال به صورت تصادفی به عنوان نمونه پیمایش انتخاب شدند و تحت بررسی قرار گرفتند؛ اما با توجه به سیاست‌های ستاد مبارزه با مواد مخدر و با توجه به تغییر الگوی مصرف و تغییر جنسیت مصرف كنندگان مواد، پیمایش جدیدی در این زمینه صورت گرفت.
افشار ادامه داد: این شیوع شناسی با حجم نمونه 60 هزار نفری در شهر و روستا و با همكاری سازمان بهزیستی كشور انجام شد و میزان شیوع مصرف در نتایج ، 3 / 5 درصد محاسبه شده است.
وی اضافه كرد: این شیوع شناسی در افراد 15 تا 65 ساله صورت گرفته است و نشان دهنده آمار 2میلیون و 808 هزار نفر معتاد در كشور است كه البته این رقم نشان می‌دهد ، رشد چندانی در مصرف مواد مخدر نداشته‌ ایم و با توجه به رشد جمعیت با كاهش مصرف هم روبرو هستیم.
معاون كاهش تقاضای ستاد در ادامه با اشاره به پیمایشی دیگر كه در یك مركز بهداشتی در استان كرمان صورت گرفته و عدد تقریبی سه میلیون معتاد در آن تحقیق، حاصل شده است ، گفت: بر اساس همین آمارها و پیمایش‌های صورت گرفته ستاد مبارزه با مواد مخدر با وزارت بهداشت و سازمان بهزیستی كشور و همچنین سایر نهادهای ذیربط در امر اعتیاد، جلساتی را برگزار كردند و با به بحث گذاشتن آمارها، مصرف مستمر مواد در طول سال گذشته 2 میلیون و 808 هزار معتاد محاسبه شد.

** ایراداتی به پیمایش اخیر شیوع شناسی اعتیاد
سعید صفاتیان، رئیس كارگروه كاهش تقاضای اعتیاد كمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام
می گوید: ستاد مبارزه با موادمخدر با سازمان بهزیستی كشور در سال 1395 طرح سرشماری معتادان كشور (شیوع شناسی اعتیاد) را به اجرا گذاشت كه این موضوع مورد اعتراض و انتقاد قرار گرفت چون یكی از سوالات این سرشماری به گونه ای بود كه به طور یقین هیچ خانواده ای اگر هم فرزند معتادی داشت در اكثر مواقع حاضر نبود آن را به پرسشگر اعلام كند.
وی در خصوص یكی ازسوالات دارای مشكل در طرح یاد شده اینگونه توضیح می دهد: در یكی ازاین سوالات آمده بود ؛ «آیا شما در خانه معتاد دارید؟» باید در خصوص این سوال اذعان كرد كه به طور قطع بیشتر خانواده ها برای جلوگیری از بروز مشكلات و یا بخاطر مسائل مختلف وجود فرزند معتاد را اعلام نكنند.
صفاتیان این نتیجه را می گیرد كه این پنهان كاری مبنی بر نبود فرزند معتاد - با وجود اینكه فرزند یا فرزندان معتاد ممكن است در خانواده وجود داشته باشد - نشان می دهد كه آمارهای اعلامی از شیوع شناسی، نمی تواند خیلی دقیق باشد و نتیجه این طرح از نظر من اشكال دارد.
صفاتیان در ادامه تاكید می كند كه عدد 2 میلیون و 808 هزار معتاد كه اخیرا اعلام شده است، عدد صحیحی نیست و باید به این رقم معتاد در كشور 20 تا 30 درصد دیگر نیز اضافه كرد.
این كارشناس حوزه اعتیاد‌ از سویی از آمار یك میلیون و 325 هزار معتاد هم ایراد می گیرد و آن را خالی از اشكال نمی داند .
وی در خصوص چرایی این مساله چنین توضیح می دهد: تا پیش از این،آمار معتادان در كشور یك میلیون و 325 هزار تن اعلام می شد. این شمار معتاد از رده سنی 15 تا 64 سال با جمعیتی بالغ بر 52 میلیون و 500 هزار تن بدست آمده بود؛ به عبارت دیگر 6 / 2 درصد این جمعیت معتاد بودند.
وی خاطرنشان می كند: در سال 90 ، 75 میلیون جمعیت داشتیم كه 52 میلیون و 50 هزار تن از این شمار در رده سنی 15 تا 64 سال قرار داشتند.
رئیس كارگروه كاهش تقاضای اعتیاد كمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام می گوید: جمعیت كشور براساس سرشماری سال 95 ، حدود 80 میلیون نفر اعلام شد كه 56 میلیون تن از این شمار را 15 تا 64 ساله ها تشكیل می دادند و 3 / 5 درصد از رده سنی یاد شده - 2 میلیون و 808 هزار تن - معتاد، اعلام شد.
صفاتیان ادامه داد: به جمعیت كشور از سال 90 تا 95 حدود چهار میلیون و 800 هزار تن اضافه شده است؛ یعنی ما تقریبا نزدیك پنج درصد، رشد جمعیت داشته ایم اما تعداد معتادان در این پنج سال از یك میلیون و 325 هزار به 2 میلیون و 808 هزار تن رسیده است و 100 درصد رشد دارد؛ این در حالی است زمانی می توان آمار معتادان در كشور را متناسب با رشد جمعیت اعلام كنیم كه آمار نیز پنج تا 10 درصد افزایش یابد.
وی اضافه می كند: برای برنامه ریزی دقیق در زمینه معتادان در حوزه مدیریت و برنامه ها در سطح كلان كشور مشكل وجود دارد چون حتی از نظر بعد خانوار نسبت به تعداد معتادان در كشور، نزدیك به 10 میلیون تن از هموطنان به گونه ای با مواد مخدر درگیر هستند.
رئیس كارگروه كاهش تقاضای اعتیاد كمیته مستقل مبارزه با موادمخدر مجمع تشخیص مصلحت نظام می افزاید: این نشان می دهد اعتیاد بزرگترین آسیب اجتماعی كشور است و به همین منظور دولت باید در بحث آسیب های اجتماعی به حوزه اعتیاد نگاه تخصصی تر و ویژه تری داشته باشد چون اعتیاد، مادر سایر آسیب های اجتماعی است.
وی به موضوع برنامه ششم توسعه و كاهش 25 درصد اعتیاد در سطح كشور نیز اشاره ای می كند و می گوید: از طرف دیگر دولت باید در طول پنج سال برنامه ششم توسعه اعتیاد را 25 درصد كاهش دهد كه البته باید با همكاری تمامی سازمان های اجتماعی این موضوع محقق شود.
صفاتیان اظهار می دارد: البته با توجه به شرایط كنونی، آمارها، مدیریت ها و برنامه هایی كه امروزه در حوزه مبارزه با موادمخدر وجود دارد ما به 25 درصد كاهش اعتیاد نه تنها نمی رسیم كه شاید 50 درصد افزایش اعتیاد هم داشته باشیم؛ این نشان می دهد كه برنامه های كاهش تقاضا و درمان خوب نبوده است و وضعیت خوبی در حوزه اعتیاد نداریم.
وی تاكید می كند : در واقع برای مبارزه جدی با اعتیاد به ویژه در بحث پیشگیری و درمان، افراد متخصص این حوزه در كنار آمار دقیق وارد عمل شوند.
اجتمام**7268**1776
خبرنگار: مهناز بیرانوند** انتشار: لیلا خطیب زاده
*آگاهی از آخرین اخبار اجتماعی و حوادث ایران و جهان در كانال تلگرام گروه اجتماعی ایرنا:
@irnaej
https://t.me/irnaej