یك اقتصاددان: مالیات پول باید قبل از سپرده گذاری در بانك پرداخت شود

«مهدی پازوكی» روز دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، درباره برخی ایده ها برای اخذ مالیات از سپرده های بانكی به منظور هدایت آن به سمت تولید و اشتغال به جای انباشت آن در نظام بانكی اظهار داشت: مشكل اصلی ایران حبس نقدینگی در سپرده های بانكی نیست بلكه پولشویی و فرار مالیاتی معضل اصلی اقتصاد كشور است.
وی با تاكید بر اینكه سیستم های مبارزه با پولشویی در نظام بانكی اقصی نقاط جهان به سمت شناسایی مبداء و منشاء پول حركت كرده اند، گفت: در كشورهایی با نظام بانكداری پیشرو نظیر بریتانیا، آمریكا یا ژاپن افراد باید مالیات درآمد خود را پیش از ورود آن به بانك پرداخت كنند.
این استاد دانشگاه با ابراز مخالفت با برخی نظرات مبنی بر اخذ مالیات از سپرده های بانكی اظهار داشت: اینكه بگوییم از حساب های اشخاص مالیات كسر شود، جز ایجاد بحران اقتصادی و هدایت منابع به سمت عرصه های دلالی و واسطه گری، اقتصاد زیرزمینی و ایجاد نوسان در بازارهای دیگر نظیر طلا و ارز دستاورد دیگری ندارد.
پازوكی تاكید كرد: باید سیستم بانكی ایران به طور ساختاری اصلاح شود به نحوی كه بانك بتواند منشاء پول را شناسایی كند و برای نظام مالیاتی نیز روشن باشد كه مالیات درآمد این فرد اخذ شده است.
وی با بیان اینكه در ایران سیستم اطلاعاتی جامعی از درآمد افراد وجود ندارد، گفت: در حالی كه در كشورهای توسعه یافته تولید ناخالص داخلی بر سه مبنای هزینه، ارزش افزوده و درآمد محاسبه می شود، در ایران به دلیل فقدان اطلاعات درآمدی اشخاص تنها با دو شیوه هزینه و ارزش افزوده محاسبه می شود.
این اقتصاددان تصریح كرد: مشكل عمده این است كه با یك دید سنتی می خواهیم یك جامعه صنعتی را اداره كنیم كه در نتیجه با تناقض رو به رو می شویم در حالی كه جهان مدرن اندیشه های مدرن را نیاز دارد.
پازوكی در ادامه با یادآوری اینكه سیستم مالیاتی ایران اكنون كارآمدی ندارد، گفت: مثالی كه درباره اخذ مالیات در كشورهایی چون آمریكا وجود دارد این است كه می گویند « از مرگ می شود فرار كرد اما از مالیات نه».
وی افزود: این در حالی است كه ایران به بهشت فرار مالیاتی اقشار مختلف از جمله پزشكان و ورزشكاران تبدیل شده است و آنها با وجود درآمدهای بالا، مالیات نمی دهند.
این اقتصاددان ادامه داد: مشكل از شناسایی نشدن منشاء پول ناشی می شود؛ اگر گردش پول شفاف باشد دیگر شاهد فرار مالیاتی نخواهیم بود.

**باید اتهام پولشویی علیه ایران را رفع كرد
پازوكی در ادامه به فعالیت موسسات مالی غیرمجاز در نظام پولی كشور اشاره كرد و گفت: بسیاری از این موسسات به دلیل آنكه فاقد شفافیت بودند، به مامنی برای نگهداری پول و فرار مالیاتی افراد تبدیل شدند كه بانك مركزی با شجاعت با این موسسات غیرمجاز برخورد كرد.
وی بسیاری از شركت های خصولتی را در دامن زدن به نبود شفافیت در نظام اقتصادی كشور دخیل دانست و گفت: برخی از این شركت ها به جای معامله در شبكه مجاز صرافی ها و بانك ها، با شركت های واسطه كار می كنند كه به وضعیت غیرشفاف عملكرد مالی آنها دامن می زند.
این استاد دانشگاه گفت: مجموع این وضعیت در نظام اقتصادی و بانكی ایران سبب شده تا بسیاری از بانك های بزرگ اروپایی به دلیل نبود شفافیت لازم از همكاری با ایران امتناع كنند.
وی یادآور شد: نبود شفافیت در فعالیت مالی اشخاص حقیقی و حقوقی، به فساد می انجامد كه نمونه كوچكی از آن را می توان در بروز فسادهای بزرگ در نظام بانكی مشاهده كرد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: اینكه یك نهاد شبه دولتی، یكی از شركت های تابعه خود را به قیمتی بالاتر از قیمت پایه آن به یكی از بانك های تحت پوشش خود بفروشد و مالیات هم ندهد، نشانگر وجود فساد در این سیستم است.

**لزوم طراحی سیستم كارا برای نظام بانكی، مالیاتی و تامین اجتماعی
پازوكی ادامه داد: در دنیایی كه به ابزار فناوری اطلاعات مجهز شده، داشتن سیستم كارآمد برای گسترش شفافیت در نظام اقتصادی ایران، ایده غیرقابل اجرایی نیست و باید به نقطه ای برسیم كه سیستم بانكی، نظام مالیاتی و امور تامین اجتماعی به صورت برخط و خودكار رصد شود.
این استاد دانشگاه اظهار داشت: نظام مالیاتی در كشور باید به شكلی شود كه درآمد همه از بنیادها و نهادهای بزرگ فعال در حوزه اقتصادی تا یك كارگر ساده با پایین ترین سطح درآمدی برای دولت ها آشكار باشد زیرا تنها در این صورت است كه دولت ها می توانند از درآمدهای بالا مالیات اخذ كنند و به شكل نظام مند این درآمد را بین اقشار ضعیف بازتوزیع كنند.
پازوكی با بیان اینكه این شیوه سالهاست در كشورهای حوزه اسكاندیناوی نظیر نروژ، سوئد و دانمارك اجرا شده است گفت: در این كشورها درآمد افراد از لحظه تولد تا زمان مرگ رصد می شود به تناسب آن مالیات اخذ شده و یا تحت حمایت های اجتماعی قرار می گیرند.
به گزارش ایرنا، هفته گذشته سیدكامل تقوی نژاد رئیس كل سازمان امور مالیاتی كشور در نشستی با فعالان بازار سرمایه و در پاسخ به نقد آنها مبنی بر اینكه چرا از بازار سرمایه مالیات اخذ می شود اما از سپرده های بانكی مالیاتی گرفته نمی شود، گفته بود كه باید اثر سیاست های مالیاتی و نرخ های آن بر فعالیت شركت های بورسی بررسی شود.
تقوی نژاد از آمادگی سازمان مالیاتی برای بررسی این موضوع در یك كارگروه خبر داده و تاكید كرده بود: درخصوص بانك‌ها نیز باید بررسی شود كه آیا باید از سود سپرده‌های بانكی مالیات دریافت شود یا خیر.
این سخنان این شائبه را در بین برخی صاحب نظران اقتصادی بوجود آورد كه گویا برنامه اخذ مالیات از سپرده های مردم در دستور كار دولت است در حالی كه پیگیری ایرنا از بانك مركزی و وزارت اقتصاد نشان می دهد كه چنین بحثی در دولت موضوعیت ندارد.
برای آگاهی از آخرین اخبار اقتصادی ایران و جهان با كانال اقتصادی ایرنا در تلگرام همراه شوید:
IRNAeco@
https://t.me/irnaeco
اقتصام**2025**خبرنگار: لیلا جودی**انتشار: مرضیه فاتحی