برنامه های گزینه پیشنهادی رئیس جمهوری در حوزه ورزش و جوانان

به گزارش روز شنبه وزارت ورزش و جوانان، مسعود سلطانی فر كه در ابتدای تشكیل دولت یازدهم برای تصدی وزارت ورزش و جوانان به مجلس معرفی شده بود، با 117 رای موافق، 148 رأی مخالف و 18 رأی ممتنع موفق به كسب رای اعتماد از مجلس نهم نشد و حسن روحانی رئیس جمهوری، وی را به سمت معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری منصوب كرد.
با استعفای محمود گودرزی نخستین وزیر ورزش و جوانان دولت یازدهم در آبان ماه سال 95، رئیس جمهوری بار دیگر سلطانی فر را به عنوان گزینه پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان به مجلس دهم معرفی كرد. او با كسب 193 رای موافق، 72 رای مخالف و 6 رای ممتنع در 11 آبان همان سال به ساختمان سئول راه یافت. وی بار دیگر توسط رئیس جمهوری به عنوان گزینه وزارت ورزش و جوانان به مجلس شورای اسلامی معرفی شده است.
سلطانی پس از گذران در دوره كارشناسی و كارشناسی ارشد در رشته علوم سیاسی دكتری خود را در رشته برنامه ریزی توسعه و مدیریت اخذ كرد.
قائم مقامی و معاون سازمان تربیت بدنی كشور، عضو شورای عالی اداری و اطلاع ‌رسانی كشور و عضو غیرموظف هیات مدیره سازمان منطقه آزاد كیش، سابقه 12سال استانداری در استان های گیلان، زنجان و مركزی و معاون سیاسی در استانداری‌ های فارس، همدان و هرمزگان، نماینده شورای انقلاب در هیات پاكسازی وزارت راه و ترابری و معاون بازرسی و ارزشیابی وزارت كشور از جمله سوابق اجرایی گزینه پیشنهادی رئیس جمهوری دولت دوازدهم است.
برنامه و راهبردهای گزینه پیشنهادی دولت دوازدهم برای تصدی مجدد در این حوزه در دو بخش ورزش و جوانان با بازخوانی دیدگاه‌های امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری در زیر می آید:
وزارت ورزش و جوانان به عنوان یك دستگاه فرهنگی و نهاد متولی «ساماندهی امور جوانان» و «مدیریت ورزش كشور» مسئولیت‌ها و وظایف متنوع و گسترده‌ای را در این دو حوزه برعهده دارد.
رفع مسایل و چالش‌های فراروی جوانان موضوعاتی چون ارتقاء هویت دینی و ملی، ارتقاء و تقویت سرمایه اجتماعی، مسئولیت‌پذیری، بهبود و اصلاح سبك زندگی جوانان منطبق با ارزش‌های اسلامی ایرانی، ارتقاء توانمندی‌ها، و توسعه مشاركت‌های اجتماعی از اولویت های برنامه‌های این وزارتخانه در حوزه ساماندهی امور جوانان است.
در حوزه ورزش نیز ارتقاء سلامت، نشاط و شادابی مردم، توسعه و تعمیم ورزش همگانی، ارتقاء ورزش قهرمانی ، تقویت و توسعه ورزش پرورشی و تحكیم و ترویج ارز‌ش های اخلاقی و فرهنگی به عنوان اهداف اصلی هستند.
به یقین، دستیابی به چشم‌انداز 20 ساله نظام جمهوری اسلامی ایران و تحقق اهداف برنامه پنج‌ساله ششم توسعه كشور نیازمند حركتی هماهنگ و برنامه‌ریزی شده و منطبق با ظرفیت‌ها و واقعیت های كشور است كه بر این اساس برنامه پیشنهادی در دو بخش «اهداف، راهبردها و برنامه‌های اجرایی در ساماندهی امور جوانان» و «اهداف راهبردها و برنامه‌های اجرایی پیشرفت ورزش كشور» تهیه و تدوین شده است.

**دیدگاه‌های حضرت امام خمینی (ره) درباره امور جوانان و ورزش
الف) جوانان
از منظر امام خمینی (ره) جوانان ذخیره عزت و اقتدار كشور محسوب شده و باید برای ایفاي مسئولیت‏هاي ملي و مردمي مجهز و مهیا شوند. كسانی كه وارث كشور هستند، ضروری است از جفا‌كاري‏ها، یأس‌افكني‏ها و حرمت‏شكني‏ها در حق آنان پرهیز شود.
این كه ایشان از واژه «وارث» برای نسل جوان استفاده می‌كنند، نشان دهنده توجه ژرف‌اندیشی ایشان به نیروی عظیم و تأثیرگذار جوانی در پیشبرد آرمان های انقلاب اسلامی است. از تأكیدات مهم و همیشگی ایشان به جوانان «تهذیب نفس» بوده است و اینكه از نگاه ایشان، مهم‌ترین ضرورت برای كشور، تعهد و تهذیب اسلامی جوانان و بویژه ترغیب آنها به شناخت حقیقت قرآن است.
در نهایت حضرت امام خمینی (ره) به مسئولان و دست اندركاران توصیه می كنند كه به هر شكل ممكن شرایط ارتقای اخلاقی، اعتقادی، علمی و هنری جوانان را فراهم سازند و ضمن همراهی آنان تا مرز رسیدن به بهترین ارزش‌ها و نوآوری‌ها، روح استقلال و خودكفایی را در آنان زنده نگه دارند.

ب) ورزش
نگاه حضرت امام خمینی (ره) به امر ورزش یك نگاه تربیتی و انسان‌ساز است و ایشان ورزش را صرف معطوف به بعد جسمانی نمی‌دانند. بر این اساس از ورزشكاران می‌خواهند كه در تمامی ابعاد انسانی و بویژه بعد روحانی آن ورزش كنند و تنها به بعد جسمانی ورزش بسنده نكنند. ایشان در بخش دیگری از بیانات خود به نقش ورزشكاران به عنوان پشتوانه‌های ملت اشاره كرده و تأكید می‌كنند كه كشور علاوه بر علما و دانشمندان، به ورزشكاران نیز احتیاج دارد. حضرت امام خمینی (ره) به نقش سلامت‌محور ورزش نیز تأكید می‌كنند و اینكه ورزش می‌تواند موجب شادابی و پرهیز از افسردگی شود و همچنین می‌تواند ارزش‌ها و معنویت انقلاب را به جهان صادر كند. بر این اساس می‌توان استنباط كرد كه حضرت امام خمینی (ره) بر سه بعد ورزش یعنی تربیتی (ورزش برای تهذیب نفس و تربیت همه ابعاد انسانی)، همگانی (ورزش برای نشاط و سلامتی) و قهرمانی (ورزش برای صدور ارزش‌ها و معنویت انقلاب) تأكید داشتند.

**دیدگاه‌های مقام معظم رهبری درباره امور جوانان و ورزش
الف) جوانان
رهبر معظم انقلاب همواره در خصوص جوانان دغدغه‌هایی دارند كه در مناسبت‌های مختلف بیان می‌كنند. از منظر ایشان؛ مساله جوانان در كشور مساله ایی «ملی» است و همه باید در قبال این آن احساس مسئولیت كنند. معظم له به نقش دولت، روحانیت، بسیج، سازمان های ورزشی، صدا و سیما و همه دستگاه های اجرایی مرتبط با جوانان اشاره كرده و تأكید می كنند كه این دستگاه ها باید در خصوص جوانان در كشور احساس مسئولیت كنند.

*‌اهم انتظارات مقام معظم رهبری از مدیران دست‌اندركار امور جوانان :
تربیت جوان پاك و توجه به هویت، اعتماد به نفس ملی و استقلال جوانان
-توجه به ازدواج و اشتغال جوانان
-انجام كار فوق‌العاده برای رفع آسیب‌های اجتماعی
-مأنوس كردن جوانان با قرآن و معنویت
-اطمینان و اعتماد به خلاقیت جوانان و بویژه جوانان مومن و انقلابی
-مصون‌سازی فرهنگی جوانان از نفوذ و تهاجم فرهنگی دستگاه‌های تبلیغاتی بیگانه
-توجه و چاره‌اندیشی پیرامون تاثیرات سوء فضای مجازی
-الگوسازی برای جوانان و توجه به نقش و اهمیت ورزش
-ترغیب جوانان به كتاب و كتابخوانی
-تقویت و حفظ روحیه جهادی در جوانان
-مقابله با ترویج و مصرف مواد مخدر در بین جامعه جوان
-مقابله با انحراف و خرافه‌گرایی در جوانان
-تقویت توأمان علم و اخلاق، و نوآوری در جوانان

ب) ورزش
ورزش از منظر مقام معظم رهبری امری لازم و واجب برای تمامی اقشار جامعه است و هر بار كه ایشان در این‌باره سخن گفتند، رویكرد عمیق و جامع درباره ابعاد و زوایای این پدیده فرهنگی و اجتماعی بیشتر پدیدار گشته است. هر كدام از ابعاد ورزش در نزد ایشان، دارای اهمیت ویژ‌ای است. در جایی كه ورزش همگانی را سلامت همگانی جامعه معرفی می‌كنند و آن را در كنار ورزش قهرمانی و به عنوان موتور محركه آن دانسته‌اند و بر نقش ورزش قهرمانی به عنوان راه معرفی فرهنگ و هویت ملت به جهانیان تأكید می‌كنند. تأكید ایشان بر افتخارآفرینی ورزشكاران جانباز و معلول و همچنین مشاركت فعال زنان در عرصه‌های داخلی و بین‌المللی با حفظ ارزش‌های اسلامی نشان از نگاه عمیق ایشان به موضوع ورزش در نظام مقدس جمهوری اسلامی است. ضمن اینكه از منظر مقام معظم رهبری ورزش دارای ماهیت فرهنگی است و مسئولان برای پاكیزه نگه داشتن محیط ورزش تلاش كنند.

*اهم انتظارات مقام معظم رهبری از مدیران حوزه ورزش عبارتند از:
-پاك نگه داشتن محیط ورزش و ترویج ارزش‌های دینی و معنوی در محیط‌های ورزشی
-انتقال پیام معنویت برای سراسر دنیا از سوی ورزشكاران
-نشان دادن علاقه‌مندی ورزشكاران به دینداری، ارزش‌های اسلامی و مظاهر معنوی در ورزش
-امر به معروف عملی و رواج خیر در جامعه از طریق ورزش
-مبارزه با معنویت‌زدایی دستگاه‌های تبلیغاتی بین‌المللی از طریق ورزش
-تأمین تحرك، شادابی و توانایی در میان نسل جوان
-توجه به امر ورزش همگانی به عنوان موضوعی لازم برای كشور
-توجه به ورزش قهرمانی به عنوان موتور محركه ورزش همگانی
-توانمندسازی مربیان و افزایش رویه قهرمان‌پروری در كشور
-تقدیر و احترام به قهرمانان و افراد ممتاز ورزش كشور و بویژه زنان ورزشكار محجبه
-اولویت‌بندی رشته‌های ورزشی و سرمایه‌گذاری بر رشته‌های دارای ریشه تاریخی
حمایت از ورزش جانبازان و معلولان
-تقویت ورزش‌های ملی، بومی و محلی كشور
-افزایش مشاركت زنان ورزشكار در عرصه های بین‌المللی با رعایت حجاب شرعی
-افزایش امكانات ورزش زنان
-علمی‌سازی ورزش و بهره‌گیری از تحقیقات علمی و نظریه‌های متخصصان و صاحب‌نظران جوان
-ایجاد میدان نوآوری در ورزش و ابداع رشته‌های ورزشی جدید

**دیدگاه‌های رئیس جمهوری درباره امور جوانان و ورزش

الف) جوانان
از منظر دكتر حسن روحانی، جوانان سرمایه های اصلی و ملی كشور هستند و ضروری است در سیاست‏گذاری‌ها و برنامه‏‌ریزی‌های كشور، نگرش به مساله جوانان به طور اصولی تغییر كرده و به عنوان یك فرصت به آن نگاه شود. ضمن اینكه از نظر رئیس جمهوری ضرورت دارد تا زمینه مشاركت فعال همه افراد جامعه بخصوص جوانان در مسائل كشور و بویژه فعالیت‏‌های فرهنگی فراهم شده و زیرساخت‏‌های مناسب آن ایجاد شود.
دكتر حسن روحانی مشكلات اصلی نسل جوان را مسائلی نظیر «اشتغال»، «منزلت اجتماعی»، «مسائل فرهنگی و اجتماعی» و همچنین «ازدواج و مسكن» می‌دانند و از همه دستگاه‌های اجرایی مسئول در این زمینه خواستند برای حل این مشكلات و بویژه ازدواج جوانان تلاش كنند.

*اهم انتظارهای رئیس جمهوری از مدیران امور جوانان:
-ایجاد الگوهای رفتاری صحیح برای نسل جوان منطبق با اخلاق و مقتضیات زمانی، مكانی و فرهنگی
-شناسایی دقیق و درست نیازهای جوانان و ایجاد پل ارتباطی میان نسل‏‌ها با توجه به فراخور زمان
-تدوین و برنامه‌ریزی آموزش‏‌های گوناگون در صداوسیما، كتب درسی و دیگر رسانه‏‌ها، در خصوص شیوه‏‌ها و روش‏های سالم پر كردن اوقات فراغت و شناسایی آسیب‏‌های بالقوه و بالفعل خلأهای فراغتی
ترمیم شیوه‏‌های ارتباط مستقیم مسئولان با جوانان، به منظور بازسازی اعتماد جامعه نسبت به مدیریت كلان كشور
محوریت و اصل شمردن تقویت روحیه امید به آینده به عنوان مهم‏ترین انگیزه تلاش سازنده و زندگی بانشاط، در هرگونه برنامه‏‌ریزی و تصمیم و اقدام مربوط به جوانان
-ایجاد زمینه های مناسب برای آشنا شدن اقشار مختلف جامعه بخصوص نوجوانان و جوانان نسبت به انواع انحرافات هنجاری، رفتاری و عواقب خانمان‏‌برانداز این انحرافات
-ایجاد اوقات فراغت مناسب برای جوانان و هدایت آنها به مجراهای صحیح زندگی، از طریق آموزش و ایجاد پایگاه‌های فرهنگی و مراكز مشاوره
-ایجاد و گسترش فرهنگ‌سراها و خانه‌های فرهنگ (با امكانات تفریحی، علمی، ورزشی، فرهنگی) در كشور برای جوانان

ب) ورزش
نگاه و رویكرد دكتر حسن روحانی به امر ورزش، رویكردی عمیق و راهبردی است . نگاه راهبردی رئیس جمهوری مبنی بر پیاده سازی سیاست های افقی در ورزش به جای عمودی، از عمق تفكر فلسفی به امر ورزش خبر می دهد. جایی كه نگاه قهرمان پروری صرف آن هم به صورت گلخانه ای، جای خود را به سرمایه گذاری وسیع در ورزش های تربیتی و همگانی داده و تلاش می شود با افزایش فرصت‌های حضور همگان در ورزش بویژه از سنین پایه، افراد مستعد و شایسته بیشتری از میان جمع آن ها انتخاب شود و در نتیجه قطار ورزش كشور در ریل واقعی خود قرار گیرد.
سیاست‌زدایی، كاهش حداكثری تصدی‌گری دولت و همچنین زمینه‌سازی لازم برای حضور بخش خصوصی، موضوعات راهبردی دیگری هستند كه بارها از سوی رئیس جمهوری تأكید شده است. به طور كلی دكتر روحانی ورزش را برای نشاط، شادابی، سلامت و فرهنگ جامعه ضروری می‌دانند و معتقدند ورزش بهترین ابزار تبلیغ و ترویج فرهنگ جامعه و همچنین بهترین ابزار تغییر افكار عمومی مردم جهان است.
پدیده‌ای كه می‌تواند هزینه‌های مصرف دارو در كشور را كاهش داده و پایه اصلی سلامت مردم تلقی شود. ضمن اینكه از نظر رئیس جمهوری ورزش می‌تواند به امنیت اجتماعی و حتی ملی مردم ایران كمك كرده و از نظر ارتقای غرور ملی و دیپلماسی عمومی بسیار مهم تلقی شود. به طور كلی ورزش از منظر دكتر حسن روحانی علاوه بر مولفه‌های مهم تربیتی، قهرمانی و همگانی، مولفه‌های دیگری نظیر فرهنگی، اقتصادی و ارتباطات بین‌المللی را نیز در بر می‌گیرد كه این امر ضرورت سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی وزارت ورزش و جوانان برای تحقق تمامی مولفه‌های مذكور را یادآور می‌شود.
اهم انتظارات رئیس جمهوری از مدیران حوزه ورزش:
-ایجاد نشاط، فضای اخلاقی و تعاملی در جامعه از طریق ورزش
-كمك به فرهنگ جامعه از طریق ورزش با تأكید بر آموزش و آگاهی‌بخشی از سنین ابتدایی و مدارس
-ارتقاء ورزش قهرمانی با رویكرد افزایش انسجام ملی و روحیه كار گروهی
-كاهش دخالت دولت در ورزش و زمینه‌سازی حضور مردم و بخش خصوصی
-افزایش مشاركت مردم و بویژه زنان در ورزش همگانی و ایفای نقش در نظام سلامت
-گسترش ورزش زنان و بویژه مشاركت آنان در رقابت‌های بین‌المللی و ایجاد فرصت‌های برابر ورزشی برای آنها
-بهره‏ گیری از ظرفیت‏ها و قابلیت‏های بخش ورزش در توسعه اقتصادی و تحقق سیاست‏های اقتصاد مقاومتی

**رویكردها و برنامه
اهداف و وظایف وزارت ورزش و جوانان (لایحه اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان)
وزارت ورزش و جوانان بر اساس ماده واحده قانون تبدیل سازمان های تربیت بدنی و ملی جوانان به وزارت ورزش و جوانان مصوب 1389 تشكیل شد و اهداف و وظایف زیر در قالب لایحه اهداف، وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی تقدیم شده است:

اهداف وزارت ورزش و جوانان
الف) ورزش
- توسعه و تعمیم ورزش همگانی
- توسعه و ارتقای ورزش قهرمانی
- تقویت و گسترش ورزش حرفه‌ای
- رشد و تقویت ورزش پرورشی
- تحكیم و تقویت معنویت و ارزش‌های اخلاقی در ورزش مبتنی بر فرهنگ اسلامی – ایرانی
- ارتقاء و ترویج شایستگی‌های حرفه‌ای در جامعه ورزش

ب) جوانان
- ارتقای هویت دینی و ملی جوانان
- ارتقاء و تقویت سرمایه اجتماعی، مسئولیت‌پذیری، هویت و مشاركت همه‌جانبه جوانان
- بهبود و اصلاح سبك زندگی جوانان منطبق با ارزش‌های اسلامی- ایرانی
- ارتقای توانمندی‌های جوانان در راستای وظایف و اختیارات وزارت

وظایف و اختیارات وزارت ورزش و جوانان

الف) ورزش
- تأمین موجبات لازم برای بهره‌مندی اقشار مختلف جامعه از برنامه‌ها و فعالیت‌های ورزشی به منظور تحقق بند (3) اصل سوم قانون اساسی
- تهیه و تدوین برنامه‌های بلند مدت، میان مدت و سالانه امور ورزش كشور و اتخاذ سیاست‌ها و خط مشی‌های اجرایی مربوط
- استفاده از ظرفیت‌های آموزشی و پژوهشی كشور به منظور ارتقای علمی ورزش و بهره‌مندی از دانش فنی و كاربردی حوزه تربیت بدنی و علوم ورزشی
- ترویج منش پهلوانی، بازی جوانمردانه و ارزش‌های اخلاقی در ورزش
- فراهم كردن زمینه مشاركت، تشویق و حمایت از سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی به منظور توسعه ورزش
- تعیین چهارچوب‌ها و ضوابط فعالیت‌های ورزشی (همگانی، پرورشی، قهرمانی و حرفه‌ای) و نظارت بر اجرای دقیق آن‌ها
- استقرار نظام كشف و پرورش استعدادها در ورزش و حمایت از نخبگان ورزشی
- تعیین ضوابط و معیارهای تخصصی مربوط به احداث و بهره‌برداری از اماكن و تجهیزات ورزشی و نظارت بر اجرای دقیق آن
- نظارت بر فعالیت‌ها و برنامه‌های ورزشی تمامی دستگاه‌های اجرایی و ارزیابی عملكرد آن‌ها
- صدور و لغو مجوز فعالیت رشته ها و سبك های ورزشی در قالب فدراسیون‌ها، انجمن‌ها، كمیته ها و سایر تشكل های مربوط
- صدور و لغو پروانه تأسیس و فعالیت باشگاه‌های ورزشی و اماكن و مراكز ورزشی و نظارت بر فعالیت آن‌ها با رعایت قوانین و مقررات
- حمایت، نظارت و هماهنگ‌سازی فعالیت‌های كلیه نهادهای ورزشی اعم از كمیته ملی المپیك، كمیته ملی پارالمپیك، فدراسیون‌ها، انجمن‌ها، هیأت‌ها و كمیته‌های ورزشی در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط به منظور اجرای دقیق وظایف
- تعیین سیاست‌ها و ضوابط تعاملات و مراودات بین‌المللی توسعه تعاملات بین‌المللی ورزش و حمایت از حضور نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در مجامع منطقه‌ای و جهانی
- آمایش ورزش كشور و تأمین متناسب و متوازن زیرساخت‌ها، امكانات و نیروی انسانی مورد نیاز توسعه ورزش در سطح كشور
- تعیین خط مشی و ضوابط و نظارت بر اعزام ورزشكاران و مربیان به خارج از كشور و همچنین ورود ورزشكاران، مربیان و تیم‌های ورزشی خارجی به داخل كشور
- عضویت یا نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی ورزشی مرتبط با رعایت قوانین مربوط
- احیاء و تقویت ورزش‌های ملی، بومی، محلی و پهلوانی و تلاش برای ارتقاء و ترویج جهانی آن‌ها با هماهنگی دستگاه‌های ذیربط
- بهره‌گیری از ظرفیت های ورزشی در بخش گردشگری، محیط زیست و توسعه پایدار با هماهنگی دستگاه‌های ذیربط
- حمایت از برنامه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی، آموزشی و پژوهشی مرتبط با حوزه تربیت بدنی و ورزش
- كسب درآمدهای اختصاصی و پایدار از محل فروش بلیط، انواع درآمدهای حاصل از رویدادها و مسابقات ورزشی، تبلیغات و بازاریابی ورزشی، حق پخش رسانه‌ای، درآمد حاصل از بهره‌برداری و واگذاری و فروش مجموعه‌ها و امكان ورزشی و اراضی متعلق به وزارت كه پس از واریز درآمدهای فوق به خزانه دولت، صد در صد آن در چهارچوب قوانین بودجه سنواتی جهت رفع نیازمندی‌های امور ورزشی ورزش وجوانان كشور و در راستای تحقق اهداف و انجام وظایف مندرج در این قانون جهت هزینه در اختیار وزارت ورزش و جوانان قرار می‌گیرد.
- پیش‌بینی تسهیلات و تمهیدات لازم جهت تشویق و توسعه فعالیت‌های بخش خصوصی در حوزه ورزش
- بهره‌برداری از اراضی مورد نیاز وزارت برای امور ورزشی در سطح خشكی و آبی با رعایت قوانین و مقررات مربوط
- واگذاری اماكن و تأسیسات موجود یا نیمه تمام ورزشی وزارت به بخش غیردولتی با رعایت قوانین و مقررات مربوط
- توسعه مشاركت مردمی در امور ورزش و گسترش نهضت داوطلبانه
- تأمین هزینه‌های برگزاری مراسم و رویدادهای ورزشی، مسابقات داخلی و خارجی، اعطای جوایز و آماده‌سازی تیم‌های ورزشی و كمك به قهرمانان، باشگاه‌ها، فدراسیون‌ها، انجمن‌ها و هیلت‌های ورزشی از محل اعتبارات بودجه عمومی و درآمدهای اختصاصی و در چهارچوب آیین‌نامه مصوب هیأت وزیران
- حمایت از پیشكسوتان و قهرمانان ورزشی از طریق صندوق حمایت از پیشكسوتان و قهرمانان

ب) جوانان
- تهیه برنامه‌های بلند مدت، میان‌مدت و سالانه امور جوانان و ارائه به مراجع ذی‌ربط
- نظارت بر اجرای مصوبات شورایعالی جوانان و پیگیری آن‌ها
- مدیریت راهبردی و فرابخشی امور جوانان (سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، تصمیم‌سازی و نظارت) در جهت حل مسائل جوانان و استفاده بهینه از تونایی‌ها و ظرفیت‌های نسل جوان
- زمینه سازی به منظور سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و نهادهای غیردولتی در حوزه‌های مرتبط با اوقات فراغت و توانمندسازی جوانان
- رصد و مطالعه جامع از وضعیت جوانان و پایش و پژوهش مستمر وضعیت امور جوانان و شاخص‌های مربوط
- تدوین راهبردهای لازم در جهت حمایت از برنامه‌های پژوهشی مرتبط با امور جوانان
- طراحی و اجرای برنامه‌های الگویی و ویژه ملی و منطقه‌ای جوانان با مشاركت و همكاری دستگاه‌های ذی‌ربط
- حمایت از ایجاد، فعالیت و توانمندسازی تشكل‌های غیردولتی جوانان و نظارت بر عملكرد آن‌ها
- سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های بین‌المللی در حوزهء جوانان با همكاری دستگاه‌های مرتبط و نمایندگی دولت در سازمان‌ها و مجامع بین‌المللی مرتبط با امور جوانان
- صدور مجوز تأسیس و فعالیت خانه‌های جوانان و تعیین ضوابط، استانداردها و نظارت بر فعالیت آنان
- پیش‌بینی تسهیلات و تمهیدات لازم جهت تشویق و توسعه فعالیت‌های بخش خصوصی در حوزه جوانان
- توسعه مشاركت مردمی در امور جوانان و گسترش نهضت داوطلبانه
- كمك به سازمان‌های مردم نهاد در امور جوانان و اداره خانه‌های جوانان ایجاد شده توسط دولت

** بخش ورزش
تحلیل وضع موجود ورزش كشور
در حوزه ورزش، وزارت ورزش و جوانان از یك طرف در ارتباط با بخش خصوصی و نهادهای عمومی دارای نقشی تسهیل‌كننده، ترغیب‌كننده، حمایتی و هدایتی است و از طرف دیگر باید با همكاری سایر دستگاه‌های اجرایی نسبت به تأمین زیرساخت‌های مورد نیاز ورزش كشور اقدام كنیم. بر این اساس، با عنایت به تجارب مدیریتی موجود و آسیب‌شناسی برنامه‌های گذشته ورزش كشور، می‌توان چالش‌های موجود ورزش را به شرح ذیل طبقه‌بندی و تبیین كرد:
- چالش‎های ساختاری و نبود هم‌افزایی نهادهای تاثیرگذار حوزه ورزش
-پایین بودن سهم ورزش در تامین سلامت عمومی مردم و بسترسازی ورزش قهرمانی
- محدود بودن رشته‌های صاحب مدال و عدم دسترسی به قهرمانی پایدار
- بهره مند نشدن از ظرفیت‎های اقتصاد ورزش در تحقق سیاست‎های اقتصاد مقاومتی
- تعداد زیاد پروژه‌های نیمه‌تمام و كمبود فضاهای ورزشی
- دسترسی نابرابر بانوان به تسهیلات و فرصت‌های متناسب و متوازن
-كمبود امكانات ورزشی برای جانبازان و معلولان
- چالش‌های فرهنگی و آموزشی ورزش كشور

مهمترین نكات در مورد هر كدام از چالش‌هایی كه ذكر شده در زیر می آید:
- چالش‎های ساختاری و نداشتن هم‌افزایی نهادهای تاثیرگذار حوزه ورزش
امروزه تشكیلات ورزشی هر كشور باید منسجم و مشخص باشد و فعالیت‌ها و اهداف در حال اجرا و پیگیری، باید از استحكام و دلیل منطقی برخوردار باشند. در ساختار و سازمان برنامه‌های ورزش یك كشور، اهمیت فعالیت‌ها، اهداف، برنامه‌ریزی‌ها و تشكیلات باید واضح باشد. با توجه به موارد ذكر شده برای برنامه‌ریزی منظم و اصولی، در ورزش هر كشور باید به تمامی ابعاد ورزش توجه و بر آنها تمركز شود. بررسی و شناخت ساختار ورزش كشور در مرحله اول گزارش های برنامه ششم مشخص كرد كه سازمان‌ها و دستگاه‌های متعددی در حوزه مدیریت ورزش كشور دخیل هستند.

بررسی اهداف، شرح وظایف و اختیارات این دستگاه‌ها، گویای وجود بخشی از مشكلات و چالش است كه مهم‌ترین آن‌ها در زیر می آید:
-نبود تقسیم كار ملی در بخش ورزش كشور
-تعدد نهادهای تصمیم‌گیرنده در بخش ورزش
-موازی‌كاری و هم‌پوشانی فعالیت‌ها و اقدامات
-نبود مرجعی جهت هماهنگی و سیاست‌گذاری كلان در بخش ورزش به دلیل عدم تشكیل شورای عالی ورزش كشور
در جهت رفع این مسائل كلان، اصلاحات ساختاری بخش ورزش كشور در این بخش از برنامه ششم توسعه پیشنهاد مس شود. بدین منظور سیاست‌های كلی نظام اداری (بندهای مرتبط با برنامه اصلاح ساختارها و فرآیندها) اساس كار قرار گرفته است.
بند 10) چابك‌سازی، متناسب‌سازی و منطقی‌سازی ساختار تشكیلات نظام اداری در جهت تحقق اهداف چشم‌انداز
بند 14) كل نگری، همسوسازی، هماهنگی و تعامل اثربخش دستگاه‌های اداری به منظور تحقق اهداف فرابخشی و چشم‌انداز
این چالش‏ها موجب نبود هم‎افزایی نهادهای تاثیرگذار در بخش ورزش كشور گردیده است. یكی از مهمترین چالش های موجود ورزش كشور، فعالیت‌های جزیره‌ای نهادها و دستگاه‌های اجرایی فعال در بخش ورزش به علت تقسیم كار طولی است كه این امر به میزان قابل توجهی به كاهش اثربخشی اقدامات انجام شده در راستای توسعه ورزش كشور منجر شده است.
یكی از نتایج نداشتن هم‌افزایی میان نهادهای متولی بخش های مختلف ورزش كشور،هدر رفتن سرمایه‌ها و در عین حال كمبود بهره‌گیری اثربخش بخش‌های مختلف ورزش كشور نظیر آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فن‌آوری، شهرداری‌ها، نیروهای مسلح و وزارت ورزش و جوانان از ظرفیت‌ها و امكانات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری یكدیگر است. ضمن اینكه كوتاه‌مدت‌نگری در كلان ورزش كشور حاكم بوده و همین امر به نداشتن برنامه‌ریزی بلندمدت و پایبندی به اجرای آن منجر شده است.
-پایین بودن سهم ورزش در تأمین سلامت عمومی مردم و زمینه سازی ورزش قهرمانی
-پایین بودن سطح مشاركت مردم در ورزش همگانی و كم‌تحركی اقشار مختلف بویژه نوجوانان و جوانان، چالشی است كه می‌تواند زمینه‌ساز به خطر افتادن سلامت عمومی مردم و افزایش روزافزون ناهنجاری های جسمانی و اسكلتی شده و حتی بروز بیماری‌های ناشی از كم تحركی را در میان مردم افزایش دهد. بر اساس پژوهش انجام شده در همین راستا، 65،70 درصد مردم ایران فعالیت بدنی ندارندكه این امر زنگ خطری جدی برای مسئولان امر محسوب می‌شود.
مقایسه وضعیت جمعیت فعال و غیر فعال ورزش همگانی كشور به تفكیك جنسیت نشان می‌دهد، 4،2درصد زنان ایرانی بیشتر از مردان دارای فعالیت بدنی سه تا پنج روز در هفته برای مدت زمانی بیشتر از 20 دقیقه در هر جلسه هستند. ضمن اینكه فعالیت مردان در مدت زمانی یك تا دو روز در هفته فعالیت بدنی بیشتر از جامعه زنان است.
مقایسه جمعیت فعال ورزش همگانی كشور (با میزان فعالیت 6 تا 7 روز در هفته) با كشورهای فنلاند، سوئد، انگلستان، ایرلند، هلند، اسپانیا و ایتالیا نشان می دهد؛ فاصله قابل توجهی بین جمعیت فعال كشور با جمعیت كشورهای پیشرو در این زمینه وجود دارد.
بر اساس پژوهش‌های انجام شده؛ حدود 48 درصد از مرگ و میر ناشی از بیماری‌های غیرواگیر، به بیماری‌های قلبی و عروقی، 31 درصد به سرطان‌ها، 12 درصد به بیماری‌های انسدادی ریه و 3 درصد به دیابت قندی هستند و مشكلاتی نظیر فشار خون بالا، كلسترول بالا، اضافه وزن و چاقی همگی به ناكافی بودن میزان فعالیت بدنی مرتبط هستند و از این‌رو كم‌تحركی یكی از مهم‌ترین عامل زمینه‌ساز خطر بیماری‌های غیرواگیر محسوب می‌شود.
وضعیت تعداد ورزشكاران سازمان‌یافته كشور نیز روند رو به رشدی را نشان می‌دهد، به این ترتیب كه از سال 93 با 5،10 درصد رشد همراه بوده و پیش‌بینی می‌شود تا سال 1396 در مجموع با 4،35درصد رشد همراه باشد.
در همین راستا بخش قابل‌توجهی از جمعیت كشور در روستاها ساكن هستند كه بنابر اقلیم‎های مختلف و برحسب ضرورت دارای بازی‎ها و ورزش‎های خاص خود هستند. با ورود ورزش‎های جدید، ورزش‏های بومی و محلی كه ریشه در فرهنگ كشور دارند، به تدریج جای خود را به ورزش‎های جدید سپردند. در حالی كه در برنامه‏های پنج ساله، جزئی از اهداف «توجه به ورزش‎های بومی و محلی» و احیاء و توسعه آن بوده است. بر همین اساس ضرورت دارد تا در زمینه پشتوانه‏سازی، احیاء و نیز اثربخشی این ورزش‌ها حمایت‏های ویژه‏ای صورت گیرد.

-محدود بودن رشته‌های صاحب مدال و عدم دسترسی به قهرمانی پایدار
یكی دیگر از چالش‌های موجود ورزش كشور، نبود ثبات در مدال‌آوری در ادوار مختلف رقابت‌های ورزشی در سطوح بین‌المللی و همچنین محدود بودن رشته‌های صاحب مدال است، به طوری كه سهم ایران از خیل عظیم مدال‌های توزیع شده در رشته‌های ورزشی و پایه و پر مدال در تمامی ادوار المپیك تابستانی تنها یك مدال نقره، آن هم در رشته ورزشی دو و میدانی است. بر اساس تحلیل انجام شده از وضعیت ایران در ادوار مختلف رقابت‌های المپیك تابستانی، میانگین مدال‌آوری ایران تنها 4 مدال بوده و در هر دوره متناسب با شرایط و به نسبت سایر دوره‌ها، فراز و نشیب‌ و همچنین پایدار نبودن در مدال‌آوری به وضوح مشاهده می‌شود.
مشاهده وضعیت مدال‌های طلای ایران در ادوار مختلف بازی‌های المپیك تابستانی، این مساله را تأیید می‌كند، به طوری كه از مجموع 68 مدال كسب شده، تنها 18 مدال طلا بوده و ایران تنها در 8 دوره موفق به كسب مدال طلا شده است. سهم رشته‌های مختلف ورزشی از این 18 مدال طلا، به ترتیب كشتی 9 مدال، وزنه‌برداری 7 مدال و تكواندو 2 مدال بوده كه نشان‌دهنده سهم ناچیز رشته‌های ورزشی ایران در بازی‌های المپیك است. بر اساس این روند می‌توان پیش‌بینی كرد كه با تداوم وضع موجود، همواره در میزان و كیفیت مدال‌آوری ایران در بازی های المپیك فراز و نشیب وجود خواهد داشت و تعداد رشته‌های ورزشی نیز از 4 رشته ورزشی فراتر نخواهد رفت.
مشاهده وضعیت رتبه ایران در بازی‌های المپیك تابستانی هم نشان‌دهنده نبود ثبات در رشد ورزش قهرمانی بویژه در 4 المپیك اخیر است. نكته دیگر، فاصله قابل توجه رتبه‌ها در سه دوره اخیر بوده است كه این نشان‌دهنده نبود برنامه‌ریزی بلند‌مدت در این زمینه است.
مشاهده وضعیت ایران در ادوار مختلف بازی های آسیایی نشان‌دهنده روند رو به رشد كسب مدال در این بازی هاست و از بازی‌های آسیایی سال 1990 پكن شاهد روند نزولی در مدال آوری ورزشكاران ایرانی هستیم كه این روند از سال 2010 تشدید شده است.
با این‌حال مشاهده وضعیت رتبه ایران در ادوار مختلف بازی‌های آسیایی، نشان‌دهندهء عدم پایداری است كه البته این ناپایداری بین رتبه‌های چهارم تا ششم متغیر است.
مشاهده وضعیت مدال‌های طلای ایران در ادوار مختلف بازی‌های المپیك تابستانی، این مساله را تأیید می‌كند، به طوری كه از مجموع 68 مدال كسب شده، تنها 18 مدال طلا بوده و ایران تنها در 8 دوره موفق به كسب مدال طلا شده است. سهم رشته‌های مختلف ورزشی از این 18 مدال طلا، به ترتیب كشتی 9 مدال، وزنه‌برداری 7 مدال و تكواندو 2 مدال است كه نشان‌دهنده سهم ناچیز رشته‌های ورزشی ایران در بازی‌های المپیك است. بر اساس این روند می‌توان پیش‌بینی كرد كه با تداوم وضع موجود، همواره در میزان و كیفیت مدال‌آوری ایران در بازی های المپیك فراز و نشیب وجود خواهد داشت و تعداد رشته‌های ورزشی نیز از 4 رشته ورزشی تجاوز نخواهد كرد.

-بهره مند نبودن از ظرفیت‎های اقتصاد ورزش در تحقق سیاست‎های اقتصاد مقاومتی
در سال‌های اخیر سیاست‌ها و رویكردهای حاكم بر برنامه‌ریزی در بخش ورزش تغییر یافته است. به طوری كه با شناسایی آثار و ابعاد اقتصادی فعالیت‌های ورزشی، برنامه‌ریزی‌های كلان در اغلب این كشورها به این سمت گرایش یافته‌است. بررسی‌ها و تجربیات كشورهای مختلف مشخص كرده است كه اثرات مستقیم اقتصادی ورزش، اثراتی چون تولید كالاها و خدمات ورزشی، صادرات و واردات، هزینه‌های خانوار، ایجاد اماكن و تسهیلات، تبلیغات، مشاركت در بازار بورس، پوشش رسانه‌ای، اشتغال، جذب گردشگر و حامیان مالی را شامل می‌شود. اثرات اقتصادی غیرمستقیم ورزش نیز در زمینه‌هایی چون ارتقای سلامتی جامعه، كاهش هزینه‌های درمان و به تبع آن توسعه برنامه‌های ملی سلامت، كاهش بزهكاری‌ها، كاهش غیبت كاركنان و افزایش عملكرد و بهره‌وری آنها مدنظر قرار می‌گیرد.
بررسی وضعیت اقتصاد ورزش در كشور نشان دهنده بی توجهی و اهمیت ظرفیت‏های این بخش در توسعه اقتصادی كشور و به ویژه تحقق سیاست‏های اقتصاد مقاومتی است. مهمترین محورهای اقتصاد ورزش و وضعیت آنها در كشور به شرح زیر است:
-اقتصاد ورزش و اشتغالزایی پایدار و مولد:
ایجاد فرصت‌های شغلی را از مهمترین اثرات اقتصادی صنعت ورزش و سایر صنایع به شمار آورد. همین موضوع باعث شده تا بعضی از كشورها به دنبال برآورد تعداد فرصت‌های شغلی ایجاد شده توسط صنعت ورزش و سهم ورزش از كل اشتغال در كشور خود باشند. به عنوان مثال سهم صنعت ورزش از كل اشتغال در هنگ كنگ 2.5درصد، استرالیا 2.7درصد، اسكاتلند 1.9درصد و نیوزلند 1.3درصد اعلام شده است كه این تاكنون هیچ‌گونه اطلاعات رسمی و جامعی در خصوص تعداد شاغلین صنعت ورزش در دست نبوده است.

- سهم محاسبه شده ورزش در تولید ناخالص داخلی:
یكی از شاخص‌های كلان مورد توجه كشورها بررسی میزان سهم ورزش در سبد خانوار و همچنین میزان سهم آن در تولید ناخالص داخلی است كه بر اساس پژوهش های انجام شده در حوزه اقتصاد ورزش، سهم ورزش در هزینه‌های سبد خانوار جامعه ایرانی از 56هزار و 893 ریال در سال 1380 به 373هزار و 879 ریال در سال 1390 رسیده است. نسبت این هزینه به كل هزینه‌های سبد خانوارهای ایرانی در سال 1380، 0،19 درصد در سال 1385؛ 31،0و در سال 1390؛ 21،0درصد محاسبه شده كه در مقایسه با استانداردهای بین‌المللی رقم ناچیزی محسوب می‌شود. سهم محاسبه شده ورزش در تولید ناخالص داخلی كشور نیز بسیار ناچیز بوده و دارای فاصله قابل توجهی با كشورهای توسعه یافته است.

- گردشگری ورزشی:
یكی دیگر از ابعاد اقتصادی بخش ورزش كه كمتر مورد توجه و برنامه‌ریزی در كشور قرار گرفته است، گردشگری ورزشی است. طبق آمار كشورهای مختلف حدود 20 تا 30 درصد گردشگران، ورزش را دلیل اصلی سفر خود عنوان كردند. بیش از نیمی از سفرهای تعطیلات را سفرهای تشكیل می‌دهند كه هدف آن‌ها ورزش نیز است. بر این اساس گردشگری ورزشی بخش در حال توسعه گردشگری است كه با توجه به آمار، حدود 32 درصد از توفیق‌ها و دستیابی‌های جهانی گردشگری را به خود اختصاص می‌دهد و با توجه به تغییر سبك زندگی و علاقه مردم به این پدیده اهمیت یافته است.
از طرفی، پیش‌بینی‌های صورت گرفته نشان می‌دهند گردشگری و سفر تا سال 2020 رشد 5 درصدی در سطح جهان خواهد داشت. اما جالب است بدانیم این پیش‌بینی‌ها در مورد گردشگری ورزشی تا سال 2020 رقم 10درصدرا نشان می‌دهند. متاسفانه در ایران نداشت شناخت كافی، نبود مدیریت و راهبردهای مدون و مشخص باعث غفلت از این حوزه و از دست رفتن فرصت‌های منحصر به فرد كشور شده است. در جدول شماره 38 آمار تعداد سفرهای داخلی برحسب نوع سفر به تفكیك اهداف اصلی گردشگری در كشور ارائه شده است.

ماخذ: مركز آمار ایران
همان‌طور كه ملاحظه می شود، هدف اصلی بخش زیادی از گردشگران دیدار دوستان و بستگان (41.38درصد) است . گردش و تفریح (29.38درصد)، زیارت (13.39درصد)، درمان (8.40درصد)، خرید (4.74درصد)، كسب و كار (1.26درصد)، آموزش (0.19درصد) به ترتیب اهداف اصلی گردشگران از سفر است.
متاسفانه در این میان سفر با هدف ورزش در سایر اهداف (1.2درصد) لحاظ گردیده است و این امر نشان می‌دهد كه گردشگری ورزشی در كشور جایگاهی ندارد و متاسفانه از مزایا و ظرفیت‌های اقتصادی این موضوع استفاده نگردیده است. در صورتی كه محتوای برنامه‌ریزی‌های آتی بخش ورزش كشور به روال سابق ادامه یابد، بدون شك كشور در طول سال‌های آینده، از منافع و آثار مثبت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سایر موارد این امر بهره‌مند نخواهد شد.
یكی دیگر از مهمترین چالش‌های ورزش كشور، متكی بودن آن به منابع دولتی و همچنین سهم اندك ورزش حرفه‌ای در توسعه اقتصادی كشور و توسعه ورزش قهرمانی است. ضمن اینكه موانعی هم در درآمدزایی باشگاه‌های حرفه‌ای ایران وجود دارد كه مهمترین آن‌ها موانع و خلاءهای قانونی و البته نبود یك نظام جامع مشخص‌كننده چارچوب ورزش حرفه‌ای كشور است.
ضروریست تا ساختار اقتصادی ورزش با رویكرد «اقتصاد مقاومتی» مورد بازنگری قرار گیرد. اقتصاد مقاومتی به معنای تشخیص حوزه‏های فشار و سپس تلاش برای كنترل و بی اثرنمودن آنها و تبدیل فشار و تهدیدات به فرصت‏هاست. كاهش وابستگی‏های خارجی و تاكید بر تولید داخلی و ملی و تلاش برای خوداتكایی، روی دیگر آن است. یكی از عرصه‏های بسیار مهم و اثرگذار در تحقق اقتصاد مقاومتی، توسعه ورزش كشور است زیرا امروزه ورزش ابزاری جهانی-محلی برای توسعه اقتصادی است. برنامه‏های مرتبط با ورزش و اقتصاد كلان، بر نیروهای اجتماعی، خدمات شغلی، آموزش مهارت‏یابی و توسعه شایستگی منابع انسانی اثرگذار است. ورزش اكنون از طریق نهادهای خویش همچون كارفرما عمل می كند و اثرچندوجهی بر سایر بخش‎ها همچون گردشگری، تولید و بخش غیر رسمی صنایع بالادستی خود دارد.
متاسفانه در كشور در زمینه توسعه اقتصاد ورزش كم توجهی صورت گرفته است. از آن جمله می توان به نبود زیرساخت‌های تشكیلاتی وحقوقی لازم جهت كنترل استانداردهای تجهیزات و امكانات ورزشی اشاره كرد اما در سال‏های اخیر و با ابلاغ سیاست‏های اقتصاد مقاومتی اقداماتی به انجام رسیده كه كافی نبوده و نیاز است در برنامه‎ریزی‏های آینده بخش كشور به صورت ویژه و جدی‏تر به این بخش توجه شود.

- تعداد زیاد پروژه‌های نیمه‌تمام و كمبود فضاهای ورزشی
یكی از چالش‌های موجود ورزش كشور، پایین بودن سطح سرانه ورزشی است كه با توجه به اطلاعات ارایه شده در جدول زیر و بر اساس آمار جمعیتی كشور در مهرماه سال 1393، سرانه ورزشی كشور در صورت تكمیل پروژه‌های در دست اجرا به 7631 سانتیمتر مربع خواهد رسید. در این میان استان‌های كهكیلویه و بویراحمد با 18017 سانتیمتر مربع و البرز با 1979 سانتیمتر مربع به ترتیب دارای بیشترین و كمترین سرانه ورزشی هستند.
بر اساس آمار موجود، وضعیت بودجه وزارت ورزش و جوانان باوجود رشد مناسب در سال‌های اخیر، در مقایسه با سایر دستگاه‌های اجرایی در سطح نازلی ارزیابی می‌شود.
در بخش منابع انسانی ورزش كشور نیز، 346هزار و 180 نفر در قالب مربی (254هزار و 512 نفر) و داور (91هزار و 668 نفر) فعال هستند و 12هزار و 860 هیأت استانی و شهرستانی در كشور وجود دارد. ضمن اینكه بر اساس آخرین آمار منابع انسانی ورزش كشور در سال 1394، 885 نفر در ستاد وزارت ورزش و جوانان و پنج هزار و896 نفر در ادارات كل ورزش و جوانان استان‌های سراسر كشور مشغول فعالیت هستند.
یكی دیگر از چالش‌های بخش زیرساخت‎های ورزشی، تعداد زیاد اماكن ورزشی نیمه تمام است. با توجه به اینكه اماكن ورزشی به عنوان اساسی‌ترین بخش سخت‌افزاری ورزش و جزئی از تاسیسات و سازمان‌های انسانی به شمار می‌آید كه بخش وسیعی از آثار مرتبط با ورزش بر جامعه و محیط متأثر از آنها است.
برای دستیابی به توسعه ورزشی در كشور عمل در سه حوزه برنامه‌ریزی، طراحی و تجهیز ضروری است بنابراین مسئولیت دولت به عنوان مهمترین متصدی ورزش در كشور، علاوه بر عهده‌دار بودن مسائل مربوط به پشتیبانی مالی، مدیریت و راهبری صحیح و عملی اینگونه برنامه‌ها است. مهم‌ترین پیش‌بینی كه از وضعیت زیرساخت‌ها و فضاهای ورزشی كشور در صورت ادامه وضعیت موجود می‌توان داشت، مساله تعداد بسیار زیاد پروژه‌های نیمه تمام ورزشی در سطح كشور است. در جدولی وضعیت پروژه‌های نیمه تمام ورزشی در كشور نشان داده شده است. با توجه به میزان اعتبارات اختصاص یافته به فصل تریبت بدنی و وزارت و رزش و جوانان، حداقل بیش از 10 سال طول خواهد كشید كه پروژه‌های نیمه تمام وضع موجود به بهره‌برداری برسند. لذا ضروری است كه رسیدگی به این چالش در دستور كار و اولویت‏های اصلی وزارت ورزش و جوانان قرار گیرد.

-دسترسی نابرابر بانوان به تسهیلات و فرصت‌های متناسب و متوازن
توسعه و اعتلای تربیت بدنی و ورزش در جامعه منوط به تحول سازنده و مثبت در برنامه‎های جاری ورزشی است. بازنگری در برنامه‏های گذشته و جاری و تدوین برنامه‎های كارآمد و موثر، بی‌شك نیازمند تلاش گسترده و همه جانبه است كه نتایج آن بتواند خط‌مشی برنامه جدید را تعیین و صحت انطباق آن را با نیازهای اساسی جامعه در حال تحول ما تضمین كند. از طرفی این واقعیت بر هیچ فردی پوشیده نیست كه بدون در نظر گرفتن زنان كه نیمی از جمعیت كشور را تشكیل می‎دهند، دستیابی به توسعه واقعی میسر نخواهد بود. امروزه در بیشتر جوامع زنان از فرصت‎هایی برابر برای شركت در فعالیت‏های ورزشی محروم بوده و با محدودیت‏هایی مواجهند. محدودیت‏های ساختاری و مدیریتی (بی توجهی به حضور بانوان در شاكله‎های تصمیم‎گیری و تصمیم‎سازی به ویژه در دستگاه‎های اجرایی فعال در بخش تربیت بدنی و ورزش و نهادها و سازمان‏های غیردولتی)، محدودیت‎های مالی و امكاناتی، محدودیت‏های انسانی و تخصصی، محدودیت‎های فرهنگی و اجتماعی از جمله آن محرومیت‏ها هستند. این محرومیت‏ها موجب شده تا ورزش بانوان در مولفه‎های ورزش همگانی، قهرمانی، پرورشی و حرفه‎ای با پیشرفت لازم و كافی نداشته باشد. ولی این محرومیت‏ها در جمهوری اسلامی ایران به دلایل مختلف به ویژه شرایط فرهنگی اجتماعی حاكم بر كشور برجستگی بیشتری دارد. در این زمینه تربیت بدنی و ورزش بانوان در كشور اهمیت خاصی دارد، چرا كه علاوه بر وجوه اشتراك آن با ورزش مردان و تاثیر مشتركی كه بر سلامت و نشاط هر دو جنس زن و مرد دارد، با توجه به اوامر و نواهی دین، حدود و ضوابط برای آن تعیین شده است.
در حال حاضر در كشور مردان بیشتر از زنان به ورزش روی می‎آورند. به طوری كه با توجه به برابری تقریبی تعداد مردان و زنان در جامعه كنونی، مردان 8،6برابر بیشتر از زنان ورزش می‎كنند. میزان رشد كنونی ورزش بانوان در عرصه‎های داخلی و خارجی، گواه بر پیشرفت نسبی ورزش بانوان ایرانی است، اما نمی‏توان این واقعیت را نادیده گرفت كه در مقایسه با ورزش مردان یا بانوان سایر كشورها از رشد خوبی برخوردار نبوده است. بررسی‎های مختلف نشان می‌دهد كه دختران و زنان ایرانی در انجام فعالیت‎های ورزشی محدودیت‏ها و مشكلات عدیده‏ای مانند محدودیت‏های ساختاری و مدیریتی، محدودیت‏های مالی و امكاناتی، محدودیت‎ها انسانی و تخصصی و محدودیت‏ها فرهنگی و اجتماعی دارند.
از این‌رو با توجه به اینكه امروزه در جوامع مختلف، ایجاد زمینه‎های مناسب برای ورزش بانوان، موضوع مهم و ملی تلقی می‎شود و میزان حضور داشتن و نداشتن زنان در فعالیت‏های ورزشی به عنوان شاخص جهانی از وضعیت اجتماعی زنان در جامعه به شمار می‎آید، این موضوع در ایران اهمیت بیشتری می‏یابد، زیرا زنان مسلمان ایرانی نیازمند محیط و امكاناتی مستقل و اختصاصی برای انجام فعالیت‏های تربیت بدنی و ورزش هستند.
لازم است علاوه بر حما‎یت‎های برابر با مردان، از حمایت‏های قانونی بیشتری برخوردار شوند. نكته حائز اهمیت در ارتباط با توسعه ورزش زنان، لزوم توجه و همكاری تمامی سازمان‎ها، ارگان‎ها و نهادهای مسئول در امر برنامه‏ریزی بخش ورزش است. بررسی وضعیت ورزش زنان در كشور باید در محورهای میزان مشاركت آنان در ورزش همگانی، جمعیت سازمان‏یافته ورزش قهرمانی زنان، جمعیت سازمان‏یافته روستایی و عشایری، مدال‏های كسب شده در میادین بین‏المللی صورت گیرد.
در سال‎های 1392 الی 1395 میزان مشاركت زنان در فعالیت ورزش همگانی روند افزایشی و رشد مثبت داشته است به طوری كه رقمی در حدود 25 درصد رشد داشته است. با این وجود بخش كثیری از جمعیت زنان كشور (بالغ بر 70 درصد) در فعالیت‏های ورزش همگانی مشاركت ندارند كه این امر لزوم توجه و برنامه‏ریزی در زمینه توسعه ورزش همگانی بانوان را مطرح می‎سازد.
همچنین جمعیت سازمان یافته ورزش قهرمانی زنان نیز شاخص مهم دیگری است كه نشان‌دهنده میزان فعالیت و مشاركت زنان در عرصه ورزش قهرمانی و حرفه‎ای است كه این شاخص نیز دارای رشد مثبت و روند افزایشی مطلوبی در سال های اخیر بوده است و رقمی در حدود 19 درصد به نسبت سال 92 رشد داشته است.

- كمبود امكانات ورزشی برای جانبازان و معلولین
پیشرفت‎های علمی اخیر و به وجود آمدن تكنولوژی‎های بسیار پیشرفته دنیای حاضر اگرچه مزایا و خدماتی را برای بهتر شدن شرایط زندگی برای افراد ایجاد نموده است، اما یكی از مهمترین و اساسی‎ترین پایه‎های زندگی انسان‎ها یعنی «سلامتی» را به نحوی به مخاطره انداخته است، به طوری كه سالانه به دلایل گوناگون تعدادی از مردم جهان را دچار انواع معلولیت‎های جسمی و روانی نموده و از شركت در بسیاری از فعالیت‎های طبیعی و روزمره زندگی، اجتماعی به خصوص ورزشی محروم ساخته است.
در این راستا فعالیت‎های حركتی و ورزشی متنوع می‌تواند نقش ارزنده‎ای در بهینه‌سازی سبك زندگی این قشر از جامعه ایفا كند. بر اساس آمارهای موجود 10 درصد جمعیت كشور از نوعی معلولیت رنج می‏برند. بدیهی است كه در زمینه كمك به رفاه حال این بخش از جمعیت كشور و استفاده از ظرفیت‏ها و پتانسیل‎های آنها باید در تمامی برنامه‏ریزی‎های كشور مورد توجه قرار گیرند. بر این اساس یكی از چالش‌های موجود ورزش كشور كمبود امكانات و زیرساخت‌های تخصصی لازم برای جانبازان و معلولین است و ضروری است وزارت ورزش و جوانان به عنوان متولی ورزش كشور، برنامه ویژه‌ای برای رفع این كمبود پیش‌بینی و اجرا نماید.

- چالش‌های فرهنگی و آموزشی ورزش كشور
چشم انداز 20ساله در افق 1404، سیاستهای فرهنگی و اصول آن، منشور ملی جوانان، سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، برنامه های پنج ساله توسعه جمهوری اسلامی و نظایر آنها همگی دارای بندها و موادی درباره ورزش و تربیت بدنی و اصول و اهداف و رویكردهای آن در جامعه و نهادهای اجتماعی هستند. شورایعالی انقلاب فرهنگی نیز مصوباتی در زمینه ورزش و تربیت بدنی و ابعاد فرهنگی و تربیتی آن و توسعه این پدیده درجامعه متناسب با ارزشها و هنجارهای جمهوری اسلامی دارد كه عبارتند از:
-راهبردهای فرهنگی ورزش و تربیت بدنی در جمهوری اسلامی ایران (مصوبه 565، 1383)
-راهبردهای فرهنگی صداوسیما جمهوری اسلامی ایران - بند ورزش (مصوبه 569، 1384)
-شاخصهای فرهنگی جمهوری اسلامی ایران - شاخص 49 الی 58 (مصوبه 530، 1382)
-راهبردهای ورزش بانوان در جمهوری اسلامی ایران- شورای فرهنگی اجتماعی زنان، 1376
- شاخصهای آموزش عالی كشور بخش فرهنگی و دانشجویی، 1382
-اصلاح و تكمیل بند 1 و 4 سیاستهای فرهنگی، اجتماعی ورزش زنان كشور ؛ ‌مصوبه چهار صد و دهمین جلسه مورخ 4/9/1376.
-سیاست‌هاي بهبود وضع گذران اوقات فراغت زنان و دختران؛ مصوبه جلسه 513 مورخ 20/12/1381
-سیاستها و راهبردهای ارتقاء سلامت زنان؛ مصوبه 613 جلسه مورخ 08/08/1386
-سیاستها و اولویت‌های فرهنگی سازمان تربیت بدنی؛ مصوبه 565 جلسه مورخ 21/04/1384.
-تصویب آیین‌نامه كمیسیون تربیت بدنی و ورزش؛ مصوبه جلسه 637 مورخ 3/10/1387.
- مصوبه اولویت‌ها و اقدامات اساسی حوزه فرهنگی ورزش كشور (نظام‌نامه فرهنگی ورزش كشور)؛ مصوبه جلسه 781 مورخ 25/3/1395.
مهمترین مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در این زمینه اولویت‌ها و اقدامات اساسی حوزه فرهنگی ورزش كشور (مصوبه جلسه 781) است كه در سال 1395 با اخذ دو گزارش كامل مبنی بر آسیب‌شناسی فرهنگی ورزش كشور و آسیب‌شناسی رسانه‌ای ورزش كشور از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام یافت و جمع بندی نهایی آن به صورت اولویت‌ها و اقدامات اساسی حوزه فرهنگی ورزش كشور به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی رسید و از سوی رئیس جمهور محترم به تمامی دستگاه‌های اجرایی مرتبط با ورزش ابلاغ شد.

نظام‌نامه فرهنگی ورزش كشور مصوب شورایعالی انقلاب فرهنگی (جلسه 781 – 1395)
اولویت‌ها و اقدامات اساسی حوزه فرهنگی ورزش كشور (نظام‌نامه فرهنگی ورزش كشور) عبارتند از:
-ساماندهی وضعیت رسانه‌ای ورزش كشور (رسانه ملی، رسانه‌های مكتوب و الكترونیك) و ارتقاء كیفی و تقویت رویكردهای فرهنگی و اخلاقی آن از طریق تشكیل «شورای نظارت بر مطبوعات ورزشی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» و تشكیل «شورای سیاست‌گذاری و نظارت بر برنامه‌های ورزشی در سازمان صدا و سیما» با همكاری وزارت ورزش و جوانان.
- تقویت و ارتقاء روحیه پهلوانی و پاسداشت ارزش‌های معنوی و اخلاقی همچون مردم‌دوستی، ایثارگری و عدالت-خواهی در بین مربیان و مدیران ورزش كشور و ارتقاء فرهنگ حاكم بر ورزشگاه‌ها و مسابقات ورزشی با استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی و تبلیغی كشور به ویژه سازمان صدا و سیما، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی، بنیاد شهید و امور ایثارگران، سازمان بسیج مستضعفین و وزارت ورزش و جوانان
-توسعه و ارتقاء كیفی و كمی ورزش بانوان و ترویج فرهنگ حاكم بر ورزش بانوان كشور به عنوان الگوی مطلوب زن مسلمان در عرصه‌های ورزشی ملی و بین‌المللی از طریق مشاركت سازمان صدا و سیما و همكاری نهادهای فرهنگی ذی‌ربط با وزارت ورزش و جوانان
-تقویت و ارتقاء سلامت عمومی و كاهش آسیب های اجتماعی در جامعه با فرهنگ‌سازی ورزش همگانی در بین همه اقشار مردم از طریق همكاری و مشاركت سازمان صدا و سیما، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، سازمان بسیج مستضعفین و وزارت ورزش و جوانان
-تقویت و نهادینه‌سازی ورزش‌های ملی و بازی های بومی و محلی و اشاعه فرهنگ و ارزش‌های حاكم بر آن‌ها در همه عرصه‌های ورزشی از طریق همكاری و مشاركت سازمان صدا و سیما، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، سازمان بسیج مستضعفین و وزارت ورزش و جوانان
-توسعه سرمایه‌گذاری ورزش كشور در سطوح پایه (ورزش دانش آموزی و دانشجویی) با رویكرد فرهنگی و تربیتی و ایجاد هم‌افزایی در بهره‌مندی عموم مردم از فضاهای ورزشی دستگاه‌های اجرایی از طریق مشاركت و همكاری وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی، سازمان بسیج مستضعفین و وزارت ورزش و جوانان
-ارتقاء سهم ورزش در تولید ناخالص ملی و رونق اقتصاد دانش‌بنیان ورزش با ترویج فرهنگ وقف و گفتمان‌سازی در حوزه اقتصاد مقاومتی با تاكید بر جلب مشاركت خیرین، سازمان‌های مردم نهاد، داوطلبان و بخش خصوصی با همكاری و مشاركت سازمان صدا و سیما، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت ورزش و جوانان
-مبارزه ساختارمند با ناهنجاری‌های اخلاقی و فرهنگی، تخلفات و جرائم ورزشی و تلاش حداكثری برای كاهش دعاوی و اختلافات ورزشكاران، مدیران و دست‌اندركاران این حوزه از طریق مدیریت عالیه كمیته‌های انضباطی و اخلاق در فدراسیون‌های ورزشی و ایجاد ساختارهای حقوقی، قضایی و داوری ورزشی با هماهنگی نهادهای ذیربط
-نظارت دقیق و مستمر بر فعالیت باشگاه‌های ورزشی عمومی و اعتباربخشی و رتبه‌بندی این باشگاه‌ها با تأكید بر التزام عملی و منشور اخلاقی و انضباطی باشگاه‌ها و نظارت بر حسن اجرای آن با همكاری نهادهای فرهنگی، انتظامی و ورزشی ذیربط.
-سازماندهی وضعیت فرهنگی ورزش قهرمانی و حرفه‌ای كشور به ویژه در سطح فدراسیون‌ها و باشگاه‌های ورزشی حرفه‌ای و برنامه‌ریزی در جهت ترویج فضائل اخلاقی، روحیه پهلوانی و جوانمردی و پرهیز از الگوسازی كاذب با همكاری سازمان صدا و سیما، سازمان تبلیغات اسلامی، وزارت ورزش و جوانان و سایر نهادهای ذی‌ربط
با توجه به حساسیت شورای عالی انقلاب فرهنگی مبنی بر ساماندهی مسائل فرهنگی و اخلاقی ورزش كشور، ضروری است فعالیت‌های ساختاری حوزه فرهنگی كشور تداوم یافته و سهم ورزش در فرهنگ عمومی جامعه تقویت شود. بدون تردید ورزش یكی از بهترین زمینه‌ها برای انجام فعالیت‌های فرهنگی و اخلاقی و همچنین گسترش مفاهیم ارزشی است.
یكی دیگر از عوامل مهم و بااهمیت در توسعه و پیشرفت‏های علمی ورزش، بها دادن و انجام فعالیت‏های آموزشی، پژوهشی و تحقیقاتی مختلف و توجه به آخرین یافته‏های علمی در طراحی تمرینات و امور اجرایی ورزش است. بنابراین ضعف علمی و پژوهشی و منحصربودن تحقیقات و پژوهش‎های ورزشی را نیز می‎توان از آسیب‎زدگی در ورزش كشور دانست. لازم است در جهت جلوگیری از موازی‏كاری و كاربردی كردن پژوهش‎ها و تحقیقات ورزشی نظام مربوطه تدوین و نظارت‏های لازم صورت گیرد تا با رفع این كمبود، دستیابی به پیشرفت علمی و جدید ورزشی مطابق با پیشرفت‎های جهانی تحقق یابد. ضمن آنكه ارتقاء ارتباط نهادهای ورزشی با مراكز علمی و دانشگاهی ضروری بوده و نیازمند توسعه در سطح فعالیت‏های آموزشی و پژوهشی دانشگاه‎ها و همچنین مراكز پژوهشی كشور بویژه پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی است.

تحلیل راهبردی ورزش كشور
بررسی و تبیین وضع موجود حوزه‏های ورزش قهرمانی و حرفه‎ای، ورزش همگانی، ورزش بانوان، زیرساخت‎ها و فضاهای ورزشی، فرهنگ و پژوهش در ورزش نشان دهنده پاره‏ای كاستی‏ها و مشكلات در راه توسعه ورزش كشور می‏باشد كه نیاز است در برنامه‏ریزی‎های این بخش مورد توجه و تاكید قرار گیرد. در ادامه به بررسی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید حوزه های مختلف ورزش كشور می‌پردازیم:

ورزش همگانی
-نقاط ضعف
كمبود سهم ورزش همگانی از اعتبارات دولتی
نبود آمار و اطلاعات وضعیت فعالیت بدنی آحاد جامعه به صورت سالانه و روندی
افزایش روز افزون هزینه استفاده از امكانات و خدمات ورزشی
رشد قابل توجه باشگاه‌های ورزشی خرد در سال‌های اخیر و فقدان نظارت كافی بر عملكرد و كیفیت خدمات آن‌ها
خالی بودن جای ورزش سلامت‌محور در برنامه‌ها و طرح‌های نظام جامع سلامت
‌ضعف فرهنگ پرداختن به فعالیت‌بدنی در جامعه
‌استفاده ناكارامد از امكانات و تجهیزات و اماكن ورزشی موجود
ناهماهنگی بین نهادهای ورزشی كشور
ضعف نظام فناوری اطلاعات و ارتباطات بخش ورزش
نبود سیاست‌گذاری و مدیریت یكپارچه در بخش ورزش همگانی
نبود نظام داوطلبی در بخش ورزش همگانی
نداشتن برنامه و ساز و كار لازم برای بهره‌گیری از ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد بخش ورزش

-نقاط قوت
كم هزینه بودن ورزش همگانی نسبت به ورزش قهرمانی و حرفه ای
وجود ساختارهای ستادی متولی ورزش همگانی، روستایی و عشایری در وزارت ورزش و جوانان
وجود بازی ها و الگوهای متنوع ورزش های بومی و محلی در اقصی نقاط كشور
فعالیت 11 فدراسیون ورزشی و هیأت‌های تابعه استانی و شهرستانی در حوزه همگانی
تحت پوشش داشتن بیش از 22 رشته ورزشی با ماهیت همگانی
‌عضویت و ارتباط با 2 انجمن بین‌المللی و آسیایی ورزش برای همه

-تهدیدها
تغییر الگوهای رفتاری زندگی شهروندی
نبود وحدت نظر در خصوص تعریف و حدود ورزش همگانی و تفریحی در بین سیاستگذاران
ضعف آگاهی و دانش در مورد منافع فعالیت بدنی و پیامدهای كم تحركی
برخی موانع فرهنگی اجتماعی بانوان در ورزش همگانی
ناچیز بودن سهم ورزش در سبد خانوارها
نداشتن انگیزه‌های لازم برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی
تغییر جهت گیری جمعیتی جامعه و نداشتن فعالیت بدنی كافی در گروه های سنی میانسال و سالمندان

- فرصت‌ها
رویكرد مثبت مقام معظم رهبری، رئیس جمهور محترم و بزرگان دین به امر ورزش
رویكرد مثبت قانون اساسی كشور مبنی بر ضرور تقویت ورزش رایگان و در دسترس
وجود برخی قوانین حمایتی و ظرفیت‌ساز به ویژه قانون برنامه ششم توسعه كشور
توجه به فرهنگ وقف در جامعه اسلامی
توجه دستگاه‌های اجرایی مختلف به موضوع ورزش در سال‌های اخیر

-ورزش قهرمانی و حرفه‏ای

-نقاط ضعف
نبودن برنامه راهبردی جامع برای پرورش قهرمانان مستعد از سنین پایه
نبودن برنامه منسجم برای حضور پررنگ در عرصه تصمیم‌گیری بین‌المللی ورزش
نظام ملی مسابقات و ورزش رقابتی
ناكافی بودن اعتبارات ورزش قهرمانی
نداشتن استقلال مالی و اقتصادی فدراسیون‌های ورزشی و وابستگی به دولت
حضور كم‌رنگ بخش خصوصی در ورزش قهرمانی
‌ضعف نظام تربیت مربیان حرفه‎ای
نبود نظام حقوقی و اقتصادی لازم در ورزش قهرمانی و حرفه‌ای
نبودحمایت كافی از تولید تجهیزات ورزشی با كیفیت در داخل كشور
نداشتن سازمان های غیردولتی، صنفی و حرفه‌ای موثر در ورزش
‌سهم ناچیز ورزش در تولید ناخالص داخلی

-نقاط قوت
وجود سرمایه انسانی متخصص در امر مدیریت ورزش
وجود زیرساخت‌های ورزشی
وجود ساختارهای مدیریتی كارآمد در حوزهء ورزش قهرمانی و حرفه‌ای
وجود استعدادهای ورزشی نخبه در سراسر كشور در بسیاری از رشته‌های ورزشی
وجود مربیان خبره و علاقه‌مند به پیشرفت
تدوین ضوابط و شاخص‌های ورزش حرفه‌ای در 7 رشته ورزشی

- تهدیدها
توسعه معكوس و جذب نخبگان ورزشی توسط سایر كشورها
‌نبود شرایط و بسترهای لازم برای مشاركت نظام مند بخش خصوصی در فرایند توسعه
تعدد مراكز سیاست گذار و تصمیم گیر در ورزش كشور و فقدان هماهنگی و تعامل لازم بین آن ها
به روز نبودن قوانین فعلی برای پاسخ به نیازهای جدید ورزش كشور
نبودحمایت لازم از بخش خصوصی برای ساخت و تولید تجهیزات ورزشی استاندارد و با كیفیت

-فرصت‌ها
جذابیت و اقبال عمومی ورزش قهرمانی و حرفه‌ای به عنوان یك مولفه اثرگذار اجتماعی و فرهنگی
تأثیر دیپلماسی ورزشی بر عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی
توسعه رسانه‌های دیداری، شنیداری، نوشتاری و مجازی
توجه و رویكرد مثبت مسئولین نسبت به ضرورت توسعه ورزش قهرمانی
جوان بودن جمعیت كشور و وجود استعدادهای فراوان ورزشی
جذابیت‌های اقتصادی حوزه ورزش برای سرمایه‌گذاری بخش خصوصی

-ورزش بانوان
نقاط ضعف
‌محدودیت‏های ساختاری و مدیریتی و عدم توجه به حضور بانوان در شاكله‏های تصمیم‏گیری و تصمیم‏سازی
محدودیت‏های مالی و امكاناتی ویژه ورزش بانوان
‌برخی چالش‌های فرهنگی و اجتماعی در مشاركت منظم بانوان در ورزش‌های همگانی و قهرمانی
‌فراهم نبودن بسترهای حضور بانوان محجبه ایرانی در رقابت‌های بین‌المللی برخی رشته‌های ورزشی
‌كمبود فضاهای سرپوشیده و روباز خاص بانوان

2- نقاط قوت
‌وجود ساختار مدیریتی مستقل در وزارت ورزش و جوانان
‌موفقیت زنان مسلمان ایرانی در میادین بین‌المللی و تقویت نقش الگویی آن‌ها در جامعه
‌ظرفیت بالای مدال‌آوری در میادین بین‌المللی
‌امكان فعالیت بانوان با پوشش اسلامی در رقابت‌های بین‌المللی برخی رشته‌های ورزشی
‌وجود پست‌های اختصاصی بانوان در تشكیلات سازمانی وزارت ورزش و جوانان

-تهدیدها
‌نبود الزامات قانونی كافی و موثر در حمایت از جامعه ورزش بانوان
‌كافی نبودن فرصت‌های مدیریتی برای زنان
‌برخی چالش‌های فرهنگی و اجتماعی موجود درباره اشتغال و فعالیت زنان

-فرصت‌ها
‌تأكیدات مقام معظم رهبری و رئیس جمهور محترم مبنی بر اهمیت و ضرورت پرداختن زنان به ورزش
‌وجود معاونت امور زنان ریاست جمهوری
‌افزایش جمعیت دانشجویان زن بویژه در سطح تحصیلات تكمیلی در سال های اخیر
‌افزایش روزافزون آگاهی و دانش زنان جامعه
‌افتخارآفرینی زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی


-اقتصاد ورزش
نقاط قوت
وجود لیگ‏های ورزشی حرفه‏ای در رشته‏های مختلف ورزشی
جذابیت حوزه ورزش در میان مخاطبان از طیف‏های گوناگون اعم از ورزشكاران، سرمایه‏گذاران و ....

- نقاط ضعف
نبود زمینه های لازم و حمایت‎های حقوقی و قانونی مناسب جهت جذب سرمایه‏گذاری بخش خصوصی
‌ضعف زیرساخت‏ها جهت میزبانی رویدادهای ورزشی بین‏المللی
‌دولتی بودن بخش ورزش كشور
‌نبود انضباط و عدم شفافیت كامل مالی اقتصاد ورزش در كشور و امكان بروز فساد

-فرصت‎ها
‌تأكیدات مقام معظم رهبری در عزم ملی جهت تحقق سیاست‏های اقتصاد مقاومتی
‌تركیب جمعیت جوان كشور و متقاضی توسعه فعالیت‏های ورزشی
‌وجود تسهیلات و مشوق‏های متعدد جهت توسعه
‌ویژگی‏های منحصر به فرد سرزمینی جهت توسعه گردشگری ورزشی
وجود گروه‏های حامی توسعه فعالیت‏‏های ورزشی اعم از خیرین، بخش خصوصی و .....
‌وجود بنگاه‏های خرد، نیروهای متخصص و تكنولوژی صنایع ورزشی در كشور
‌وجود رسانه‏ها و ابزارهای ارتباطی فراوان
‌وجود حامیان مالی متقاضی سرمایه‏گذاری در بخش ورزش

-تهدیدها
‌مشكلات و چالش‏های اقتصادی موجود در اقتصاد كشور
‌محدودیت‏های سیاسی، اقتصادی و ورزشی بین‏المللی اعم از تحریم‏ها و ....
‌محدودیت‏های حقوقی و كنسولی جهت رفت‏وآمد ورزشكاران داخلی و خارجی

-زیرساخت‏های ورزشی
نقاط قوت
‌وجود نیروی انسانی متخصص و متعهد و علاقه‏مند در بخش ورزش كشور
‌نهادسازی های مناسب در حوزه‏های تخصصی ورزشی
‌تجهیزات، تكنولوژی فنی بالا جهت توسعه زیرساخت‏های ورزشی

نقاط ضعف
ناكارآمدی بروكراسی اداری حاكم بر بخش ورزش كشور
تصدی‏گری دولتی در بخش ورزش و بهره مند نبودن از توان‏های بخش خصوصی به خصوص در بخش باشگاه‏داری
وجود مشكلات حقوقی مربوط به مالكیت بخش عمده‏ای اماكن و فضاهای ورزشی
‌فرسودگی و استهلاك بخشی از مجموعه‌های ورزشی
‌وجود تعداد بسیار زیاد پروژه‏های ورزشی نیمه تمام و هدر رفت منابع

فرصت‎ها
وجود حامیان مالی مردمی و خصوصی جهت توسعه زیرساخت‏های ورزشی
‌وجود قوانین در جهت استفاده از بخش خصوصی و خیرین برای توسعه و بازسازی اماكن ورزشی

تهدید‌ها
‌تعداد زیاد دستگاه‏های متولی در بخش ورزش و عدم وجود هماهنگی و انسجام میان آنها
‌وجود معارضین در بخشی از مجموعه‌های ورزشی تحت پوشش شركت و مشكل در اخذ سند مالكیت آن‌ها
ورزش در برنامه ششم توسعه كشور
در میان برنامه‌های توسعه كشور، به نظر می‌رسد نگاه برنامه ششم توسعه به امر ورزش، نگاهی ویژه‌تر، تخصصی‌تر و البته علمی‌تر است و ضروری است در كوتاه‌ترین زمان ممكن زمینه برای اجرایی شدن احكام آن فراهم شده و ورزش در مسیر توسعه و تعالی هر چه بیشتر قرار گیرد. در ادامه به احكام مرتبط با ورزش اشاره می‌شود:

ماده 7-
چ- وجوه هزینه‌هایی كه توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی به منظور احداث، تكمیل و تجهیز فضاها، اماكن و توسعه ورزش همگانی و یا به‌عنوان كمك به وزارت ورزش و جوانان پرداخت می‌شود با تأیید وزارت مذكور به عنوان هزینه‌های قابل قبول مالیاتی تلقی می‌گردد.
ماده 25-
الف- به‌منظور مردمی شدن و گسترش سهم بخش خصوصی و تعاونی در اقتصاد و به‌منظور افزایش بهره‌وری و ارتقای سطح كیفی خدمات و مدیریت بهینه هزینه به تمامی دستگاههای اجرائی كه عهده‌دار وظایف اجتماعی، فرهنگی و خدماتی هستند (از قبیل واحدهای بهداشتی و درمانی، مراكز بهزیستی و توانبخشی، مراكز آموزشی، فرهنگی، هنری و ورزشی و مراكز ارائه‌دهنده خدمات و نهاده‌های كشاورزی و دامپروری) اجازه داده می‌شود در چهارچوب استانداردهای كیفی خدمات كه توسط دستگاه ذی‌ربط تعیین می‌گردد، نسبت به خرید خدمات از بخش خصوصی و تعاونی (به‌جای تولید خدمات) اقدام نمایند. در اجرای این بند واگذاری مدارس دولتی ممنوع است.

تبصره- آیین‌نامه اجرائی این ماده شامل نحوه تعیین قیمت خرید خدمات و تعیین تكلیف نیروی انسانی و ساختار به پیشنهاد سازمان، سازمان اداری و استخدامی كشور و دستگاه اجرائی ذی‌ربط به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

ماده 55-
هزینه خدمات مدیریت طرحهای تملك دارایی‌های سرمایه‌ای شركت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل كشور، بنیاد مسكن انقلاب اسلامی، شركت مجری ساختمان‌ها و تأسیسات دولتی و عمومی، شركت سهامی توسعه منابع آب و نیروی ایران و شركت توسعه و نگهداری اماكن ورزشی تا دو و نیم درصد (5،2درصد) عملكرد تخصیص اعتبارات ذی‌ربط با احتساب كل وجه دریافتی از بودجه عمومی دولت اعم از وجوه نقد، اسناد خزانه، اوراق مشاركت و سایر اوراق بهادار تعیین و توسط سازمان در اختیار بنیاد و شركت‌های مذكور قرار می‌گیرد.

سازمان موظف به تخصیص اعتبارات اجنتاب‌ناپذیر بنیاد و شركتهای مذكور در چهارچوب بودجه آنها از محل اعتبارات فوق تا دو و نیم‌درصد (5،2درصد) است.

ماده 73-
الف- از ابتدای اجرای قانون برنامه تولید و واردات انواع سیگار و محصولات دخانی علاوه بر مالیات و عوارض موضوع قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 3/12/1366 و قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 17/2/1387، مشمول مالیات به شرح زیر است:
1- مالیات هر پاكت انواع سیگار تولید داخلی به میزان ده درصد (10درصد) قیمت درب كارخانه و تولید مشترك بیست درصد (20درصد)، تولید داخل با نشان بین‌المللی (برند) بیست و پنج درصد (25درصد) قیمت درب كارخانه و وارداتی به میزان چهل درصد (40درصد) قیمت كالا، بیمه و كرایه تا بندر مقصد سیف (Cif) تعیین می‌گردد.
2- مالیات انواع توتون پیپ و تنباكوی آماده مصرف تولید داخلی به میزان ده درصد (10درصد) قیمت درب كارخانه و وارداتی به میزان چهل درصد (40درصد) قیمت كالا، بیمه و كرایه تا بندر مقصد سیف (Cif) تعیین می‌گردد.

جزء‌های (1) و (2) بند (الف) ماده (73) در طول اجرای قانون برنامه در بخش‌های مغایرت بر ماده (52) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 17/2/1387 حاكم هستند.

ب- وزارت صنعت، معدن و تجارت از ابتدای سال 1396 موظف است:
1-قیمت خرده‌فروشی انواع سیگار و محصولات دخانی مأخذ محاسبه مالیات موضوع این ماده را به مراجع ذی‌ربط و برای درج بر روی پاكت محصول اعلام نماید.
2-امكان دسترسی برخط سازمان امور مالیاتی كشور به سامانه (سیستم) اطلاعاتی واردات، تولید و توزیع سیگار و انواع محصولات دخانی را فراهم نماید.
پ- مالیات موضوع این ماده تابع كلیه احكام مقرر در قانون مالیات بر ارزش افزوده به استثناء نرخ مضاعف مالیات این ماده خواهد بود. سازمان امور مالیاتی كشور مكلف است مالیات موضوع این ماده را وصول و آن را به ردیف درآمدی نزد خزانه‌داری كل كشور واریز نماید.
ت- با لازم‌الاجراء شدن این قانون، علاوه بر عوارض موضوع بند(الف) این ماده، مالیات عملكرد، مالیات بر ارزش افزوده، حقوق ورودی، حق انحصار و بند (ب) ماده (69) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت(2) نیز به محصولات دخانی اعمال می‌گردد.
تبصره- صددرصد (100%) درآمدهای حاصل از اجرای بند (الف) این ماده طی ردیفهایی كه در بودجه‌های سنواتی مشخص می‌شود در جهت كاهش مصرف دخانیات، پیشگیری و درمان بیماری‌های ناشی از آن، بازتوانی و درمان عوارض حاصله از مصرف آن و توسعه ورزش موضوع بند (ب) ماده (69) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2) مصوب 4/12/1393 در اختیار وزارتخانه‌های ورزش و جوانان، آموزش و پرورش و بهداشت، درمان و آموزش پزشكی قرار می‌گیرد.

ماده92-
پ- دولت مكلف است تا پایان سال اول اجرای برنامه با مشاركت سازمان صدا و سیما و وزارت ورزش و جوانان، تمهیدات قانونی لازم در خصوص نحوه تقسیم درآمدهای تبلیغاتی ناشی از پخش مسابقات ورزشی را پیش‌بینی كند.

ماده 94-
دولت مكلف است بیست و هفت صدم درصد (27/0%) از كل نه درصد (9%) مالیات بر ارزش افزوده را برای توسعه ورزش مدارس، ورزش همگانی، فدراسیون بین‌المللی ورزش‌های زورخانه‌ای و كشتی پهلوانی، ورزش روستایی و عشایری، ورزش بانوان و زیرساخت‌های ورزش به‌ویژه در حوزه معلولان و جانبازان اختصاص دهد. این مبلغ در ردیفهای مربوط به وزارت ورزش وجوانان و وزارت آموزش و پرورش در بودجه سنواتی پیش‌بینی می‌شود و پس از مبادله موافقتنامه در اختیار این وزراتخانه‌ها قرار می‌گیرد.

تبصره 1- این اعتبار فقط در استان‌ها هزینه می‌شود.
تبصره 2- پرداخت هرگونه وجهی از محل بودجه كل كشور به هر شكل و به هر نحو به ورزش حرفه‌ای ممنوع است و در حكم تصرف غیرقانونی در وجوه و اموال دولتی است.
تبصره 3- از مجموع عوارض و مالیات نه‌درصدی (9درصدی) موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده، قبل از توزیع آن منابع بین ذی‌نفعان، مبلغ مندرج در این ماده كسر خواهد شد.
تبصره 4- دولت مكلف است یك پنجم از منابع درآمدی ماده (94) و یك‌پنجم ازمنابع درآمدی ماده (73) این قانون را برای ازدواج و اشتغال جوانانبه عنوان سهم وزارت ورزش و جوانان مطابق بودجه سنواتی پیش‌بینی و هزینه نماید.
ماده 95-
ت- كلیه دستگاه‌های اجرائی، مراكز آموزشی، بیمارستان‌ها و مراكز درمانی، مجموعه‌های ورزشی، مجتمع‌های رفاهی، تفریحی و مجتمع‌های تجاری اعم از دولتی یا غیردولتی، موظفند نسبت به احداث یا اختصاص و نگهداری فضای كافی و مناسب برای مسجد یا نمازخانه اقدام نمایند.

ماده 96-
وزارت جهاد كشاورزی موظف است به منظور احداث و توسعه اماكن و فضاهای ورزشی، اراضی ملی غیركشاورزی خارج از حریم شهرها و محدوده روستاها به استثنای اراضی واقع در مناطق چهارگانه محیط‌زیست را كه مورد نیاز بخش غیردولتی است با تأیید وزارت ورزش و جوانان به قیمت ارزش معاملاتی اعلام شده توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی با رعایت تشریفات قانونی به بخش غیردولتی و تعاونی با اولویت تعاونی‌های ایثارگران واگذار كند. تغییر كاربری این اراضی ممنوع است. منابع حاصل از اجرای این حكم به خزانه واریز می‌ شود.

-اهداف و راهبرد‌های پیشرفت متوازن ورزش

اهداف ورزش كشور
افزایش مشاركت حداكثری مردم در فعالیت‌های ورزشی (توسعه ورزش همگانی)
افزایش جمعیت نخبگان ورزشی (ارتقاء ورزش قهرمانی)
دانش‌افزایی و ارتقاء فرهنگ و اخلاق ورزشی
افزایش سهم ورزش در رونق اقتصاد كشور و تحقق سیاست‎های اقتصاد مقاومتی
بهبود و ارتقاء منابع و زیت‏های ورزش كشور

راهبردها
افزایش مشاركت حداكثری مردم در فعالیت‌های ورزشی (توسعه ورزش همگانی) از طریق:
بهبود نگرش نسبت به ورزش و نهادینه كردن فرهنگ ورزش در خانواده‌ها و اقشار مختلف جامعه
توسعه مراكز ورزشی خرد، محله‌محور و روستامحور
توسعه ورزش‌های رقابتی- تفریحی گروه‌های كارمندی، كارگری، نیروهای مسلح ، بسیج و اصناف
توجه به مشاركت ورزشی اقشار آسیب‌پذیر (معلولین، بیماران خاص، سالمندان و غیره)
آماده‌سازی بسترهای حقوقی، فرهنگی و اجتماعی ورزش بانوان
شناسایی، إحیا و توسعه ورزش‌ها و بازی‌های بومی و محلی
توسعه و تقویت ورزش در مناطق روستایی و عشایری كشور

برنامه‌های اجرایی
استقرار نظام آموزش سواد ورزشی برای آحاد مردم
استقرار نظام آموزش مربیان تندرستی
ارتقاء كیفی باشگاه‌های ورزشی با رویكرد سلامت محور
جلب مشاركت رسانه‌های ورزشی و به ویژه رسانه ملی در بهبود نگرش ورزشی مردم
تعامل بین دستگاه‌های اجرایی و نهادهای عمومی دولتی و غیردولتی
جلب مشاركت و تقویت ورزش در مساجد، حسینه‌ها و پایگاه‌های بسیج
توسعه خانه‌های ورزش در محلات و روستاها
توسعه باشگاه‌های ورزشی چند منظوره و مراكز سلامت
تقویت ورزش مهد كودك‌ها و پیش دبستانی‌ها
توسعه باشگاه‌های ورزشی مدرسه‌محور
تقویت و توسعه ورزش‌های كارگری
تقویت ورزش نیروهای مسلح و بسیج
ساماندهی ورزش اصناف
تقویت و توسعه ورزش كارمندی
تقویت و توسعه ورزش‌های دانش‌آموزی و دانشجویی
توسعه و گسترش فعالیت‌های ورزشی خانوادگی و اقشار خاص
تقویت و حمایت از بخش خصوصی در توسعه ورزش همگانی كشور
حمایت از طراحی، تولید و توزیع تجهیزات ورزشی مورد نیاز ورزش جانبازان، معلولین و كم‌توانان ذهنی
توسعه ورزش در مراكز آسایشگاهی، بیمارستان‌ها، خانه‌های سالمندان و مراكز بازپروری
مناسب‌سازی اماكن و محیط‌های ورزشی جهت جانبازان، معلولین و كم‌توانان ذهنی
ارتقاء جایگاه ورزش بانوان در ساختارهای سازمانی وزارت ورزش و جوانان در فدراسیون‌های ورزشی كشور
مناسب‌سازی فضاهای ورزشی جهت استفاده بانوان
توانمندسازی و بهسازی نیروی انسانی متخصص مورد نیاز ورزش بانوان در سطوح تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری و مدیریتی
ایجاد ساختارهای حمایتی برای افزایش سهم ورزش بانوان در رسانه‌های جمعی و اجتماعی
تقویت جایگاه حقوقی ورزش ‌بانوان
توسعه اماكن و فضاهای اختصاصی ورزش بانوان
توسعه رشته‌ها و مواد مسابقات ورزشی ویژه بانوان با حفظ ارزش‌های اعتقادی و فرهنگی
توزیع عادلانه منابع مورد نیاز ورزش بانوان
افزایش جمعیت نخبگان ورزشی (ارتقاء ورزش قهرمانی) از طریق:
بهبود كمی و كیفی فرایندهای استعدادیابی و نخبه‌پروری
توجه به ارتقاء كمی و كیفی مسابقات منطقه‌ای، ملی و لیگ‌ها
توسعه فرایندهای آموزش و بهسازی نیروی انسانی متخصص ورزش قهرمانی
تقویت ساختارهای حقوقی و دانشی فدراسیون‌های ورزشی
حمایت از حضور فعال ورزشكاران ایرانی در رقابت‌های بین‌المللی ورزش قهرمانی و حرفه‌ای

برنامه‌های اجرایی
استقرار نظام ملی استعدادیابی و نخبه‌پروری كشور
استقرار نظام توزیع عادلانه منابع و امكانات در چارچوب آمایش ورزش قهرمانی كشور
ساماندهی و تقویت رشته‌های پایه و پر مدال در بازی‌های آسیایی و المپیك
افزایش رشته‌های مدال‌آور در بازی های المپیك و آسیایی
استقرار نظام ملی مسابقات ورزشی
تدوین و استقرار نظام جامع ورزش حرفه‌ای كشور
افزایش تعداد رشته‌های ورزشی حرفه‌ای
تدوین و اجرای نظام‌نامه جامع آموزشی ورزش كشور
استقرار نظام آموزش ورزشكاران نخبه، مربیان، داوران ورزش كشور
توانمندسازی مدیران ورزشی كشور با رویكرد جانشین‌پروری
بكارگیری همه ظرفیت‌های ملی و جهانی ورزش در تقویت و كارآمدسازی برنامه‌های ورزش بانوان
توسعه رشته و مواد مسابقاتی ویژه ورزش بانوان مسلمان با رویكرد جلب حمایت فدراسیون‌های بین-المللی
تدوین و به روز رسانی قوانین و مقررات ورزش كشور
تقویت ساختارهای داوری و حكمیت ورزش كشور
تقویت و توسعه نهادهای مردمی حوزه ورزش قهرمانی نظیر كانون‌ها و اتحادیه‌های ورزشی
استقرار نظام مدیریت كیفیت در فدراسیون‌های ورزشی
استقرار نظام مدیریت دانش در فدراسیون‌های ورزشی
استقرار نظام مدیریت دعاوی و املاك ورزش كشور
دانش‌افزایی و ارتقاء فرهنگ و اخلاق ورزشی از طریق:
ارتقاء فرهنگ اسلامی- ایرانی در محیط‌های ورزشی
تقویت الگوهای رفتاری مطلوب در جامعه ورزش
اهتمام به ترویج ورزش‌های ملی، بومی، باستانی و زورخانه‌ای
توسعه مشاركت‌های سازمان‌یافته و مردمی بخش ورزش
تقویت فرایندهای آموزشی و پژوهشی ورزش كشور

برنامه‌های اجرایی
استقرار نظام رصد فرهنگی ورزش با تأكید بر اجرای نظام‌نامه فرهنگی ورزش كشور
مبارزه نظام‌مند با دوپینگ و ناهنجاری‌های اخلاقی و فرهنگی در میادین ورزشی
توانمندسازی فرهنگی باشگاه‌های ورزشی حرفه‌ای
ترویج، صیانت و پاسداشت ارزش‌های اخلاقی، معنوی و پهلوانی ورزش كشور
ترویج فرهنگ قرآنی در جامعه ورزش
تقویت نقش ورزشكاران، مربیان، داوران و مدیران ورزشی در حوزهء مسئولیت‌های فرهنگی و اجتماعی
إحیا و گسترش ورزش‌ها و بازی‌های بومی و محلی كشور
ترویج ورزش‌های ملی، باستانی و زورخانه‌ای كشور
استقرار نظام جامع جلب مشاركت متخصصین ورزش كشور
توسعه و تقویت سازمان‌های مردم نهاد ورزش همگانی كشور
توسعه نهضت داوطلبی ورزش كشور
توانمندسازی و حمایت از شركت‌های دانش‌بنیان حوزه ورزش
توسعه پژوهش‌های كاربردی و پیمایش‌های ملی ورزش
حمایت از قطب‌های علمی- پژوهشی دانشگاهی مبتنی بر نیازهای ورزش كشور با همكاری دستگاه-های ذیربط
حمایت از برنامه‌ها و فعالیت‌های علمی آموزشی مرتبط با نیازهای ورزش كشور با همكاری دانشگاه‌ها و مراكز پژوهشی
افزایش سهم ورزش در رونق اقتصاد كشور و تحقق سیاست‎های اقتصاد مقاومتی از طریق:
شناسایی و إحصاء منابع مالی و درآمدی جدید و استفاده بهینه از ظرفیت‌های قانونی
بهره‏مندی از ظرفیت‏های بخش خصوصی و بازارهای مالی داخلی و خارجی در توسعه ورزش
اصلاح و تقویت همه‌جانبه نظام مالی بخش ورزش
بهره‏گیری از ظرفیت‏ سرمایه‏گذاری خارجی در توسعه اقتصاد ورزش

برنامه‌های اجرایی
توسعه گردشگری ورزشی
پایدارسازی درآمدهای رسانه‏ای و تبلیغاتی
توسعه و تجاری‌سازی صنایع ورزشی
بسترسازی جهت سهولت كسب و كار و كارآفرینی در بخش ورزش و حمایت از كارآفرینی و اشتغال مولد
تدوین برنامهء نظام‌مند میزبانی رویدادهای بین‌المللی رسمی
خصوصی‏سازی ورزش حرفه‏ای
جذب سرمایه‏گذاری بخش خصوصی داخلی و خارجی از طریق تسهیل مقررات و گسترش مشوق‎های و زیرساخت‏های مورد نیاز
بازنگری نظام درآمدها، انضباط مالی از طریق استقرار نظام بودجه‏ریزی مبتنی بر عملكرد
شفاف‏سازی اقتصادی و جلوگیری از اقدامات، فعالیت‏ها و زمینه‏های فسادزا در بخش ورزش
بهبود و ارتقاء منابع و زیرساخت‏های ورزش كشور از طریق:
اصلاح ساختاری و سازمانی بخش ورزش كشور
توسعه متوازن و عادلانه اماكن و فضاهای ورزشی با تأكید بر افزاش
حمایت از بخش خصوصی، خیرین و سازمان‌های مردم‌نهاد در ساخت، نگهداری و بهره‌برداری از اماكن و فضاهای ورزشی
استفاده از ظرفیت‌های منطقه‌ای و مزیت‌های جغرافیایی كشور

برنامه‌های اجرایی
چابك‌سازی، متناسب‌سازی و منطقی‌سازی ساختار سازمانی بخش ورزش كشور
بهبود و ارتقاء كارایی و اثربخشی فرآیندها و روش‏های اداری با تأكید بر توسعه نظام اداری الكترونیك
افزایش مشاركت‏های مردمی و بهره‏گیری از ظرفیت‏ خیرین ورزش‌یار در توسعه زیرساخت‏ها و فضاهای ورزشی
توانمندسازی نیروی انسانی بخش ورزش از طریق آموزش شغلی و برقراری نظام مناسب پرداخت مبتنی بر عملكرد
اصلاح قوانین و مقررات بخش ورزش كشور از طریق تدوین سند ملی و قانون جامع ورزش كشور و اصلاح اساسنامه فدراسیون‎های ورزشی
إحیا و تقویت شورای عالی ورزش با رویكرد تقسیم كار ملی اثربخش در بخش ورزش كشور
استقرار نظام جامع مدیریت و كنترل پروژه‏های عمرانی و اماكن ورزشی بر اساس حمایت از تولید ملی و سرمایه ایرانی در ساخت و كیفیت‌بخشی به اماكن ورزشی
توسعه و تكمیل اماكن ورزشی با اولویت امكان ورزشی زودبازده و نیمه‌‌تمام
اجرای طرح آمایش سرزمینی ورزش كشور با محوریت محرومیت‌زدایی از مناطق كمتر توسعه‌یافته در توزیع و توسعه اماكن و فضاهای ورزشی
استقرار نظام مالكیت حقوقی دولت بر اراضی، املاك و اماكن ورزشی
استقرار نظام جامع آمار و اطلاعات ورزش كشور


**بخش امور جوانان
جوانان؛ تبیین مفاهیم و رویكردهای پایه
تعاریف مختلفی از مفهوم جوان و جوانی خواهیم داشت. امروزه در بسیاری از رشته‌های علمی و دانشگاهی مانند روان‏شناسی، جامعه‌شناسی، جمعیت‏شناسی، مطالعات فرهنگی، زیست‌شناسی و فیزیولوژی اصطلاح و یا مفهوم جوان و جوانی متداول بوده و متخصصان هر یك از این رشته‌های علمی با رویكرد خاص خود به این اصطلاح و مفهوم نظر می‌كنند. اگر بخواهیم در یك دسته‌بندی ساده و مختصر رویكردهای غالب در زمینه مفهوم جوان را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم، رویكردهای زیر قابل تبیین است:

1)رویكرد روان‌شناختی
این رویكرد به ویژگی‌ها و مشخصه‌های روانی افراد نظر دارد و در ادبیات این رشته جوانی دوره‌ای از زندگی انسان است كه شامل یك سری از ویژگی‌های روحی و روانی خاص می‌شود كه پس از دوران كودكی و پس از طی دوران نوجوانی (بلو‎غ) محقق می شود. شخص جوان براساس این رویكرد شخصی است كه دوران كودكی را پشت سر گذاشته و با احساسات، عواطف، امیال، آرزوها، خواسته‌ها و نیازهای روحی جدید و متفاوتی وارد اجتماع می‌شود. شاید یكی از عمده‌ترین و اساسی‌ترین رویكردهایی كه در تعریف و شناخت دوره جوانی صورت گرفته است و در واقع حاصل رشد و توسعه علم در دوران مدرن بوده است، رویكرد روان‌شناختی به جوان و جوانی باشد.

2) رویكرد جامعه‌شناختی
این رویكرد از سوی جامعه‏شناسان و متخصصان و محققان حوزه جامعه‏شناسی اتخاذ می‌شود. بر اساس این رویكرد جوانان یك گروه اجتماعی هستند و فرد جوان یكی از اشخاص عضو این گروه دارای نگرش‌ها، رفتارها، برخوردها، گرایش‌ها و دسته‌بندی‌های خاص اجتماعی خود است. مطالعه و بررسی برخی از مقولات اجتماعی مانند خرده فرهنگ، گروه‌های بزهكاری، سبك‌ها، مد، فرهنگ عامه و تحولات اجتماعی از جمله موضوعاتی است كه بیشتر با گروه اجتماعی خاصی به نام جوانان سر و كار می یابند.

3) رویكرد جمعیت ‏شناختی
اتخاذ‌كنندگان این رویكرد محققان، مسئولان و دانشمندان حوزه جمعیت‏شناسی و آمار هستند. در نزد جمعیت‏شناسان هر گونه مطالعه و بررسی جمعیتی نیازمند دسته‌بندی و تفكیك گروه‌های جمعیتی است. هر یك از این گروه‌های جمعیتی نیز در عناوینی دسته‌بندی شده كه گروه جوانان نیز در این زمره قرار دارند بنابراین زمانی كه مطرح می‌شود جمعیت جوان یك كشور افزایش یا كاهش یافته است ، مقصود همان گروه جمعیتی تحت نام گروه جوانان دسته‌بندی شده كه معیار سنجش آن سن تقویمی افراد است.

3) رویكرد حقوقی- مدنی
از منظر حقوقدانان و نظام حقوقی نیز جوانان دارای یك تعریف خاص خود هستند. بر اساس این رویكرد یك شهروند، یا شخص نابالغ و كودك و به تعبیری صغیر است و یا مرحله بلوغ اجتماعی را پشت سر گذاشته و به طور نمونه به سن قانونی 18 سال رسیده است. اما، آنچه در این رویكرد قابل تأمل بوده اینكه شخص جوان به نام بزرگسال جوان شناخته می‌شود. زیرا، اشخاص در نزد قانون و نظام حقوقی یا صغیرند و یا كبیر شده و به سن قانونی رسیده‌اند. حال این سن قانونی ممكن است در هر كشوری با توجه به زیر ساخت‌های اجتماعی و فرهنگی و مذهبی آن متفاوت باشد. مقوله هایی مانند جرایم جوانان، حق رأی‌دهی، حق ازدواج و حق اشتغال به‌كار به همراه خود تكالیف یك بزرگسال را بر یك شخص جوان تحمیل می‌كند كه در قالب نظام حقوقی كشورها قابل طرح و رسیدگی هستند.

4) رویكرد زیست‌شناختی
این رویكرد شاید از شایع‌ترین رویكرد‌های موجود باشد كه گذشته از اعتبار در نزد متخصصان حوزه‌های زیست‌شناسی و فیزیولوژی در نزد عموم مردم نیز رواج و شیوع دارد كه علت آن نیز روشن است، زیرا بر اساس رویكرد زیست‌شناسی گذار شخص از دوره كودكی و ورود وی به مرحله بعد كه در ابتدا شخص نوجوان و بلافاصله پس از مدتی كوتاه بزرگسال جوان نامیده می‌شود مرحله‌ای بسیار ملموس‌تر و آشكارتر است.
به طور مسلم ویژگی‌های جسمانی و ظواهر و نشانه‌های مربوط به بلوغ جسمی و جنسی افراد نسبت به ویژگی‌های روانی، اجتماعی و فكری آنها از وضوح بسیار بیشتری برخوردار است. مطالعات فرهنگ عامه نشان می‌دهد كه این رویكرد از قدیمی‌ترین رویكردهای مربوط به مفهوم جوان و جوانی بوده است، زیرا، در این فرهنگ نیز قدرت جسمانی، شور و نشاط جوانی از مشخصه‌های اصیل دوره جوانی محسوب می‌شود. اگر به تاریخ ادبیات عامه ملت‌های مختلف رجوع كنیم به وضوح می‌توان دریافت كه تمامی ملت‌ها جوانی را مترادف قدرت جسمانی، شهامت و قدرت در نبرد، و برتر از كودك ضعیف یا پیر ناتوان می‌دانند كه جملگی در زیست‌شناسی و فیزیولوژی جوانان قابل درك است.

5) رویكرد مذهبی
یكی دیگر از رویكردهایی كه به مفهوم جوان و جوانی می‌پردازد رویكرد مذهبی یا دینی است. این رویكرد بیشتر از سوی روحانیون و علمای دینی مطرح شده و در نزد عامه مردم نیز از اعتبار برخوردار است. در رویكرد مذهبی شخص جوان به كسی گفته می‌شود كه دوران كودكی و تكلیف نكردن را پشت سر گذاشته است و با بلوغ جسمی وارد دنیای بزرگسالی شده است. بر اساس تعالیم و مقررات شرعی در فقه اسلامی هنگامی كه فرد به سن بلوغ می‌رسد و دوران كودكی را پشت سر می‌گذارد از یك سری حقوق و تكالیف برخوردار خواهد شد. این حقوق در نصوص فقهی و دینی تصریح شده است. حقوقی مانند حق تسلط بر اموال، حق ازدواج و تشكیل خانواده، حق تعیین سرنوشت، حق طلاق، حق خرید و فروش، و سایر حقوق دیگری كه در دوران كودكی امكان تحقق آن برای شخص وجود نداشت. در مقابل این حقوق نتكالیفی نیز در نص صریح قرآن مجید و در نصوص فقهی مشخص شده است كه در دوران كودكی افراد از آن تكالیف معاف هستند. تكالیفی مانند اقامة نماز، دفاع از وطن و ناموس، امر به معروف و نهی از منكر، انجام فرایض روزه‌داری و حج، و سایر مسئولیت‌های شرعی كه ارتباط مستقیم با بلوغ جسمانی شخص دارد.
بنابراین، بر اساس رویكرد مذهبی جوان به شخصی گفته می‌شود كه دوران خردسالی و كودكی را پشت سر گذشته و با بلوغ جسمانی از یك سری حقوق فطری و شرعی برخوردار شده و بطور متقابل دارای یك سری از تكالیف شرعی در قبال خود، دیگران و خداوند می‌شود. اما، اینكه مدت این دوره جوانی بر اساس این رویكرد چقدر است نیز قول واحدی وجود ندارد. می‌توان به استناد آیات شریفه زیر امتداد آن را از زمان بلوغ تا 40 سالگی تخمین زد:
«و ابتلوا الیَتمَی حتّی إذَا بَلَغواُ النِّكاحَ فَأََن أَنستم مِنهم رُشداً فادفَعوا إلیهم اَموالَهُم». (سورة نساء، آیة 6): شامل حق تصرف در اموال
«و اذا بلغ الاطفال منكم الحلم فلیستئذنوا كما استئذن الّذین من قبلهم». (سورة نور، آیه 59)
«انّهم فتیةٌ أمنوا بربّهم و زدنهم هدیً» (سوره كهف، آیه 13)
« حتّی إذا بَلَغَ اشدّهُ و بَلَغَ اربعین سنةً»(سوره احقاف، آیه 15)
می‌توان از این آیه اخیر به توجه دین به بعد روان‌شناختی و جامعه‌شناختی جوانی نیز پی برد و نتیجه گرفت كه در رویكرد دینی فقط بعد زیست‌شناختی و فیزیولوژیكی جوانی مطرح نیست و در واقع رویكرد دینی به جوان و جوانی تلفیقی از چند رویكرد دیگر است.

6) رویكرد كل‌نگر
این رویكرد اخیر كه می‌توان از آن به رویكرد تلفیقی نیز نام برد در واقع همان رویكردی است كه از سوی سیاست گذاران، برنامه‌ریزان و قانون گذاران حوزه امور جوانان اتخاذ می‌شود. از آنجا كه برنامه‌ریزان امور جوانان باید تمامی ابعاد و جنبه‌های مختلف زندگی جوانان را مد نظر قرار دهند نمی‌توانند خود را محدود به یكی از رویكردهای چهارگانه كنند. هیچ سیاست گذار و برنامه‌ریزی نمی‌تواند منكر نیازهای روحی و روانی و همزمان نیازهای اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جوانان شود. از سوی دیگر، پاسخگویی و رسیدگی به نیازهای جوانان از طریق اتخاذ یك رویكرد خاص امكان پذیر نیست. بنابراین، سیاست گذاران و برنامه‌ریزان جوانان چه آن دسته از سیاست گذاران و برنامه‌ریزان ملی كه در قالب دستگاه‌های حاكمیتی كشورشان موظف به رسیدگی به مسائل جوانان هستند و چه آن دسته از برنامه‌ریزانی كه در سطوح منطقه‌ای و جهانی در قالب سازمان‌ها و ائتلاف‌های بین‌المللی اقدام به ارائه طرح‌ها و برنامه‌های جوانان می‌كنند با رویكرد كلی‌نگر اقدام به تدوین و اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های جوانان می‌كنند.
همان‌طور كه ذكر شد در رویكرد كلی‌نگر، سیاست گذاران و برنامه‌ریزان سعی دارند تمامی جنبه‌ها و مشخصه‌ها و نیازهای اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی جوانان را مد نظر قرار دهند و با تلفیق سایر رویكردها به یك تحلیل متعادل دست یابند. در تعریف خود از جوان نیز در هیچ یك از چارچوبه‌های مربوط به رویكردهای روان‌شناختی، جامعه‌شناختی، جمعیت‌شناختی و حقوقی - مدنی محدود نمی‌شوند و بیشتر بنا به اهداف آماری و برنامه‌ریزی‌اشان كلی‌نگر عمل می‌كنند. جمهوری اسلامی ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با اتخاذ رویكرد مثبت و كل‌نگر در تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌های مربوط به حوزه جوانان، دامنه جوانی را 15 تا 29 سال دانسته و به رسمیت شناخته است.

ساختار حوزه جوانان در كشور
سازمان ملی جوانان كه به موجب ماده 157 قانون برنامه سوم توسعه كشور به لحاظ ساختاری تغییر یافته و جایگزین مركز ملی جوانان شده بود در سطح مشاوره رئیس جمهوری تا سال 1384 به فعالیت خود ادامه داد در سال 1384 با تغییر رئیس‌جمهوری، دولت جدید اقدام به ارتقای سطح این سازمان از مشاوره رئیس جمهوری به سطح معاونت كرد تا این سازمان بتواند با حضور در جلسات هیات وزیران كارآمدی و اقتدار بیشتری یابد و بتواند وظیفه اصلی خود؛ یعنی مدیریت راهبردی امور جوانان در كشور را بهتر انجام دهد. به موجب قانون تبدیل سازمان‌های تربیت-بدنی و سازمان ملی جوانان به وزارت ورزش و جوانان مصوب جلسه علنی مجلس شورای اسلامی ایران در سال 1389این ساختار تغییر یافت و از سطح معاونت رئیس‌جمهوری به سطح معاونت ساماندهی امور جوانان وزارت تبدیل شد. البته، نهاد متولی امور جوانان به لحاظ ساختاری دارای مراجع قانونی برای تصویب سیاست‌ها، برنامه‌ها و طرح‌های ملی در حوزه جوانان نیز است كه عبارتند از:

- شورای عالی جوانان: این شورا كه به موجب مصوبه دویست و هفتاد و هشتمین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در تاریخ 1/2/1371 تشكیل گردید به عنوان مرجع قانونی برای تصویب سیاست‌ها و برنامه‌های مرتبط با امور جوانان محسوب می‌شود. در اساسنامه مصوب شورا چنین آمده است:
نظر به اهمیت و ضرورت اهتمام به امور جوانان به ویژه با توجه به میانگین سنی پایین جامعه انقلابی ایران و نقش ارزنده جوانان فعال و امیدوار، پر‌نشاط و شاداب و خلاق و مبتكر در جهت ارتقاء مادی و معنوی كشور و نسبتی كه سرنوشت نسل با سرنوشت جامعه دارد و همچنین با عنایت به‌ ویژگی‌ها و فراخور زمانی از قبیل نوگرایی، آرمان‌خواهی، تشخص‌طلبی و هویت‌جویی و عشق به زیبایی در عین تمایل به فهم استدلالی و عقلی ‌استقلال‌طلبی و ورود جدی به صحنه حیات اجتماعی، آمادگی برای پذیرش مسئولیت و میل به آن، نیاز به ابراز شخصیت، علاقه به تفریح و نشاط و‌ كنجكاوی بیشتر در امور غلیان احساسات و فوران نیروهای متراكم روحی و جسمی كه به طور معمول ظهور، غلبه و تشدید آن در سنین جوانی و نوجوانی‌ است. شورای عالی جوانان با اهداف و وظایف زیر تشكیل می‌شود:
-رشد متعادل و همه جانبه شخصیت جوانان بر اساس اصول، اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی
- تأمین نیازهای فكری، اجتماعی، جسمی، روحی و تلطیف و هدایت عواطف و احساسات جوانان
-فراهم كردن زمینه‌های مشاركت جوانان در حیات اجتماعی و پیشبرد جامعه و دفاع از وطن جمهوری اسلامی ایران
-حفظ و تقویت نشاط و شادابی جوانان در جهت عظمت و سربلندی ایران اسلامی

-ستاد ملی ساماندهی امور جوانان: این ستاد كه به موجب مصوبه جلسه مورخ 23/12/1383 هیات وزیران تشكیل شده است یك ظرفیت مهم برای اعمال هماهنگی‌های ملی فرابخشی برای اجرای برنامه ساماندهی امور جوانان در كشور به‌شمار می‌رود كه به ریاست سازمان ملی جوانان (وزارت ورزش و جوانان) و عضویت دستگاه‌های اجرایی مرتبط با امور جوانان تا كنون 56 جلسه برگزار كرده است.

-ستاد‌های استانی و شهرستانی ساماندهی امور جوانان: ستادهای استانی ساماندهی امور جوانان به موجب مصوبه جلسه 28 شورای عالی جوانان مورخ 6/2/1386 و ستادهای شهرستانی ساماندهی امور جوانان كه به موجب مصوبه جلسه 48 ستاد ملی ساماندهی امور جوانان در سال 1391 تسكیل شدند و ساختار و سازوكار قابل اتكایی را برای اجرای برنامه‌های ساماندهی امور جوانان در كشور فراهم كردند.

-ظرفیت‌های قانونی بخش جوانان
با پیروزی شكوهمند نظام جمهوری اسلامی ایران توجه به جوانان و مسائل فراروی آنان از جایگاهی خاص در نزد مسئولان و دولتمردان نظام برخوردار بوده است و در راستای پاسخگویی به نیازها و مطالبات آنان در قالب تصویب قوانین و مقررات از سوی مراجع قانونگذار، سیاستگذار و سایر موارد اهتمام جدی صورت گرفته است. بنابراین، حوزه جوانان از ظرفیت‌های قانونی لازم برخوردار است كه اهم آن عبارتند از:
-مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در حوزه جوانان
-مصوبات هیات وزیران در حوزه جوانان
-مصوبات شورای عالی جوانان در حوزه جوانان
-برخورداری از ماده خاص جوانان در قوانین برنامه‌های توسعه كشور (به‌طور خاص از قانون برنامه سوم توسعه كشور تا كنون):
ماده 157 قانون برنامه سوم توسعه كشور (1383-1379)
ماده 112 قانون برنامه چهارم توسعه كشور (1388-1384)
ماده 41 قانون برنامه پنجم توسعه كشور (1394-1390)
ماده 43 قانون برنامه پنجم توسعه كشور (1394-1390)
ماده 71 قانون برنامه ششم توسعه كشور (1396-1400)
ماده 94 قانون برنامه ششم توسعه كشور (1396-1400)
ماده 102 قانون برنامه ششم توسعه كشور (1396-1400)
-مصوبات ستاد ملی ساماندهی امور جوانان
-مصوبات ستادهای استانی و شهرستانی ساماندهی امور جوانان
برخورداری از ردیف بودجه خاص برای برخی از برنامه‌های ساماندهی امور جوانان در قوانین بودجه سالانه كشور:
برنامه پژوهش‌های كاربردی
برنامه ساماندهی امور جوانان
برنامه حمایت از برنامه‌های اوقات فراغت جوانان
برنامه حمایت از تشكل‌ها و مشاركت‌های اجتماعی جوانان و زنان
برنامه ارتقای فرهنگ و هویت دینی و ملی جوانان
برنامه ساماندهی ازدواج جوانان
البته در قانون بودجه سال 1394 چند مورد از این برنامه‌ها ادغام و تحت عناوین برنامه‌های ذیل خلاصه شده‌اند.
برنامه پژوهش‌های كاربردی
برنامه ساماندهی امور جوانان
برنامه فرهنگی و تربیتی جوانان

جوانان در آیینه سیاست‌های كلی ابلاغی مقام معظم رهبری
در نظام جمهوری اسلامی ایران نیز جوانان به عنوان اصلی‌ترین عاملان توسعه پایدار همواره مورد عنایت و توجه ویژه مسئولان و دست‌اندركاران نظام بوده و پاسخگویی به نیازها و مطالبات آنان از دغدغه‌های اساسی نظام است. به طوری كه توجه به موضوع جوانان و تلاش برای رفع چالش‌های فراروی آنان در تدوین و اجرای برنامه‌های بلند مدت (سند چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران)، سیاست‌های كلی مرتبط با قوانین برنامه‌های توسعه كشور و برنامه‌های میان مدت (قوانین برنامه‌های توسعه كشور) از جایگاهی ویژه و خاص برخوردار بوده است.
مروری بر سیاست‌های كلی قوانین برنامه‌های توسعه كشور نشان می‌دهد كه برای نخستین بار در سیاست‌های كلی قانون برنامه سوم توسعه نگاهی ویژه به موضوع جوانان شده است و بند 24 آن ذیل سرفصل اجتماعی، سیاسی، دفاعی و امنیتی به شرح ذیل به موضوع جوانان اختصاص یافته است: « اهتمام به موضوع جوانان، ایجاد زمینه‌های مساعد برای پیشرفت معنوی و علمی و مسئولیت‌پذیری، و تلاش برای رفع دغدغه‌هایی از قبیل ازدواج و آینده‌ی شغلی و علمی آنان»
این توجه به موضوع جوانان در قوانین برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه كشور نیز استمرار یافته و در سیاست‌های كلی این برنامه‌ها نیز بندی خاص به موضوع جوانان و مسائل پیش‌روی آنان اختصاص یافته است. بررسی نص سیاست‌های كلی برنامه چهارم توسعه كشور كه در 52 بند و سرفصل‌های امور فرهنگی، علمی و فناوری؛ امور اجتماعی، سیاسی، دفاعی و امنیتی؛ امور مربوط به مناسبات سیاسی و روابط خارجی و امور اقتصادی كه در تاریخ 20/9/1382 توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شده بیانگر آن است كه بند 15 این سیاست‌ها به موضوع جوانان اشاره دارد:
بند 15- تقویت هویت ملی جوانان متناسب با آرمان‌های انقلاب اسلامی
فراهم كردن محیط رشد فكری و علمی و تلاش در جهت رفع دغدغه‌های شغلی، ازدواج، مسكن و آسیب‏های اجتماعی آنان
توجه به مقتضیات دوره جوانی و نیازها و توانایی‌های آنان»
همچنین، در بند 13 سیاست‌های كلی قانون برنامه پنجم توسعه ذیل سرفصل امور اجتماعی كه به موضوع جوانان اختصاص داده شده است، آمده است:
«13- تقویت هویت ملی جوانان متناسب با آرمان‌های انقلاب اسلامی، فراهم‌كردن محیط رشد فكری و علمی و تلاش در جهت رفع دغدغه‌های شغلی، ازدواج، مسكن و آسیب‌های اجتماعی آنان، توجه به مقتضیات دوره جوانی و نیازها و توانایی‌های آنان»[2]
با توجه به موارد ذكر شده؛ توجه به جوانان و چالش‌های فراروی آنان متناسب با شرایط و مقتضیات زمانی بوده است. به طوری ‌كه این توجه در بازه زمانی برنامه سوم توسعه صرف معطوف به زمینه سازی و فراهم كردن زمینه‌های رشد فكری و علمی جوانان، رشد مسئولیت‌پذیری در بین آنان به عنوان یكی از شاخص‌ها و مؤلفه‌های مشاركت و همچنین پاسخگویی به مطالبات آنان در دو حوزه ازدواج و اشتغال بوده است. اما، در سیاست‌های كلی برنامه‌های چهارم و پنجم توسعه علاوه بر موضوعات ذكر شده تقویت هویت ملی جوانان و رفع مسائل فراروی آنان در حوزه‌‏های مسكن و آسیب‌های اجتماعی نیز مورد تأكید جدی قرار گرفته است.

تحلیل وضع موجود امور جوانان
با گذشت بیش از دو دهه از فعالیت نهاد متولی امور جوانان در كشور كه حاكی از توجه ویژه مسئولان به موضوع جوانان و پاسخگویی به نیازها و مطالبات آنان است و شاهد این ادعا اختصاص جایگاهی ویژه به موضوع جوانان در سیاست‌های كلی برنامه‌های توسعه و متعاقباً اختصاص ماده‌ای خاص جوانان در قوانین برنامه‌های توسعه كشور قانون برنامه سوم توسعه تا امروز هستیم. همچنین در سال‌های اخیر جوانان از وضعیت چندان مطلوبی در حوزه‌های مختلف برخوردار نیستند. متأسفانه، طی دهه اخیر رشد كمی آموزش عالی در كشور و تمایل روزافزون جوانان به كسب مدارج علمی بالاتر باعث تأخیر در ورود جوانان به بازار كار و در نتیجه بالا رفتن سن ازدواج و تأخیر در ازدواج و نیز افزایش آسیب‏های اجتماعی در بین جوانان شده است. مروری بر وضعیت آماری جوانان در برخی از حوزه‌ها و همچنین وضعیت نگرشی آن در خصوص مسائل و چالش‌های فراروری آنان اثبات كننده این مدعا است.

الف- وضعیت آماری
-جمعیت جوانان 29-15 ساله در سرشماری 1385 به میزان 4،35درصد جمعیت كل و در سرشماری 1390 به میزان 5،31درصد جمعیت كل گزارش شده است.[3] بر اساس روند جمعیت بین سرشماری سال‌های 1390-1385، پیش‌بینی می‌شود جمعیت جوان كشور در سال 1395 برابر با 22میلیون 601هزار و 307 نفر باشد كه 2،28جمعیت كشور را تشكیل خواهد داد. در سال پایانی برنامه ششم توسعه جمعیت جوان كشور برابر با 21میلیون و 969هزار و 923 نفر پیش‌بینی می‌شود كه 4،26درصد از جمعیت كل كشور را شامل خواهد شد.
- بر اساس نتایج طرح آمارگیری نیروی كار مركز آمار ایران، نرخ بیكاری جوانان طی سال‌های برنامه چهارم و پنجم توسعه دارای افت و خیز بوده است به‌طوری‌كه نرخ بیكاری جوانان از 6،20درصد در سال 1384 به 1،22درصد در سال 1388 افزایش یافته و در سال 1389 به بالاترین خود یعنی 5،25درصد رسیده است. همچنین، این شاخص در سال 1390 برابر با 24 درصد، در سال 1391 برابر با 5،24درصد، در سال 1392 برابر با 2،21 درصد و در سال 1393 برابر با 9،21 درصد بوده است. در مجموع مقایسه نرخ بیكاری جوانان و نرخ بیكاری كل كشور نیز نشان می دهد كه میزان بیكاری در بین جوانان بیشتر از جمعیت كل كشور است.
- بر اساس آمار ثبت احوال نسبت طلاق به ازدواج در سال 1384؛7،10درصد بوده است كه در سال 1388 به 1،14درصد افزایش یافته است. این شاخص در سال 1390 به3،16 درصد تغییر یافته و در سال 1393 به 6،22درصد افزایش یافته و پیش‌بینی می‌شود كه این نسبت بالاتر نیز برود
- بر اساس آمار ثبت احوال تعداد ازدواج‌های انجام شده از 787هزار و 818 ثبت ازدواج در سال 1384 به 891هزار و 627 ثبت ازدواج در سال 1389 افزایش یافته است. اما، پس از سال 1389 این روند نزولی بوده و به 685هزار و 352 ثبت ازدواج در سال 1394 كاهش یافته است.
- بر اساس آمار ثبت احوال در سال 1384، 84هزار و 241 ثبت طلاق در كشور رخ داده است كه در سال‌های 1393-1384 روند صعودی داشته و به 163هزار و 765 ثبت طلاق در سال 1394 افزایش یافته است.
- میانگین سن در نخستین ازدواج مردان در سال 1385-2،26 درصد و در سال 1390، 7،26درصد گزارش شده است. همین شاخص برای زنان در سال 1385، 2،23 و در سال 1390- 4،23 گزارش شده است.[5]
-بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسكن سال 1390، نرخ باسوادی جوانان 8،95درصد گزارش شده است. این شاخص نشان می‌دهد2،4درصد از نسل جوان كشور از نعمت سواد بی‌بهره بوده‌اند.[6]
-توزیع پراكندگی سازمان‌های مردم نهاد جوانان به تفكیك سال صدور اعتبارنامه فعالیت از ابتدای سال 1384 تا پایان سال 1389 نشان می‌دهد كه در مجموع سه هزار و 12سازمان مردم نهاد(سمن) اعتبارنامه فعالیت از سازمان ملی جوانان سابق دریافت كردند.
- بر اساس آمار منتشره تعداد سازمان‌های مردم نهاد معتبر در حوزه جوانان از ابتدای سال 1392 تا پایان اسفندماه 1395؛ 2هزار سازمان مردم نهاد گزارش شده است.
-بر اساس نتایج سرشماری سال 1390 ضریب نفوذ اینترنت در بین جوانان 24-15 سال برابر با 1،29درصد بوده است.
-بررسی‌ها نشان می دهد تعداد دستگیرشدگان اقدام به خودكشی در گروه سنی 34-18 از سه هزار 29 نفر در سال 1384 به 2هزار 162نفر در سال 1389 كاهش یافته و در سال 1390 به 2هزار و 645 نفر رسیده و در نهایت به سه هزار و 70 نفر در سال 1393 افزایش یافته است.
- تعداد معتادان 34-18 سال از 200هزار و 981 نفر در سال 1384 به 75هزار و 157 نفر در سال 1389 كاهش یافته است. تعداد معتادان دستگیر شده در سال 1389 افزایش و به 78هزار و 175 نفر در سال 1390 و 99هزار و 233 نفر در سال 1393 افزایش یافته است.

**تحلیل راهبردی وضعیت امور جوانان
نقاط قوت
-برخورداری از برخی قوانین، مقررات و مصوبات رهگشا برای ساماندهی امور جوانان
- داشتن امكان برای اعمال مدیریت راهبردی در كشور به نفع ساماندهی امور جوانان
-داشتن شاخص‌های مصوب خاص سنجش میزان پیشرفت برنامه‌های ساماندهی امور جوانان
- برخورداری از كدهای برنامه‌ای خاص در ردیف بودجه وزارتخانه به نفع ساماندهی امور جوانان
- وجود ستادهای ملی، استانی و شهرستانی ساماندهی امور جوانان به عنوان ظرفیت‌های قانونی برای اجرایی كردن برنامه ملی ساماندهی امور جوانان
-دارا بودن نظام نظارت و هدایت عملكرد فعالیت سازمان‌های مردم نهاد جوانان

نقاط ضعف
-ضعف در استفاده مناسب از ظرفیت شورای عالی جوانان و ستاد ملی ساماندهی امور جوانان
- تعلل در تدوین و تصویب برخی از برنامه‌های ذیل برنامه ملی ساماندهی امور جوانان
-كم توجهی به بهبود مستمر و به‌روز رسانی برنامه ملی ساماندهی امور جوانان و برنامه‌های اجرایی آن
-نامتناسب بودن منابع تخصیص یافته برای اجرای برنامه‌های ساماندهی امور جوانان
-ضعف در تعامل نهادینه و مؤثر با نهادهای اساسی بالاخص در حوزه‌های سیاست گذاری و قانونگذاری
- كم توجهی به تعارض موجود در الگو سازی و تولیدات فرهنگی و هویت‌ساز برای جوانان
-ضعف در جذب و بسیج منابع و ظرفیت‌های موجود در نهادهای مدنی و بخش خصوصی

فرصت‌ها
-توجه و حمایت ویژه مقام معظم رهبری نسبت به مساله جوانان
- وجود دغدغه ملی برای بهبود وضعیت جوانان
-وجود برخی از تكالیف تعیین شده مرتبط با امور جوانان در اسناد بالادستی
-وجود ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه در نهادهای حكومتی و غیرحكومتی (جامعه مدنی و بخش خصوصی) در ارتباط با ساماندهی امور جوانان
-برخورداری كشور از جمعیت جوان

تهدیدها
-ناهمگونی در درك ملی مشترك از مساله جوانان
-فراگیر نبودن رویكرد جوان‌باوری و جوان‌گرایی در جامعه
-روزمرگی دستگاه‌های اجرایی در تولید و اجرای برنامه‌های مرتبط با امور جوانان
-پایین بودن سطح تعامل بین بخشی در ساماندهی امور جوانان و به‌طور ویژه سنجش و پایش شاخص‌های ساماندهی امور جوانان
-وجود نواقص و كاستی در داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز در حوزه جوانان در نظام آماری كشور
-شكل‌گیری نوعی بحران هویت، انفعال و نارضایتی در میان بخشی از نسل جوان كشور
-وجود مشكلات اقتصادی و بیكاری چشمگیر و افزایش آسیب‌ها در میان نسل جوان
-روند رو به افزایش یك سبك زندگی منفعل در میان بخشی از نسل جوان
با توجه به موارد عنوان شده ؛این سؤال قابل طرح است چرا باوجود توجه ویژه به موضوع جوانان در سیاست گذاری‌ها، قانون گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها، و همچنین وجود ساختار در این حوزه در نظام اجرایی كشور، این بخش از جمعیت كشور با چالش‌ها و مسائل متعددی در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی روبروست؟. مروری بر فعالیت‌های گذشته نهاد متولی امور جوانان در عمل به تكالیف قانونی خود در قوانین برنامه‌های توسعه كشور نشان می دهد كه این نهاد با مشكلات و تنگناهایی در رسیدگی به امور جوانان در كشور مواجه است كه در صورت تدوام آن باعث می شود فعالیت‌های این نهاد مانند گذشته موثر واقع نشود و وضعیت جوانان در سال‏های آینده در حوزه‏های مختلف نامطلوب‌تر شود و پیامدهای زیر را به ارمغان آورد:
-بدبینی جوانان نسبت به آینده
-كاهش اعتماد جوانان
-كاهش سرمایه اجتماعی جوانان
-كاهش نشاط و شادابی در بین جوانان
-افزایش آسیب‏های اجتماعی در بین جوانان
-افزایش فردگرایی و بی‏توجهی به امور جوانان
-زمینه ساز آسیب‏های اجتماعی نوپدید (ناسازگاری هویتی، كاهش روابط اجتماعی، تغییر سبك زندگی جوانان و ...) در صورت استفاده بی‏رویه و نادرست جوانان از فضای مجازی

*چالش‌های فراروی مدیریت امور جوانان
-پایین بودن تقاضای كار مشاركت اقتصادی و اجتماعی
-بالا بودن نرخ بیكاری جوانان، به ویژه در مورد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی
-ضعف مدیریت بهینه اوقات فراغت (عرضه محوری، گسترش زمان فراغت، فردی، غیرفعال)
-رشد آسیب‌های اجتماعی و رفتارهای پرخطر در اقشاری از جوانان
-پایین بودن مهارت های زندگی و تغییر در سبك زندگی جوانان
-ناهماهنگی بین قوانین و مقررات جاری كشور با نیازها و انتظارات جوانان
-ناهمخوانی و موازی كاری بین سیاست‌ها و برنامه‌های دستگاه‌ها با انتظارات و نیازهای جوانان
-ضعف تولید و بهره برداری از دانش و اطلاعات جدید در تدوین سیاست‌ها، راهبردها و اقدامات لازم
-ضعف نهادهای غیرحاكمیتی (مدنی و بخش خصوصی) و كم توجهی به نقش آنان در حل مشكلات جوانان
-فرار مغزها و مهاجرت نخبگان
-پایین بودن سواد فن‌آوری اطلاعات نسبت به كشورهای توسعه یافته
- انطباق نداشتن آموزش‌های علمی و دانشگاهی با نیازهای جامعه و بازاركار
-تاثیر چالش‌های نو پدید جهانی همچون محیط زیست، فضای مجازی، سبك مصرف
-مشكلات جوانان در ارتباط با ازدواج و تشكیل نهاد خانواده (مشكلات اقتصادی و موانع فرهنگی و اجتماعی)
- تامین مسكن جوانان
-گسترش فردگرایی و نپذیرفتن مسئولیت اجتماعی
-بروز مشكلات هویت فردی، اجتماعی، ملی و دینی و شكاف بین نسلی
-پایین بودن مهارت‌های زندگی و مشكلات جوانان در ارتباط با ازدواج و تشكیل خانواده

*الزامات ساماندهی امور جوانان
-تدوین و تصویب سیاست‌های كلی نظام در حوزه جوانان با محوریت دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام و با همكاری وزارت ورزش و جوانان و سایر دستگاه‌های مرتبط با امور جوانان
-اختصاص بودجه مكفی و لازم برای اجرایی شدن سیاست‌ها و برنامه‌های مرتبط با امور جوانان در قوانین بودجه سالانه كشور
-التزام عملی دستگاه‌های مرتبط با امور جوانان به تكالیف تعریف شده اعم از تكالیف در حوزه سیاست‌ها و برنامه‌های مرتبط با امور جوانان
-اعمال نظارت دقیق، هدفمند و نهادینه بر عملكرد دستگاه‌های مرتبط با امور جوانان از طریق طراحی سازوكارهای نظارتی شفاف‌تر
-ارتقای هماهنگی‌های ملی فرابخشی در حوزه ساماندهی امور جوانان از طریق افزایش نهادها و دستگاه‌های عضو شورای عالی جوانان و ستاد ملی ساماندهی امور جوانان
-شناسایی خلاءهای قانونی در حوزه ساماندهی امور جوانان و پی‌گیری جدی برای وضع یا اصلاح قوانین و مقررات مورد نیاز برای این حوز

**اهداف و راهبرد‌های ساماندهی امور جوانان

اهداف ساماندهی امور جوانان
- تقویت ساماندهی امور جوانان با رویكرد سیاست‌گذاری، پایش و تجمیع ظرفیت‌های دستگاه‌های اجرایی مسئول در امور جوانان
-هماهنگی و ساماندهی برنامه‌های اوقات فراغت جوانان
-تعالی‌بخشی ابعاد شخصیتی و هویتی جوانان با تعمیق باورهای مذهبی و انقلابی در آنان
-ارتقای سطح مشاركت جوانان و افزایش روحیهء جوان باوری، جوان گرایی و جوان یاوری در كشور
-ترویج ازدواج موفق و تحكیم و تعالی خانواده

راهبردها
-تقویت ساماندهی امور جوانان با رویكرد سیاست گذاری، پایش و تجمیع ظرفیت-های دستگاه‌های اجرایی مسئول در امور جوانان از طریق:
توجه به اندیشه‌های حضرت امام خمینی(ره) و رهنمودهای مقام معظم رهبری، اسناد بالادستی و قوانین و مقررات جاری در امور جوانان
اصلاح و بروز‌رسانی شاخص‌های ساماندهی امور جوانان با نگرش تعامل و هم راستایی فعالیت‌های دستگاه‌ها و كاهش موازی‌كاری و پایش دوره‌ایی آن‌ها
ارتقای همگرایی، هم‌افزایی و كاهش موازی‌كاری بین دستگاه‌های اجرایی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های همه دستگاه‌های مسئول در امور جوانان از طریق ساز و كار شورای عالی جوانان و ستادهای ملی، استانی و شهرستانی ساماندهی امور جوانان
زمینه‌سازی اجرای منشور تربیتی نسل جوان و سند توسعه و ساماندهی امور جوانان با توجه به ظرفیت-های دستگاه‌ها در سطوح ملی، استانی و شهرستانی
شناسایی نیازها و اولویت‌های نسل جوان و توسعه مطالعات و پژوهش‌های كاربردی

برنامه‌های اجرایی
-پیگیری جلسات شورای عالی جوانان و ستاد ملی ساماندهی امور جوانان و ستادهای ساماندهی امور جوانان در استان ها و شهرستان ها در چارچوب مقررات مربوطه
-شناسایی و احصاء قوانین، مقررات و سیاست های مرتبط با امور جوانان و در صورت نیاز بازبینی و بازنگری منشور تربیتی نسل جوان و اعمال آنها در برنامه‌ها، فعالیت ها و بودجه سنواتی حوزه جوانان
-تدوین و بروزرسانی برنامه‌های عملیاتی ساماندهی امور جوانان با مشاركت دستگاه های عضو شورای عالی جوانان و ستاد ملی ساماندهی امور جوانان در موضوعات اشتغال، ازدواج و خانواده، اوقات فراغت، مشاركت‌های اجتماعی، آسیب های اجتماعی، آموزش، هویت، فضای مجازی و سایر موارد در حیطه جوانان و تقسیم كار ملی آنها
-تدوین و بروز رسانی شاخص‌های توسعه جوانان به منظور ارزیابی عملكرد دستگاه‌ها و ترسیم وضعیت جوانان كشور
-كمك به ایجاد مدیریت یكپارچه، راهبردی و سیستمی در امور جوانان در سطوح ملی، استانی و شهرستانی
-رصد دوره‌ای ارزش‌ها و نگرش‌های جوانان در موضوعات مرتبط با حوزه جوانان و انجام مطالعات و پژوهش‌های كاربردی به منظور بهره‌گیری از نتایج حاصله در راستای بهبود سیاست‌ها و برنامه‌های حوزه جوانان
-راه اندازی سامانه جامع آرشیو الكترونیكی و گزارش‌گیری شورای عالی و ستادهای ملی، استانی و شهرستانی ساماندهی امور جوانان در راستای نظارت بر عملكرد دستگاه های عضو ستادهای مذكور و همچنین ارتقای مدیریت دانش حوزه جوانان
-طراحی نظام مدیریت عملكرد یكپارچه به منظور ارزیابی اثربخشی سیاست‌ها، برنامه‌ها و فعالیت‌های مرتبط با امور جوانان در سطح كشور
-برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در جهت اجرای ماده 94 قانون برنامه ششم توسعه در خصوص ازدواج و اشتغال جوانان
-هماهنگی و ساماندهی برنامه‌های اوقات فراغت جوانان از طریق:
توجه به الگوهای ایرانی و اسلامی در شكل گیری سبك زندگی جوانان
به كارگیری فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات به منظور استقرار نظام برنامه‌ریزی، مدیریت یكپارچه، هماهنگ‌سازی فعالیت‌ها و نظارت بر اجرای برنامه‌های فراغتی جوانان و شفاف‌سازی جریان اطلاعات برنامه‌ها
اجرای برنامه‌های فراغتی هویت آفرین و الگو سازی در حوزه برنامه‌های اوقات فراغت جوانان و اطلاع-رسانی برنامه‌های فراغتی
اجرای برنامه‌های فراغتی در زمینه سازندگی كشور و رفع محرومیت‌های فرهنگی و اجتماعی و پوشش خدمات حمایتی و بیمه‌ای در این برنامه‌ها
شناسایی ظرفیت و منابع فراغت دستگاه‌ها دولتی، عمومی و خصوصی به منظور هماهنگی، ساماندهی و هدایت سرمایه‌‌گذاری‌های توسعه‌ای

برنامه‌های اجرایی
-اصلاح نگرش و الگوهای رفتاری جوانان از طریق تولید برنامه‌های رسانه‌ای، برگزاری همایش و جشنواره‌های فرهنگی با همكاری سایر دستگاه‌های اجرایی و نهادهای غیردولتی
-برگزاری جلسات گفتگوی جوانان با یكدیگر و با مسئولین به منظور شناسایی چالش‌های فرهنگی جوانان، آموزش، ترویج و مباحثه در زمینه الگوهای رفتاری ایرانی اسلامی
-آموزش و ترویج سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی
-برگزاری نشست‌های مشترك فرهنگی با جوانان سایر كشورهای مسلمان
-استفاده از ظرفیت فضای مجازی برای فعالیت های فراغتی جوانان
-راه اندازی پورتال جامع اوقات فراغت جوانان به منظور ساماندهی برنامه‌های فراغتی دستگاه های اجرایی
-برگزاری اردوهای گردشگری هویتی، ارزان قیمت و تورهای كارآفرینی جوانان
-برگزاری جشنواره تجلیل از برترین‌های اوقات فراغت با هدف الگوسازی برنامه‌های فراغتی
- طراحی و اجرای طرح‌های ملی و الگویی فراغتی با همكاری دستگاه‌های دولتی و نهادهای غیردولتی
-اجرای برنامه‌های بزرگداشت هفته جوان
- تدوین تقسیم كار ملی و شفاف سازی وظایف دستگاه‌های دولتی و خصوصی در حوزه اوقات فراغت جوانان
-زمینه سازی سازی و جلب مشاركت بخش خصوصی در برنامه‌های فراغتی
-انعقاد تفاهم‌نامه‌های همكاری با سایر دستگاه‌های دولتی و نهادهای غیردولتی به منظور اجرای طرح های ملی در حوزه اوقات فراغت جوانان
- توسعه كمی و كیفی خانه جوانان در استان‌ها
-حمایت از توسعه بیمه فراغت جوانان
-مشاركت در برگزاری اردوهای جهادی
-تعالی‌بخشی ابعاد شخصیتی و هویتی جوانان با تعمیق باورهای مذهبی و انقلابی در آنان از طریق:
ارتقای شناخت و آگاهی جوانان نسبت به ارزش‌های دینی، فرهنگی و ایرانی
تقویت خودباوری و مسئولیت‌پذیری جوانان
فراهم كردن زمینه‌های رشد استعدادها، بروز نبوغ و خلاقیت‌های جوانان
توسعه ارتباطات جوانان كشورها با جوانان سایر كشورها و پاسداشت و انتقال ارزش‌های فرهنگی و ایرانی و اسلامی

برنامه‌های اجرایی
- حمایت از برنامه‌ها و طرح‌های سازمان‌های مردم نهاد در توسعه و ترویج ارزش‌های دینی، فرهنگی و ایرانی
-حمایت از طرح‌ها و ایده‌های خلاقانه و كارآفرینانه جوانان
-حمایت از برگزاری نمایشگاه‌ها، همایش‌ها، استارت‌آپ‌های مختلف جهت شناسایی استعدادها، توانمندی‌ها و خلاقیت
-حمایت از طرح‌های استعدادیابی و هدایت شغلی جوانان
-حمایت از برنامه‌های گردشگری هویتی جوانان
-حمایت از رویدادهای بین‌المللی جوانان جهت توسعه ارتباطات جهت انتقال ارزش‌های فرهنگی
-حمایت از حضور جوانان در ساختارهای تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری همچون عضویت در ستاد ساماندهی جوانان در سطح ملی، استانی و شهرستانی
-برگزاری نشست‌های فرهنگی – اجتماعی با جوانان سایر كشورهای دوست و مسلمان

ارتقای سطح مشاركت جوانان و افزایش روحیهء جوان باوری، جوان گرایی و جوان یاوری در كشور از طریق:
-اصلاح و تغییر نگرش در خصوص ضرورت مشاركت جوانان در ابعاد و بخش‌های مختلف در جامعه امروز
-زمینه‌سازی به منظور مشاركت نهادمند اجتماعی جوانان و تسهیل ارتباط و تعامل سازمان‌های مردم نهاد جوانان با سایر بخش‌ها
-كمك به توانمندسازی سازمان مردم نهاد جوانان از طریق دانش‌افزایی، ارتقای مهارت، هم‌افزایی، تاثیرگذاری و شركت در فرآیند‌های تصمیم‌سازی
-حمایت از اجرای طرح‌ها و برنامه‌های سمن‌های جوانان
-توانمندسازی عمومی جوانان برای مشاركت های اجتماعی و اقتصادی
-زمینه‌سازی برای بكارگیری مدیران جوان در سطوح مختلف
-حمایت از ایجاد و توسعه زیرساخت‌های مشاركت جوانان (مانند خانه جوانان)

برنامه‌های اجرایی
-پیگیری و پایش وضعیت بكارگیری مدیران جوان در بخش‌های مختلف
-شناسایی استعدادهای شغلی جوانان و هدایت شغلی آن‌ها
-توسعه خانه جوانان در سطح بزرگ، متوسط و كوچك
- تسهیل فرآیند تاسیس و فعالیت سازمان‌های غیردولتی جوانان
-شناسایی و واگذاری برخی امور اجرایی به سازمان‌های مردم نهاد جوانان
-شناسایی و حمیت از تشكل‌های تخصصی
-كمك به توانمندسازی سازمان‌های مردم نهاد
-حمایت از اجرای طرح‌ها و برنامه‌های خلاقانه و موثر سازمان‌های مردم نهاد جوانان
- نظارت، ارزیابی و رتبه‌بندی سازمان‌های مردم نهاد جوانان
-گسترش كسب و كارهای اجتماعی و افزایش اشتغال اجتماعی از طریق سازمان‌های مردم نهاد جوانان
- كمك به شكل‌گیری و فعالیت مجامع استانی (اتحادیه همكاری) سازمان‌های مردم نهاد جوانان
-صدور اعتبارنامه تخصصی برای تشكل‌های غیردولتی جوانان

ترویج ازدواج موفق و تحكیم و تعالی خانواده از طریق:
-كمك به توسعه ظرفیت‌های آموزش و مشاوره های ازدواج و خانواده
- زمینه‌سازی به منظور شكل‌گیری ازدواج موفق و تحكیم و تعالی خانواده
-حمایت از گسترش كمی و كیفی مراكز خدمات روانشناختی و مشاوره ازدواج و خانواده
-كمك به افزایش مشاركت سازمان‌های مردم نهاد جهت پیشگیری و كاهش طلاق
-زمینه‌سازی جهت اصلاح باورها، نگرش‌ها و رفتارهای اجتماعی، خانواده و جوانان نسبت به ازدواج با جلب مشاركت نهادهای عمومی، رسانه ملی، رسانه‌های اجتماعی و...
-جلب مشاركت خیرین و سازمان‌های مردم‌نهاد جهت حمایت از زوجین جوان

برنامه‌های اجرایی
-تربیت مربی جهت آموزش‌های پیش از ازدواج و ایجاد شبكه مربیان در سطح ملی
- تربیت مشاوران ازدواج و خانواده و ایجاد شبكه ملی مشاوران ازدواج
-تربیت مشاوران پیشگیری از طلاق و ایجاد شبكه تخصصی مشاوران طلاق
-حمایت از برگزاری دوره‌ها و كارگاه‌های آموزشی قبل، حین ازدواج آموزش
-حمایت از دوره‌های توانمندسازی زوجین جوان و خانواده
- ایجاد ، تأسیس و حمایت از مراكز تخصصی مشاوره ازدواج و تحكیم خانواده
-حمایت از مراكز تخصصی مشاوره ازدواج و خانواده
-تهیه پروتكل ملی مشاوره پیش از ازدواج
-حمایت از فناوری‌های اطلاعات جهت توسعه و ترویج آموزش و مشاوره ازدواج وخانواده
-حمایت از تولیدات فرهنگی و هنری، رسانه‌ای و آموزشی جوانان در زمینه ازدواج
- حمایت از سازمان های مردم نهاد( سمن ها )و موسسات فعال حوزه ازدواج و خانواده
-حمایت از شكل گیری مجمع خیرین ازدواج در كلیه استانها
- توانمندسازی جوانان در حوزه ازدواج با تاكید بر ازدواج به هنگام، آگاهانه، آسان و پایدار
برای آگاهی از آخرین اخبار ورزش ایران و جهان با كانال ورزشی ایرنا در تلگرام irnavarzesh@ همراه شوید.
ورزشی**9250
خبرنگار:گلی سفیدزاده انتشاردهنده:علی خورسندی