نوبت اروپاست كه حمایت خود از برجام را با صدای بلند اعلام كند

لوان جاگاریان در گفت و گویی با ایرنا به پرسش ها درباره برجام ، روابط دو جانبه ایران و روسیه، تنش میان مسكو و واشنگتن، مواضع ترامپ در قبال ایران و نیز آینده سیاسی روسیه پاسخ داد.

** ساختمانی آشنا
سفارت روسیه در تهران هیچ وقت برای یك خبرنگار ایرانی غریب نیست، شاید به این خاطر كه اكثر كاركنان آن فارسی را سلیس و روان صحبت می كنند .
تنها تفاوتی كه حرف زدنشان با ما ایرانی ها دارد، لهجه ای است كه كمی به تاجیكی و افغانی می زند و دیگر اینكه بدون استثنا همه حروف 'ح' یا 'ه'را ' خ' تلفظ می كنند.
شاید هم به این خاطر است كه ساختمان، بافت تاریخی خود را حفظ كرده، آنقدر كه شما را به ده ها سال قبل می كشاند.
برای گفت و گو با سفیر باید از محل مذاكرات سری چرچیل ، روزولت و استالین عبور كنید، سالنی با سقف بسیار بلند كه بر هر گوشه و در و دیوارش نقش 'عقاب دوسر' حك شده، نمادی از روسیه كه با چشمانی تیزبین، غرب و شرق را زیر نظر دارد.
سالن بقدری كلاسیك است كه ذهنتان به سال 1322 باز می گردد، گویی صدای چرچیل و روزولت و استالین را می شنوید كه برای گشودن جبهه دوم در غرب اروپا نقشه می كشند، همه این نقشه ها در همین سالن كشیده شده.
با این حال، جمهوری فدراسیون روسیه امروز نه روسیه تزاری است و نه آن كشور بلشویكی. كشوری عملگراست كه بر پایه منافع متقابل، روابطش را استوار كرده است.
این كشور، اكنون یكی از حامیان ایران در توافق هسته ای است، اما این كه تا چه حد حاضر است پای این توافق بایستد، سوالی است كه ذهن هر ایرانی علاقمند به سیاست را مشغول كرده است.
در گفت و گویی كه بیش از یكساعت طول كشید، از لوان جاگاریان سفیر روسیه در تهران درباره برجام پرسیدیم، بهبود رابطه تهران – مسكو در دولت روحانی كه قدری دور از انتظار بود، از تنش در روابط روسیه و آمریكا كه آن هم خلاف پیش بینی ها بود.
از برخی دیپلمات های روسی هم سوال كردیم كه نامشان را ایرانیان در سالهای اخیر زیاد شنیده اند؛ در تب و تاب روزهای مذاكرات هسته ای ؛ دو دیپلمات با نام 'سرگئی'.
خواه ناخواه بحث عراق ، كره شمالی؛ همكاری نظامی ایران و روسیه و مبارزه با داعش هم پیش آمد.
در بخش نخست این گفت وگو كه هم اكنون می خوانید، سفیر روسیه در تهران ، مخالفت چین و كشورش را با مواضع دولت آمریكا در قبال برجام ' بدیهی و روشن' می داند و می گوید اكنون كشورهای اروپایی كه برجام را امضا كرده اند باید با صدای بلند بر پایبندی ایران بر برجام تاكید كنند.
بخش دوم مصاحبه در روزهای آینده منتشر خواهد شد.

** اروپا باید بگوید مستقل است
ارزیابی سفیر روسیه در تهران را از یك سناریوی دولت ترامپ درباره برجام پرسیدیم؛ كه پایبندی ایران به برجام را تایید نكند و تصمیم گیری در این زمینه را به كنگره بسپارد.
جاگاریان پاسخ داد: نمی دانم چه اسنادی وجود دارد كه می تواند تاكید كند ایران در حال نقض برجام است. تا آنجایی كه اطلاع داریم آژانس به طور منظم سه ماه یك بار پایبندی ایران را تایید می كند.
وی تاكید كرد: نه فقط آژانس بلكه ما هم این را تاكید می كنیم و هیچ بهانه ای نمی بینیم كه آمریكا ایران را متهم به نقض برجام كند.
جاگاریان درباره موضع احتمالی كنگره هم گفت: متاسفانه احساسات ضد ایرانی در كنگره خیلی قوی است؛ چه در ریاست جمهوری و چه در وزارت امور خارجه و سایر ساختارها نیز این را می بینیم.
سفیر روسیه در تهران اظهار داشت: خیلی متاسفیم كه می شنویم دولت فعلی آمریكا از خود برجام انتقاد می كند. چندین بار تاكید كردیم و می كنیم كه جمهوری اسلامی ایران به طور كامل بر تعهدات خود در خصوص برجام پایبند است و تاكنون حتی یك بند از آن را هم نقض نكرده است. چه درخصوص ذخایرآب سنگین و حجم غنی سازی اورانیوم.
جاگاریان تاكید كرد: این دیگر برای همه ما روشن است و به طور سختی با چنین تصمیمی ما و چینی ها مخالفت می كنیم.
وی افزود: در این میان، موضع كشورهای اروپایی خیلی مهم است. باید ببینیم كه انگلیس، فرانسه و آلمان تا چه اندازه مستقل هستند. وقتی ترامپ سر كار آمد یونكر رئیس كمیسیون اتحادیه اروپا گفت 'we are not ameriacans vassals, we are independent countries” . لذا آنها نه بر كلمات كه بر عمل تاكید كردند.
سفیر روسیه در تهران افزود: از آنجایی كه آنها كشورهایی مستقل هستند و بالاخره برجام هم قرارداد دو جانبه بین ایران و آمریكا نبوده و قراردادی چند جانبه است ، آنها هم باید مستقل از موضع آمریكا به این قرارداد احترام بگذارند.
جاگایان گفت: یك بار دیگر تكرار می كنم كه موضع روسیه و چین روشن است، سه كشور اروپایی هم باید با موضع منفی آمریكا مخالفت كنند. چون آنها هم در این مدت برای به ثمر رسیدن برجام تلاش كردند. وی اضافه كرد: آلمان و بخصوص فرانسه در ایران منافع اقتصادی خیلی عمیقی دارند مثلا در توتال و خودروسازی و باید هم منافع اقتصادی خود را حفظ كنند. لذا فكر می كنم در اینجا كشورهای اروپایی كه برجام را امضا كرده اند باید با صدای بلند بر پایبندی ایران بر برجام تاكید كنند.

** دو دیپلمات نام آشنای ایرانیان
از سفیر روسیه درباره دو دیپلمات روس سوال كردیم كه نامشان بیش از هر مقام دیگر این كشور در ایران شنیده شده است؛ سرگئی ریابكوف و سرگئی لاوروف. وزیر خارجه روسیه و معاون او كه در مذاكرات فشرده هسته ای ایران و 1+5 حضور داشتند.
او گفت: من شاهد مذاكرات دو جانبه و چند جانبه بوده ام. حدود 6 سال است سفیر روسیه در تهران هستم؛ می دیدم كه روند مذاكرات چگونه ادامه می یابد؛ از زمانی كه مسوولیت مذاكرات بر عهده شورای عالی امنیت ملی در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد بود تا بعد از روی كار آمدن آقای روحانی كه به وزارت امور خارجه منتقل شد.
جاگاریان افزود: آقای ریابكوف معاون وزیر خارجه روسیه، به طور منظم سالی چند بار از ایران بازدید و با آقای عباس عراقچی در مسكو، تهران، وین و ژنو ملاقات می كرد و این مذاكرات به تبادل نظر برای نزدیك شدن موضع ایران و روسیه خیلی كمك كرده است.
سفیر روسیه در تهران گفت: آقای ریابكوف خیلی گرفتار هستند و برنامه ایشان خیلی فشرده است . در 11 ماه جولای به دعوت دوست خود آقای عراقچی فرصتی داشتند از ایران بازدید و با وی و آقای تخت روانچی مذاكره كنند. این مذاكرات هم در خصوص برجام و پروژه های دو جانبه اعم از فردو و ایزوتوپ های پایدار كه روسیه موظف است به ایران كمك كند، خیلی موثر بود.
جاگاریان درباره وزیر خارجه روسیه هم گفت: در خصوص آنچه مربوط به آقای لاورف است باید بگویم كه ایشان بیش از 14 سال است وزیر خارجه روسیه است. شخصی برجسته نه فقط در فدراسیون روسیه كه خارج از این كشور هستند. ایشان در سال 1972 از دانشگاه روابط بین المللی فارغ التحصیل شدند؛ همان دانشگاهی كه من هم از آنجا فارغ التحصیل شدم و این موجب افتخار من است و از این سال به بعد مدت فعالیتشان در وزارت امور خارجه است.

** لاوروف شاعر- لاوروف دیپلمات
از جاگاریان درباره 'لاوروف شاعر' پرسیدیم. برخی چیزها كه از وزیر خارجه روسیه در رسانه های امریكایی منتشر شده است.
سفیر روسیه گفت: ایشان هم در سازمان ملل متحد نماینده روسیه و معاون وزیر امور خارجه این كشور بود. شعر هم می نویسد. ما یك سرود دانشگاه روابط بین الملل داریم كه آن را خود آقای لاوروف نوشته اند. لاوروف مولف شعر است. می بینید كه هم دیپلمات و هم شاعر است. برای من افتخار بزرگی است.

**لاوروف رقیب پوتین نیست
سوال كردیم آیا این احتمال وجود دارد كه لاوروف در انتخابات رقیب آقای پوتین شود؟
جاگاریان آن را رد كرد و گفت: آقای پوتین در روسیه شخصی پرنفوذ است و اكثریت مردم روسیه از سیاست خارجی پوتین حمایت می كنند. در ایران هم می گویند ما از سیاست آقای پوتین حمایت می كنیم و خوشمان می آید كه روسیه محكم در مقابل فشار آمریكا می ایستد و مقاومت می كند .

** برخلاف آمریكا به اراده مردم ایران احترام می گذاریم
سفیر روسیه در پاسخ به سوالی درباره گسترش روابط تهران – مسكو در دولت روحانی گفت: در خصوص آنچه مربوط به روی كار آمدن آقای روحانی است ، بعضی از دیپلمات ها از من سوال می كردند كه روسیه كدام فرد را ترجیح می دهد كه رئیس جمهور ایران باشد؟ جواب ما این بود كه برای ما زیاد فرق نمی كند. هر چه كه اراده مردم كشور دوست، ایران باشد. هر كسی كه رئیس جمهور ایران باشد ما با ایشان كار خواهیم كرد، چرا كه روسیه جایگاه خاصی در خط مشی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد.
جاگاریان افزود: ما مانند برخی از كشورهای غربی و در نوبت اول ایالات متحده آمریكا نیستیم كه دوست دارد به همه درس بدهد ولی خودشان نمی خواهند درس بگیرند، ما هرگز در امور داخلی كشورهای دیگر از جمله ایران مداخله نكردیم، نمی كنیم و نخواهیم كرد.
وی خاطرنشان كرد: به عنوان سفیر روسیه، از حجم روابط سیاسی دو كشور بی نهایت راضی هستیم؛ تماس های منظم بین آقای پوتین و آقای روحانی - ملاقات های حضوری در حاشیه مجامع مختلف، سفر جناب آقای روحانی به مسكو كه فورا بعد از نوروز انجام شد و مكالمات تلفنی منظم بین مسوولان عالی رتبه ایران و فدراسیون برای اجرایی كردن قراردادهای دو جانبه برای پیشبرد همكاری های دو جانبه در ابعاد مختلف بی نهایت كمك می كند.
سفیر روسیه در تهران گفت: همین اواخر، دو هفته پیش، آقای روحانی با آقای پوتین دوباره تلفنی صحبت كردند. در آن زمان من در شهر كرمانشاه بودم. این مكالمه تلفنی خیلی جالب و موثر بود. در نتیجه این مكالمه تلفنی، انتظار داریم كه رفت و آمدها بین دو كشور در سطوح مختلف بیشتر و موثر تر شود.

** از شتاب قراردادها راضی نیستیم
سفیر روسیه در پاسخ به این سوال كه آیا از شتاب گسترش روابط دو كشور و انعقاد و اجرایی شدن قراردادهای دو جانبه پس از برجام رضایت دارد، گفت: تا اندازه زیاد نه.
جاگاریان گفت: ما چند قرارداد مهم امضا كردیم كه در مرحله اجرایی شدن هستند. تلاش می كنیم دو قرار داد مهم برق رسانی گرمسار – اینچه برون و احداث نیروگاه حرارتی سیریك در استان هرمزگان هر چه سریعتر اجرایی شود. برخی مشكلات فنی وجود دارد كه امید است بزودی حل شود.
سفیر روسیه در جواب به این سوال كه آیا این مشكلات، مربوط به امور بانكی است، گفت: مشكلات بانكی هم هست. در استان های مختلفی از جمله كرمانشاه كه بازدید كرده ام تجار ایرانی شكایت دارند كه انتقال پول مشكل است.

**تعجب می كنم
سفیر روسیه اضافه كرد: من تعجب می كنم چرا كه یك ماه پیش جلسه ای در سطح معاونان روسای بانك های مركزی هر دو كشور ایران و روسیه در مسكو برگزار و یادداشت تفاهمی امضا شد و مثل این كه به توافقات خوبی رسیدند. نمی توانم بفهمم كه دلیل مشكلاتی كه مانده چیست؟
جاگاریان گفت: امیدوارم به زودی جلسه چهاردهم كمیسیون مشترك برگزار شود. ما به طرف ایرانی پیشنهاد كرده ایم كه این جلسه بعد از یك ماه در 5 اكتبر در مسكو برگزار شود اما این تاریخ برای دوستان ایرانی مناسب نیست. چرا كه كابینه جدید تشكیل شده است. قبلا جناب آقای واعظی رئیس بخش ایرانی كمیسیون مشترك بوده است.
سفیر روسیه در تهران افزود: با استفاده از فرصت به عنوان سفیر روسیه از آقای واعظی بابت زحمت های ایشان تشكر كنم. ایشان نقش مهمی داشت و خیلی به پیشبرد و توسعه همكاری های دو جانبه بین ایران و روسیه كمك كرده است.
وی اضافه كرد: منتظریم طرف ایرانی تصمیم بگیرد كه جانشین آقای واعظی به عنوان رئیس جدید كمیسیون چه كسی خواهد بود. بعد از دریافت این اطلاعات می توانیم تاریخ جدید را تعیین كنیم. فعلا منتظر جواب طرف ایرانی هستیم.
خبرنگار: كتایون لامع زاده- امیر خانزاده
انتشار: حمید قدیمی