روزنامه جام جم در يادداشتي به قلم اميدعلي مسعودي عضو هيات علمي دانشگاه سوره، نوشته است: قرن است كه عزاداري شيعيان براي شهادت امام حسين(ع) و ياران باوفايش، به جبههاي براي رساندن پيام عاشورا تبديل شده است و آيينهاي عزاداري در هر سال روحي تازه به پيام عاشورا ميدمند. راهاندازي دستههاي عزا، نوحهخوانيها، حضور مردم در هياتهاي عزاداري، روضهخوانيها، سنت پسنديده نذري دادنها در كنار نمايش باشكوه تعزيه و مقتلخواني، مجموعهاي بيبديل براي رسانه شيعه و انتقال پيام از فرستنده به گيرنده فراهم كرده است.
آنچه كه درباره «رسانه شيعه» اهميت بسيار دارد، ادامه حيات اين رسانه در عصر اطلاعات و ارتباطات است. عصري كه بزرگراههاي اطلاعاتي انبوهي از پيامهاي مدرن را به جوامع سنتي مانند ايران و ديگر كشورهاي اسلامي سرازير كرده است و همچون امواجي پر تلاطم، سنتها و آداب و رسوم ديني، قومي و ملي را در مينوردد. براستي عوامل موفقيت رسانه شيعه در عصر مدرنيزاسيون و شبكههاي جهانگستر اينترنت چيست؟ چرا برخلاف ديدگاه صاحبنظران علم ارتباطات جريانهاي ارتباطي دنياي مدرن در برابر رسانه سنتي شيعيان جز تعامل با آن راهي ديگر در پيشرو ندارند؟
هارولد دوايت لاسول يكي از مهمترين نظريهپردازان علم ارتباطات، فرمول معروفي دارد كه فرآيند ارتباطات را در پنج پرسش بيان ميكند:
1ـ چه كسي ميگويد؟ گوينده پيام چه كسي است؟ فرستنده پيام كيست؟
2ـ چه ميگويد؟ محتواي پيام او چيست؟
3ـ با چه وسيلهاي ميگويد؟ رسانه او كدام است؟
4ـ براي چه كسي ميگويد؟ مخاطبان او چه كساني هستند؟
5 ـ با چه تاثيري؟ پيام او چه تاثيري بر مخاطبان دارد؟
پيام محرم و رسانه شيعه به پنج پرسش لاسول پاسخهايي گويا و روشن دارد.
پيام عاشورا، پيام امام حسين(ع) و پيام آزاديخواهي و خداپرستي است. پيامي كه جهان امروز بيش از هر زمان ديگر نيازمند به آن است.
وسيله ارتباطي براي ارسال پيام عاشورا، رسانههاي سنتي است كه عمدتا مبتني بر ارتباط مستقيم و چهره به چهره هستند. حركت دستههاي عزاداري و مجالس تعزيه مثالهاي مناسبي براي اين نوع از اطلاعرساني است كه برخلاف رسانههاي جديد مانند راديو، تلويزيون، سينما، مطبوعات و حتي رسانههاي جديد مانند توييتر، فيسبوك و اينستاگرام تاثيرگذاري بيشتري دارند؛ زيرا تمام حواس مخاطبان درگير پيام ميشود.
رمز ماندگاري پيام عاشورا در محتواي آن و رسانهاي است كه 14 قرن در شرايط گوناگون سياسي، اجتماعي، اقتصادي و فرهنگي به حيات و بالندگياش ادامه داده است.
در كنار قدرت پيام عاشورا، آسيبهايي نيز وجود دارد كه ضرورت آسيبشناسي آن، نياز به پژوهش و بررسيهاي دقيق دارد. برخي از اين آسيبها را در اشعار نوحهها، نصب شمايلها در تكيهها و موارد ديگري ميتوان مشاهده كرد كه خود فرصت و زمان ديگري را براي پرداختن به آنها ميطلبد.
اما آنچه كه مسلم است؛ رسانه ملي ميتواند در قالب برنامههاي آموزنده و راهگشا در جهت كاهش بدعتها و آسيبهاي عزاداري عاشورا بيش از پيش ياريگر جامعه اسلامي باشد.
*منبع:روزنامه جام جم،1396،7،10
**گروه اطلاع رساني**1893**9131**انتشاردهنده: شهربانو جمعه
تهران- ايرنا- عزاداري ايام ماه محرم بهخوبي توانمندي «رسانه شيعه» را در جوامع اسلامي به نمايش ميگذارد.