در ادامه اين گزارش آمده است: آخرين آمار وزارت بهداشت از مرگ هاي ناشي از آلودگي هوا حكايت از اين دارد كه در سال ٩٥، ٢٠هزار مرگ مرتبط با آلودگي هوا در كشور ثبت شده كه سهم تهراني‌ها از اين ماجرا، ٥هزار مرگ بوده است. اين آمار درحالي اعلام مي‌شود كه پاييز امسال، ميزان مرگ ناشي از آلودگي هوا در سال ٩٤، ١٢هزار و ٨٩٧ نفر عنوان شد كه در مقايسه با آمار جديد، نشان از افزايش هفت هزار و ١٠٣ موردي دارد. آبان‌ماه امسال بود كه سرپرست گروه سلامت هواي وزارت بهداشت، آمار قربانيان آلودگي هوا در سال ٩٤ را اعلام كرد. به گفته عباس شاهسوني، قربانيان آلودگي هوا، معمولا مبتلايان بيماري هاي قلبي و عروقي بودند كه بيماري آنها از طريق حضور مكرر در فضاي آزاد تشديد و منجر به مرگ آنها مي‌شود.
با اين همه، به گفته سرپرست گروه سلامت هواي وزارت بهداشت، ميانگين غلظت ذرات از سال ٩٢ تا سال ٩٤ از مقدار ٣٩ميكروگرم به ٣١,٧ميكروگرم كاهش پيدا كرده اما ميانگين غلظت آلاينده‌ها نسبت به استاندارد جهاني سه برابر است.
آمار جديد مرگ ومير ناشي از آلودگي هوا را عليرضا رييسي، معاون بهداشت وزير بهداشت ديروز اعلام كرد و گفت كه: «مردم بايد اين آمارها را بدانند.» او در ادامه درباره آمارگيري موارد مرگ‌هاي مرتبط با آلودگي هوا، توضيح بيشتري داد: «براساس فرمول سازمان بهداشت جهاني، ميزان مرگ سالانه و آلايندگي‌ها، تعداد روزهاي هواي پاك و... براي به دست آوردن آمار مرگ منتسب به آلودگي هوا مورد توجه قرار مي‌گيرد.»
به گفته اين مسئول در وزارت بهداشت، كلانشهرهاي كشور، امروز درگير آلودگي هوا هستند: «ما بايد به خودرو، بنزين سالم و وسايل نقليه عمومي دسترسي داشته باشيم. وزارت بهداشت هم بايد بتواند سلامتي مردم را رصد و گزارش كند. به همين دليل بايد بتوانيم مرگ‌هاي منتسب به آلودگي هوا را استخراج كنيم و بتوانيم در وضع هشدار، با دستگاه‌هاي مسئول همكاري كنيم.»
**50 تا ٥٧هزار مرگ به دليل مصرف سيگار
به گزارش ايسنا، موضوع بعدي كه معاون وزير بهداشت، در اين نشست مورد توجه قرار داد، مصرف سيگار بود. آمار مصرف سيگار و مرگ‌هاي ناشي از آن در كشور نگران‌كننده است، به‌طوري كه به گفته رييسي، هر سال، ٥٠ تا ٥٥ميليارد نخ سيگار در كشور مصرف مي‌شود و حدود ٥٠ تا ٥٧هزار مرگ مرتبط با مصرف سيگار، گزارش شده است. براساس آنچه اين مسئول در وزارت بهداشت اعلام كرده، اين ميزان مصرف دخانيات، سالانه ٢٠ تا ٣٠هزار‌ميليارد تومان براي نظام سلامت هزينه دارد. حالا رييسي به تمهيداتي اشاره كرد كه مي‌تواند مصرف سيگار را كنترل كند: «سال 85 مصوب شد كه ماليات بر سيگار به ويژه بر خرده فروشي ساليانه 10درصد افزايش پيدا كند، اما درحال حاضر به جز افغانستان، ايران پايين‌ترين ماليات بر سيگار را دارد.
سازمان بهداشت جهاني تأكيد كرده، ايران در زمينه بيماري هاي غيرواگير به خوبي فعاليت مي‌كند، اما ما را زير سوال مي‌برد كه چرا كمترين ماليات بر سيگار را داريم. تركيه 84درصد ماليات بر خرده فروشي سيگار دارد، اما اين رقم در ايران كمتر از 10درصد است.» به گفته رييسي، به دليل اجرانشدن اين قانون، سالانه ٣ تا ٤هزار‌ميليارد تومان به جيب دلالان مي‌رود. او اين پرسش را مطرح كرد كه «آيا به دليل سود جويي برخي از افراد بايد ساليانه 20 تا 30هزار‌ميليارد تومان به نظام سلامت هزينه تحميل شود؟ «لابي گري هايي كه در اين زمينه وجود دارد، باعث مي‌شود ماليات بر سيگار پايين بماند. از سوي ديگر، يكي از مشكلات ما اين است كه به دليل ماليات پايين بر خرده‌فروشي سيگار، دسترسي براي جوانان بيشتر شده است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه افزايش ماليات سيگار منجر به كاهش قاچاق آن مي‌شود. برخي مي‌گويند؛ افزايش اين ماليات، قاچاق را افزايش مي‌دهد، درحالي كه مي‌توان از محل اين ماليات‌ها، سالي ١٢هزار‌ميليارد تومان درآمد داشت.» موضوع ديگري كه معاون وزير بهداشت به آن اشاره كرد، مصرف قليان بود: «بررسي هاي ما نشان داده كه درحال حاضر، سن مصرف قليان در دختران به ١٤سال رسيده، دليل آن هم دسترسي راحت آن است.»
وضع مراكز بهداشتي، محور ديگر پرسش خبرنگاران و توضيح معاون وزير بهداشت بود: «ما برنامه‌ريزي كرده‌ايم تا زيرساخت‌هاي شهري را تكميل كنيم. امكان ندارد در سطح كشور روستايي پيدا كنيد كه خانه بهداشت نداشته باشد. امروز به ازاي هر 5هزار نفر، يك مركزدرماني و به ازاي 12 تا 15هزار نفر، يك مركز بهداشتي و درماني شبانه‌روزي وجود دارد. به ازاي 12500نفر نيز يك پايگاه سلامت و براي هر 20 تا 50هزار نفر يك مركز جامع سلامت طراحي شده است. براين اساس، دو‌هزار و 250 مركز خدمات سلامت جامع شهري و 5200 پايگاه بهداشتي تجهيز شده تا بتوانيم پوشش شبكه بهداشت شهري را تأمين كنيم.»
تجهيز 90درصد بيمارستان‌ها به دستگاه بي خطرسازي پسماندهاي پزشكي، خبري بود كه رييسي آن را اعلام كرد، با اين توضيح كه: «سال گذشته بيش از يك‌ميليون و 235هزار بازديد از اماكن عمومي صورت گرفت و 55هزار و 260 مركز متخلف به دستگاه قضائي معرفي شدند. درحالي كه در سال 92 هم 7هزار و 520 تماس با سامانه 190 بهداشت عمومي انجام شده اما در 7ماهه اول امسال، اين عدد به 172هزار رقم رسيد. ما گسترش و تقويت دفاتر سلامت و سامانه 190 را جزو برنامه هاي خود قرار داديم.»
رييسي در ادامه به تفاهمنامه معاونت بهداشت با سازمان غذا و دارو و جهاد كشاورزي براي كنترل ميزان سموم باقيمانده در ٦ محصول كشاورزي اشاره كرد: «قرار است از سال آينده ميزان سموم كشاورزي در سيب، خيار و گوجه گلخانه‌اي، پرتقال، سيب‌زميني و پياز كنترل شود. به اين ترتيب برنامه‌ريزي مي‌كنيم كه بتوانيم محصولات را با اطمينان بيشتري به مردم ارايه كنيم.»
اين مسئول در وزارت بهداشت در ادامه به غربالگري بيماري‌ها اشاره كرد و درباره بيماري تيروييد گفت: «براي ٩٧درصد نوزادان، غربالگري تيروييد انجام شده است. در سه‌سال گذشته هم يك‌ميليون و 400هزار نوزاد شناسايي شدند كه از اين ميان 3500 نوزاد كم‌كاري تيروييد داشتند و درمان شدند. اگر كم‌كاري تيروييد درمان نشود، قطعا باعث عقب‌ماندگي نوزاد خواهد شد.»
او اجراي برنامه خطرسنجي بيماري‌هاي قلبي و عروقي در روستاها و شهرهاي زير 20هزار نفر را مورد توجه قرار داد: «اين برنامه جزو خدمات مراكز بهداشتي قرار گرفته است و به «ايراپن» شناخته مي‌شود. در اين برنامه، ديابت، فشارخون، بيماري‌هاي قلبي، بيماري تنفسي و سه سرطان روده بزرگ، دهانه رحم و پستان غربالگري مي‌شوند. اين سه سرطان قابل پيشگيري هستند. ويروس اچ پي وي نيز مي‌تواند باعث عفونت و سرطان دهانه رحم در زنان شود. به همين دليل در آينده غربالگري اچ پي وي راه‌اندازي مي‌شود.» او به ثبت اطلاعات دقيق ابتلا به سرطان براي نخستين‌بار در كشور اشاره كرد: «اين اطلاعات مربوط به آمار ابتلا به سرطان در سال 93 است و قرار است در نيمه اول سال 97 اطلاعات سال 94 و در نيمه دوم آن اطلاعات سال 95 منتشر شود. تا پايان سال آينده نيز، به استانداردهاي اطلاع‌رساني ثبت اين بيماري مي‌رسيم. ما بعد از پيداكردن توزيع شيوع سرطان‌ها، بايد عوامل خطر آن را پيدا كرده و به دنبال كنترل آن برويم.»
به گفته او، ميزان ابتلا به سرطان در ايران از ميانگين جهاني پايين‌تر است: «تاكنون بيش از 300هزار مورد سرطان در كشور شناسايي شده و طبق اطلاعات ثبت سرطان، 109هزار نفر در سال 93 به اين بيماري مبتلا شده‌اند.» براساس اعلام اين مسئول در وزارت بهداشت، تمام دانش آموزاني كه به مقطع متوسطه مي‌روند، مي‌توانند به صورت رايگان براي دريافت خدمات دندانپزشكي به 4100 مركز كه براي اين كار انتخاب شده‌اند، مراجعه كنند. 60درصد اين جمعيت معادل 700هزار نفر پوسيدگي دندان دارند. مراقبان بهداشت در مدارس آنها را شناسايي مي‌كنند و در ليست دندانپزشكان قرار مي‌دهند.
اگر اجراي اين برنامه موفق بود، بعد از مدتي سطوح بالاتر نيز تحت پوشش قرار مي‌گيرند. او در بخش ديگري از صحبت هايش ادامه داد: «90درصد مردم مشكلات دندانپزشكي دارند و 20درصد پرداختي از جيب آنها، به خاطر خدمات دندانپزشكي است. بنابراين ما حوزه پيشگيري را انتخاب كرديم و دو گروه نوجوان زير 14سال و مادران باردار و شيرده را انتخاب كرديم. براساس تفاهمنامه‌اي كه با آموزش‌وپرورش امضا شده، تاكنون 12ميليون خدمت وارنيش فلورايد براي 6ميليون دانش‌آموز انجام شده است. يك‌ميليون خدمت ترميمي و 50هزار خدمت فيشورسيلانت نيز براي گروه سني زير 14سال انجام شده است.» به گفته او، سال گذشته معادل هزار‌ميليارد تومان خدمات پزشكي به افراد هدف در مناطق با جمعيت كمتر از 20هزار نفر ارايه شده و درحال حاضر 4100 واحد دندانپزشكي آماده ارايه خدمت در اين زمينه است.
1200 دندانپزشك نيز در روستاها نيز مشغول و 1100نفر نيز در شبكه بهداشت و درمان مشغول فعاليت هستند. او ادامه داد: «شاخص NFT كه مربوط به پوسيدگي، از دست‌دادن و پركردن، پيش از اجراي اين طرح 2.9 درجمعيت 12ساله‌ها بود كه درحال حاضر به 1.84 رسيده است. قرار است سال 97 سراغ كودكان زير 6ساله در كشور برويم و خدمت وارنيش فلورايد را براي آنها در خانه بهداشت انجام دهيم.»
*منبع: روزنامه شهروند؛1396،11،16
**گروه اطلاع رساني**9117**2002**انتشاردهنده: فاطمه قنادقرصي
تهران- ايرنا- «آمار مرگ و مير ناشي از آلودگي هوا در سال ٩٥، نسبت به سال ٩٤، ٧ هزار و ١٠٣ مورد افزايش پيدا كرده است.» موضوعي كه روزنامه شهروند در گزارشي به بررسي آن پرداخت.