ايران از كشورهاي با تنوع زيستي بسيار بالا است

به گزارش گروه علمي ايرنا، سازمان ملل متحد روز ۲۲ ماه مه ( اول خرداد) را جهت افزايش آگاهي عموم و بالا بردن سطح درك مردم نسبت به مسائل مربوط به تنوع زيستي، ارزش‌هاي آن و گام‌هايي كه مي‌توانند در جهت حفظ اين گنجينه گرانقدر بردارند، به عنوان روز جهاني تنوع زيستي اعلام كرده است.
شعار روز جهاني تنوع زيستي براي سال ۲۰۱۸ « گراميداشت ۲۵ سال اقدام براي حفظ تنوع زيستي» انتخاب شده است.
دكتر سيد ابوالحسن شاهزاده فاضلي امروز دوشنبه در باره تنوع زيستي ايران به خبرنگار علمي ايرنا افزود: كشور ما به دليل تنوع شرايط اقليمي و آب و هوايي، اعم از درجه حرارات، رطوبت، شوري و ارتفاع از سطح دريا داراي تنوع زيستي فراواني است.
وي اظهار داشت: تنوع اقليمي در كشور ما سبب تنوع زيستي خيلي زيادي شده كه هركدام از اين مناطق، زمينه را براي رشد و نمو يكسري از موجودات فراهم كرده اند.
رئيس مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي به عوامل تهديد كننده تنوع زيستي در كشور اشاره كرد و گفت: دو دسته عوامل طبيعي و انساني تهديد كننده تنوع زيستي هستند. عوامل طبيعي مانند سيل، زلزله، آتشفشان، رانش زمين، تغييرات جوي و خشكسالي هستند كه گياهان و جانوران آن مناطق را از بين مي برند.
شاهزاده فاضلي، توسعه صنعتي، جنگ و توسعه شهري را از مهمترين عوامل انساني كه تنوع زيستي را تهديد مي كنند، نام برد و گفت: توسعه صنعت سبب افزايش آلودگي ها يا آلاينده هاي شيميايي شده كه اين موضوع زنگ خطري براي تنوع زيستي است.
رئيس مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران گفت: توسعه شهري سبب شده تا خيلي از اراضي كشاورزي و مناطق زيست طبيعي جايگزين مناطق مسكوني شود.
وي، عوامل انساني را بيشترين تهديد كننده تنوع زيستي اعلام كرد و بيان داشت: در سه چهار دهه اخير بيشترين عامل تهديد كننده تنوع زيستي عامل انساني بوده است.
شاهزاده فاضلي گفت: هرچند عوامل انساني همچنان تهديد كننده اصلي تنوع زيستي هستند اما عوامل طبيعي مانند خشكسالي در سال هاي آينده بروز بيشتري در اين زمينه پيدا خواهند كرد.
وي در ادامه روند روبه رشد خشكسالي و افزايش دما را از شاخصه هاي مهم تغييرات اقليمي در كشور اعلام كرد و گفت: شرايط جوي كشور روبه خشكسالي و افزايش دما پيش مي رود و اين موضوع مي تواند برخي از تنوع زيستي ما در معرض نابودي قرار داده يا سبب انقراض برخي از گونه هاي گياهي و جانوري شود.
رئيس مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي اظهار داشت:پيش بيني هاي چند سال اخير متخصصان علوم جوي و زمين شناسي نشان دهنده تغييرات شرايط جوي در كشور بوده و به همين دليل شاهد افزايش دما و خشكسالي در كشور هستيم.
وي ادامه داد: كاهش بارش ها و برداشت هاي غلط از آب هاي زيرزميني، سبب شده تا شرايط خشكسالي سال به سال در كشور ما بيشتر شود، و بايد اقدامات اساسي براي رفع اين معضل انجام گيرد.
شاهزاده فاضلي با اشاره به اينكه آخرين آمار در اين زمينه نشان دهنده كاهش حدود 30 درصدي بارش در كشور نسبت به سال گذشته است، بيان داشت: اگر اين روند ادامه پيدا كند برخي از مناطق قابل زيست موجودات اعم از گياهي و جانوري در معرض انقراض قرار مي گيرند.
رئيس مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران گفت: از الان بايد به فكر باشيم و گونه هايي كه در آن مناطق رشد و نمو مي كنند را حداقل به جاهاي مناسب منتقل كنيم تا از انقراض آنها جلوگيري شود.
وي برلزوم بهره برداري صحيح از آب به خصوص در حوزه كشاورزي، تاكيد كرد و گفت: بيشترين حجم آب ما در حوزه كشاورزي مصرف مي شود. به همين دليل كارشناسان توصيه مي كنند كه از كاشت برخي محصولات كشاورزي مانند هندوانه كه آب خيلي مصرف مي كنند، كاهش محسوس پيدا كند.
شاهزاده فاضلي دومين عامل جلوگيري كننده از خشكسالي در كشور را جايگزين كردن نحوه كشت سنتي به كشت هاي گلخانه اي اعلام كرد و گفت: اين روش كشت هم مصرف آب را خيلي كاهش و هم حجم توليد را افزايش مي دهد.
وي، هدايت فاضلاب هاي شهري پس از تصفيه براي استفاده در كشاورزي را عامل سوم براي جلوگيري از خشكسالي اعلام كرد و افزود: اين موضوعات در كشورهاي پيشرفته رعايت شده و براثر آنها هم كشاورزي پربازده اي دارند و هم مشكل كمبود آب و خشكسالي را مديريت كرده و تقريبا از بحران آب عبور كردند.

** جمع آوري 2 تا 3 هزار گونه گياهي در بانك ژن كشور
وي ادامه داد: بين 2 تا 3 هزار گونه هاي مختلف در بانك هاي ژن كشور اعم از باغ هاي گياه شناسي، سردخانه هاي بذر جمع آوري شده اند. تعدادي از گونه هاي گياهي بومي كشور را به دلايل مختلف، نمي توان در بانك هاي ژن نگهداري كرد.
رئيس مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران گفت: براساس مطالعات گياه شناسان كه از حدود 70 سال پيش، آغاز شده و پيش بيني مي شود بين 6 هزار تا 8 هزار گونه گياهي در كشور وجود داشته باشد.
وي به انقراض برخي از رقم هاي گياهي كشور اشاره كرد و گفت: هرچند آمار دقيقي در مورد انقرض گونه هاي گياهي كشور وجود ندارد اما برخي از رقم هاي گياهي از جمله برخي سبزيجات يا نابود شده يا در معرض خطر قرار گرفته اند.
شاهزاده فاضلي، مهمترين علت انقراض اين رقم هاي گياهي در كشور را تكثير نشدن آنها اعلام كرد و گفت: رقم هاي گياهي به دلايل مختلف از فهرست فعاليت كشاورزان خارج شده كه اين كار سبب انقراض آنها شده است.
وي تاكيد كرد: احياي كشاورزي بومي و اصلاح ژن از كارهاي مهم براي جلوگيري از انقراض گياهان در كشور است كه بايد اين كار در دستور كار قرار گيرد تا گياهان موجود در كشور از انقراض نجات پيدا كنند.

** برخي از نژادهاي گاو بومي ايران در معرض انقراض قرار دارند
شاهزاده فاضلي ادامه داد: توليد شير بيشتر سبب شده تا دامداران گاوهاي محلي را با نژادهاي خارجي به خصوص هلشتاين جابجا كنند كه اين موضوع سبب شده تا برخي از نژادها در معرض انقراض قرار گيرند.
رئيس مركز ملي ذخاير ژنتيكي و زيستي ايران گفت: گاوهاي ايراني مانند گلپايگاني تقريبا منقرض شده و گاو سيستاني هم در لبه انقراض قرار دارند.
وي افزود: در ساير دام مانند گوسفند هم نژادهايي مانند مغاني و افشاري داريم كه اگر رسيدگي، اصلاح و تكثير نشوند، كم كم به سرنوشت برخي از نژادهاي گاو ايراني دچار مي شوند.
علمي ** 1201 **1440