همه گزینه های سیاسی_نظامی روی میز ایران مقابل تهدید آمریكا

تشكیل «شورایعالی هماهنگی اقتصادی» به دستور رهبر معظم انقلاب، یكی از اولین اقدامات برای مقابله با تحریم هاست؛ شورایی كه حتی این اختیار را دارد كه مصوباتش بدون نیاز به هماهنگی با رهبری اجرایی شود. اولین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی بعد از خروج آمریكا از برجام برگزار شد تا برای شرایط اقتصادی جدیدی كه كشور با آن روبرو می شود، تمهیدات لازم را بیندیشند.

شفافیت بانكی و مبارزه با پولشویی، سرمایه گذاری در جهت تولید و اشتغال، مدیریت واردات، حمایت از بازار بورس و واگذاری سهام بنگاه های دولتی و عمومی و خودكفایی هر چه سریع‌تر در تولید و مصرف بنزین مورد نیاز كشور، مهم‌ترین محورهای جلسات شورایعالی هماهنگی اقتصادی سران قواست.

**راهكار معاون اول
هفته گذشته نیز اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری یكی از راهكارهای مقابله با تحریم ها را در همایش «روز ملی صنعت و معدن»، ارائه كرد. راهكار او عرضه نفت خام در بورس بود؛ طرحی كه با هدف كاهش فشار و محدودیت‌ های بین ‌المللی، شفاف‌تر شدن قیمت ‌گذاری ‌ها و در نتیجه شكست تحریم‌ های نفتی آمریكا علیه ایران در دستور كار دولتمردان كابینه دوازدهم قرار گرفته است.
علیرضا رحیمی، عضو كمیسیون امنیت ملی و عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی با اشاره به تلاشهای مسئولان ارشد نظام و همچنین جلسات شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا برای مقابله با تحریم های آمریكا به ایرنا می گوید: «محور تحریم ها علیه ایران اقتصادی است كه البته موضوع جدیدی نیست. سال هاست ایران در حوزه اقتصادی با فشار آمریكایی ها مواجه است. از این رو ما چند سالی هست كه به دستور رهبری اقتصاد مقاومتی را محور برنامه ها قرار داده ایم.»

به گفته او، مجلس برای تحقق این امر راهكارهای قانونی را تعبیه كرده و دولت هم ستاد اقتصاد مقاومتی را در نظر گرفته است. او گرچه معتقد است عملیاتی كردن اقتصاد مقاومتی پاسخی راهبردی به تحریم هاست، اما تأكید دارد تقویت زیرساخت های اقتصادی كشور، خصوصا در حوزه بانكی، پولی و مالی باید مورد توجه قرار گیرد.

**موافقان و مخالفان تهدید نظامی
ادعای دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریكا برای به صفر رساندن فروش نفت ایران تا آبان ماه، بازارهای داخلی و خارجی را تحت تاثیر خود قرار داده است. ترامپ اعلام كرده كه می‌خواهد تولید نفت در سطح جهان را افزایش دهد تا اگر فروش نفت ایران متوقف شد اتفاقی در بازار جهانی رخ ندهد. برای تحقق این وعده آمریكا، روسیه و عربستان با افزایش تولید خود وارد عمل شده اند.

این تهدید آمریكا اما از سوی ایران بدون پاسخ نماند. حسن روحانی كه در قامت رئیس جمهوری ایران هفته گذشته به سوئیس سفر كرده بود، در پاسخ به تهدید رئیس جمهوری آمریكا هشدار داد كه اگر نفت ایران صادر نشود نفت هیچ كشوری از منطقه نیز صادر نخواهد شد. بسیاری از مفسران این عبارت را تهدید به بستن تنگه هرمز تفسیر كردند.

قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس با انتشار نامه ای سرگشاده، هشدار روحانی به آمریكا را تحسین و آمادگی نیروهای نظامی برای اجرای این فرمان را اعلام كرد. این استقبال نظامیان ایران از تهدید روحانی، برخی كشورهای دیگر را به تب و تاب انداخت. با این حال برخی از چهره ها نظیر مدیر روزنامه جمهوری اسلامی، نظر مثبتی نسبت به این اعلام آمادگی نظامیان ندارند. آنها معتقدند سخنان رئیس جمهوری پاسخ مناسب به تهدید رئیس جمهوری آمریكا در چارچوب عرف بین الملل و رویارویی سیاسی بود و از این رو نباید نظامیان در این باره اعلام موضع می كردند. چرا كه در مرحله موضع گیری‌ های سیاسی، هرگونه موضع گیری توسط نظامیان موجب عكس ‌العمل توسط نظامیان طرف مقابل می ‌شود و ممكن است مناقشات را از چارچوب سیاسی به چارچوب مناقشات نظامی بكشاند.

**وحدت ملی، مهم تر از قدرت نظامی
رحیمی، عضو كمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز نظری نزدیك به این طیف دارد و به ایرنا می گوید: «منطقه خلیج فارس نباید هیچ گاه امنیتی باشد؛ نقشی كه جمهوری اسلامی در منطقه داشته نقشی راهبردی همراه با تقویت صلح بوده است.»
سردار محسن رشید، از اعضای قدیمی سپاه پاسداران كه بیش از 20 سال در دفتر سیاسی و مركز مطالعات و تحقیقات جنگ سپاه فعالیت داشته، به ایرنا می گوید: «در هر حوزه ای از جمله سیاست خارجی اگر قدرتمند نباشیم، نمی توانیم موفقیت كسب كنیم، پس قدرت لازمه موفقیت در حوزه سیاست است.»

او تاكید دارد:«قدرت نظامی تنها یكی از پارامترهای قدرت است.»

رشید اضافه می كند: «مهم تر از قدرت نظامی وحدت ملی است كه می تواند عقبه ارزشمندی برای تیم مذاكره كننده ایران باشد. باید از عملی كه منجر به وحدت ملی شود استقبال كنیم و از سوی دیگر نیز باید مراقب باشیم مواضعی نگیریم كه به امنیت ملی خدشه وارد شود.»

** اقدام سیاسی برای مقابله با تحریم ها
در كنار اقدمات اقتصادی و دیپلماتیك برای مقابله با تحریم ها، توجه به وحدت ملی از جمله مسائلی است كه دلسوزان كشور برای عبور از شرایط بحرانی بر آن تاكید دارند. از این رو برخی نامه قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس را در راستای تقویت وحدت ملی تفسیر می كنند. رحیمی نیز با تاكید بر اینكه همه راه های مقابله با تحریم ها راهكارهای اقتصادی و دیپلماتیك نیست، به ایرنا می گوید: «باید به راه حل های سیاسی نیز توجه شود؛ به این معنا كه هر قدر انسجام ملی ما بیشتر باشد، قاعدتا توان و انگیزه مقابله با تحریم ها بالاتر می رود و در نتیجه امنیت ملی كشور استحكام بیشتری پیدا می كند.»

او تاكید دارد كه باید با هوشمندی لازم، هم استحكام داخلی و هم ساختارهای اقتصادی كشور تقویت شوند.
این عضو كمیسیون امنیت ملی مجلس با اشاره تقابلاتی كه بین گروه های سیاسی قبل از خروج آمریكا از برجام وجود داشت، می گوید: «قبل از خروج آمریكا از برجام شاهد گلایه گذاری هایی از سوی جناح های سیاسی بودیم. در یك دوره ای حتی سران قوا از هم گلایه گذاری می كردند ولی الان بعد از خروج آمریكا از برجام شاهد نزدیك تر شدن مواضع سیاسی گروه ها خصوصا در حوزه بین المللی هستیم. »

او اعتقاد دارد رویكرد جدید گروه های سیاسی نقطه عطفی در انسجام ملی است و باید تلاش كرد این انسجام تقویت شود تا اثر مستقیم خود را بر امنیت ملی بگذارد.

**اداره كل اخبار چندرسانه ای**ایرناپلاس**