قدم های امیدواركننده برای جهانی شدن بام ایران

به گزارش خبرنگار ایرنا، اثر طبیعی ملی قله دماوند درحوزه جغرافیایی بخش لاریجان از توابع شهرستان آمل استان مازندران با مساحتی بیش از 2950 هكتار طی مصوبه شماره 221 در21 خرداد 1381 شورایعالی محیط زیست به مجموعه مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوست.
كوه دماوند در سی‌ام تیرماه سال 1387 به عنوان نخستین اثر طبیعی ایران در قالب میراث طبیعی در فهرست آثار ملّی كشور ثبت و پس از آن موضوع ثبت جهانی این اثر در رسانه های كشور مطرح شد.
استفاده بیش از حد از ظرفیت قابل تحمل محیط و همچنین بهره‌برداری پوكه معدنی در اطراف این اثر طبیعی ملی، از مهمترین عوامل تهدیدكننده در تخریب بام ایران در این مدت بوده كه هربار پرونده ثبت جهانی را با چالش وباعث عقب گرد مسئولان ایرانی برای دفاع از این اثر در یونسكو شد.
با این حال روز ملی دماوند هم‌زمان با جشن تیرگان در مازندران هرسال گرامیداشته می شود و روزجمعه 16 تیرماه 97 چهاردهمین آیین جشن تیرگان با پیگیری های هرساله انجمن دوست داران دماوند كوه، بخشداری لاریجان وشهرداری رینه نزدیكترین شهر به بام ایران برگزار شد.
امسال اما، انجمن دوست داران دماوند كوه در درخواست جدی از استاندارمازندران خواستار توقف یكی دو معدن فعال در مسیر قله دماوند ونیز ممنوعیت ورود خودرو تا پناهگاه اول این قله شد.
تا چند سال گذشته دست كم 7 واحد معدنی در ارتفاعات بالای2 هزار و200متری ونیز 2هزار متری دسترسی به قله دماوند در استخراج پوكه معدنی فعالیت داشتند كه به‌دلیل استفاده از ماشین‌آلات سنگ‌شكن روباز و همچنین سستی و چسبندگی ساختار خاك، باعث تهدید جدی برای ریزش مسیرهای بالادست قله دماوند بودند.
پیشترنیز سازمان میراث فرهنگی اعلام كرده بود كه برای قرار گرفتن نام دماوند در فهرست میراث طبیعی جهان باید وضعیت گردشگری، كوهنوردی و بوم‌گردی در منطقه و حریم قله دماوند مشخص و ضابطه‌مند و برای مشكلاتی چون زباله و ساخت‌و‌ساز‌ها در حاشیه چاره‌اندیشی شود.
** مسئولان استانی باید جدی تر عمل كنند
درهمین حال مدیرعامل انجمن دوست‌داران دماوند كوه گفت كه از سوی این گروه و نیز انجمن های همسو در سال های اخیر نامه‌های زیادی به نهادهای مسئول استانی وكشوری از جمله سازمان محیط زیست و صنایع ومعادن، میراث فرهنگی، استانداری ،منابع طبیعی و قوه قضاییه برای حفاظت از این قله نوشته شد كه البته نتایج مثبتی نیز تاكنون داشته است.
محمدرضا طاهری افزود: فعالیت یك معدن دیگر درارتفاعات بالای 2هزارمتری قله دماوند همچنان آزاردهنده است و به دفعات در نشست های حضوری و دیدار با مسئولان استانی وملی در سفر به شهرستان ویا مراجعه به مركزاستان وتهران مطرح و توقف فعالیت آن را درخواست داشتیم.
وی معتقد است كه دستگاه سنگ‌شكن این معدن درروستای ' ملار 'مجوز محیط زیست ندارد و آلودگی زیست محیطی حاصل از ریزگرد‌های تولید شده توسط سنگ‌شكن برای اهالی، گیاهان و حیوانات منطقه مضر است.
** تعطیلی معدن شهرداری رینه درارتفاعات دماوند
درهمین حال شهردار رینه به عنوان نزدیكترین شهر به بام ایران به خبرنگار ایرنا گفت: قله دماوند متعلق به فرد و یا شهرستان و استان خاصی نیست و به همه ملت ایران اختصاص دارد.
محمد خسروی با انتقاد از اینكه خدمات این شهرداری در صیانت از قله دماوند نادیده گرفته می شود ، افزود: یكی از فعالیت مهم وقابل اشاره شهرداری رینه در جهت حفاظت از دشت شقایق در مسیرهای پایین دست برای حفظ پوشش گیاهی این قله بوده و تمام تلاشمان بر این است كه بتوانیم این دشت را باوجود آنكه در وظایف شهرداری نیز تعریف نشده، حفاظت كنیم، اما متاسفانه شاهد هستیم كه عده ای با بی تفاوتی كامل وارد این دشت زیبا شده و باعث تخریب آن می شوند.
وی با بیان اینكه برای صیانت از قله دماوند، شهرداری رینه در سال های قبل اقدام به توقف كامل فعالیت معدن زیرنظر این شهرداری كرده است، ادامه داد: بعد ازتوقف فعالیت و تعطیلی معدن شهرداری، اقدام به درختكاری كردیم.
شهردار رینه اذعان كرد، كه با وجود توقف فعالیت معدن شهرداری، متاسفانه عده ای همچنان برای جمع كردن سنگ ها با خودرو تا مسیرهایی از قله دماوند اقدام می كنند كه این امر در مسئولیت وبرخورد شهرداری نیست.
** تعطیلی معادن تاثیرگذار حاشیه دماوند به جز یك معدن
درهمین حال مدیركل حفاظت محیط زیست مازندران هم كه درآیین جشن تیرگان در شهر رینه شهرستان آمل حضور داشت، گفت: با تلاشهای صورت گرفته و پیگیری تشكلهای مردم نهاد و ورود جدی همه دستگاههای دولتی مرتبط، بجز یك واحد معدنی، بقیه معادن در حوزه اثر گذار مستقیم بر دماوند تعطیل و پیگیری برای تعطیلی واحد باقیمانده در كارگروه دماوند در حال انجام است.
حسینعلی ابراهیمی كارنامی افزود: اجرای تجدید ممیزی و كنترل دام در مرتع و ساماندهی چرا تا پایان سال جاری باید صورت گیرد.
** دستور ویژه استاندارمازندران برای تشكیل كارگروه ثبت جهانی قله دماوند
بخشدار لاریجان شهرستان آمل هم دراین رابطه از دستور جدی استاندار مازندران برای تشكیل هرچه سریعتر كارگروه ویژه ثبت جهانی اثرطبیعی وملی قله دماوند خبر داد وگفت: در تلاش هستیم نخستین جلسه رسمی این كارگروه با حضور همه دستگاه های مسئول در شهر رینه لاریجان تشكیل شود.
رضا مقدم درگفت وگو با خبرنگار ایرنا افزود: موضوع ثبت جهانی قله دماوند ازچند سال گذشته مطرح وبرخی موانع زیست محیطی باعث تاخیر درثبت جهانی این اثر طبیعی ملی شده بود وبه همین خاطر با درخواست وطوماری كه دوستداران دماوند كوه در جشن تیرگان در شهر رینه برای استاندارمازندران نوشتند، با استقبال مثبت استاندار مواجه وبلافاصله دستور داد تا این كارگروه به ریاست نبیان معاون امور عمرانی استاندار فعال شود.
وی ادامه داد: استاندارمازندران همچنین در این ابلاغیه خود برتشكیل جلسات منظم كارگروه ثبت جهانی دماوند در هر ماه و گزارش روند پیگیری ها تاكید كرده است.
** پیگیر تعطیلی تنها معدن باقی مانده هستیم
بخشدار لاریجان همچنین ادامه داد: به طور جدی اكنون پیگیر توقف كامل فعالیت وبهره برداری پوكه معدنی در روستای 'گزانه' هستیم، این معدن درقالب یك قرارداد 10 ساله به بنیاد مستضعفان واگذارشده و حتی سازمان حفاظت محیط زیست هم دراین زمینه ورود خوبی داشته وبه طور جدی پیگیرتوقف فعالیت دائمی آن است.
مقدم گفت: البته در چند سال گذشته با پویش های مردمی ودوستداران محیط زیست ودماوند، 6 معدن موجود درمسیرقله دماوند ، به طور كامل تعطیل شده و امیدواریم تنها واحد باقیمانده نیز با پیگیری های شهرستانی و حمایت های استاندارمازندران بسته شود.
** معضل زباله های كوهنوردان در یك قدمی قله دماوند
بخشدار لاریجان همچنین از بی توجهی كوهنوردان ودوستداران صعود به قله دماوند كه در بسیاری از موارد زباله های برگشتی آنها تا ارتفاع 4هزار متری نزدیك به قله نیز باقی مانده به شدت انتقاد كرد وگفت: انتظار براین هست كه این افراد چه بومی ویا غیربومی نسبت به جمع آوری زباله ها ونیز حساس بودن در حفظ وصیانت از این مجموعه كمك كار باشند.
مقدم همچنین به یكی از پیگیری های تاثیرگذار در امر صیانت از قله دماوند اشاره كرد وگفت: یكی دیگر از مشكلات ودغدغه های دوستداران دماوند كوه كه انصافا به حق هم بود، حضور گردشگران بومی وغیربومی با خودرو تا پناهگاه اول قله دماوند بوده كه پس از سالها با استقرار یك كیوسك دائمی وحفاظ هایی جلوی خودروها نیز گرفته شده است.
وی خواستار تلاش همگانی برای صیانت از قله دماوندشد و اظهار امیدواری كرد كه بزودی شاهد ثبت این اثر طبیعی وملی در فهرست میراث جهانی یونسكو باشیم.
ك/7327/1899