نظام «كارمزدي» بايد جايگزين «روزمزدي» شود

«غلامرضا عليزاده» امروز (پنجشنبه) در گفت وگو با خبرنگار اقتصادي ايرنا افزود: نگرشي كه درباره فرهنگ كار و مبحث هاي مربوط به آن در ارتباط كلامي جامعه متداول شده، بيانگر كارگريزي جامعه است.
وي اضافه كرد: براساس فرهنگ ژاپني بيگاري بهتر از بيكاري است و اين باور از كودكي به شكل نگرش، سپس به شكل بينش و در مرحله نهايي به شكل رفتار وارد ساختار ذهني و نهادي مي شود.
نويسنده كتاب «تعاون و توسعه اقتصادي» مي افزايد: بخشي از مبحث توسعه اقتصادي، به فرهنگ مربوط مي شود و با آن همبستگي دارد.
عليزاده اضافه كرد: امروز در ادبيات كشورمان رايج است كه كار زياد به جانداران غير انسان تعلق دارد و گاهي آن را به اشياء نسبت مي دهيم در نتيجه انسان براي اينكه همانندي خود را با اشيا نفي كند، از عامل مشابهت يعني «كار» گريزان مي شود.
به گفته وي، بر پايه نظريه «پرهيز از درد و رنج» در علم روانشناسي به تعبير «آيزنگ»، انسان لذت جو و درد گريز است و وقتي كار، خسته كننده و رنج آور تعريف مي شود و به انسان هايي كه مشغول كارند، «خسته نباشيد» مي گوييم، اين نظريه را به ذهن متبادر مي سازيم.
طبيعي است انسان خود را از عامل هاي زجرآور و خسته كننده دور مي سازد و در ذهن انسان ايراني، «كار» داراي اين ويژگي شده است.
اين استاد دانشگاه، درباره مطالعات «مك كلند» با موضوع شاخص نياز به موفقيت در توسعه صنعتي، گفت: مك كلند با مطالعه اين شاخص در ادبيات انگليس ثابت مي كند در دهه هايي كه ادبيات انگليس داراي مفهوم انگيزش پيشرفت بوده، توسعه صنعتي اتفاق افتاده است.
«بنابراين وي همبستگي معناداري را بين ادبيات پويا و انگيزه هاي توسعه صنعتي اثبات مي كند و معتقد است مردم با وجود عنصر انگيزه پيشرفت در ادبيات، با بهره وري بيشتري كار مي كنند. »
عليزاده افزود: بنابراين ادبياتي كه داراي انگيزش براي پيشرفت بود، در توسعه صنعتي تاثير بسزايي داشت؛ به طوري كه موجب شد كشورهاي صنعتي مسير توسعه را با افزايش بهره وري نيروي كار به پيش ببرند.
وي گفت: پيش از اين، كار در فرهنگ ما فضيلت به شمار مي رفت، اما اينك در بسياري از مواقع رذيلت تلقي مي شود و تلاش عامل موفقيت به شمار نمي رود.

** فرهنگ كار در ادبيات
به گفته عليزاده، اكنون در بسياري موارد به نظر مي رسد موضوع تصادف، تقدير و سرنوشت بيش از تلاش، در شكل دهي «پايگاه محول اجتماعي» و موقعيت انسان در جامعه به جاي «پايگاه محقق اجتماعي» موثر دانسته مي شود و عنصر تقدير و سرنوشت در ادبيات ما پررنگ تر شده است.
اقتصام* ز . د *9123**1559