جمال خاشقجي روزنامه‌نگار روزنامه واشنگتن پست و از منتقدان حكومت عربستان كه پس از مراجعه به كنسولگري اين كشور در استانبول ناپديد شده بود، روز گذشته جسد بي‌جانش در يكي از مناطق استانبول پيدا شد.
او كه به واسطه انتقاد نسبت به سياست‌هاي محمد بن سلمان وليعهد عربستان سعودي در تبعيدي خودخواسته ساكن واشنگتن شده بود، اواسط هفته گذشته به منظور دريافت مداركي براي ازدواج وارد كنسولگري عربستان در استانبول تركيه شد و از آن زمان از وي خبري يافت نشد. در همين راستا و در حالي كه ناپديد شدن خاشقجي موجي از گمانه‌زني‌ها و اعتراضات را با خود به همراه داشت و حتي روزنامه واشنگتن پست به نشانه اعتراض ستون سرمقاله خود را سفيد منتشر كرده و تركيه سفير عربستان را به اين واسطه احضار كرده بود، روز گذشته منابع آگاه تركيه از جمله ياسين آكتاي معاون حزب عدالت و توسعه و مشاور رئيس‌جمهوري اين كشور به تلويزيون سي‌ان‌ان تركيه گفت كه بر مبناي اطلاعات به دست آمده خروج خاشقجي از كنسولگري عربستان به صورت عادي نبوده است.
از سوي ديگر برخي از منابع امنيتي تركيه نيز اعلام كرده‌اند كه به احتمال فراوان اين روزنامه‌نگار عربستاني در داخل كنسولگري كشته شده و سپس جسد تكه‌تكه او ضمن خروج از ساختمان كنسولگري در يكي از مناطق شهر رها شده است. در همين راستا و در حالي كه ناپديد شدن خاشقجي واكنش‌هاي شديدي را در رسانه‌هاي بين‌المللي به همراه داشت، دولت عربستان با بيان اينكه او پس از 20 دقيقه از ساختمان كنسولگري خارج شده، قصد داشت تا از بار اين فشار رسانه‌اي بكاهد.
اين امر زماني سعودي‌ها را دچار چالش بيشتري نسبت به سرنوشت خاشقجي كرد كه منابع امنيتي تركيه پيش از كشف جسد او، تصريح كرده بودند كه با بررسي تصاوير دوربين مدار بسته، هيچ نشانه‌اي از صحت مدعاي سعودي‌ها به دست نيامده است.
پس از اين اظهارنظرها، دو تن از مقامات تركيه كه خواستند نام‌شان فاش نشود، به خبرگزاري رويترز گفتند كه ارزيابي‌هاي اوليه پليس نشان مي‌دهد كه خاشقجي در داخل كنسولگري كشته شده و شواهد نشان مي‌دهد كه اين قتل از پيش برنامه‌ريزي شده بود و پس از آن نيز بدن او از كنسولگري خارج شده است.
در همين رابطه، حتي رجب طيب اردوغان رئيس‌جمهوري تركيه نيز روز گذشته ضمن ياد كردن از خاشقجي به عنوان دوست قديمي روزنامه‌نگارم، گفت كه دادستاني به طور ويژه ماجراي قتل او را بررسي خواهد كرد و خود من به شخصه اين مساله را دنبال كرده و نتيجه آن را به تمام دنيا اعلام خواهم كرد.
**پا در كفش اژدها
جمال خاشقجي 59 ساله يكي از روزنامه‌نگاران باسابقه و متنفذ عربستاني بود كه عمده شهرت وي به اواسط دهه 1990 ميلادي و گفت‌وگوهايش با اسامه بن لادن باز مي‌گردد. او در آن سال‌ها قصد داشت تا باب آشتي را ميان بن‌لادن و خاندان سلطنتي سعودي باز كند كه در نهايت موفق به اين كار نيز نشد. پس از روي كار آمدن ملك سلمان و قدرت گرفتن محمد بن سلمان وليعهد عربستان، خاشقجي كه يكي از افراد نزديك به وليد بن طلال ميليارد سعودي بود، به آمريكا مهاجرت كرده و ضمن همكاري با روزنامه واشنگتن پست، مقالاتي انتقادي از وضعيت داخلي و سياست خارجي عربستان منتشر مي‌كرد.
حساسيت روي مطالب انتقادي خاشقجي زماني بيشتر شد كه عده زيادي از شاهزادگان سعودي از جمله وليد بن طلال توسط وليعهد عربستان بازداشت شدند و او در اين مورد دست به افشاگري‌هاي فراواني زد.
به همين واسطه است كه مجتهد يكي از فعالان توئيتري افشاگر عربستاني از برنامه‌ريزي نزديكان محمد بن سلمان براي قتل خاشقجي خبر داده و گفته كه اين قتل به قدري ناشيانه صورت گرفته كه به احتمال فراوان دولت تركيه در آينده نزديك جزئيات آن را منتشر خواهد كرد.
از سوي ديگر، مرگ عجيب و در عين حال ساده خاشقجي باعث شد تا در داخل آمريكا نيز موجي از نارضايتي‌ها از اين اقدام صورت بگيرد، به طوري كه وزارت خارجه آمريكا اعلام كرده كه به دنبال اطلاعات بيشتر از اين ماجرا بوده و اوضاع را به دقت بررسي مي‌كند. همچنين كريس مورفي عضو كميته روابط خارجي سناي آمريكا نيز به صراحت اعلام كرده، اگر اين خبر درست باشد كه سعودي‌ها خاشقجي را به داخل كنسولگري كشانده و او را در آنجا به قتل رسانده‌اند، در اين صورت بايد روابط‌مان را با عربستان كاملا قطع كنيم. عربستان بايد فورا توضيح بدهد كه چه بر سر او آمده است.
** پيام قدرت خشن شاهزاده جوان به مخالفان
با قتل روزنامه‌نگار منتقد عربستاني آن هم به اين شيوه كه مقامات تركيه‌اي رسماً سعودي‌ها را مسئول كشتن او معرفي كرده و كنسولگري اين كشور در عربستان به نيز به اظهارات ضد و نقيض پناه برده، يك سوال براي افكار عمومي مطرح مي‌شود كه هدف سعودي‌ها از اين قتل و رسوايي رسانه‌اي متعاقب آن چيست؟
ناظران در اين خصوص بر اين باورند كه عربستان سعودي و روندهاي ضد حقوق بشري اين كشور براي تمامي دنيا مساله‌اي واضح و مبرهن است. از دست داشتن در حادثه تروريستي يازده سپتامبر كه پرونده آن با لابي‌گري گسترده سعودي‌ها در كنگره آمريكا مسكوت مانده تا مدارك مستدل رسانه‌هاي غربي مبني بر خريد سلاح و تجهيز گروه‌هاي تروريستي همگي مويد راهبردهاي خشن خاندان سعودي است.
اما نكته مهم اين است كه آنها با هزينه‌هاي سرسام‌‌‌آور به گونه‌اي در نظم رئاليستي جهان رسوخ كرده‌اند كه حتي تلاش مي‌شود اين كشور رياست حقوق بشر سازمان ملل را هم برعهده بگيرد. با اين تفاسير حاكمان سعودي و به خصوص شاهزاده جوان فارغ از اين جو منفي رسانه‌اي و افكار عمومي با نمايش قدرت به مخالفان داخلي خود اين پيام را مي‌دهد كه به همان راحتي كه خاشقجي را در يك كشور خارجي و به صورت عيان به قتل رسانديم، تكليف ساير مخالفان در داخل و حتي خارج از كشور مشخص است و از هزينه‌هاي آن نيز ابايي نخواهيم داشت.
منبع: روزنامه ابتكار، 1397.7.16
گروه اطلاع رساني**2002**
دو نفر از مقامات تركيه كه خواستند نام‌شان فاش نشود، اعلام كردند كه ارزيابي‌هاي اوليه پليس نشان مي‌دهد كه خاشقجي در داخل كنسولگري عربستان در استانبول كشته شده و شواهد نشان مي‌دهد كه اين قتل از پيش برنامه‌ريزي شده بود و پس از آن نيز بدن او از كنسولگري خارج شده است.