به گزارش گروه نشريات خبري؛ اين شايعه كه در چند روز اخير و در محافل سياسي-رسانه اي منتقد دولت شكل گرفته در حالي كه از سوي مسئولان تكذيب شد، واكنش ها و تحليل هايي نيز به همراه داشت.
به طوري كه رسانه هاي اصلاح طلب از اهداف و انگيزه هاي اين شايعه پراكني و لزوم حمايت از وزارت خارجه در شرايط فعلي نوشتند، رسانه هاي اصولگرا يا سكوت كردند و يا فرافكنانه مدعي شدند كه اين شايعه 'پيام شوك آوري از سوي دولت براي غرب' است.
اين شايعه عصر پنجشنبه با توئيتي از سوي محمود واعظي رئيس دفتر رئيس جمهوري قوياً تكذيب شد و عليرضا معزي دبير شوراي اطلاعرساني دولت و كيوان خسروي، سخنگوي شوراي عالي امنيت ملي هم اين خبر را تكذيب كردند.
گفتني است نخستين بار حسن محمدي ، سردبير سايت اميد هستهاي در توييتر خود نوشت: «شنيدههايي فراتر از شنيده، حكايت از استعفاي محمدجواد ظريف دارد كه دو روز پيش تقديم رئيس جمهور كرده است.»
وي اما در گفت وگو با روزنامه ايران بر موضع خود اصرار و اين پرسش را مطرح كرد كه چرا وزارت امور خارجه به اين شايعه واكنش نشان نداده است، پرسشي كه در پيگيري «ايران» از منبع آگاه وزارت امور خارجه ضمن تكذيب استعفاي ظريف، اينگونه پاسخ گرفت: «به چنين ادعاهايي به دليل تكراري بودن و دامن نزدن به هدف هايي كه يك جريان خاص دنبال مي كنند واكنش نشان نمي دهيم».
رسانه هاي اصلاح طلب
---------------------------
** واكنش ها و تكذيبه ها
به گزارش ايرنا «محمود واعظي» روز چهارشنبه در پايان جلسه هيات وزيران درباره شايعات استعفاي وزير امور خارجه اظهار داشت: دولت از شخص رييس جمهور تا اعضاي هيات دولت با صورت جدي از آقاي دكتر ظريف حمايت مي كند. ظريف با قدرت در حال كار كردن است و شبانه روز ندارد. با همه وجود چه در تهران و چه در سفر و ماموريت در كشورهاي مختلف با جديت كار مي كند و جزو افراد نزديك به رييس جمهوري است.
رييس دفتر رييس جمهوري با ابراز تأسف از اينكه برخي عليه ظريف شايعه پراكني مي كنند و وي را تخريب مي كنند گفت: برخي اتاق هاي فكر تشكيل شد و افرادي را بي جهت در ليست مي آورند كه اينها مي خواهند براي ١4٠٠ نامزد رياست جمهوري شوند و تخريب شأن مي كنند. در دولت ما هيچ كسي براي انتخابات ١4٠٠ ندارد.(اين سخنان در تارنماي فرارو نيز بازنشر شده است.)
خبرگزاري هاي ايسنا و ايلنا نيز توئيت رئيس دفتر رئيس جمهور را بازنشر كردند و به نقل از وي نوشتند: خبر استعفاي دكتر ظريف و خروج ايران از برجام كه به طور همزمان منتشر شدهاند، هر دو دروغ و مشتمل بر اهدافي مغرضانه و ضد منافع ملي هستند. لازم است رسانهها نسبت به نشر اخبار مشكوك اينچنيني هوشيار و محتاط بوده و خداي نكرده تريبون و بلندگوي دشمنان خارجي ملت نشوند.
به گزارش خبرگزاري برنا «عليرضا معزي»، دبير شوراي اطلاع رساني دولت، در حساب توييتر خود نوشت: جرياني مشكوك در يك طراحي پيچيده دو روز است بر شايعه خروج ايران از برجام و استعفاي محمد جواد ظريف وزير امور خارجه آن هم در خلال سفر پر ثمر او به هند مي دمد. همراهي با اين نوع اخبار دقيقا بازي در زمين ترامپ است كه هدف اولش از تحريم ها نه فقط معاش و اقتصاد كشور بلكه به چالش كشيدن اميد به آينده و آرامش مردم است.
به گزارش تارنماي انتخاب نيز كيوان خسروي، سخنگوي شوراي عالي امنيت ملي گفت: اخبار و مواضع شوراي عالي امنيت ملي و دبيرخانه آن صرفا از سوي سخنگوي اين نهاد اعلام مي گردد و هرگونه اطلاع رساني خارج از مسير ذكر شده ضمن ان كه مورد تاييد نيست، اقدامي خلاف قانون محسوب مي شود.
وي افزود: شناسايي و برخورد قانوني با شبه رسانه هاي متخلف كه مبادرت به اقداماتي از اين دست مي كنند توسط مراجع ذيربط در دست انجام است.
روزنامه اعتماد هم از شكست شايعه استعفا خبر داد و به نقل از يك منبع آگاه در مجلس كه بهدليل بياساس بودن اصل خبر استعفا و پرهيز از دامن زدن نابجا به اين شايعات، نخواست نامشان فاش شود، نوشت: وزرايي همچون ظريف و زنگنه اهل استعفا و عقبنشيني نيستند و آنچه مخالفان دولت شايعه كردهاند، صرفا آمال و آرزوهايشان بوده است... اين جوسازيهاي سياسي-رسانهاي نوعي ماهيگيري از آب گلآلود است؛ آنها ميخواهند استعفاي وزرايي همچون عباس آخوندي و حسن قاضيزاده هاشمي را به اتفاقي سريالي در دولت بدل كرده و اينطور القا كنند كه همه وزراي روحاني از همكاري با دولت و شخص رييسجمهور به ستوه آمده و به اصطلاح بريدهاند.
به نوشته اين روزنامه البته اين منبع آگاه تنها كسي نبود كه شايعه استعفاي ظريف را از اساس تكذيب و آن را جوسازي مخالفان دولت خوانده است. بنابر پيگيريهاي خبرنگار «اعتماد» از حدود 10 نفر از نمايندگان، نهتنها اين شايعات محلي از اعراب ندارد، بلكه حتي نزديك به واقعيت نيز نبوده و به بيان ديگر مثالي است از اينكه در اين دوره و زمانه، ديگر لزوما نبايد «چيزكي» باشد تا از آن، «چيزها» ساخته شود.
** اهداف و انگيزه هاي اين شايعه پردازي
'شليك شايعهها' تيتر يك روزنامه آرمان است كه در زير آن آمده است: پس از استعفاي وزير بهداشت و درمان دولت روحاني و كنار گذاشتن دو وزير از سوي مجلسيان و همچنين فشارهايي كه برخي بر معاون اول رياست جمهوري در راستاي استعفا وارد ميكردند دور از ذهن نبود كه جريان مخالف دولت دست به ساخت دروغ ديگري بزند و مدعي استعفاي ظريف و خروج ايران از برجام شود. اين گونه اظهارات تنها از سوي افرادي ميتواند باشد كه براي اين خاك هيچ ارزشي قائل نبوده و تنها به دنبال مواضع و منافع شخصي خود هستند و به هيچ عنوان به دنبال منافع ملي نيستند و تنها دم از حقوق ملت ميزنند. پس از آنكه آقاي اسحاق جهانگيري مطرح كردند كه در دولت خواهند ماند، مخالفان دولت دست به ساخت پروژه جديدي براي تخريب دولت زدند و آن مطرح كردن شايعه استعفاي ظريف بود.
آرمان در ادامه نوشت: محمدجواد ظريف يكي از بهترين وزيران دولتهاي يازدهم و دوازدهم هست كه حتي مورد تاييد مقام معظم رهبري است، بنابراين آقايان دلواپس بهتر است بيش از آنكه به دنبال منافع جناحي و گروهي خود باشند به فكر منافع كشور باشند و به دولت و كابينهاش بيشتر كمك كنند تا آنكه دائما چوب لاي چرخ آنان بگذارند.
به نوشته اعتماد چند رسانه مخالف دولت هفته گذشته از شايعه استعفاي وزير امور خارجه سخن گفته و مدعي شدند كه ظريف به دليل آنچه «عدم پشتيباني رييسجمهور از سياستهاي وزارت خارجه» و «اختلافنظر با رييسجمهور درباره تعهدات اروپا در برجام» عنوان شد و نيز بهعلت برخي اعتقادات روحاني در اين خصوص كه «علت عدم پايبندي اروپا و شكست برجام، اشتباهات وزارت خارجه در روند مذاكرات بوده»، اقدام به استعفا كرده است. نكته اينجاست كه دقت در اين تحليل به روشني نشان مي دهد كه آنچه به عنوان دلايل استعفاي ظريف عنوان شده، مشخصا اعتقادات خاص جبهه پايداري و مخالفان دولت درباره برجام است، نه نگاه و رويكرد دولتيها و وزارت خارجه به اين توافق تاريخي.
بررسيهاي تارنماي انتخاب نيز نشان ميدهد اين اخبار جهت دار با هدف ايجاد التهاب در كشور و بازار ارز و طلا است. عجيب آنكه با وجود تكذيب مكرر، اين اخبار در رسانهها و كانالهاي بي هويت، آنهم به نقل از منابع آگاه، منتشر ميشود كه تنها به فكر افزايش اعضاي خود يا التهاب در كشور و بازار هستند!
** لزوم حمايت از وزارت خارجه در شرايط فعلي
آرمان همچنين در يادداشتي نوشت: اينكه مدام توجه و تمركز دستگاه ديپلماسي كشور از مسائل مهم و اساسي به موارد داخلي و جزئي معطوف شود، كمك چنداني به پيشبرد منافع ملي ايران نخواهد كرد. شايد به همين دليل است كه احتمالا مقامات عالي نظام از فشارها روي آقاي ظريف، وزير امورخارجه، چندان رضايت نداشته باشند. در مجموع به نظر ميآيد كه در شرايط فعلي، بايد فراغبالي براي مسئولان دستگاه ديپلماسي كشور فراهم آورد تا آنها بتوانند در پرتو حمايتها و پشتيبانيهاي داخلي، از منافع ملي كشور حمايت كرده و درصدد هرچه بيشتر تامين منافع ملي برآيند.
همچنين روزنامه ايران در يادداشتي نوشت: فشارهايي كه اين روزها عليه وزير خارجه اعمال ميشود جز در چارچوب يك نابخردي يا حتي طرح مشكوك وابسته به بيگانه، عليه كشور قابل فهم نيست. در حالي كه ايران نيازمند يك سياست خارجي قدرتمند و مقتدر است و لازمه اين هدف داشتن يك وزير و وزارت خارجه فعال و مورد حمايت است به نحوي است كه فارغ از مناقشات سياست داخلي باشد، در چنين وضعي تندروها ميكوشند تا با كشيدن پاي وزير خارجه به اين مناقشات كه تمام شدني هم نيست، وي را از جايگاه رفيع ملي تنزل دهند و به يك طرف دعواي سياسي در داخل كشور تبديل نمايند. بهره چنين رفتاري نصيب كسي جز دشمنان ايران نخواهد شد. متأسفانه برخي رسانههاي رسمي نيز دانسته يا نادانسته در اين دام ميافتند و بلندگوي تندروها ميشوند و هيزمبيار اين معركه ناخوشايند ميشوند.
** استقبال منتقدان دولت از اين شايعه
روزنامه ايران نيز در گزارشي با تيتر 'شايعه مشكوك' ضمن اشاره به واكنش ها و تكذيب ها نوشت:جريان تندرو مخالف برجام نه تنها بر موج انتشار اين شايعه افزودند كه به نحو ويژهاي از آن استقبال كردند. از جمله حميد رسايي در توئيتر خود با توصيف پذيرش استعفاي ظريف به «تنها شوك تأثيرگذار» مدعي شد كه اروپا و امريكا براي برجا ماندن برجام روي ماندن ظريف حساب باز كردهاند.
موضعگيري و استقبال منسوبان به جريان منتقد دولت و مخالف برجام از اين شايعه به نحوي بود كه برخي رسانهها در تحليلهاي خود به گمانهزنيها درباره آينده سياسي ظريف اشاره كردند. گمانهزنيهايي كه با محوريت حضور احتمالي ظريف در انتخابات رياست جمهوري 1400 مطرح شده بود و البته با اين واكنش قاطع خود او مواجه شد كه گفت: «به سياست داخلي علاقهاي ندارد و حاضر است حتي سند محضري بدهد كه در دوره بعدي انتخابات رياست جمهوري نامزد نخواهد شد.»
تارنماي نامه نيوز فيلمي با عنوان 'استعفاي محمد جواد ظريف ؛ آيا بايد براي يك خداحافظي غير منتظره آماده شويم؟' منتشر كرد. در ابتداي اين فيلم اين توضيح آمده است: اين نخستين بار نيست كه خبر استعفاي محمدجواد ظريف در رسانه ها و محافل سياسي مطرح مي شود. آنچه اما اين بار ماجرا را متفاوت كرده تعداد منابعي است كه اين خبر را نقل مي كنند. افزون بر اين شواهدي نيز وجود دارد كه احتمال جدي شدن اين گمانه را بيش از هميشه مورد توجه قرار داده است.
رسانه هاي اصولگرا
-----------------------
روزنامه صبح نو در تحليلي عجيب نوشت: با خلف وعده طرفهاي غربي، اختلافات در دولت بالا گرفته و رييسجمهوري آقاي ظريف را مسوول اين عدم پايبندي اروپاييها به برجام ميداند. ميگويند روحاني معتقد است كه علت شكست برجام اشتباهات وزارتخارجه در روند مذاكرات بوده و ظريف نيز با مشاهده عدم پشتيباني رييس دولت استعفا داده است... هرچند كه دولتيها سعي ميكنند انتشار اين خبر را به جريان تندرو نسبت دهند؛ اما دلخوري دولت از اروپا را نبايد در اين ماجرا ناديده گرفت. دولت كه به اميد كانال مالي اروپا در تونل يكطرفه برجام مانده، شايد به نتيجه رسيده باشد كه ديگر نبايد در اين تونل باقي بماند و بهدنبال يك پيام شوكآور براي غرب است و آن شوك ميتواند «استعفاي ظريف» باشد.چراكه اگر پيروزي درSPV حاصل شده بود و برجام مسير موفقيتآميز خود را طي ميكرد هرگز خبر استعفا به گوش نميرسيد، بنابراين منتشر شدن چنين شايعاتي به معناي شكست برجام است. از سويي ديگر اين خبر زماني منتشر شد كه همه منتظر واكنش دولت به تحريم اروپا بودند و اين خبر به خوبي توانست مطالبه افكار عمومي براي اقدام تلافي جويانه ايران در قبال اروپا را تحتالشعاع قرار دهد.
تارنماي مشرق نيوز واكنش كيوان خسروي، سخنگوي شوراي عالي امنيت ملي را بازتاب داد و نوشت: برخي كانالهاي خبري از استعفاي محمدجواد ظريف وزير خارجه كشورمان و خروج ايران از برجام طي روزهاي آينده خبر داده بودند. پيش از اين، محمود واعظي رئيس دفتر رئيس جمهور نيز خبر استعفاي ظريف را تكذيب كرده بود.
به گزارش جهان نيوز در ساعات گذشته شايعات زيادي درباره استعفاي مجمد جواد ظريف از وزارت خارجه منتشر شده است. اين در حاليست كه علاوه بر استعفاي ظريف، خبر خروج ايران از برجام نيز به صورت همزمان در فضاي مجازي منتشر شد.
*گروه نشريات خبري
پژوهشم**9026**1181
تهران-ايرنا- بازتاب ناكامي جريان منتسب به اصولگرايي در سناريونويسي عليه دولت، مبني بر خروج ايران از برجام و استعفاي محمدجواد ظريف از وزارت خارجه در رسانه هاي كشور ادامه دارد.