INSTEX؛ ابزار باج خواهي اروپا يا حافظ منافع ايران

به گزارش گروه نشريات خبري؛ روز پنجشنبه وزراي امور خارجه آلمان، فرانسه و انگليس از راه اندازي‌ ساز و كاري كه ماه‌ها پيش وعده آن را مي‌دادند، خبر دادند. در حالي كه از مدت‌ها پيش اروپايي‌ها از راه‌اندازي SPV يا كانال ويژه تبادلات مالي سخن مي‌گفتند اما تروئيكاي اروپايي اعلام كرد نام‌ سازوكار اعلامي اينستكس به معناي «ابزاري براي حمايت از تبادلات تجاري» است. ثبت اين سازوكار با واكنش‌هاي حمايتي بسياري از سوي مقامات داخلي و خارجي مواجه شد و همچنين بازتاب گسترده اي در سانه هاي داخلي داشت. به طوري كه امروز رسانه هاي هر دو طيف اصولگرا و اصلاح طلب به اين مهم پرداخته اند.
برخي از رسانه هاي جريان اصلاح طلب راه‌اندازي كانال مالي اروپا را گامي مثبت در جهت روابط اقتصادي ايران و اروپا قلمداد كرده و تاكيد دارند كه اروپا با راه ‌اندازي كانال مالي با ايران استقلال خود و فاصله‌اش با آمريكا را به دنيا نشان داد.
اين رسانه ها (اصلاح طلبان) همچنين چالش ها و محدوديت هاي كانال تجاري اروپا را بررسي كرده و نيز مواجهه منتقدان دولت با ثبت «اينستكس» را مورد توجه قرار داده اند.
در مقابل برخي رسانه هاي منسوب به جريان اصول‌گرا مي‌گويند اين كانال مالي ثمري براي ايران ندارد و جاي تعهدهاي اساسي‌تر اروپا در قبال ايران را نمي‌گيرد. شماري از اين رسانه ها همچنين در هراسند كه گام‌نخست اروپا براي كانال‌مالي، افكار عمومي و مهم‌تر از آن چهره‌هاي كليدي نظام در مجمع‌ تشيخص مصلحت نظام را به تاييد اف‌اي‌تي‌اف و ديگر لوايح راضي كند.

رسانه هاي اصلاح طلب
---------------------------
**استقبال مقامات و فعالان اقتصادي داخلي و خارجي از راه‌اندازي كانال مالي اروپا
به گزارش رسانه هاي داخلي، رئيس سازمان انرژي اتمي «علي اكبر صالحي» روز گذشته در حاشيه افتتاح نمايشگاه نمايشگاه دستاوردهاي صنعت هسته‌اي در جمع خبرنگاران اظهار داشت: ثبت كانالINSTEX (اينستكسن) ابزار پشتيبان فعاليت‌هاي تجاري ويژه پرداخت اروپا و ايران يك قدم اميدوار كننده است و انتظار داريم اروپايي‌ها در همين مسير با سرعت و شتاب بيشتر حركت كنند و قدم‌هاي نهايي را بردارند.
روزنامه اطلاعات از قول حسن‌روحاني در ديدارهاي ديپلماتيك ديروزش نوشته كه اينس‌تكس نشان داد كه اروپا مي‌تواند مستقل از آمريكا عمل كند.
روزنامه ‌جمهوري‌اسلامي واكنش مثبت «كارشناسان داخلي و خارجي» از راه ‌اندازي كانال‌مالي اروپا با ايران را تيتر يك ساخته است. به‌نوشته‌ اين روزنامه، كارشناسان شوراي آتلانتيك آمريكا، برخي رسانه‌ها در غرب، چندفعال اقتصادي در آلمان و نيز مقام‌هايي در كشورمان از راه‌اندازي اين كانال دفاع كرده‌اند.
روزنامه ايران نيز از قول برخي بازرگانان و اعضاي اتاق بازرگاني از استقبال بخش خصوصي از كانال‌مالي اروپا نوشته است. به گزارش اين روزنامه، گروهي از فعالان بخش خصوصي برداشت‌شان از اينستكس بسيار مثبت است و اين امر را دور زدن تحريم‌ها تفسير كردند و گفتند متعهد بودن اروپايي‌ها به برجام گوياي آن است كه ايران در رايزني‌هاي خود موفق عمل كرده است و تحريم‌هاي اين دوره با دوره گذشته بسيار متفاوت است.
روزنامه آرمان نيز در صفحه نخست خود نوشت: ثبت اين ساز و كار با واكنش‌هاي حمايتي بسياري از سوي مقامات داخلي و خارجي مواجه شد كه بازتاب وسيع بين‌المللي آن بسيار چشمگير بود. از بيانيه حمايتي موگريني مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا تا حمايت وزراي خارجه اتريش، چين، تركيه و ساير كشورهاي اروپايي.

به گزارش تارنماي انتخاب، علي لاريجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي در همين ارتباط، گفت: اقدامي كه اروپايي‌ها شروع كرده‌اند نتيجه كار و تلاش براي خودشان است يعني آنها در مصاف با آمريكا مي‌خواستند منزلت خود را نشان دهند، اين موضوع ميداني است كه مي‌توان عيار اروپايي‌ها را سنجيد.
به گزارش ايسنا، حميد بعيدي نژاد سفير كشورمان در انگليس راه ‌اندازي اين ساز و كار را قدمي موثر خواند و افزود: اميدواريم با تلاشي كه تاكنون صورت گرفته و سه كشور نشان دادند كه به حفظ تجارت با ايران علاقه‌مند هستند با سرعت بيشتري به سمت عملياتي شدن اين ساز و كار پيش بروند و شاهد باشيم كه مردم ما در عمل آثار مهم و مفيد رفع تحريمها را در قالب اجراي اين ساز و كار لمس كنند.
ايسنا همچنين به نقل از علي نجفي خوشرودي، سخنگوي كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس نوشت: اروپا با راه‌اندازي اينستكس استقلال خود و فاصله‌اش با آمريكا را به دنيا نشان داد. اين حداقل كاري بود كه اتحاديه اروپا مي‌توانست براي نشان دادن استقلال خود از آمريكا در حوزه سياست خارجي و حفظ منافع جمهوري اسلامي ايران در برجام انجام بدهد.
رضا نصري، عضو موسسه عالي مطالعات بين‌المللي ژنو در گفت‌ و گو با ايلنا اظهار كرد: كشورهاي مهمي مانند چين از هم‌اكنون از توسعه و گسترش اين ساز و كار به كشورهاي ثالث استقبال كرده‌اند و قطعاً برنامه اروپا هم اين است كه اين سا زو كار دامنه‌اي فراگير و فراتر از حوزه كشورهاي موسس آن (فرانسه، آلمان و بريتانيا) داشته باشد.
به گزارش روزنامه مردم سالاري، «گنگ شوانگ» سخنگوي وزارت امور خارجه چين اعلام كرد پكن از تلاش كشورهاي اروپايي براي ايجاد سيستم مالي جديد با ايران موسوم به «اينستكس» و حفظ توافق هسته‌اي تهران حمايت مي‌كند.
دياكو حسيني كارشناس ارشد مركز بررسي‌هاي استراتژيك در گفت‌وگو با خبرنگار سياسي ايلنا با اشاره به راه‌اندازي ساز و كار ويژه مالي اتحاديه اروپا گفت: راه ‌اندازي اينستكس شروع خوبي از فرايندي است كه بايد در آينده ادامه پيدا كند. اتحاديه اروپا تاكنون اراده خوبي براي حفظ برجام داشته و هرچند با تاخير داشته ولي توانسته اراده خود را عملياتي كند. سازكار ويژه مالي آزمايشي براي پايان سلطه دلار است.

** چالش ها و محدوديت هاي كانال تجاري اروپا
روزنامه قانون ذيل عنوان « اعتراف تلخ يك وزير درباره INSTEX » واكنش وزير راه و شهرسازي درباره ساز و كار مالي اتحاديه اروپا را بازتاب داده و به نقل از وي مي نويسد: ساز و كار جديد مالي (INSTEX) كه توسط اروپايي‌ها اعمال‌ شده تنها ايجاد مصونيت است تا شركت‌ها توسط آمريكا تحريم نشوند. در اين طرح امكان گسترده‌اي به وجود نيامده و تنها هدف اين است كه شركت‌هايي كه با ايران كار مي‌كنند دچار آسيب نشوند.
وحيد شقاقي شهري - عضو هيئت علمي دانشگاه خوارزمي تهران - در گفت ‌و گو با ايسنا، با اشاره به شرط اتحاديه اروپا مبني بر تصويب لوايح چهارگانه FATF براي راه ‌اندازي ساز و كار ويژه مالي، اظهار كرد: از اين لوايح دو لايحه نهايي شده و دو لايحه ديگر هم كه لوايح مربوط به پالرمو و CFT هستند هنوز نهايي نشده‌اند. اصطلاح 'گام به گام' كه در متن بيانيه آمده است را عبارتي مرتبط با FATF توصيف كرد و گفت كه هدف اين است كه اتحاديه اروپا صادرات بيشتر را منوط به تصويب FATF كند و همچنين ايران همچنان ملزم به رعايت مفاد برجام بماند.

سخنگوي پيشين وزارت امور خارجه حميدرضا آصفي در گفت‌وگو با ايسنا با اعتقاد بر اين‌كه اين اظهارنظر اروپايي‌ها كمكي به تصويب لوايح FATF در ايران نمي‌كند، اظهار كرد: بحث در مورد اين لوايح در مجمع تشخيص مصلحت نظام در جريان است و اعضا اين موضوع را از ابعاد مختلف مورد بررسي قرار مي‌دهند و فكر مي‌كنم اينگونه اظهار نظرها از سوي مقامات اروپايي كار را دشوارتر مي‌كند. از ديگر سو بايد به اين موضوع توجه داشت كه اروپايي‌ها به دنبال اين هستند كه قدم به قدم امتيازاتي را از ايران در ارتباط با موضوعات مختلف بگيرند و اين موضع را نيز مي‌توان در اين راستا عنوان كرد.
به گزارش نامه نيوز، نادر انتصار، استاد ممتاز علوم سياسي دانشگاه آلاباماي جنوبي دربارۀ جزئيات اينستكس و اينكه آيا اين سيستم مي‌تواند منافع ايران را تامين كند، گفت: اينستكس در شكل كنوني اش نمي تواند منافع ايران را تامين كند. قرار بود بعد از برجام رابطه تجاري ايران با دنياي خارج به صورت عادي برگردد در صورتيكه اينستكس در مورد اجراي كامل تعهدات اروپا در چهار چوب برجام هيچ تضميني نميدهد. بايد در نظر داشته باشيم كه كالاهاي بشردوستانه كه در بيانيه وزراي امور خارجه سه كشور به آن اشاره شده است شامل كالاهاي تحريم شده نبوده اند.

نامه نيوز در گزارشي با تيتر « بسته‌اي پر از خالي؛ اروپايي‌ها چگونه مي‌خواهند از كانال مالي سوء استفاده كنند؟ » نوشت: اين ساز و كار مشكلات بسياري دارد. به نظر مي رسد اين ساز و كار فعلا در حد يك بيانيه است و مكانيزمي در جهت تامين مناقع مالي ايران نيست. زيرا كه ابعادي كلي دارد و از جزيئات دقيق آن خبري نيست. چيزي كه باعث شده است از آن به عنوان سازوكاري به عنوان نفت در برابر غذا ياد شود.

**مواجهه منتقدان دولت با ثبت «اينستكس»
خبرگزاري ايلنا ، توييت حميد بعيدي‌نژاد، سفير ايران در بريتانياست خطاب به منتقدان هميشگي دولت را منتشر كرد: «هنوز اينستكس عملياتي نشده مخالفين نظام، افراطيون منطقه و نزديكان ترامپ هم‌صدا به تمسخر و تضعيف آن پرداخته و از سر استيصال بر ناكارآمدي آن تاكيد مي‌كنند.»
روزنامه اعتماد نيز در گزارشي نوشت: همانطور كه انتظار مي‌رفت، تمام رسانه‌هايي كه در زمان «برجام» تنها به مخالف‌خواني مشغول بودند اين‌ بار و در مواجهه با «اينستكس» نيز به شيوه زنجيره‌اي همان راهي را رفتند كه در 5 سال گذشته! كيهان، جوان، وطن امروز، صبح نو و... جملگي در گزارش‌هايي مفصل به ماجراي ثبت «اينستكس» پرداختند و اصرار داشتند بدون در نظر گرفتن شرايط موجود كشور و مقدورات دولت اين اتفاق را امري بي‌ارزش تلقي كنند و البته هر كدام براي القاي اين موضوع از راه و روش خاص خود وارد شدند.
روزنامه جمهوري اسلامي نوشت: راه اندازي ساز و كار مالي مورد نظر اتحاديه اروپا با ايران موسوم به «اينستكس»، شكست جديدي براي آمريكا در راه مقابله با جمهوري اسلامي ايران ارزيابي شده است.اين پديده به خودي خود ضربه‌اي بزرگ براي آمريكا محسوب مي‌شود و در صورت اشاعه همين ديدگاه، اقتصاد بانكي – تجاري آمريكا شاهد ضربه‌اي هولناك خواهد بود. جاي تعجب است كه برخي رسانه‌ها و فعالان سياسي و رسانه‌اي كه گرايش محسوسي به جريان انحرافي داشته‌اند و هنوز هم دارند، از هر فرصتي براي نيش زدن به برجام و به زير سوال بردن برجام و پيامدهايش استفاده مي‌كنند.

** ابعاد و اهداف سياسي اروپا در ثبت كانال ويژه تبادلات مالي
روزنامه شرق در مطلبي ذيل عنوان «SPV؛راهي براي حمايت از ايران يا مهار روسيه!؟» نوشت: ايدهspv بعد از نقض برجام توسط آمريكا شكل نگرفته، بلكه روشي است تا بتوان روسيه افسارگسيخته را بيشتر مهار كرد. بهترين راه‌حل براي خنثي‌كردن مزيت و برتري سياسي جغرافيايي روسيه، ايجاد سياست يكپارچه انرژي با قدرت قانوني در كل اروپا است. اين قدرت بايد بر تمام قانون‌گذاران و ناظران ملي ارجحيت داشته باشد و همچنين از شبكه توزيع هماهنگ در سطح اروپا برخوردار باشد. اين كار توانايي روسيه در بازي‌دادن يك كشور عليه كشور ديگر را سلب مي‌كند، زيرا امتيازي كه به يك توزيع‌كننده ملي داده شده است، فوري در اختيار مشتريان در ديگر كشورها قرار مي‌گيرد. جنبه ديگر اين سياست يعني ترويج برقراري حكومت قانون، همكاري بين‌المللي بايد به‌صورت غيرمستقيم از طريق اصلاح نظام مالي بين‌المللي و توجه ويژه به كشورهاي نزديك به روسيه دنبال شود. رشد و گسترش قدرت ايران در منطقه و ايجاد توافق spv با اروپا هم يكي از روش‌هايي است كه مي‌توان افسار روسيه را در منطقه كشيد.

** كاهش نرخ ارز به دنبال ثبت كانال‌مالي اروپا
روزنامه همشهري نوشت: دلار با خبر راه‌افتادن كانال‌مالي اروپا براي حمايت از تجارت با ايران، خيز تازه‌اي برداشته كه ارزان‌تر شود و ديروز تا مرز قيمت 11هزار و 100تومان عقب نشست.
دنياي‌اقتصاد هم چنين تحليل كرده است كه خبر راه‌افتادن اين كانال‌مالي در كنار انتظار مثبت بازار براي تصويب لايحه‌هاي سي‌اف‌‌تي و پالرمو براي پيوستن به اف‌اي‌تي‌اف، سبب كاهش نرخ ارز و سكه شده است.

رسانه هاي اصولگرا
---------------------
** گره زدن اجرايFATF به «اينستكس»
«اينستكس تكرار آرزوي ترامپ است؛ تكليف مجمع روشن شد » تيتر نخست روزنامه كيهان است كه از مجمع‌تشخيص خواسته تا از آغاز كار راه‌اندازي كانال‌مالي اروپا تاثير نگيرد و لايحه‌هاي مرتبط با اف‌اي‌تي‌اف را تاييد نكند، در بخشي از اين گزارش مي خوانيم: مقامات و رسانه هاي اروپايي با بي مسئوليتي اعلام كرده اند كه اجراي كانال مالي INSTEX زمانبر است. با اين حال در بيانيه سه كشور اروپايي با لحني گستاخانه و طلبكارانه تاكيد شده است كه ايران بايد دستورات FATF از جمله تصويب لوايح پالرمو و CFT را در اسرع وقت انجام دهد!بر همين اساس INSTEX محصول تجربه برجام براي اروپايي هاست. تجربه برجام مي‌گويد كه دولت روحاني به جهت رويكرد غلط «اجراي هر توافق،بهتر از عدم توافق»، وعده نسيه را به جاي نقد مي‌پذيرد. «INSTEX» در حال حاضر يك وعده نسيه در مقابل يك اقدام نقد(اجراي FATF) است.
به گزارش مهر، علي مطهري نايب رئيس مجلس شوراي اسلامي امروز(يكشنبه) در نطق ميان دستور جلسه علني مجلس،اظهار داشت: يكي از وزراي خارجه اروپا، اجراي «اينستكس» را به اجراي تعهدات FATF از سوي ايران گره زده است كه نوعي دخالت در امور داخلي ايران است.
به گزارش تسنيم «مجيد شاكري»، تحليلگر ارشد مسائل اقتصادي استدلال مي‌كند كه كاركرد صحيح «اس‌پي‌وي» به هيچ نحو ارتباطي با FATF ندارد و اروپايي‌ها با گره زدن اين دو مقوله به يكديگر به دنبال گرفتن باج امنيتي از ايران هستند.
به گزارش روزنامه جوان، رييس كميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس حشمت‌الله فلاحت‌پيشه در واكنش به راه‌اندازي كانال مالي ايران و اروپا اظهار كرد: اروپايي‌ها براي آنكه اينستكس را توجيه سياسي كنند آن را فقط به گذشته ربط داده‌اند حال اينكه اين موضوع با آينده هم ارتباط دارد‌. اينكه FATF و مسائل ديگري را با اينستكس مرتبط كنند درست نيست. اروپايي‌ها هنوز در برجام گام عملي بر نداشتند، بنابراين نبايد انتظار داشته باشند كه ايران درباره FATF به خاطر اروپا گام بردارد‌.
خبرگزاري تسنيم در گزارشي اختصاصي نوشت: شايد يكي از مهم ترين مسائل اينستكس را بتوان در شرطي جستجو كرد كه براي ايران تعيين شده است. سه كشور اروپايي با صراحت و البته گستاخي از ايران خواسته اند فوراً تمام دستورات FATF را اجرايي كند. حال آنكه اجراي اين دستورات يعني خودتحريمي و بستن راه دور زدن تحريم ها. اين در حالي است كه دستگاه ديپلماسي كشور پيش از اين مدعي بود اروپايي ها راه اندازي كانال مالي را مشروط به تصويب FATF نكرده اند. در واقع اروپا وعده اي نسيه به ايران داده و امتيازي نقد طلب مي كند.
فؤاد ايزدي، كارشناس مسائل بين‌الملل در گفت‌وگو با مهر، در خصوص ترتيبات اخير اروپا INSTEX در قالب تداوم همكاري‌هاي تجاري با ايران در قالب برجام اظهار داشت: هر چقدر از زمان خروج امريكا از برجام بيشتر مي‌گذرد اين تحليل قوت بيشتري پيدا مي‌كند كه امريكا و اروپا در يك بازي پليس خوب-پليس بد با ايران رفتار مي‌كنند كه امريكا نقش پليس بد و اروپا نقش پليس خوب را بازي مي‌كنند. طرح INSTEX از سوي اروپايي‌ها و گره زدن آن به FATF، يك روش گرفتن امتيازات بيشتر از ايران است، يعني علاوه بر امتيازاتي كه ما در برجام به آن‌ها داده‌ايم، اين موضوع هم مي‌خواهند امتيازات ديگري از ما بگيرند.

** INSTEX؛ منافع اروپا و تبعات آن براي ايران
روزنامه وطن امروز در تيتر نخست خود «پشت پاي اروپا به برجام» ضمن انتشار متن كامل بيانيه وزراي خارجه 3 كشور اروپايي نوشت: در بيانيه وزراي خارجه كشورهاي اروپايي درباره راه‌اندازي INSTEX هيچ نشانه‌اي مبني بر اجراي تعهدات برجامي اين 3 كشور وجود ندارد. به نظر مي‌رسد اكنون وزارت امور خارجه ايران بايد يك گزارش دقيق از ميزان پايبندي 3 كشور اروپايي به تعهداتشان در برجام به افكار عمومي ايران ارائه دهد. وزارت امور خارجه ايران بايد ميزان پايبندي انگليس، فرانسه و آلمان به تعهدات‌شان در برجام در فواصل زماني آغاز به كار برجام تا زمان خروج آمريكا از اين توافق و نيز در فاصله زماني خروج آمريكا از اين توافق تا ارائه ساز و كار موسوم به INSTEX را ارائه دهد تا مشخص شود آيا اين فقط ايران است كه به برحام متعهد مانده يا خير؟!

نايب رئيس فراكسيون نمايندگان ولايي مجلس، محمد دهقان در گفتگو با مهر، با اشاره به آغاز به كار سازوكار مالي اروپا موسوم به INSTEX، گفت: اين ساز و كار خطري عليه صنعت داروسازي ايران است. در سال، حدود 750 ميليون دلار شركت هاي داروسازي، مواد اوليه دارو از چين و هند وارد مي كنند. اروپا و آمريكا هم مواد اوليه توليد داروي خود را از چين و هند وارد مي كنند، زيرا توليد اين مواد كه داراي خطرات زيست محيطي است در اروپا و آمريكا با محدوديت هاي سختي مواجه است. امكان دارد دولت به خاطر اينكه بگويد رابطه مالي با اروپا برقرار است در دام آمريكا و اروپا قرار گيرد كه اگر اين اتفاق بيفتد هزينه ارزي تامين دارو به شدت افزايش مي يابد و نياز دارويي ما وابسته به اروپا مي شود، اين در حالي است كه اروپا قابل اعتماد نيست.

وطن امروز در يادداشت روز خود با پوچ خواندن سازوكار مالي اروپا نوشت: به نظر مي‌رسد اروپا با توجه به تهديد‌هاي مقامات جمهوري اسلامي بويژه رهبر معظم انقلاب مبني بر از سرگيري فعاليت‌هاي هسته‌اي در ماه‌هاي اوليه خروج رسمي آمريكا از برجام، اولا به دنبال تثبيت تعهدات برجامي ايران و ادامه پايبندي جمهوري اسلامي به محدوديت‌هاي گذشته است و ثانيا سعي در ترغيب يا به عبارت بهتر اغواي طرف ايراني براي تصويب داخلي قوانين و كنوانسيون‌هاي پالرمو، CFT و AML دارد. ثالثا با طولاني كردن روند طراحي سازوكار مالي، نه‌تنها به دنبال راه‌حل نيست، بلكه به دنبال تاثيرگذاري بيشتر تحريم‌ها و فشار به ايران جهت نشستن بر سر ميز مذاكرات موشكي است بويژه اينكه اخيرا نيز برخي سران كشورهاي اروپايي حتي موگريني، بابت فعاليت‌هاي موشكي و منطقه‌اي، ايران را به تحريم‌هاي اتحاديه اروپايي تهديد كرده‌اند.
سيد اميرحسين قاضي‌زاده هاشمي عضو هيئت رئيسه مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با انتقاد از ساز و كار جديد مالي اروپا براي مراودات اقتصادي با ايران گفت: شروطي كه اروپا ضمن عقد INSTEX مطرح كرده است نقض برجام و استقلال ملي ايران است.
سياست‌روز در تيتر نخست خود مدعي شد اين كانال‌مالي، تاسي است كه اروپا براي ايران ريخته كه جفت پوچ آمده است ولي برخي براي همين هيچ هم كف مي‌زنند. اين روزنامه در ادامه نوشت: اين طرز عمل كردن اروپا به تعهدهايش هيچ‌فرقي با زير تعهد زدن از سوي آمريكا ندارد.
روزنامه قدس نيز تحليل كرده است كه كانال‌مالي اروپا براي حمايت‌از تجارت با ايران به‌گونه‌اي‌است‌كه به‌جاي‌آن‌كه راهي براي داد و ستد مالي با ايران باشد، تنها يك ابزار براي تسويه پول وارداتي‌است‌كه ايران از اروپا دارد و نه بيش‌تر.
تسنيم در گزارشي با عنوان «اينستكس براي مقابله با تحريم است يا تشديد تحريم؟ » مي نويسد: فارغ از تحقيري كه در اين ابزار اروپايي وجود دارد، مهم ترين مشكل اينستكس در توليد اميد كاذب است. نشانه هاي آن نيز كم كم در حال بروز است. آقاي ظريف در اولين واكنش خود هر چند با گلايه به خاطر تاخير اما از اعلام آن استقبال كرده است. كشور سالهاست كه معطل وعده هاي توخالي غرب است. تا جايي آمريكا و برجام و از جايي به بعد اروپا و SPV و اينستكس و... تا اميدهاي كاذب وجود دارد و به دنبال سراب مي رويم، نمي توان انتظار حركت و تلاش واقعي داشت.
به گزارش مشرق نيوز، محمد ايماني تحليلگر مسائل سياسي و فعال رسانه‌اي در كانال تلگرامي خود نوشت: قبول INSTEX يعني پذيرش ابطال رسمي برجام و صفر انگاشتن همه هزينه‌ها و خسارت‌هاي ايران در آن. آيا وزارت خارجه حواسش به خدعه جديد اروپا هست يا نه؟ شايد هم بعضي‌ها بدشان نيايد تاريخ مصرف برجام را بدون عايدي آن منقضي اعلام كنند و حرف آمريكا و اروپا را تكرار نمايند كه بياييد از نو هزينه بدهيد و دوباره برجام جديدي را براي همان توقع لغو تحريم‌ها امضا كنيد!

تارنماي مشرق نيوز با طرح اين پرسش كه « مگر قرار نبود SPV راه اندازي شود؟ » نوشت: ستون فقرات ايده SPV بر مبناي قانون مقابله با تحريم هاي ثانويه آمريكا بر عليه كوبا بنا شده بود تا به ايران و شركت هاي اروپايي كمك كند تحريم هاي آمريكا را دور بزنند. اما اينستكس يك گام به عقب نهاده و اساساً وظيفه خود را مقابله با تحريم ها نمي داند.
*گروه نشريات خبري
پژوهشم**9344**1025