فرهنگ توجه به پژوهش در جامعه شكل گيرد

دكتر حميدرضا سليقه اي راد عضو هيأت علمي دانشگاه تهران از پژوهشگران فعال در عرصه تجهيزات و فناوري هاي پزشكي است كه در اين سال ها به توليد بسياري از تجهيزات پزشكي كمك كرده است.
وي در سوابق خود رياست انجمن ايراني تصويربرداري تشديد مغناطيسي در پزشكي، عضو هيات موسسان مركز ملي نقشه برداري مغز را دارد.
تصويربرداري، طيف نگاري تشديد مغناطيسي در كاربردهاي سرطان، تصويربرداري مغزي-عصبي-نخاعي و تصويربرداري سيستم اسكلتي-عضلاني اولويت هاي پژوهشي اين استاد دانشگاه است.
با توجه به اهميت پژوهش در سال هاي اخير در كشور، ايرنا روز پنجشنبه مصاحبه اي تفصيلي با اين پژوهشگر انجام داده و اطلاعاتي در خصوص فعاليت هاي مركز تحقيقات تصويربرداري سلولي و مولكولي دانشگاه علوم پزشكي تهران از اين استاد دانشگاه بدست آورد.
مركز تحقيقات تصويربرداري سلولي و مولكولي اولين مركز تحقيقاتي در زمينه كاربرد علوم و مهندسي در تصويربرداري پزشكي با هدف آشكارسازي تغييرات مولكولي، عملكردي و ساختاري بيماري ها است كه در قلب يكي از بزرگترين مجتمع هاي بيمارستاني كشور تأسيس شده است. اين مركز وابسته به دانشگاه علوم پزشكي تهران است و در مجتمع بيمارستاني امام خميني قرار دارد.
مركز تحقيقات در بهمن ماه 1389 و با هدف كلي تلاش در راه توسعه فناوري هاي تصويربرداري، ابداع و به كارگيري روشهاي به روز و طراحـي و ساخت تجهيزات مربوطه، با توجه به ملاحظات بومي، تأسيس شد.
مصاحبه ايرنا با اين پژوهشگر به شرح زير است:

-ايرنا: فعاليت پژوهشكده در چه زمينه هايي است و چه دستاوردهايي تاكنون بدست آورده است؟
-سليقه اي راد: در اين پژوهشكده در زمينه فناوري و تجهيزات پزشكي فعاليت مي شود و به توليد و توسعه تجهيزات پزشكي، تكنيك تصويربرداري سلول ملكولي و رباتيك پزشكي پرداخته شده است. در اين پژوهشكده از زمان تأسيس تاكنون بيش از 500 مقاله با درجه هاي مناسب در مجلات ملي و بين المللي چاپ و بيش از 18 ثبت بين المللي انجام شده است. همچنين بيش از 35 مركز بين المللي با اين پژوهشكده همكاري مي كنند. اين پژوهشكده تاكنون 24 محصول توليد كرده است كه در بازار به فروش مي رسد.

-ايرنا: اين مركز درباره بهبود ارتباط دانشگاه با صنعت چه اقداماتي انجام داده است؟
-سليقه راد: اين دانشگاه با ساخت محصولات گوناگون و فروش آنها در بازار توانست خود را به عرصه صنعت نزديك كند. جراحي راهبردي محصولي توليد اين پژوهشكده در بازار است كه به نوعي تصاوير قبل از عمل با لحظه عمل را روي هم مي اندازد و جراح نشان مي دهد كه در چه موقعيتي در حين عمل قرار دارد.
تكنيك هاي آناليز در تصويربرداري ام آر آي نيز از ديگر محصولات ساخته شده توسط اين پژوهشكده است كه كمك كننده راديولوژيست در تصويربرداري است.
رباط جراح از راه دور، محصولات مرتبط به تصويربرداري از جمله گاماكمرا، مايكرو سيتي و مايكرو ام آر آي و بسياري ديگر از توليدات اين پژوهشكده به شمار مي آيد كه در بازار پزشكي مورد استفاده متخصصان قرار مي گيرد.
محصولاتي در اين پژوهشكده توليد شده كه در صنعت نفت، توليدات شيمي و نساجي و دارو سازي كاربرد دارد. از اين رو قرار است همكاري هايي با سازمان هاي مرتبط با اين صنايع برقرار شود.

-ايرنا: نوسانات نرخ ارز در سال گذشته چه تأثيري بر روند انجام پژوهش ها داشته است؟
-سليقه اي راد: در برخي از پژوهش ها از مواد گراني مانند نانو متريال، مواد شيميايي و آزمايشگاهي استفاده مي شود كه خريد آنها با دشواري رو به رو شده است. براي توسعه به مواد اوليه و خام در پژوهش نياز است كه بايد به دلار خريداري شود كه با افزايش نرخ ارز قدرت خريد صنايع بالا و پايين مي شود.
دانشگاه علوم پزشكي تهران براي حل اين مشكل عدد گرندها را حتي تا دو برابر در برخي از پژوهش ها افزايش داده، اما باز هم افزايش قيمت ارز محدوديت هايي را ايجاد كرده است؛ چرا كه هرگونه نوسان ارزي 100 در صد بر عملكرد ما تأثير مستقيم دارد. آزمايشگاه ملي نقشه برداري مغز تا حدود بسياري براي تصويربرداري انسان سوبسيد در نظرگرفته است.

-ايرنا: آيا در مركز تحقيقات تصويربرداري سلولي و مولكولي از دانشجويان در انجام پژوهش ها استفاده مي شود؟
-سليقه راد: در اين مجموعه حدود 16 استاد و بالغ بر صد دانشجوي دوره دكتري مشغول به كار هستند. هر استاد با دانشجويان خود مشغول انجام پژوهش هاي مختلف مي شود.

-ايرنا: در مركز تحقيقات تصويربرداري سلولي و مولكولي سالانه چه مقدار پژوهش انجام مي شود؟
-سليقه راد: در مجموعه سالانه 35 تا 40 پژوهش توسط استادان و دانشجويان انجام مي شود و هر استاد بطور تقريبي 2 پژوهش را شروع به كار مي كند.

-ايرنا: بزرگترين موانعي كه پژوهش ها را با اختلال مواجه مي كند، چيست؟
-سليقه راد: هر پژوهش به يك اكوسيستم، هر اكوسيستم به يك فرهنگ و فرهنگ نيز به درك نيازمند است. به نظرم مهمترين عامل توقف پژوهش در دانشگاه ها عدم نياز به امور تحقيقاتي در فرهنگ مردم است. ذهن پويا و مسئوليت پذير دانشجويان درون خانه ها و توسط خانواده ها تربيت مي شود. در بسياري از مواقع با دانشجوياني روبه رو مي شويم كه تنها براي گرفتن مدرك و مهاجرت به خارج از كشور در دانشگاه ها حضور دارند. اگر خانواده هاي دانشجويان با رويكردي منطقي ارزش مدرك را به فرزندان خود بياموزند، دانشجويان با آمادگي بيشتري وارد دانشگاه و امور پژوهشي مي شوند. بايد براي حل اين مشكل با انجام كارهاي فرهنگي به پژوهشگران بها داده شود تا در جامعه بيشتر ديده شوند. با ارج نهادن به پژوهشگران و حمايت هاي معنوي و پس از آن مالي مي توان به ترويج پژوهش در كشور كمك كرد.
نمايندگان مجلس شوراي اسلامي سهم پژوهش از درآمد ناخالص ملي را چهار درصد در نظرگرفته اند كه در عمل اين عدد به سه دهم مي رسد كه اين رقم براي كشور يك فاجعه و شكست است. اگر تفكر مردمي اصلاح شود و در جامعه براي پژوهش ارزش قائل شوند، بي شك نمايندگان مردم در مجلس شوراي اسلامي سهم بيشتري از بودجه ناخالص ملي را هم به پژوهش اختصاص مي دهند.
**9491**1584