نگاهی به تغییر در معاونت‌های مهم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

اواسط اردیبهشت، محمدرضا نقدی از معاونت فرهنگی به معاونت هماهنگ‌كننده سپاه نقل مكان كرده و حسین نجات جانشین او در معاونت فرهنگی و اجتماعی شده است. یدالله جوانی و محمدصالح جوكار نیز به ترتیب در سال 97 و 96 در معاونت‌های سیاسی و حقوقی منصوب شدند.

جابه‌جایی نقدی از معاونت فرهنگی به هماهنگ‌كننده
تنها 26 روز از حكم رهبر انقلاب اسلامی برای سرلشكر حسین سلامی به فرماندهی كل سپاه گذشته بود كه با حكمی دیگر از سوی ایشان، معاونت هماهنگ‌كننده سپاه نیز تغییر كرد. محمدرضا نقدی جانشین علی فدوی در این معاونت شد. رهبر انقلاب با ارتقای مقام فدوی، او را به‌عنوان قائم‌مقام حسین سلامی، فرمانده كل سپاه منصوب كردند. فدوی پیش از آنكه معاون هماهنگ‌كننده سپاه شود، فرماندهی نیروی دریایی سپاه را بر عهده داشت و در سال 94 در جریان بازداشت تفنگ‌داران آمریكایی در محدوده خلیج‌فارس، از رهبر معظم انقلاب نشان فتح دریافت كرده بود.
نقدی نیز به‌تازگی از معاونت فرهنگی و اجتماعی به معاونت هماهنگ‌كننده سپاه منتقل شده است. او پس از انتخابات سال 88 رئیس سازمان بسیج مستضعفین شد و تا سال 95 در این سمت باقی ماند. ریاست سازمان حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی همزمان با دولت سیدمحمد خاتمی و ریاست ستاد مبارزه با قاچاق كالا در دولت محمود احمدی‌نژاد از دیگر سمت‌های نقدی است كه در دوران دفاع مقدس سابقه فرماندهی سپاه بدر را هم دارد. او قبل از اینكه از رهبر انقلاب حكم معاونت هماهنگ‌كننده سپاه دریافت كند، به مدت دو سال در معاونت فرهنگی و اجتماعی این نهاد مشغول فعالیت بود.

انتقال حسین نجات از اطلاعات سپاه به معاونت فرهنگی
همزمان با حكم رهبر انقلاب برای محمدرضا نقدی، فرمانده كل سپاه برای سردار حسین نجات كه جانشین حسین طائب در سازمان اطلاعات سپاه بود، سمتی جدید درنظر گرفت. با خالی شدن صندلی نقدی با حكم سلامی، نجات جانشین او و به‌عنوان معاون فرهنگی و اجتماعی سپاه منصوب شد.

جانشینی ریاست ستاد مشترك سپاه، فرماندهی قرارگاه ثارالله، فرماندهی سپاه ولی امر و همچنین جانشینی سازمان اطلاعات سپاه پاسداران از جمله سوابق حسین نجات در این نهاد نظامی و انقلابی است.

با رفتن نجات تغییراتی هم در ساختار اطلاعات سپاه ایجاد شد. حجت‌الاسلام حسین طائب كه تا پیش از این با عنوان رئیس سازمان اطلاعات در سپاه پاسداران مشغول به كار بود،‌ از این پس با حكم سرلشكر سلامی با عنوان مسئول اطلاعات سپاه به كار خود ادامه داد. تغییری عنوانی كه خبرگزاری فارس از آن با عنوان تغییر ساختار یاد كرد. به این ترتیب سرلشكر سلامی سردار سرتیپ پاسدار حسن محقق را كه قبلا در سازمان اطلاعات سپاه معاون طائب بود را نیز به عنوان جانشین اطلاعات سپاه معرفی و از خدمات سردار سرتیپ پاسدار حسین نجات قدردانی كرد.

تغییرات در فرماندهی نیروها
اما نیروی دریایی سپاه نیز شاهد جابجایی‌هایی از این دست بود. فدوی كه شهریور سال گذشته با حكم مقام معظم رهبری معاون هماهنگ كننده سپاه شد، تا قبل از آن فرمانده نیروی دریایی سپاه را بر عهده داشت. اما بعد از او جانشینش دریادار پاسدار علیرضا تنگسیری سكان نیروهای دریایی سپاه را بر عهده گرفت. تنگسیری كه اهل بوشهر است، از نیروهای قدیمی دریای سپاه محسوب می‌شود كه تا قبل از جانشینی فدوی،‌ در بندرعباس،‌ به عنوان فرماندهی منطقه یكم نیروی دریایی سپاه خدمت می‌كرده است. حالا او بعد از كسب سال‌ها تجربه در قامت فرمانده نیروی دریایی سپاه مشغول به كار است.

بازگشت جوانی به معاونت سیاسی سپاه
دو معاونت سیاسی و حقوقی سپاه نیز كمی پیشتر تغییر كرده بودند. ابتدای سال 97 عبدالله حاجی‌صادقی كه به‌تازگی با حكم رهبر انقلاب جانشین علی سعیدی نماینده ولی‌فقیه در سپاه شده بود، یدالله جوانی را به‌عنوان معاون سیاسی سپاه منصوب كرد. جوانی از سال 78 تا 90 نیز در این معاونت حضور داشت، اما در آذرماه سال 90 علی سعیدی طی حكمی علی اشرف‌نوری را به‌عنوان معاون سیاسی جدید خود و جانشین یدالله جوانی معرفی كرد و برای جوانی نیز سمت مشاوره نماینده ولی‌فقیه در سپاه را درنظر گرفت. اشرف‌نوری یك سال بیشتر در معاونت سیاسی سپاه نماند و بعد از یك سال، رسول سنایی‌راد با حكم علی سعیدی جانشین او شد. او نیز بعد از یك سال از این معاونت رفت و بار دیگر معاونت سیاسی سپاه با حكم نماینده ولی فقیه در سپاه در اختیار یدالله جوانی قرار گرفت.

نماینده مجلس نهم، معاون حقوقی-پارلمانی سپاه
معاونت حقوقی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز در سال 96 تغییر كرد. محمد صالح جوكار از نمایندگان اصولگرای مجلس نهم كه نتوانسته بود برای انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی رأی لازم را كسب كند با حكم محمدعلی جعفری، فرمانده وقت كل سپاه، معاون حقوقی و پارلمانی این نهاد نظامی شد. پیش از جوكار، محمدرضا یزدی، معاون حقوقی و پارلمانی سپاه بود كه در تیرماه سال 96 با حكم فرمانده وقت سپاه به‌عنوان فرمانده سپاه حضرت محمد رسول‌الله (ص) تهران بزرگ منصوب شد.

مثل همیشه
نگاه به تاریخچه تغییرات فرماندهان سپاه نشان می‌دهد هر چند وقت یك بار بر اساس روال طبیعی و عادی همچون دیگر نهاد‌ها، معاونت‌ها و مسئولیت‌ها تغییر می‌كند. اما این بار برخی رسانه‌ها با مبنا قرار دادن تنش بین ایران و آمریكا تغییرات را به شرایط جدید پیوند زدند. این در حالی است كه هر كدام از سردارانی كه طی دو سال اخیر در مسئولیت جدیدی مشغول به كار شده‌اند، پیش از این نیز در سمت‌های مهمی فعالیت می‌كردند كه اهمیت سمت‌های آنان كمتر از سمت فعلی نبوده است. در نتیجه، از تغییرات فعلی تنها می‌توان با عنوان جابه‌جایی یاد كرد. ولی آنچه رسانه‌های خارجی به دلیل همزمان شدن این تغییرات با فشارهای تبلیغاتی علیه جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران سعی در القای آن دارند این است كه این تغییرات متفاوت و البته مبهم است كه این تعبیر با واقعیت تغییرات در سپاه همخوانی ندارد و ناشی از اطلاعات ناقص درباره سابقه تغییر مناصب در سپاه است.