به گزارش گروه تحليل، تفسير و پژوهش هاي خبري ايرنا، ظرفيت هاي ايران در مقايسه با ساير كشورهاي توليد كننده فلز منيزيم قابل توجه بوده و امكان توسعه اين صنعت را در برخي استان هاي كشور مانند آذربايجان شرقي و غربي، همدان، كرمانشاه، فارس و كرمان ايجاد كرده است.
اين در حالي است كه منيزيم فلز آينده دنيا ناميده مي شود و كشورهاي اروپايي اين فلز را در ليست مواد خام و فلزات استراتژيك اتحاديه اروپا قرار داده اند. منيزيم به دليل سبك بودن و داشتن خواص مكانيكي و مقاومت حرارتي مناسب، جايگزين فلزات متداول مورد استفاده مانند فولاد، چدن و آلومينيوم به شمار مي رود. استفاده از اين نوع فلز در صنعت خودرو، سبك تر شدن خودروها و كاهش مصرف سوخت را به دنبال داشته است.
در سال هاي اخير تقاضاي جهاني براي منيزيم به ويژه در صنايع خودروسازي و صنعت توليد آلياژهاي آلومينيومي رشد قابل توجهي داشته است. همچنين گسترش صنايع توليد فولاد و آلومينيوم در كشورهاي حاشيه خليج فارس و استفاده از منيزيم به عنوان عامل گوگردزا در صنايع فولاد افزايش تقاضا براي منيزيم در كشورهاي منطقه را به دنبال داشته است.
منيزيم افزون بر سبك بودن و استحكام بالا از ظرفيت جذب انرژي بالايي برخوردار است و به آساني با فرآيندهاي شكل دهي داغ و به اشكال مختلف تبديل مي شود. اين فلز در صنايع خودرو، آلياژساز، هوافضا، دفاعي و تاسيسات پتروشيمي و پالايشگاهي كاربرد بسياري دارد.
** ايران، بهره مند از زيرساخت هاي مورد نياز براي توليد منيزيم
مواد اوليه، منابع انرژي، بازار مصرف مطمئن، دسترسي به زيرساخت هاي حمل و نقل ريلي و رديايي، وجود نيروي انساني جوان، ماهر و وجود راهكارهاي جلوگيري از آلودگي محيط زيست در راستاي توسعه پايدار از جمله مهمترين زيرساخت هاي مورد نياز براي توليد منيزيم است. بررسي زيرساختي ايران در اين حوزه ها نشان مي دهد كه كشور ما در هر يك از اين موارد براي توليد و بهره برداري از منيزيم ظرفيت مناسب را دارا است.
** ظرفيت هاي بالقوه ملي و منطقه اي ايران
ايران به دليل داشتن منابع معدني، انرژي عظيم و موقعيت ژئوپليتيكي مناسب در جهان مي تواند به عنوان يكي از قطب هاي مهم صنايع انرژي بر در خاورميانه و جهان بدل شود. حركت از خام فروشي به سمت توليد محصولات با ارزش افزوده بالا و صادرات محور باعث وارد شدن ايران به ليست كشورهاي توليد كننده محصولات استراتژيكي چون منيزيم و آلياژهاي آن خواهد شد. اين مساله علاوه بر ايجاد اشتغال، افزايش توليد ناخالص داخلي و ارزآوري موجب توسعه صنايع پايين دست محصولات منيزيمي خواهد شد.
مواد اوليه و منابع معدني، منابع انرژي، دانش فني بومي، نيروي انساني و هزينه هاي حمل و نقل همگي از ظرفيت هايي است كه در ايران فراهم بوده و مي توان در توليد منيزيم از آن ها استفاده كرد.
** منيزيم؛ دوستدار محيط زيست
بررسي آلاينده هاي زيست محيطي صنايع مختلف و شناخت راه هاي مهارآلودگي موجب حركت بر مدار توسعه پايدار خواهد شد. صنعت توليد منيزيم مانند صنايع معدني ديگر اگرچه توليد آلاينده هاي زيست محيطي را در بر دارد اما ميزان توليد گاز دي اكسيد كربن ناشي از فرآيند حدود 20 كيلوگرم بر هر كيلوگرم منيزيم، در مقايسه با ساير صنايع آلاينده عدد بسيار كوچكي است.
راهكارهاي متعددي براي جلوگيري از ورود مواد آلاينده به محيط زيست وجود دارد. استفاده از مشعل هاي بازياب حرارتي، طراحي بهينه سيستم سوخت رساني، طراحي و استفاده از سيستم غبارگير براي مهار گرد وغبار مواد معدني از جمله راهكارهايي است كه با استفاده از تجهيزات اندازه گيري آلاينده ها و استفاده از روش ها و فناوري هاي نوين مي تواند از ورود مواد آلاينده به محيط زيست جلوگيري كند.
** رهاوردهاي تبديل شدن ايران به قطب توليد منيزيم
گسترش روزافزون توليد خودروهاي سبك با مصرف انرژي پايين و تمايل به استفاده از منيزيم در صنايع پيشرفته دفاعي، نظامي و هوافضا تقاضاي جهاني براي منيزيم را روز به روز افزايش داده است و پيش بيني مي شود تا سال 2025 ميزان تقاضاي اين فلز در دنيا به بالاي يك ميليون و 200 هزار تن در سال برسد.
از اين رو، قرار دادن توسعه صنعت توليد منيزيم در اولويت هاي صنعتي و معدني كشور و سياست گذاري در راستاي حمايت از اين صنعت با در نظرگرفتن چشم انداز توليد 100 هزارتن منيزيم در ايران اين كشور را به دومين توليدكننده منيزيم در جهان تبديل خواهد كرد.
اين مهم، علاوه بر ايجاد بيش از 30 هزار شغل مستقيم و غيرمستقيم موجب توقف خام فروشي گاز و تبديل آن به يك محصول با ارزش افزوده بالا، ارزآوري و توسعه صادرات، توسعه صنايع وابسته مانند قطعه سازي، صنايع توليد فروآلياژها، توليد قطعات پيشرفته براي صنايع دفاعي و هوافضا و همچنين توسعه صنايع تجيهزات پزشكي و غيره خواهد شد.
با توجه به مزيت هاي حركت به سوي توسعه صنعت توليد منيزيم به نظر مي رسد، سياست گذاري هاي حمايتي جهت توسعه اين صنعت، ارائه تسهيلات ارزي از محل منابع صندوق توسعه ملي، استفاده از ظرفيت سازمان هاي دولتي، ترغيب شركت ها و موسسه هاي سرمايه گذاري كشور، در نظرگرفتن مشوق هاي مالياتي و گمركي و وضع قوانين و استانداردها باعث قرار گرفتن صنعت توليد منيزيم در اولويت هاي صنعتي و معدني كشور خواهد شد.
پژوهشم** 9283** 1601**
ايرنا پژوهش، كانالي براي انعكاس تازه ترين تحليل، گزارش و پژوهش هاي خبري ايران وجهان، با ما https://t.me/Irnaresearch همراه شويد.
تهران- ايرنا- منابع غني منيزيم در استان هاي كشور در كنار امكان استفاده از انرژي پاك و ارزان گاز طبيعي و دانش فني بومي، ايران را به ظرفيتي براي تبديل شدن به يكي از قطب هاي توليد منيزيم در جهان مبدل ساخته است.