محمدحسن طالبيان شامگاه سه شنبه در جريان بازديد بازرسان يونسكو از مناطق حفاظت شده سياهرود رودبار، گشت رودخان و ليسار گيلان در گفت و گو اختصاصي با خبرنگار ايرنا افزود: ثبت جهاني جنگل هاي هيركاني كه مربوط به چهار استان گيلان، گلستان،مازندران و سمنان است؛ يك فرآيند است كه مناطق مورد بازرسي در گيلان تنها بخشي از آن را تشكيل مي دهد.
وي اظهار داشت: اگر پرونده جنگل هاي هيركاني در فهرست ميراث جهاني يونسكو ثبت شود، پس از بيابان لوت، دومين اثر طبيعي جهاني از كشورمان خواهد بود كه به ثبت جهاني مي رسد.
طالبيان ثبت منظر فرهنگي شهر تاريخي ماسوله را يكي ديگر از پرونده هايي دانست كه فرآيند ثبت جهاني آن بيش از 60 درصد پيشرفت داشته و در صورت رفع موانع - كه بخشي از آن ساختمان هاي غيرمجاز و نابساماني ويلاسازي ها در پائين دست است - براي ثبت جهاني ارسال خواهد شد.
وي ادامه داد: منظر فرهنگي ماسوله همه طبيعت، معماري، تاريخ و حوزه فرهنگي اين شهر را شامل مي شود و اميدواريم براي به نتيجه رسيدن اين امر مهم، همه دست به دست هم دهند چرا كه ثبت جهاني راهي براي حفاظت ، جلوگيري از دست اندازي ها و همكاري است.
به گفته طالبيان ، 23 اثر ايران در فهرست آثار جهاني به ثبت رسيده و 55 پرونده از ميراث فرهنگي كشور در فهرست موقت ثبت جهاني يونسكو وجود دارد .
بازرسان يونسكو بمنظور بررسي پرونده ثبت جهاني جنگل هاي هيركاني (Hyrcanian Forests) در ليست ميراث جهاني يكشنبه گذشته وارد گيلان شدند و پس از بازرسي از مناطق حفاظت شده سياهرود رودبار، گشت رودخان فومن و ليسار تالش، سه شنبه شب اين استان را به مقصد تهران ترك كردند.
ثبت جنگل هاي هيركاني در ليست ميراث جهاني يونسكو از مدتها قبل مورد توجه سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري قرار داشت و با فراهم شدن شرايط لازم، به يكي از اولويت هاي اين سازمان در سال 2017 تبديل شد.
جنگل هاي هيركاني چهار استان گيلان، مازندران ، گلستان و سمنان براي ثبت در ليست ميراث جهاني يونسكو پيشنهاد شد؛ سه سايت پيشنهادي استان گيلان بخش هايي از مناطق حفاظت شده سياهرود رودبار، گشت رودخان فومن و ليسار تالش هستند كه مورد بازرسي بازرسان يونسكو قرار گرفتند.
پرونده نامزدي جنگل هاي هيركاني براي ثبت در ليست ميراث جهاني يونسكو به وسيله سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و با همكاري سازمان محيط زيست، سازمان جنگل ها و مراتع ، دانشگاه تربيت مدرس و بنياد سوكوي آلمان تهيه شده و در فوريه سال 2018 به اين سازمان ارسال شده است.
جنگل هاي هيركاني نوار سبزي به طول 850 كيلومتر هستند كه از جلگه گرگان تا قسمتي از كشور آذربايجان كشيده شده اند. نام اين جنگل ها از نام قديم گرگان كه در گذشته هيركان خوانده مي شد، گرفته شده است. منطقه اي جنگلي در كرانه جنوبي درياي خزر و شمال رشته كوه هاي البرز كه غنا و تنوع زيستي، گونه هاي بومي، نادر و منحصر بفرد گياهي و جانوري و زيبايي حيرت انگيز طبيعي اش چشم هر بيننده اي را به خود خيره مي كند.
از جنگل هاي هيركاني با نام فسيل زنده يا موزه طبيعي نيز ياد مي شود زيرا بسياري از گونه هاي گياهي موجود در اين جنگل ها امروزه به صورت فسيل در اروپا يافت مي شوند.
شواهد علمي نشان مي دهند كه سابقه تاريخي اين جنگل ها به دوران سوم زمين شناسي (ژوراسيك) يا همان عصر دايناسورها بازمي گردد. اهميت اين سابقه طولاني زماني آشكار مي شود كه بدانيم همزمان با عصر يخبندان به غير از جنگل هاي هيركاني كه به دليل قرار گرفتن بين رشته كوه البرز و درياي خزر از اقليم معتدل تري برخوردار بودند، تمامي جنگل هاي پهن برگ به جز تعداد معدودي نابود شدند؛ از همين روست كه جنگل هاي هيركاني را مادر جنگل هاي جوان اروپا و شمال آمريكا مي دانند.
در جنگل هاي معتدل و آميخته هيركاني به دليل حاصلخيزي خاك، تغييرات دما و بارندگي‌هاي متعدد گونه هاي گياهي زيادي وجود دارد. بيش از 80 گونه درختي پهن برگ، چهار گونه سوزني برگ و 50 گونه درختچه‌اي تاكنون در آن شناسايي شده است.
از مهم ترين گونه هاي گياهي در جنگل هاي هيركاني بين درختان مي توان به راش، ممرز، بلوط، توسكا، انجيلي، افرا، نمدار، بارانك، نارون، زبان گنجشك، انجير، لرگ و سرخدار و بين گونه هاي درختچه اي به آلوچه وحشي، انار، شمشاد، وليك، ازگيل، جل، خاس، گالش انگور، سياه تنگرس طبي و خردمندي، درميان گونه هاي جانوري مي توان به پلنگ، گراز، خرس، گرگ، مارال، روباه شغال، سمور، سياه گوش،خرگوش،موش جنگلي،راسو، قوچ، سنجاب، شوكا، كل، بز و در ميان ساكنان آسماني زيباترين جنگل هاي زميني بهشت هيركان يعني پرندگان مي توان به توكا، داركوب، سار، سينه سرخ، سسك، چرخ ريسك، قرقاول، سهره،بلدرچين، قوش، دال(كركس)، كبك، اردك نوك پهن و اردك اره، كبوتر جنگلي، عقاب و جغد اشاره كرد. تنوع اقليمي، گونه اي و اكوسيستمي موجب شده اين جنگل ها در نوع خود بي نظير و منحصر بفرد باشند و حفاظت از آن ها را به عنوان گنجينه اي ملي بر ما واجب كرده است.
ثبت اين جنگل ها در ليست ميراث جهاني يونسكو مزايا و فوايد بسياري براي جوامع محلي و منطقه اي و براي كشور ايران در پي خواهد داشت؛ وقتي يك اثر در فهرست جهاني اين سازمان ثبت مي‌شود همه اعضاي كنوانسيون 1972 كه 191 كشور عضو آن هستند و 1092 اثر طبيعي، فرهنگي، تركيبي و منظر فرهنگي از 167 كشور در فهرست آن جاي گرفته است، متعهد هستند با مشاركت جهاني از آن اثر مراقبت كنند.
ثبت يك اثر در فهرست ميراث جهاني سبب مي‌شود علاوه بر محافظت و نگهداري و معرفي ارزش‌هاي آن به جهانيان به عنوان هدف اصلي، نوعي تبليغات براي مقصد انجام شود كه به واسطه آن فعاليت‌هاي گردشگري در محوطه نيز افزايش مي‌يابد.
ثبت جهاني امروزه يك برند بسيار معتبر در جذب گردشگر و رونق صنعت توريسم در جهان محسوب مي شود. به طور حتم يكي از اصلي‌ترين دلايل انتخاب مقصد گردشگري توسط گردشگران، شاخص ميراث ثبت شده در سازمان جهاني يونسكو و به دنبال اين انتخاب، سرازير شدن ميليون‌ها گردشگر، اشتغال‌زايي، كسب درآمد و درنتيجه به وجود آمدن مسيري هموار براي ايجاد رفاه اجتماعي بيشتر است.
با سرازير شدن گردشگران براي بازديد از يك اثر كه ثبت ميراث جهاني شده، زيرساخت‌هاي مقصد نيز در ابعاد اقامتي، پذيرايي، بهداشتي، ارتباطي، جاده‌اي و حمل و نقل زميني يا هوايي بهبود مي يابد و كسب و كارهاي كوچك و بزرگ محلي مرتبط با خدمات گردشگري به اين واسطه شكل گيرد كه افزايش اشتغال را به همراه خواهد داشت.
به‌طور كلي مي‌توان گفت هر گردشگر خارجي كه بخواهد كشوري را براي مقصد گردشگري انتخاب كند، قبل از سفر حتماً مكان‌هاي تاريخي و گردشگري كشور موردنظر را بررسي مي‌كند؛ بنابراين، گردشگران مي‌توانند در سايت يونسكو تمام آثار تاريخي و طبيعي جهاني ثبت‌شده را بيابند و با توجه به آثار و جذابيتي كه دارند، به اين مكان‌ها سفر كنند. درباره گردشگران داخلي هم روال كار همين است، بطوري‌كه مردم با توجه به اطلاعات موجود از يك مكان داخلي بازديد مي‌كنند و ديدن اين مكان‌ها در چند سال اخير بسيار مورد توجه عموم مردم قرار گرفته است.
1881/2007
رشت - ايرنا - معاون ميراث فرهنگي سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري گفت: گزارش‌هاي بازرسي بازرسان يونسكو از جنگل‌هاي هيركاني، محرمانه است و نتيجه ثبت اين اثر طبيعي، تيرماه سال آينده در اجلاس كميته ميراث جهاني در كشور آذربايجان اعلام مي‌شود.