به گزارش ایرنا، این ملخ ها گونه بومی كشورهایی چون عربستان، هندوستان، پاكستان و برخی كشورهای آفریقایی است و به علت رطوبت بالای كشور ما به علت سیلاب های اخیر به صورت مهاجم به سمت ایران در حال حركت هستند و حتی برخی نقاط جنوبی حاشیه خلیج فارس و دریای عمان را درگیر كرده اند.
این ملخ ها را به واسطه اینكه از دریا عبور می كنند ملخ دریایی و به علت زندگی در صحرا ملخ صحرایی می نامند.
ملخ ها یكی از حشرات زیان آور محصولات كشاورزی بوده كه در بین آنها خسارت ملخ صحرایی اهمیت زیادی دارد.
موطن اصلی ملخ ها و به ویژه ملخ صحرایی، نواحی خشك و نیمه خشك كشورهای آفریقایی و برخی از كشورهای خاورمیانه و جنوب غربی آسیا است.
در این مناطق انبوه ملخ های صحرایی بسیار قابل توجه است و در شرایط خاص قادر هستند به شكل مهاجر و مهاجم نیز در بیایند.
طبق بررسی ها در منطقه خاورمیانه هفت بار طغیان و هجوم ملخ صحرایی رخ داده كه هر یك از آنها یك تا 13 سال طول كشیده است.
تهاجم ملخ های صحرایی از سالیان بسیار دور در كشاورزی ایران، بخصوص در استان های جنوبی مطرح بوده و امسال نیز به واسطه باران های شدید بهاری این استان ها بازهم با معضل هجوم ملخ های غیر بومی مواجه شده اند و عدم پیشگیری و دفع این حشرات در جنوب كشور موجب ورود آنها به دیگر مناطق كشور می شود.
دستجات این ملخ ها كه مبداء تشكیل آنها كشورهای آفریقا، عربستان، هند و پاكستان بوده، هر چند سال یكبار باغات و مزارع كشور ایران را مورد تهدید جدی قرار داده اند.
بررسی های انجام شده نشان داده كه طغیان جمعیت ملخ صحرایی در منطقه جنوب غربی عربستان بیش از سایر مناطق خاورمیانه بوده است.
از آنجاییكه این آفت از طرف جنوب غربی عربستان از خلیج فارس عبور كرده و خود را به سواحل جنوبی ایران می رساند، به آن ملخ دریایی می گویند و البته در برخی سال ها نیز از طرف جنوب شرقی سیستان و بلوچستان نظیر هندوستان و پاكستان مزارع ایران مورد حمله این حشرات همه چیزخوار قرار گرفته است.
** تهدید هجوم ملخ ها به ایران را به فرصت تبدیل كنیم
دانشیار گروه گیاه پزشكی دانشگاه ایلام كه در زمینه حشرات مطالعات تخصصی متعددی دارد، در خصوص هجوم ملخ های صحرایی به نواحی كشور ایران گفت: در ایران خسارت این آفت از دیرباز مورد توجه بوده چرا كه در مواقع هجوم به علت نابودی مزارع و باغات و مراتع سبب قحطی و ویرانی هایی شده است و به هنگام طغیان و مهاجرت از تمام گیاهان حتی پوست درختان می خورد.
مجید میراب بالو افزود: در بین درختان نیز سنجد را ترجیح داده و در حالت طغیانی هر نوع سرسبزی و پوشش گیاهی موجود در مسیر از جمله گیاهان زراعی شامل انواع علوفه، غلات، صیفی و سبزیجات، گیاهان مرتعی و انواع درختان مثمر و غیر مثمر را كاملاً از بین می برد.
وی یادآور شد: با توجه به طغیان و هجوم اخیر ملخ های صحرایی به جنوب ایران، كنترل و مبارزه با آنها با استفاده از سموم شیمیایی آنهم در سطوح وسیع و میزان بالای سم در حال اجراست.
میراب بالو تاكید كرد: اما استفاده بیش از حد سموم شیمیایی علیرغم هزینه بالای آن اثرات زیست محیطی فراوانی به دنبال دارد كه از بین رفتن دشمنان طبیعی همچون میكروارگانیزم های زنده خاك نظیر حشرات و كنه های مفید، وارد شدن تركیبات شیمیایی در آب و خاك و آلوده كردن آنها و تأثیر غیرمستقیم در روی دیگر موجودات زنده از پیامدهای استفاده از سموم برای دفع این حشرات مهاجم است.
وی اظهار داشت: همچنین با توجه به اینكه این ملخ ها خوراك مناسبی برای پرندگان و برخی موجودات دیگر هستند، طبیعی است كه سموم شیمیایی به طور غیرمستقیم به بدن پرندگان انتقال پیدا كرده و باعث مسمومیت و از بین رفتن آنها نیز می شود.
این حشره شناس گفت: به دلیل بالا بودن درصد پروتئین بدن حشرات، سازمان ملل متحـد انواع حشرات را خوراكی جایگزین مناسبی برای پروتئین های مرغ، گوشت و ماهی شمرده شـده است و به اعتقاد كارشناسان فائو استفاده از پتانسیل حشرات به عنوان غذا و خوراك برای انسان، دام و طیور می تواند راه حل مناسبی برای حل بحران جهانی غذا باشد.
میراب بالو افزود: تحقیقات نشان داده كه میزان پروتئین، چربی، مواد معدنی كمیاب، تنوع اسیدهای آمینه و ویتامین ها در حشرات زیاد است و افزایش تقاضا و همچنیـن قیمت های بالا برای پـودر ماهی و سویا در سال های اخیر، همراه با افزایش صنعت آبزی پروری، باعث توسعه تحقیقات با هدف افزایش پروتئین حشرات به منظور پرورش مرغ و ماهی در برخی كشورهای دنیا شده است.
وی یادآور شد: پژوهشگران سازمان خوار و بار كشاورزی ملل متحد در مطالعه سال 2014 خود نشان داده اند كه حشرات قابلیت جایگزینی بین 25 تا 100 درصد سویا یا پودر ماهی در رژیم غذایی دام و طیور را بدون تاثیر منفی دارند.
وی پیشنهاد داد: با توجه به مطالعات انجام شده در سال های اخیر و تجربیات موفق استفاده از حشرات بطور مستقیم یا پودر شده در رژیم غذایی ماهی های پرورشی، پرورش طیور و رژیم غذایی دام، بهتر است از طغیان ملخ های صحرایی به كشور در جهت مثبت استفاده كرده و به جای كشتن آنها با سم این حشرات مهاجم را به عاملی سودآور برای كشور بدل كنیم.
وی افزود: پرورش حشرات در برخی از كشورها قیمت بالایی دارد بطور مثال در كشور هلند، 35 ملخ دریایی با قیمت حدود 10 یورو در وب سایت ها به فروش می رسد یا هر كیلوگرم ملخ دریایی در لائوس هشت تا 10 یورو است.
** استان ایلام آماده مقابله با ملخ های مهاجم است
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد كشاورزی استان ایلام هم در خصوص هجوم ملخ های صحرایی به كشور ایران گفت: این حشرات در دسته های بزرگ و چند صد هزاری و میلیونی به سمت مقصد خود حركت می كنند و مهار آنها با چالش ها و سختی هایی همراه است.
سیامك بیگی اظهار داشت: این حشرات در حجم وسیعی به مزارع، باغات، مراتع، جنگل ها و نقاط سرسبز حمله كرده و در كمترین زمان ممكن آن منطقه را عاری از هرگونه پوشش سبز می كنند.
وی افزود: با توجه به هجوم این ملخ ها از سمت عربستان به ایران سازمان خوار و بار جهانی به صورت لحظه ای وضعیت حركت و هجوم این حشرات مهاجم در ایران را رصد می كند.
بیگی یادآور شد: باتوجه به اینكه این ملخ ها گله ای حمله می كنند زنده گیری آنها با هدف پرورش و بومی سازی این گونه ها برای صنعت دام، طیور و آبزیان طاقت فرسا، زمان بر و سخت است.
وی گفت: این حشرات با توجه به قدرت تخریب گری بالایی كه دارند باید قبل از رسیدن به مزارع و باغات از بین بروند و در حال حاضر مناطق درگیر و استان های معین آنها و نیز سازمان حفظ نباتات وزارت جهاد كشاورزی در حال مبارزه با ملخ ها در مراتع، خشكی و دشت هستند و تلاش آنها جلوگیری از رسیدن این حشرات به مزارع، باغات و اراضی جنگلی هستند.
وی اظهار داشت: باتوجه به اینكه استان های خوزستان و لرستان و نیز كشور عراق در همسایگی استان از هجوم این ملخ ها در امان هستند بنابراین در حال حاضر استان ایلام در نقطه ایمن خارج از دسترس این حشرات قرار دارد.
** تامین 2 دستگاه سمپاش اونی ماك برای مقابله با ملخ های صحرایی
وی افزود: اما با این وجود سازمان جهاد كشاورزی استان ایلام با آماده سازی 2 دستگاه سمپاش اُونی ماك و تامین سموم دفع آفات به مقادیر مناسب آماده مبازره با ورود احتمالی این گونه به استان است.
وی یادآور شد: بین سال های 59 یا 60 آخرین باری بود كه استان ایلام مورد هجوم این گونه ملخ مهاجم از ناحیه كشور عراق قرار گرفت و خساراتی را به مزارع و باغات استان در آن موقع وارد ساخت.
به گزارش ایرنا، ملخ های صحرایی یا صحرایی یك نوع گونه است و طول بدن این ملخ در نرها 45 تا 55 میلیمتر و در ماده ها 57 میلیمتر و دارای جثه ای بزرگتر از سایر ملخ های بومی است.
در حال حاضر 6 استان جنوبی كشور درگیر مبارزه با پدیده هجوم ملخ های مهاجم هستند.
این ملخ ها دارای آرواره هایی قدرتمند هستند كه در كمترین زمان ممكن مزارع، باغات، مراتع، جنگل ها و بوستان ها را از بین می برند و سیری ناپذیر هستند.
می توان با برنامه ریزی مدیریت شده و استفاده از دانش و تجربه افراد كاركشته و به ویژه محققان حوزه حشره شناسی و سار محققان مرتبط با این موضوع، این ملخ های مهاجم را كه با قصد نابودی و تخریب اراضی زراعی و باغی وارد كشور شده اند به فرصت و سودآوری مالی تبدیل كرد.
این حشرات با توجه به نوع تغذیه كه از عموم نباتات است و نیز جثه بزرگ خود می توانند منابع غنی از مواد معدنی، پروتئینی و انواع ویتامین برای صنعت دام، طیور و آبزیان باشند.
7172/6119
ایلام - ایرنا - بارش های سیلابی تعطیلات نوروزی علاوه بر خسارت های مالی و جانی متعددی كه برای نقاط مختلف كشور داشت اكنون یك پیامد مخرب دیگر را به این بلایا اضافه كرده است و آن هجوم ملخ های صحرایی به كشور است.